30.06.2025 روزنامه هشت صبح لبان در ولایت هرات از آغاز ساخت یک شهرک جدید برای مهاجران اخراجشده از کشورهای همسایه خبر دادهاند. دفتر مطبوعاتی والی طالبان در هرات روز یکشنبه، ۸ سرطان، اعلام کرده که تهداب این شهرک در منطقه دشت ترکه ولسوالی زندهجان با حضور عبدالسلام حنفی، معاون اداری رییسالوزرای این گروه، گذاشته شده است. براساس خبرنامه، این شهرک در دو فاز و در زمینی به مساحت شش هزار جریب ساخته خواهد شد و هدف از آن اسکان مهاجران بازگشته از کشورهای همسایه عنوان شده است. عبدالسلام حنفی در این مراسم گفته که طالبان تا کنون کار ساخت ۳۵ شهرک در ۲۵ ولایت کشور را برای اسکان مهاجران آغاز کردهاند. او افزوده که برخی از این شهرکها در حال ساخت بوده و شماری دیگر در مرحله طراحی و نقشهبرداری قرار دارند. این در حالی است که روند اخراج مهاجران افغانستان از ایران و پاکستان شدت گرفته و هزاران تن روزانه به کشور بازمیگردند.
|
30.06.2025 بی بی سی د ۲۰۰۴م کال په فبرورۍ میاشت کې پر پاکستانيو ټلوېزونونو داسې خبر راغی چې له چاودنې کم نه و او دا غږ په ټوله نړۍ کې واورېدل شو. دغه چاودنه هغه مهال وه چې د پاکستان د اټومي پروګرام سرلاري ډاکتر عبدالقدیر خان پر دولتي ټلوېزیون یوه مرکه کې ومنله چې له حکومته په پټه یې د اټوم بم جوړېدو رازونه نورو هېوادونو ته ور کړي دي. ډاکتر عبدالقدیر خان چې درېشۍ او ڼیکټايۍ کې و، په ساده انګرېزي غږېده ویې ویل "په څېړنو کې ثابته شوه چې ډیر راپورته شوي فعالیتونه زما په مشوره پیل شوي دي." هغه وویل، "د دې قضیې اړوند له حکومتي چارواکو سره مرکو ماته ثبوتونه او پایلې مخې ته کېښودل شوې او ما په خپله ومنله چې د دوی پلټنې تر ډېره سمې دي." هغه په خپلو خبرو کې وویل "زما ګرانو وروڼو او خویندو! زه په خفګان او پښیمانۍ ستاسې مخې ته راځم او دا وایم چې حکومت موږ ته د هېڅ ډول مالوماتو رسوا کولو اجازه نه راکوي."
|
30.06.2025 دآزادی رادیو کییف وايي، روسیې د جګړې له پیل راهیسې په تر ټولو لوی هوايي برید کې پر اوکراین له ۵۰۰ څخه زیات توغندي او ډرونونه وویشتل. په ګڼو سیمو کې خلکو ته د مرګژوبلې د اوښتو راپورونه ورکړل شوي خو لا یې کره ارقام نه دي خپاره. د اوکراین ولسمشر ولودومیر زیلینسکي په ټولنیزو رسنیو کې په یوه بیان کې لیکلي: تقریبا ټوله شپه، په اوکراین کې د هوايي بریدونو خبرتیاوې خپرېدې -- ۴۷۷ ډرونونه زموږ په اسمان کې وو، چې ډیری یې روسي-ایراني شاهد ډرونونه وو، شپېته بیلابیل توغندي هم ویشتل شوي.
د اوکراین هوايي ځواک وویل چې دوی د شپې لخوا توغول شوي ۲۴۹ روسي ډرونونه او توغندي نسکور کړي، او ۲۲۵ ډرونونه له رادار څخه ورک شوي دي. د اوکرایین د هوايي ځواک د مخابراتو مشر، یوري اهنات، اسوشیټیډ پریس ته وویل چې د روسیې دا وروستۍ حمله د ۲۰۲۲ کال له فبروري چې پر اوکرایین د روسیې غیر موجه یرغل پيل شو په اوکراین باندې "تر ټولو لویه هوايي حمله" وه. د اوکرایین ګاونډیو هېوادونو هم بیا ځان چمتو کړی. له دې ډلې د پولنډ پوځ د جون په ۲۹مه وویل چې دې برید پولنډ او متحد هیوادونه وهڅول چې د هوايي حریم د خوندیتوب د ډاډمنتیا لپاره پوځي الوتکې اسمان ته پورته کړي. د اوکرایین یوه ویجاړه شوې ودانۍ د اوکراین په لویدیځ کې د لږ تر لږه شپږو سیمو څخه د تلفاتو او زیانونو راپور ورکړل شوی. د اوکرایین په لویدیځ کې د لویف او ایوانو-فرانکیوسک، په جنوب کې میکولایف، په جنوب ختیځ کې زاپوریژیا او په مرکزي اوکراین کې پولتاوا هه سیمې دي چې بېګا په نښه شوي. د اوکرایین ولسمشر ولودومیر زیلینسکي یو وار بیا د اوکراین په لویدیځو متحدینو غږ وکړ چې د روسیې د بریدونو په وړاندې د کییف دوامداره ملاتړ وکړي. پر اوکرایین دغه لوی برید هغه هڅې هم کمرنګه کړې چې د دې درې کلن جنګ د درېدو لپاره پيل شوې دي.
|
30.06.2025 رادیو آزادی همزمان با آغاز تابستان و افزایش چشمگیر درجه حرارت، تقاضای شهروندان برای برق در کابل بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. با این حال، شرکت برشنا که تحت اداره حکومت طالبان فعالیت میکند، میگوید در سه روز گذشته اختلالات برق در پایتخت کاهش یافته و وضعیت تأمین برق بهبود یافته است. انجنیر محمدناصر احمدی، معاون انجنیری و مطالعات تخنیکی ریاست عملیاتی این شرکت، در گفتوگو با تلویزیون خصوصی آریانانیوز که بخشی از آن روز شنبه، ۷ سرطان، در شبکه ایکس برشنا شرکت تحت کنترل حکومت طالبان منتشر شده، گفته که با فعالسازی دستگاه حرارتی ۱۰۵ میگاواته ترهخیل، پرچاوی برق در کابل به ویژه در ساعات شام کاهش یافته است. او همچنین تأیید کرد که تأمین برق ۲۴ ساعته برای این شهر امکانپذیر نیست؛ با این حال افزود که هرچند استفاده از این دستگاه بسیار پرهزینه است، اما برای جلب رضایت شهروندان کابل، این دستگاه شبانه بهمدت پنج تا شش ساعت، حدود ۸۰ میگاوات برق اضافی را وارد شبکه برقرسانی کابل میکند. شماری از باشندگان پایتخت؛اما میگویند که نهتنها بهبودی در وضعیت برق نیامده، بلکه با گرمتر شدن هوا، کمبود و نبود برق افزایش یافته است. آنان در صحبت با رادیو آزادی گفتند که در فصل های گرم نیاز بیشتری به برق دارند و از حکومت طالبان میخواهند که برای تامین برق بیشتر، اقدامات جدیتری انجام دهد. کبرا، باشندهء ناحیه سیزدهم شهر کابل می گوید: در هوای گرم نبود برق می تواند یک چالش خیلی بزرگ به مردم باشد و به آنها صدمه وارد کند
"ما در جریان روز فقط دو الی سه ساعت برق داریم و شبانه نیز نهایتا پنج ساعت برق داریم و تحمل نمودن گرمی در نبود برق خیلی دشوار است." زینت، یک باشندهء ناحیه شانزدهم شهر کابل نیز شکایت مشابهی دارد: "در ولایت کابل نبود برق بیشتر شده، و این سبب ایجاد مشکلات در دفاتر و خانه ها می شود، چون گرمی بسیار زیاد است و وقتی برق نباشد در این گرمی نبود پکه و یخچال خیلی مشکل است و همچنان در بسیاری از دفاتر گرمی زیاد می باشد و کار ها نیز به تعویق می افتد."
