جناب محترم جهانی صاحب!
با عرض ادب.
اولاٌ تشکر که شعر بسیار سطح بالای مرحوم محی الدین ابن عربی را که در حدود هشت صد سال قبل در این جهان می زیست، در اینجا برای ما ترجمه نموده اید. بنده در مورد نامبرده مطالعات زیاد نموده ام و دو باره و دو باره افکار وی را مطالعه می نمایم و از ان زیاد می اموزم. یعنی مطابقت افکار خود را در جهان هستی با اینها تجربه نموده که لذت خاص خود را در فهم علم و دانش می داشته باشد. در مورد شعر ترجمه شده شما تبصره خود را در اخیر خواهم نمود اما این عارف وفیلسوف مسلمان تاثیر بسیار عمیق در اندیشه و افکار بشر از خود به جا گذاشته است.
شعر را که شما محترم ترجمه نموده محضر عالی "وحدت الوجود" را تمثیل نموده که عارفان جهان همه چه غرب چی شرق از قبیل بیدل، مولانا و غیره این بحر لا یتنهای را دیده اند که خود در ان غرق مانند حبابی هستیم، که منبع افکار همه انها مخصوصاٌ ابن عربی قران کریم و دیگر منابع و عمدتاٌ تفکرات خود شان در باره هستی که کتابش یعنی طبعیت در جلوی شان وجود داشته است، بوده است. در قران کریم امده است که: " وَ لِلّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَیْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ واسِعٌ عَلیمٌ"، این تفکر الهی در سطح بالا وحدت الوجود را به نمایش گذاشته است، که متفکرین اسلامی و غیر اسلامی از ان الهام گرفته اند.
په جوهر او ماهیت کي زه باقي یم
په ظاهره هسي ښکارم چي فاني یم.
در اینجا ابن عربی واقعاٌ شهکار نموده است و هنر ادبیات را در اوج ان بیان داشته است، یعنی ازلی و ابدی بودن هستی را نشان می دهد ، که در نهایت آیه بالایی قران را افاده می کند و می فرماید که هرگاه نیست و فانی گردم و فانی باشم اما جوهر و ماهیت اصلی وی به بقای خود ادامه می دهد، یعنی این دو ایه قران " انا لله و انا الیه راجعون و الله نور السموات والأرض" هم همین وحدت الوجود است که درک ان سطح بالای فکری و از همه مهمتر پاکی و صیقل روح و روان را خواهان است. زندگی و مرگ را در وحدت ازلی و ابدی با هم می بیند. لازم به تحلیل علمی موضوع از نگاه علم امروزی یعنی بقای انرژی از یک حالت به حالت دیگر، نیست که به عین نتیجه ختم می گردد.
این جهان یک فکرتست از عقل کل
عقل چون شاهست وصورتها رسل
مولانا