|
30.06.2025 صدای آلمان صندوق حمایت از کودکان ملل متحد یا "یونیسف" که از اسلام قلعه، نقطه مرزی ایران در هرات دیدن کرده گفت، ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر به شمول کودکان همه روزه وارد افغانستان میشوند. سنجَی ویجسکرا مدیر منطقهای یونیسف در افغانستان روز یکشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که صندوق حمایت از کودکان ملل متحد واکسین، مواد غذایی، آب پاک و فضای امن را برای مهاجران برگشت کننده از ایران فراهم میکند، اما او تاکید کرده است که «نیازها بسیار زیاد است.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! او گفته است که «جامعه بینالمللی باید از این کودکان حمایت کند.» ویجسکرا نوشته است، با یک برگشت کننده که هنوز کودک است در اسلام قلعه ملاقات کرده که مسئول تامین معیشت خانواده اش میباشد. این مدیر منطقهای یونیسف نوشت: «کودکان زیادی اینجا هستند که با فجایع غیرقابل تصور روبرو شده اند و به حمایت ما نیاز دارند.» مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! این در حالیست که پس از حمله اسرائیل به ایران، مقامات آن کشور فشارها بر مهاجران را افزایش داده و از خارجیهای بدون اسناد خواسته اند تا این کشور را ترک کنند در غیرآن اخراج خواهند شد. آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد میگوید در سال جاری حداقل ۱،۲ میلیون افغان مجبور به بازگشت از ایران و پاکستان شده اند. پاکستان یک ضربالاجل را برای اخراج حدود ۱.۳ میلیون افغان تا ۳۰ جون تعیین کرده است. عرفات جمال، نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در کابل، پایتخت افغانستان، گفت: «خانوادههای افغان بار دیگر آواره میشوند. آنها با وسایل اندک، خسته، گرسنه و وحشتزده وارد کشوری میشود که بسیاریشان حتی قبلاً آن را ندیده اند.» اخراج دسته جمعی مهاجران افغان از ایران در حالی تشدید شده که بیش از نیمی از جمعیت افغانستان وابسته به کمکهای بشردوستانه است مخالفت جهان با سیاستهای طالبان و کاهش گسترده بودجه، اوضاع را بدتر کرده است؛ طوری که سازمانهای امدادی و سازمانهای غیردولتی، خدمات اساسی مانند آموزش و مراقبتهای صحی را کاهش داده اند.
|
30.06.2025 دویچه ویلی ایران او پاکستان په ۲۰۲۳م کال کې په جلا توګه د هغو بهرنیانو د اخراج له پاره چې د دوی په وینا په دغه هیواد کې نا قانونه میشت دي، کمپاینونه پيل کړل. د افغانستان دغو دوو ګاونډیو هیوادونو ضرب الاجلونه وټاکل او ویې ویل په هغه صورت کې چې دغه کسان په خپله خوښه له دغه هیواد څخه ونه وځي، نو اخراج به یې کړي. ایران او پاکستان د هغو افغانانو د هدف ګرځولو څخه انکار کوي چې د جګړې، بې وزلې یا طالبانو حکومت له امله له خپل هیواد څخه وتلي دي. د ملګرو ملتونو سازمان د کډوالو عالي کمیساري اعلان کړی دی چې افغانستان ته د بیرته ستنیدو په حال کې له ۱،۲ میلیونه افغانانو څخه تر نیمایي ډیر یې د ایران د حکومت له خوا د مارچ د ۲۰ نیټې مهلت له ختمیدو وروسته له دغه هیواد څخه اخراج شوي دي. د یادې ادارې د شمیرو له مخې ایران تر ۳۶۶ زرو ډیر افغانان چې په هغو کې مهاجر او هغه کسان چې مهاجرو ته په ورته شرایطو کې قرار لري، سږ کال اخراج کړي دي. د ایران او اسرائیل ۱۲ ورځنۍ جګړې وضعیت لا پسې خراب کړی دی. تر ټولو د ډیرو کسانو بیرته ستنیدل د جون په ۲۶ نیټه ثبت شوي دي او په دې ورځ ۳۶۱۰۰ تنه افغانان له سرحد څخه په تیریدو افغانستان ته داخل شوي دي. د افغانستان په پلازمېنې کابل کې د ملګرو ملتونو سازمان د کډوالو عالي کمیسارۍ استازي عرفات جمال وویل: «افغان کورنۍ یو وار بیا مهاجر کیږي. دوی له ډیرو لږو وسایلو سره، ستړي ستومانه، وږي او ویریدلي هیواد ته ستنیږي، چې حتی اکثره یې مخکې تر دې له دا ډول وضعیت سره نه و مخامخ شوي.» هغه وویل چې په ځانګړي توګه ښځې او نجونې ډیرې انديښمنې دي، ځکه د ګرځیدو آزادۍ او د زده کړې او کار په څیر د اساسي حقونو له محدودیتونو څخه ویره لري.
|
29.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: وزارت معارف طالبان اعلام کرده است که بهدلیل گرمی هوا طی روزهای اخیر، مکاتب مناطق سردسیر کشور را به مدت پنج روز تعطیل میکند. وزارت معارف طالبان روز شنبه، ۷ سرطان، با نشر خبرنامهای گفته است که تمام مکاتب دولتی و خصوصی مناطق سردسیر از روز چهارشنبه (۱۱ سرطان) تا یکشنبه آینده (۱۵ سرطان) رخصت میشوند. این وزارت اضافه کرده است که از روز دوشنبه هفته آینده (۱۶ سرطان) امتحانات چهارونیمماهه مکاتب آغاز شده و تا آخر ماه سرطان ادامه خواهد یافت. این وزارت گفته است که پس از پایان امتحانات، رخصتیهای تابستانی مکاتب از اول اسد آغاز و تا ۱۱ این ماه ادامه پیدا میکند. این در حالی است که دفتر هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) روز چهارشنبه هفته گذشته گفته بود که از اول تا سوم ماه آینده میلادی (جولای)، موجی از گرمای شدید این کشور را فرا خواهد گرفت. این نهاد افزوده بود که گرمای شدید در سراسر افغانستان با دمای بین ۲ تا ۱۰ درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین در اکثر مناطق پیشبینی میشود. سازمان خوراک و کشاورزی ملل متحد نیز گفته بود که از ۱ تا ۳ ماه جولای سال روان موجی از گرمای شدید افغانستان را فرا میگیرد.
|
29.06.2025 بی بی سی 
په ایران کې د کابو ۶۰ کسانو د جنازو لپاره دولتي مراسم ترسره شول. په دوی کې هغه پوځي قوماندانان او اټومي ساینس پوهان هم شامل دي، چې د اسرائیل او ایران تر منځ په ۱۲ ورځنۍ جګړه کې وژل شوي وو. د دوی تابوتونه د ایران پر بېرغ پوښل شوي وو. د وژل شویو قوماندانانو پر تابوتونو د هغوی انځورونه هم لیدل کېده. دا مراسم په تهران کې د انقلاب څلور لارې ته نژدې ترسره شول، چې په کې لوی شمېر خلکو ګډون کړی وو. شخړه د دې اونۍ په پیل کې پر اوربند سره ختمه شوه. دا هر څه وروسته له هغه شونې شول، چې امریکا په ایران کې د مهمو اټومي ځایونو په بمبارۍ کې مخامخ برخه واخیسته. ماتم کوونکو، چې تورې جامې یې اغوستې وې، شعارونه یې ورکول، د ایران بېرغونه یې رپول او د وژل شویو کسانو انځورونه یې په لاسونو کې وو. له مراسمو مخکې، د رسنیو له لارې له خلکو د ګډون غوښتنه وشوه. ګډونوالو ته هلته د ور تګ لپاره چارواکو د بس او میټرو وړیا اسانۍ چمتو کړې وې او دولتي دفترونه هم ور ته رخصت وو.
|
29.06.2025 دآزادی رادیو د لوګر او میدان وردګ ولایتونو یو شمېر اوسېدونکي وايي،د تېرې شپې سیلابونو دوی ته لوی مالي زیانونه اړولي دي. دوی نن ازادي راډيو ته وویل چې د دغه سیلابونو له امله د دوی کرنیزې ځمکې، باغونه، پلونه او پلچکونه ویجاړ شوي او ان په یو شمېر سیمو کې سړکونه بند شوي دي. د میدان وردګ ولایت د دایمیرداد ولسوالۍ یو اوسېدونکی پادشاه وايي د تېرې شپې سیلابونو کرنیزې ځمکې تخریب کړې اوله امله یې د سیدان تنګی هم د ټرافیکو پر مخ تړل شوی دی. نوموړي ازادي راډيو ته وویل چې تېره شپه یولس بجې د دې ولسوالۍ د څلورمې حوزې په بیلابیلو سیمو په ځانګړي ډول بیجګه، بدرغنګ، ونوناو او شاهي خیلو سیمو کې سیلابونه راغلل چې خلکو ته یې درانه مالي زیانونه واړول. پادشاه وویل نوموړی هم د سیلاب له امله زیانمن شوی دی " په دایمیرداد سیمه کې خطرناک سیلابونه راغلل چې خلکو ته یې درانه مالي او ځاني زیانونه واړول، د خلکو کرنیزې ځمکې، کاریزونه او باغونه سخت زیانمن شول، زه خپله هم یو زیانمن یم، زما د لوبیا، غنمو او نورو حبوباتو کروندې له منځه لاړې، زموږ غوښتنه داده چې باید له موږ سره مرسته وشي." کرنیزې ځمکې، کاریزونه او باغونه سخت زیانمن شول، زه خپله هم یو زیانمن یم، زما د لوبیا، غنمو او نورو حبوباتو کروندې له منځه لاړې
د تېرې شپې سیلابونو د میدان وردګ تر څنګ د لوګر ځینې سیمې هم ځپلي دي. د لوګر یوې اوسېدونکې چې نه یې غوښتل نوم یې په راپور کې خپور شي ازادي راډيو ته وویل" تېره شپه شدید باران وو، وروسته سیلابونه راغلل چې ډیری کورنۍ یې زیانمنې کړې، زما د خور کور چې په نظر خیلو کې دی سیلابونو د هغوی کرنیزې ځمکې په بشپړ ډول له منځه وړي دي، او کورونه یې هم ورته زیانمن کړي دي." د دغه سیلابونو له امله زیانمن شوې کسان وايي له ډېرو ستونزو سره مخ دي د طالبانو حکومت او مرستندویه بنسټونه دې ورسره مرستې وکړي. د طالبانو حکومت تراوسه په رسمي ډول د دغه سیلابونو له امله د رامنځته شویو تلفاتو په اړه څه نه دي ویلي. د طالبانو حکومت له پېښو سره د چمتوالي ملي ادارې ویاند جانان صایق هم
|
29.06.2025 رادیو آزادی شماری از فروشندگان اجناس آنتیک در کابل میگویند با کاهش شدید حضور گردشگران خارجی، بازار آنها سرد و بیرونق شده است. آنان درصحبت با رادیو آزادی گفتند که حتی قادر به تأمین هزینههای روزمره خود نیستند. یک فروشنده از کوچه "انتیکفروشی" کابل که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت "قبل از تغییر رژیم، کار و بار ما خوب بود. خارجیها میآمدند و اجناس انتیک میخریدند، اما حالا با تغییر رژیم، کار ما دیگر رونق ندارد. بازارها سرد است و مزۀ کار و بار نمانده". در کوچه انتیکفروشان کابل، در منطقه شهر نو، فروشگاههایی موقعیت دارند که در آن زیورات قدیمی، صنایع دستی، سنگها، قالیچه و گلیم های کوچک قدیمی، ظروف سنگی و چوبی و دیگر اشیای انتیک به فروش میرسند؛ چیزهایی که در گذشته عمدتاً توسط گردشگران خارجی، یا برای خودشان و یاهم به عنوان هدیه خریداری میشدند. حالا بازار خوب نداریم، چون خارجیها کم شده، فقط گاهی چینایی ها میآید آن هم برای خرید سنگها
یکی دیگر از فروشندگان همین کوچه که او نیز نخواست نامش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت "حالا بازار خوب نداریم، چون خارجیها کم شده، فقط گاهی چینایی ها میآید آن هم برای خرید سنگها. خارجیها دیگر به کشور ما نمیآیند. فقط صنایع دستی را خرید و فروش میکنیم". این در حالی است که حکومت طالبان همواره مدعی تأمین کامل امنیت و افزایش سفرهای گردشگران خارجی به افغانستان بوده است. اداره ملی احصائیه و معلومات درکنترل حکومت طالبان به تاریخ ۷ اپریل سال جاری گفت که ۲۷۲۱ تن به منظور سیاحت در سال ۱۴۰۳ (۲۰۲۴) به افغانستان سفر کرده اند. همچنان خبرگزاری اسوشیتدپرس یک سال قبل به نقل از محمد سعید، رئیس ریاست گردشگری طالبان در کابل، گزارش داده بود که در سال ۲۰۲۱، ۶۹۱ گردشگر خارجی به افغانستان آمدند، در سال ۲۰۲۲، این رقم به ۲۳۰۰ نفر رسید و در سال (۲۰۲۳) ۷۰۰۰ گردشگر خارجی وارد افغانستان شده اند. قدرتالله جمال، معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان، نیز درسال ۱۴۰۳ در برنامهای به نام "پاسخگویی حکومت به ملت" در کابل مدعی شد که در سال قبل آن حد
|
29.06.2025 صدای آلمان رسانههای امریکایی "سیانان" روز پنجشنبه و "انبیسی نیوز" روز جمعه گزارش دادند که اداره دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا در روزهای اخیر مشوقهای اقتصادی احتمالی برای ایران در بدل توقف غنیسازی اورانیوم توسط حکومت این کشور را بررسی کرده است. این گزارشها به نقل از برخی منابع منتشر شده بودند. سیانان به گفته شماری از مقامها گزارش داد که چندین پیشنهاد مطرح شده و همه آنها در مراحل اولیه قرار دارند. ترامپ اواخر روز جمعه در شبکه اجتماعی خود «سوشیل تروت» نوشت: «چه کسی در رسانههای خبری جعلی میگوید رئیس جمهور ترامپ میخواهد ۳۰ میلیارد دالر به ایران بدهد تا تاسیسات هستهای غیرنظامی بسازد. من هرگز این ایده مسخره را نشنیده ام.» او این گزارشها را «از ماه اپریل، ایران و ایالات متحده مذاکرات غیرمستقیم را به هدف یافتن یک راه حل دیپلماتیک جدید در مورد برنامه هستهای ایران برگزار کرده اند. تهران میگوید برنامهاش صلحآمیز است، ولی واشنگتن میخواهد مطمئن شود که ایران نمیتواند سلاح هستهای بسازد. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! ترامپ، اوایل این هفته، آتش بس بین اسرائیل و رقیب منطقهای اش، ایران، را برای توقف جنگی که در ۱۳ جون با حمله اسرائیل به ایران آغاز شد، اعلام کرد. درگیری اسرائیل و ایران، زنگ خطر را از زمان آغاز جنگ اسرائیل در نوار غزه در اکتوبر ۲۰۲۳ به صدا درآورده بود. ایالات متحده در آخر هفته گذشته به سایتهای هستهای ایران حمله کرد و در مقابل، ایران پیش از اعلام آتشبس توسط ترامپ، یک پایگاه امریکا در قطر را هدف قرار داد. اسرائیل تنها کشور خاورمیانه است که گمان میرود سلاح هستهای دارد و میگوید هدف از جنگ علیه ایران جلوگیری از توسعه سلاحهای هستهای توسط تهران است.
|
29.06.2025 دویچه ویلی د طالبانو د ادارې د بهرنیو چارو وزارت په یوې اعلامیې کي ویلي دي چې امیر خان متقي د پنجشنبې په ورځ ( ۲۰۲۵ م کال د جون ۲۶ مه) په کابل کي د ایران له سفیر علي رضا بیکدلي، ته د سختي گرمۍ په دغه موسم کي له ایران څخه د افغان مهاجرو د ډله ایز اخراج په هکله خپله اندېښنه څرگنده کړې ده. د طالبانو ادارې د بهرنیو چارو وزیر ویلي دي: "د ښه گاونډیتوب په پام کي نیولو سره، د کډوالو د راستنیدو له پاره باید په تدریجي ډول یو منظم میکانیزم رامنځته سي." د نوموړو ارقامو له مخې، سږکال تر اوسه پورې ۲۸۲ زره نور مهاجر بیا له پاکستان څخه ستانه سوي دي. ملگرو ملتونو دا څرگنده کړې نه ده چې نور دغه مهاجر له کومو هیوادونو څخه بیرته ستانه سوي دي. په افغانستان کي د ملگرو ملتونو د عمومي منشي د ځانگړي استازي مرستیال او د بشري مرستو همږغي کوونکي اندریکا راتواته، ویلي دي: "د یوه بشپړ بشري ناورین د مخنیوي له پاره امکانات په چټکۍ سره د پای ته رسیدو په حال کي دي. د عاجلې او پام وړ بودیجې تأمین حیاتي موضوع ده، تر څو د [بیرته راستنیدونکو] د دوامداره بیا مدغم کیدو او د مهاجرت له خطرناکو لارو د هغوی د دوباره بې ځایه کیدو څخه د مخنیوي ډاډ ترلاسه سي." له گاونډیو هیوادونو څخه د افغان مهاجرو اخراج او بیرته ستنیدل په داسي یوه وخت کي زیات سوي دي چې دغه هیواد له څو گونو بحرانونو لکه اقلیمي بدلون، په پراخه کچه بې ځایه کیدلو او بې وزلي سره مخامخ دی. له بلې خوا په افغانستان کي د طالبانو اداره د افغانستان د حکومت په توگه د نړیوالې ټولنې له خوا په رسمیت نه ده پیژندل سوې او د طالبانو ځیني هغه چارواکي له تحریمونو سره مخامخ دي چې له افغانستان سره یې د نړیوالې ټولنې په تعامل کي ستونزه رامنځته کړې ده.
|
28.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: مرکز مهاجرت مختلط میگوید که افغانستان پس از آگست سال ۲۰۲۱ با وضعیت پیچیده انسانی، از جمله ناامنی، رکود اقتصادی و محدودیت در حقوق اساسی، بهویژه برای زنان و دختران مواجه شده است. مرکز مهاجرت مختلط روز پنجشنبه، ۵ سرطان، با نشر گزارشی گفته است که پس از سال ۲۰۲۱، بسیاری از افغانها همچنان از طریق مسیرهای مختلف افغانستان را ترک میکنند. این نهاد تصریح کرده که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، وضعیت انسانی در این کشور پیچیدهتر شده و مردم را به مهاجرتهای اجباری واداشته است. این مرکز با استناد به نظرسنجی از دو هزار و ۸۷۳ مهاجر افغان در پاکستان و ترکیه، دیدگاههایی را درباره چالشهایی که آنان قبل، هنگام و پس از سفر با آن مواجه بودهاند، ارایه کرده است. یافتههای این سازمان بر ضرورت فوری اجرای اقدامات حفاظتی و حمایتی در سراسر مسیر مهاجرت تأکید دارد. طبق گزارش، بسیاری از مهاجران خطرات جدی مانند خشونت فیزیکی، بازداشت، اخاذی و تهدیدات جنسیتی را تجربه میکنند، بهویژه در مناطق دورافتاده یا پرخطر که اغلب پشتیبانی رسمی بشردوستانه در دسترس نیست. این در حالی است که با سلطه رژیم طالبان بر افغانستان، شهروندان کشور، بهویژه جوان بهدلیل مشکلات اقتصادی و افزایش بیکاری با استفاده از مسیرهای غیرقانونی و خطرناک راهی کشورهای همسایه و اروپایی میشوند. همزمان با اخراج گسترده پناهجویان از پاکستان و ایران، روند مهاجرت از طریق مسیرهای قاچاق و اخذ ویزای سیاحتی نیز در کشور افزایش یافته است. شمار زیادی از جوانان، پس از بازگشت اجباری از کشورهای همسایه، دوباره با گرفتن ویزا برای کار به این کشورها برمیگردند.
|
28.06.2025 بی بی سی د ایران او اسرائیلو د جګړې ورځو کې، د جون له ۱۲ تر ۲۴، ایراني رسنیو اسرائیلو ته د جاسوسۍ په تور د پنځو افغانانو د نیولو خبر و رکړ. دا مهال د هغو افغانانو نیول لا ډېر چټک شوي چې په ایران کې د استوګنې اسناد نه لري. ځینې افغان کډوال وایي، پر دوی " د اسرائیلو جاسوس" نښان یا ټاپه ولګول شوه او وځورول شول. ایراني چارواکي وایي، د هغو افغانانو نیول په چټکۍ روان دي، چې د استوګنې اسناد نه لري. په کندهار کې د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد بي بي سي ته وویل، له دې مسلې خبر دي او څاري یې. د طالبانو حکومت پر ایران د اسرائیلو بریدونه سخت غندلي وو. د رپوټونو له مخې، د ایران او اسرائیلو د ۱۲ ورځنیو بریدنو بهیر کې نږدې ۷ سوه کسان "اسرائیلو ته د جاسوسۍ او همکارۍ" په تور نیول شوي دي. تهران کې د افغانستان سفارت چې اوس یې د طالبان حکومت استازي اداره کوي، یوه سرچینه پکې دا نیول تاییدوي، خو د نیول شویو په برخه کې یې لا ډېر جزیات نه دي خپاره کړي.
|
28.06.2025 دآزادی رادیو د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون وایي، د ایران پر اټومي تاسیساتو د امریکا د متحد ایالتونو بریدونه په رښتیا سره اغیزمن و، خو تر ټولو بد حالت به دا وي چې تهران اوس د اټومي وسلو د نه پراختیا له نړیوال تړون څخه ووځي. ښاغلي مکرون په بروکسل کې د اروپایي ټولنې له سرمشریزې وروسته له خبریالانو سره د خبرو پرمهال دا اندیښنه شریکه کړه. هغه وویل چې د دې تړون د ساتلو هڅه به وکړي او په راتلونکو ورځو کې به د ملګرو ملتو د امنیت شورا له پنځو دایمي غړیو سره په دې تړاو خبرې وکړي. د فرانس پریس اژانس د راپور له مخې دا خبرې وار له مخه لا پيل شو دي، د پنجشنبې په ورځ ایمانویل مکرون د امریکا د متحد ایالتونو له ولسمشر سره د ټیلفوني مکالمې پرمهال دا اندیښنه شرکه کړه. مکرون ولسمشر ټرمپ ته د هغو خبرو په اړه هم معلومات ورکړل چې په وروستیو ورځو او ساعتونو کې یې له تهران سره کړې وې. د فرانسې ولسمشر بیا وویل، چې هیله یې دا ده چې نظریات سره همغږه شي او هدف دا وي چې ایران بیا د اټومي وسلو د جوړیدو هڅې ونه کړي. ایران په ۱۹۷۰ کال کې د اټومي وسلو د نه خپریدو تړون (NPT) لاسلیک کړی او ژمنه یې کړې ده چې کله د اټومي انرژۍ په برخه کې هڅې کوي دا هڅې به د اټومي انرژۍ له نړیوالې ادارې سره شریکوي. په دې وروستیو کې داسې ښکارې چې ایران له دې تړون څخه د وتلو زمینه برابروي. تهران د اټومي انرژۍ نړیواله اداره تورنه کړې ده چې د جګړې پرمهال یې د اسراییل ملاتړ کړی دی. د امریکا پوځ د سرطان په لومړۍ ورځ په B-2 جنګي الوتکو او توماهاک توغندیو د ایران په فوردو، نطنز او اصفهان اټومي تاسیساتو بمباري وکړه. تر دې برید وروسته د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وویل چې دا تاسیسات "په بشپړه توګه " ویجاړ شوي دي. خو یوشمیر امریکایي رسنیو وروسته د امریکا د استخباراتو لومړنۍ ارزونه خپره کړه چې ویلي یې وو چې دې بریدونو یوازې د ایران اټومي پروګرام د میاشتو لپاره شاته غورځولی، دا راپورونه د امریکا دفاع وزارت په کلکه رد کړې دي او د امریکا دفاع وزیر پیټ هیګسیت دا راپور ابتدایي او کم باوره وباله. دغه استخباراتي راپور د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ هم غندلی دی، دوی دواړو مشرانو، ټرمپ او هیګیسټ د چهارشنبې په ورځ په هاګ کې د ناټو د سرمشریزې په څنډه کې خبریالانو ته د ایران د درې اټومي مرکزونو د تخریباتو په اړه معلومات ورکړل. ولسمشر ټرمپ وویل، دې بریدونو د ایران اټومي پروګرام تر څو لسیزو پورې شاته غورځولی دی.
|
28.06.2025 رادیو آزادی رئیس کمیته فرعی امور خارجی مجلس نمایندهگان امریکا برای آسیای جنوبی و میانه با نگرانی از افزایش تهدیدات از سوی شاخه خراسان گروه داعش و تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) به آسیای جنوبی و میانه از افغانستان هشدار داده است، ادعای که حکومت طالبان آن را رد میکند. حکومت طالبان اظهارات رئیس کمیته فرعی امور خارجی مجلس نمایندهگان امریکا را رد کردهاست
بیل هایزنگا ناوقت روز پنجشنبه (۲۶ جون) در جلسه استماعیه کمیتهی مربوط به وضعیت آسیای جنوبی و میانه گفت که با وجود تعهدات طالبان در توافقنامه دوحه، افغانستان بار دیگر به مرکز تروریستانی تبدیل شده که به گفته او به دنبال پناهگاههای امن هستند: "از زمان خروج نادرست و شتابزده دولت بایدن از افغانستان و تسلط طالبان پس از آن، چشمانداز تهدیدات تروریستی در آسیای جنوبی و میانه به گونه چشمگیری تغییر کردهاست. با وجود تعهدات طالبان در توافقنامه دوحه، افغانستان بار دیگر به پناهگاهی امن برای تروریستها تبدیل شدهاست که در حال گسترش صفوف خود و افزایش تواناییهایشان برای انجام حملات در سراسر منطقه و در واقع، جهان هستند." این نماینده جمهوریخواه از ایالت میشیگان در کانگرس از شاخه خراسان داعش و تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) بهعنوان مهمترین و فراگیرترین تهدیدات تروریستی در منطقه یاد کرد. رئیس این کمیته مجلس نمایندگان امریکا به صورت غیرمستقیم به ناکامی طالبان در سرکوب گروه داعش اشاره کرده افزود: "طالبان مدعی اند که از تمام تلاش خود برای نابودی تهدید داعش خراسان استفاده میکنند، اما درحالیکه طالبان ادعای پیروزی دارند، داعش خراسان به ایجاد آشوب ادامه داده و حملات خود را علیه همه، از غیرنظامیان بیگناه گرفته تا مقامات طالبان، انجام میدهد. این گروه در عین حال به تلاشهای خود برای افراطگرایی و جذب نیرو از جوامع ناراضی در سراسر آسیای میانه و حتی فراتر از آن ادامه میدهد." این مقام امریکایی از حملات داعش در ابی گیت میدان هوایی کابل در سال ۲۰۲۱، عملیات این گروه در روسیه و ایران و تلاش ناکام برای هدف قرار دادن المپیک تابستانی پاریس به عنوان نمونههای کلیدی فعالیت این گروه در منطقه یاد کرد.
|
28.06.2025 صدای آلمان پس از ارزیابی انتقادی اتحادیه اروپا از وضعیت حقوق بشر در نوار غزه، پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا، از کشورهای عضو این اتحادیه به شدت انتقاد کرد که چرا با وجود آنچه که او آن را «وضعیت فاجعهبار نسلکشی» خواند، توافق تجاری با اسرائیل را تعلیق نمیکنند. بر اساس آمار ارائه شده از سوی مقامهای غزه که تحت اداره حماس فعالیت دارند،در بیش از ۱۸ ماه حملات اسرائیل در نوار غزه بیش از ۵۵ هزار فلسطینی در این منطقه کشته شده اند. اسرائیل به شدت اتهام نسلکشی را رد میکند و میگوید که در حال جنگ با گروه شبهنظامی اسلامگرای حماس است که در سال ۲۰۲۳ حملات گسترده تروریستی به خاک اسرائیل انجام داد. خدمات اقدام خارجی اتحادیه اروپا در گزارشی که بر اساس یافتهها و ادعاهای نهادهای معتبر بینالمللی تهیه کرده و هفته گذشته به کشورهای عضو اتحادیه اروپا ارائه شد، «نشانههایی» از نقض تعهدات حقوق بشری اسرائیل را یافته است. پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیاعکس: Yves Herman/REUTERSاین سند که عمومی نشده ولی در اختیار دویچه وله قرار گرفته است، به حملات احتمالی بیتفکیک بر غیرنظامیان، مسدود کردن تدارکات مواد غذایی و ادویه و همچنین حملات به تأسیسات صحی به عنوان نقضهای احتمالی تعهدات حقوق بشری اسرائيل اشاره کرده است. در پایان گزارش آمده است: «نشانههایی وجود دارد که اسرائیل در حال نقض تعهدات حقوق بشریاش است.» پدرو سانچز هنگام رسیدن به نشست اتحادیه اروپا در بروکسل روز پنجشنبه گفت: «کاملاً روشن است که اسرائیل ماده ۲ توافق اتحادیه اروپا و اسرائیل را نقض میکند.» او افزود: «ما ۱۸ بسته تحریمی علیه روسیه به خاطر تجاوزش [در اوکرایین] داشتهایم، اما اروپا با این استندردهای دوگانه خود، قادر نیست توافقنامه همکاری نزدیک (با اسرائیل) را تعلیق کند.» بحث تعلیق توافقنامه تجاری جدی نیستدر حال حاضر، تنها اسپانیا و ایرلند به طور علنی خواستار تعلیق کامل توافق تجاری اتحادیه اروپا با اسرائیل اند. اما چنین اقدامی مستلزم اجماع تمامی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا است و به همین دلیل تا کنون بهعنوان گزینهای جدی مطرح نبوده است. کشورهایی چون یونان، آلمان، مجارستان، اتریش و بلغاریا، از متحدان نزدیک اسرائیل به شمار میروند. بهویژه آلمان موضع خود را بهطور صریح اعلام کرده است. فریدریش مرتس، صدراعظم این کشور، تعلیق این توافقنامه را برای آلمان غیرممکن خوانده است. تعلیق این توافق میتواند خصوصاَ برای اسرائیل اختلال جدی اقتصادی ایجاد کند؛ زیرا حدود یک سوم کالاهای مورد نیازش را از اتحادیه اروپا وارد میکند. این توافقنامه که از سال ۲۰۰۰ به اجرا گذاشته شده، همه جوانب مناسبات تجاری، مذاکرات سیاسی و همکاریهای علمی و تحقیقاتی را در بر میگیرد. تنها حجم تجارت سالانه کالا میان دو جانب به ارزش ۵۰ میلیارد دالر میرسد.
|
28.06.2025 دویچه ویلی د "اسرائیل هیوم" د ورځپاڼې د رپوټ له مخې، د ایران پر تاسیساتو باندي د امریکا له برید وروسته، د اسرائیل صدراعظم بنیامین نتانیاهو، او د امریکا ولسمشر دونالډ ترمپ موافقه وکړه چي په غزه کي جگړه ژر تر ژره پای ته ورسیږي او د ابراهیم تړونونه پراختیا ومومي. نوموړې ورځپاڼې د "خبرو اترو له یوې باخبره سرچینې" دغه خبر خپور کړی دی. د نوموړي سرچینې په حواله، ترمپ او نتانیاهو په یوې ټلیفوني اړیکه کي هوکړه کړې ده چي په غزه کي جگړه د دوو اونیو په ترڅ کي پای ته ورسیږي. د دغې طرحې له مخې به څلور عربي هیوادونه چي په هغو کي عربي متحده امارات او مصر شاملیږي، د حماس پرځای د غزې تراډې اداره پرغاړه واخلي. د حماس د ډلې مشرتابه به تبعید «جلاوطنۍ» ته واستول سي او ټول یرغمل به آزاد کړای سي. اړوند:ترمپ د غزې د اوربند په مذاکراتو کې د «ستر پرمختګ» یادونه کړې خو، عربي متحدینو په وار وار ټینگار کړی دی، چې په غزه کې د فلسطیني ادارې نقش د دوو دولتونو د حل لارې د یوې برخې په توگه له منلو پرته به دوی له جگړې وروسته د غزې په بیارغونه کې برخه وانه خلي. خو نتانیاهو په غزه کې د فلسطین د ادارې له پاره هر ډول نقش په کلکه رد کړی دی. سر بیره پردې د حماس مشرانو له ډېر وخته راهیسې په جلاوطنۍ پورې اړونده غوښتنې رد کړي دي. د "اسرائیل هیوم" د رپوټ له مخې، ترمپ او نتانیاهو په دغه ټلیفوني اړیکه کي "په ډېرې خوشحالۍ" سره د دوشنبې په ماښام د امریکا د بهرنیو چارو له وزیر مارکو روبیو او د اسرائیل د ستراتیژیکو چارو له وزیر ران درمر، سره خبرې اترې کړي دي. په رپوټ کي راغلي دي چي نامعلومو هیوادونو د هغو فلسطینیانو د منلو له پاره تیاری اعلان کړی دی چي غواړي له غزې څخه مهاجرت وکړي. په پام کي ده چي سعودي عربستان او سوریه له اسرائیل سره ډیپلوماټیکې اړیکې برقراره کړي او لازیات عربي او اسلامي هیوادونه هم ورته لار تعقیب کړي. اسرائیل به په خپل وار سره د دوو دولتونو د حل لارې ملاتړ اعلان کړي، چې البته په فلسطیني اداره کې د اصلاحاتو د رامنځه کولو په شرط به وي. په عین حال کې، د دواړو هيوادونو مشرانو موافقه کړې ده چې واشنګټن به د لویدیځې غاړې په ځینو سیمو کې د اسرائیل حاکمیت په رسمیت وپیژني. داسې ښکاري چي دغه هوښیارانه پلان به وکولای سي چي د سه شنبې په ورځ د ایران د اوربند د وروستي سرغړونې په ځواب کې د اسرائیل د پلان په اړه د ټرمپ وروستۍ غوصه واضح کړي؛ او همدارنګه به د ټرمپ د هغه پوسټ له پاره هم یوه توضیح وي چې د ټولنیزو رسنیو په پلیټ فارم Truth Social کې یې د مالي فساد په تور د اسرائیل د صدراعظم بنیامین نتانیاهو د محاکمې د لغوه کولو غوښ
|
27.06.2025 بی بی سی
د پښتونخوا په مردان کې، ۱۵ کلن جواد خان کې سهار ښونځي ته پر لاره و چې په ترافیکي پېښه کې ژوبل شو او دماغو ته یې سخت ټکان ورسید. کوچنی ټپي زده کوونکی د پېښور حیات اباد روغتیاي کمپلکس ته یوړل شو. هلته یې د دماغو نازک عملیات ترسره شول خو ژوندی پاتې نه شو. د جون پر پنځمه ډاکترانو د جوادخان تره ته وویل چې د ده دماغ مړه شوي او د ماشین په وسیله ساه اخلي. ډاکترانو دا هم ورته وویل چې دوی یې تر ډېره په ماشین کې نه شي ساتلی. فرهاد په دې وخت کې خپل ورور (د جوادخان پلار) خبر او د ډاکترانو کیسه یې ورته وکړه. خو پلار یې لا هم د زوی د ژوندي پاتې کېدا هېلې ساتلې. هغه بیخي نه غوښتل چې ټپي زوی یې له ماشین لیرې شي. ویل یې، "زه د روغتون بېړنۍ درملنې خونه کې ولاړ یم، که تر سبا مې هم په ولاړه پرېږدئ نو درېدلی شم." فرهاد خپل مشر ورور ته کتل، د هغه حالت یې درک کولی شو او په ډېرې نرمۍ سره یې وویل: "زوی مو ژوندی نه دی." فرهاد زیاته کړه، "د ماشین په زور ساه اخلي، وخت کم دی او د انسانیت لپاره فکر کول په کار دي." د ماشوم پلار ورته وویل، "که زما د زوی د بدن د غړو په ورکولو سره کوم بل ناروغ له مرګه راګرځیدلی شي نو ټول غړي یې بیمارانو/ ناروغان ته ورکړئ." د ۱۵ کلن جوادخان د بدن غړو پنځو کسانو ته نوی ژوند ور وبخښه. د هغه دواړه سترګې یې دوو کسانو ته پیوند کړې چې اوس دواړه لیدل کولی شي. د پښتورګو دوو ناروغانو ته یې د هغه پښتورګي پیوند کړل او ینه/ځیګر یې بل ناروغ ته پیوند کړی شو. د خپل زوی د تل ژوندي ساتلو پرېکړه یې وکړهنور داد د مردان په رستم په ولسوالۍ کې اوسیږي. هغه د اوړو کاروبار کوي. هغه بيبيسي ته وویل، "پنځه بچیان لرم، دوه لوڼې او درې زامن. جوادخان مې مشر او تر ټولو نازولی زوی و. د پېښې خبر یې قیامت راباندې راوست. زه چې پېښور ته ور رسېدم، دی یې روغتون ته وړی و." ښاغلي نور داد زیاته کړه، "ډاکترانو زما ورور ته ویلي وو چې د عملیات کولو هڅې یې کوي، د ژغورولو خواري یې نه دریغوي خو د ژوندي پاتې کیدا چانس یې ځکه کم دی چې پر سر یې درنه ضربه خوړلې او وینه یې له دماغو سره ګډه شوې ده." هغه وايي، ډاکترانو له عملیاتو وروسته جواد د روغتون په بېړنۍ څانګه کې ساتلی و خو وضعیت یې نه ښه کېده. نورداد وايي، "فرهاد راغی او ډېر په هوښ غږېده، ویل یې وخت کم دی خو یوه لار شته چې خپل زوی تل ژوندی وساتو." "ومې ویل هغه څنګه؟ فرهاد راته ووې چې د هغه پیښتورګي به بل چاته ورکړو او په دې سره به هغه تل ژوندی وي." نور داد زیاته، "یوه شېبه مې د ورور سترګو ته وکتل، په دې فکر وم چې و یې منم او که نه، خو زوی مې نور راسره نشته." "بیا مې فکر وکړ چې زما د زوی د بدن په غړو نور څوک ژوندي پاتې کېدلی شي نو ولې داسې ونه کړم." ویل یې " ما د ګوردو ناروغان لیدلي دي، هغوی ډېر سخت دردونه ګالي، بس پرېکړه مې وکړه چې زه مې د زوی غړي صدقه کوم او په دې سره مې زوی د تل لپاره ژوندی ساتم." کله چې مې ورور ومنله، سم لاسي ډاکترانو ته ورغلم فرهاد د مردان په پولسو کې دنده لري، هغه له بيبيسي سره په خبرو کې وویل، "له اوله ډاکترانو راته وویل چې د وراره د ژغورلو چانس دې بیخي کم دی خو دوی بیا هم خپله ټوله هڅه وکړه." د هغه په خبره، "ما په بيبيسي کې داسې کیسې لوستلې دي، چې ځېنې خلک له مرګ وړاندې وصیت ولیکي او له خپلوانو غواړي چې د نوموړي له مرګ وروسته ته دې یې د بدن غړي پر اړمنو ناروغانو صدقه کړي. د ځېنو خپلوان او کورنۍ هم همدا چاره کوي چې د نورو ژوند ورسره ژغورل کیږي." "زه ټوله ورځ امنیتي دنده کوم، هر وخت په دې سوچ یم چې کله به پېښه کیږي او وژل کېږم به. زه هم له مرګ وروسته د بدن غړي نورو ناروغانو ته ورکوم." فرهاد وايي، کله چې ده له ورور سره خبرې وکړې نو ورور یې په لومړیو کې د زوی د بدن د غړو نورو ته ورکول و نه منل. "په دوهم وار مو چې خبرې کولې، پلار مو ولاړ و. ما وویل، بل هیڅوک نه، زه دا پرېکړه کوم چې د وراره (جوادخان) د بدن غړي دې صدقه شي او په دې سره به تل ژوندی وي." فرهاد وايي، همدا کیسه یې چې پلار ته کوله نو پلار یې تر اغېز لاندې راغی او داسې ښکارېده چې ورور یې هم ورسره مني. فرهاد زیاتوي، ده اورېدلې وو چې د هريپور یوې اوسیدونکې په اسلام اباد کې د بدن غړي نورو ناروغانو ته وربښلې وو خو وراره یې د خیبرپښتونخوا دی او همدلته یې دا کار وکړ
|
27.06.2025 دآزادی رادیو د «ایمرجنسي» په نوم نړیوال بنسټ وایي، په افغانستان کې هغه ناروغۍ چې اخیستونکې نه دي په زیاتیدو دي. «ایمرجنسي» په خپل تازه خپور کړي راپور کې اندېښنه ښودلې چې ډېری افغانان لا هم د لسیزو جګړو له ویجاړ شوي روغتیایي سیستم سره مخ او له بېړنیو، عملیاتي او جدي روغتیایي خدمتونو بې برخې دي. د کونړ ولایت د څوکۍ ولسوالۍ اوسېدونکی عبدالستار وایي، په کور کلي کې یې بېلابېلې ناروغۍ زیاتې، خو ناروغان لازمو روغتیایي خدمتونو اودرملو ته د لاسرسي په برخه کې ستونزو سره مخ دي. ده ازادي راډیو ته پسې زیاته کړه: "موږ ځینې روغتیایي مرکزونه لرو خو خدمتونه یې کم او د ولسونو ګڼه ګوڼه پرې زیاته ده،هغه ډول چې لازمه ده دوی رسېدنه نه شي کولای، موږ له ډېره ستونزو سره مخ یو." د هرات ولایت د کروخ ولسوالۍ د قره قل سیمې اوسېدونکې ۲۱ کلنې نجلا بیا ازادي راډیو ته وویل، د دوی او په ګڼو نورو سیمو کې تن یو کلنیک هم نشته چې له امله یې ډېرځله د بېلابیلو ناروغیو درلودونکو په ځانګړي ډول امېندوارو میندو ژوند له ګواښ سره مخ کوي: "دلته ډېرې کورنۍ اوسېږي خو بې وزله دي او روغتیایي خدمتونو ته لاسرسی نه لري، قره قل سیمه کې خو ښځې او ماشومان روغتیایي مرکزونو ته ډېره اړتیا لري، څو داسې پېښې هم شوي چې د امیندوارو ښځو ماشومان مړه شوي او دوی هم بد وضعیت ته رسېدلې دي." دا افغانان داسې وخت روغتیایي مراقبتونو، خدمتونو او اسانتیاوو ته د نه لاسرسي شکایتونه کوي چې د «ایمرجنسي» په نوم و نړیوال بنسټ هم په خپل تازه خپور کړي راپور کې هم ورته اندېښنه مطرح کړې ویلي، په داسې حال کې چې په افغانستان کې غیر ساري ناروغۍ مخ په پراخېدو دي، ډېری خلک د لسیزو جګړو له امله له ویجاړ شوي روغتیایي سیستم سره مخ دي. «ایمرجنسي» ازادي راډیو ته د چهارشنبې په ورځ (د جون په ۲۵مه) په استولي راپور کې چې یوه کاپي یې پر خپله وېب پاڼه هم خپره کړې، زیاته کړې چې دې هېواد کې د جګړې له پای ته رسیدو وروسته زیات شمیر افغانان د روغتیایي خدمتونو په لټه کې دي. خو د راپور په ټکو په دې برخه کې له لسیزو پانګونې وروسته هم د افغانستان د روغتیایي خدمتونو زیربناوې د دې جوګه نه دي چې خلکو ته (له پېښو) د ور اوښتو زیانونو او ټپونو، زېږون جدي مراقبتونو او جراحۍ عملیاتو اړوند مخ په ډیریدو اړتیاوې پوره کړي. دغه بنسټ د افغانستان په ۱۱ ولایتونو کې د څه باندې ۱۶۰۰ افغان ناروغانو، روغتیا پالانو او روغتیایي کارکوونکو سره د مرکو پربنسټ" په افغانستان کې بیړني، جدي او عملیاتي پاملرنې ته لاسرسي» په نوم خپل دې تازه راپور کې لیکلي چې دې حالت او په لوړه کچه زیانونو یې، اوږد واټن او د لګښتونو نه شتون، ډېرې ښځې او امېندواره میندې اغیزمنې او دوی یې دغو خدمتونو ته لاسرسي لپاره له خنډونو سره مخ کړې دي. دې راپور کې د «ایمرجنسي» د مشرې روسلا میکسیو په حواله راغلي چې «افغان ولس د لسیزو جګړو له امله روغتیايي ناامنۍ سره مخ و او اوس له ګډو اقتصادي او بشري ناورینونو سره مخ دي.» راپړر کې د نوموړې په حواله دا هم راغلي چې باید له ټولنې تر روغتیایي مرکزه، د فزیکي لاسرسي وړ اسانتیاوو برابرولو، په سمه توګه د روغتیایي کارکوونکو روزنې، له روغتونونو یو بل ته د راجع کولو سیسټم او ناروغانو ته پر وړیا خدمتونو وړاندې کولو غور وشي. خو نوموړې اندېښنه ښودلې چې پر ښځو او نجونو د تعلیم او کار اړوند د طالبانو بندیزونو نه یوازې اوس بلکې په ټکو یې د ټول افغانستان راتلونکی هم ګواښي.
|
27.06.2025 رادیو آزادی در حالیکه رهبران اردو و برنامه هسته ای ایران ضربات شدید را متحمل شده اند، آیت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در در یک پیامی از قبل ثبت شده که بخشی از آن از سوی رسانههای دولتی آن کشور منتشر شد، ادعا کرده که اسرائیل"زیر ضربات جمهوری اسلامی تقریباً از پا درآمد". رهبر جمهوری اسلامی ایران ادعا کرده که ایران بر اسرائیل و امریکا پیروز شده است
در حالیکه رهبران اردو و برنامه هسته ای ایران ضربات شدید را متحمل شده اند، آیت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در در یک پیامی از قبل ثبت شده که بخشی از آن از سوی رسانههای دولتی آن کشور منتشر شد، ادعا کرده که اسرائیل"زیر ضربات جمهوری اسلامی تقریباً از پا درآمد". علی خامنهای آنچه را که پیروزی جمهوری اسلامی بر اسرائیل در جنگ ۱۲ روزهٔ بین دو کشور خواند، به مردم ایران"تبریک" گفته است. این ادعا در حالی صورت گرفته که در طول این جنگ که با حمله اسرائیل آغاز شد، بسیاری از مراکز هستهای، نظامی و اداری ایران هدف حملات سنگین هوایی قرار گرفت، صدها تن کشته شدند و حریم هوایی ایران نیز بطور کامل در کنترل نیروی هوایی اردوی اسرائیل قرار داشت. ایران در واکنش، به فیر راکت ها و طیارات بی پیلوت بر خاک اسرائیل اقدام کرد که ۲۸ کشته برجا گذاشت و خسارات زیادی هم به ساختمانهای آن کشور وارد کرد. آیت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از پیام خود همچنین ادعای پیروزی بر امریکا را کرده است. رئیسجمهور امریکا گفته تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان "کامل و مطلق" از بین رفته اند
خامنه ای گفته که "رژیم امریکا وارد جنگ مستقیم شد، چون احساس کرد اگر وارد نشود، رژیم صهیونیستی به کلی نابود خواهد شد. اما هیچ دستاوردی از این جنگ نداشت". این اظهارات در حالی صورت گرفت که اردوی امریکا در اول سرطان با استفاده از طیارات بمبافگن بی-۲ و راکتهای تاماهاوک، تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان را بمباران کرد. دونالد ترمپ، رئیسجمهور ایالات متحدۀ امریکا، گفته که این مراکز بطور "کامل و مطلق" از بین رفته اند. در این حال شورای نگهبان، نهاد ناظر بر قانون اساسی ایران، امروز(پنجشنبه ۲۶ جون)، اقدام پارلمان آن کشور را در مورد تعلیق همکاری تهران با ادارۀ بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) تائید کرد. پارلمان ایران روز گذشته با ۲۲۱ رأی موافق، بدون هیچ رأی مخالف، این تصمیم را تصویب کرده بود و باید از سوی شورای نگهبان تائید می شد. این تصمیم، توسط شورای عالی امنیت ملی (SNSC) نهایی خواهد شد. شورای عالی امنیت ملی از نظر تخنیکی توسط رئیس جمهور ایران رهبری می شود، ولی مانند همه نهادهای کلیدی رژیم، به آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران، پاسخگو است.
|
27.06.2025 صدای آلمان
مدتچین روز پنجشنبه از وزرای دفاع چند کشور به شمول ایران و روسیه در شهر شرقی چینگدائو میزبانی کرد. این نشست پس از آتشبس میان اسرائیل و ایران و توافق ناتو به افزایش هزینههای نظامی صورت گرفت. طولانی است که چین تلاش میکند سازمان ۱۰ عضوی همکاری شانگهای را به عنوان وزنه متقابل ائتلافهای قدرتهای غربی جلوه دهد و همکاری میان این کشورها در عرصههای سیاسی، امنیتی، تجارتی و علمی را تقویت کند. نشست مقامهای ارشد دفاعی سازمان همکاری شانگهای در شهر چینگدائو اندکی پس از آن برگزار میشود که بعد از جنگ ۱۲ روزه میان اسرائیل و ایران آتشبس برقرار شد. این نشست همچنین یک روز بعد از اجلاس سران پیمان اتلانتیک شمالی یا ناتو برگزار شد، نشستی که رهبران این پیمان به افزایش هزینههای دفاعی موافقت کردند. دونگ جون، وزیر دفاع چین، نشست روز پنجشنبه در چیانگدائو، مقر پایگاه اصلی نیروی دریایی چین، را به عنوان وزنه تعادل در جهانی پر از «آشفتگی و بیثباتی» توصیف کرد. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! به گزارش شینهوا، خبرگزاری رسمی چین، جون هنگام استقبال از وزیران دفاع روسیه، ایران، پاکستان، بلاروس و برخی کشورهای دیگر گفت: «با شتاب گرفتن تغییرات مهم قرن، یکجانبهگرایی و حمایتگرایی رو به افزایش است.» هشدار از «اقدامات برتریطلبانه»وزیر دفاع چین هشدار داده است: «اقدامات برتریطلبانه، سلطهگرانه و قلدرانه نظم بینالمللی را جداَ تضعیف میکند.» او از همتایان خود که در جلسه حضور داشتند خواست که «اقدامهای قوی را برای محافظت مشترک از محیط برای توسعه صلحآمیز روی دست گیرند.» راجنات سینگ، وزیر دفاع هند در این جلسه گفت که اعضای سازمان همکاری شانگهای باید «به صورت جمعی اراده قوی به عملی کردن آرزوها و انتظارات مردم ما و همچنین رسیدگی به چالشهای امروزی داشته باشند.» او در اظهاراتی که از سوی دفترش در شبکه ایکس نشر شد، گفته است: «جهانی که در آن زندگی میکنیم شاهد دگرگونی شدید است. جهانی شدن که زمانی ما را به هم نزدیک کرده بود، در حال از دست دادن نیروی محرک خود است.»
|
27.06.2025 دویچه ویلی د طالبانو ادارې د سیمې له ځینو هیوادونو سره د خپلو ډیپلوماټیکو اړیکو د پراخولو په دوام، په ترکیه کې یو نوی سفیر معرفي کړی او له دغه هیواد سره یې د «اړیکو له عادي کیدو»څخه خبر ورکړی دی.
د طالبانو حکومت شیخ صنیع الله فرهمند، د ترکیې په پایتخت، انقره کې د خپل سفیر په توگه معرفي کړی دی. د طالبانو د ادارې په وینا صنیعالله فرهمند، یو ملا او «شیخ الحدیث» او د افغانستان له ترکمن وگړو څخه دی. د طالبانو د ادارې د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د نوي سفير د معرفي کولو پر وخت د سفارت د کارکوونکو او په انقره کې د یو شمیر میشتو افغانانو په حضور کې ویلي دي:« تقريباً ویلی سم چې دترکیې اوافغانستان اړیکې نورمال او عادي سوي دي. دا له څلورو کلونو وروسته یوه ستره لاسته راوړنه ده.» د ترکیې د بهرنیو چارو وزارت تر اوسه دطالبانو له ادارې سره د ډیپلوماټیکو اړیکو د »عادي کیدو« په هکله څه نه دي ویلي او په کابل کې ددغه هیواد سفارت لا د شارژدافیر یا سرپرست رئیس له خوا اداره کیږي. اړوند:طالبان: پاکستان کې مو د افغان سفارت کچه له شارژدافیر څخه د سفير سطحې ته لوړه کړې ترکیې هم د نړیوالې ټولنې د نورو غړو هیوادونو په څیر لا د طالبانو اداره د افغانستان د حکومت په توگه په رسمیت نه ده پیژندلې خو دواړه خواوې ډیپلوماټیک تعامل لري او د طالبانو چارواکي په تکرار سره ترکیې ته سفر کوي. ترکیې په دغه هیواد کې دافغانستان د پخواني حکومت له خوا د ټاکل سويو ډیپلوماټانو ماموریت د روان کال په سر کې پای ته ورساوه او دغو ډیپلوماټانو وویل چې په انقره کې یې سفارت د ترکیې د بهرنیو چارو وزارت ته سپارلی دی. طالبانو مخکې له دې د ازبکستان، متحده عربي اماراتو، روسیې او چین په گډون د سیمې په ځینو هیوادونو کې د افغانستان د سفارتونو له پاره خپل سفیران معرفي کړي دي او په دا وروستیو کې یې له پاکستان سره دسفیر په کچه د ډیپلوماټیکو اړیکو له لوړیدو څخه خبر ورکړ. سربیره پردې، د طالبانو له خوا معرفي سوي ډیپلوماټان په ځینو نورو هیوادونو کې د افغانستان د سیاسي استازولیو کارونه پر مخ وړي.
|
26.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، در مراسم معرفی سفیر این گروه در انقره گفته که روابط دیپلماتیک با ترکیه عادی شده است. امیرخان متقی در نوار تصویری که روز چهارشنبه، ۴ سرطان، منتشر شده، صنیعالله فرهمند را بهعنوان سفیر طالبان و «نماینده تامالاختیار» این گروه در ترکیه معرفی کرده است. به گفته متقی، سفیر معرفیشده از قوم ترکمن و «شیخالحدیث» است. وزیر خارجه طالبان تأکید کرده است که سرمایهگذاران ترکی به افغانستان سفر میکنند و رفتوآمد شهروندان افغانستان به ترکیه نیز به حالت عادی بازگشته است. او همچنان ابراز امیدواری کرده است که سفیر جدید این گروه بدون تبعیض، مشکلات کنسولی تمامی افغانهای مقیم ترکیه را حلوفصل کند. این در حالی است که چند ماه پیش نماینده طالبان کنترل سفارت افغانستان در انقره را بهدست گرفته بود.
|
26.06.2025 بی بی سی العدید، چې د قطر پلازمېنې دوحې ته نژدې موقعیت لري، په منځني ختیځ کې د امریکا د مرکزي قوماندې د هوايي عملیاتو لپاره د مرکزي دفتر په توګه کارول کېږي او نژدې ۸۰۰۰ امریکایي سرتېري پکې شته. د سپوږمکۍ وروستي انځورونه ښیې، چې د ایران پر اټومي تاسیساتو له بریدونو مخکې په احتیاطي اقدام کې لسګونه الوتکې له ټارمک بل ځای ته استول شوې وې. په شمالي امریکا کې د بي بي سي خبریاله سارا سمیټ وايي، دا برید ناڅاپي نه و، ځکه امریکا د اونۍ په پای کې د ایران پر اټومي تاسیساتو له بریدونو راهیسې د داسې څه د پېښېدو لپاره چمتو وه. په منځني ختیځ کې ټول امریکایي ځواکونه په تیارسۍ حالت کې دي او دا ډول برید ته اماده وو. دغه تاسیسات په عراق کې د امریکا د عملیاتو لپاره د مرکزي دفتر او لوژستیکي اډې په توګه کارېدل. په دغه اډه کې د خلیج په کچه تر ټولو اوږده هوایی کښتۍ هم شته. بریتانیوي ځواکونو هم په دغې اډه کې وو، چې کله نا کله یې د ابو نخله هوايي ډګر په نوم هم یادوي. قطر په ۲۰۰۰م کال کې متحده ایالاتو ته العدید اډه ورکړه. امریکایانو په ۲۰۰۱م کال کې د اډې د مدیریت چارې هم په لاس کې واخیستې
|
26.06.2025 دآزادی رادیو په داسې حال کې چې له پاکستانه د بې اسناده او"اې سي سي" یا افغان تابعیت کارت لرونکو کډوالو د ایستلو بهیر روان دی تازه د بښنې نړیوال سازمان خبرداری ورکړی چې په دې هیواد کې میشت ۱ عشاریه ۴ میلیونه د " پي او ار" کارت لرونکي افغان کډوال هم د ایستلو له ګواښ سره مخ دي. په پاکستان کې ۱ عشاریه ۴ میلیونه د " پي او ار" کارت لرونکي افغان کډوال هم د ایستلو له ګواښ سره مخ دي
پاکستان د دغه کارت لرونکو افغان کډوالو ته سپارښتنه کړې چې له دې هیواده دې ووځي. د بښنې نړیوال سازمان په یو یو بیان کې چې پرون د جون په ۲۴ مه یې خپور کړی ویلی چې د دغه د کارتونو موده د ۲۰۲۴ په جون کې پای ته رسېدلې وه چې د پاکستان حکومت د یو بل کال لپاره تمدید کړه خو د یاد سازمان په ټکو که پاکستان دغه کارتونه بیا نوي نه کړي نو په دې هیواد کې د میشتو "پي او ار" کارت لرونکو قانوني حیثیت له پوښتنې سره مخ کیږي او ښايي له دې هیواده د شړلو له خطر سره مخ شي. دغه سازمان ویلي د پاکستان حکوکت په ۲۰۲۳ کال پاکستان د غیر قانوني بهرنیانو د بېرته ستنولو پروګرام اعلان کړو چې افغانانو لپاره په درې مرحلو کې پلی کیږي او وروستی مرحله یې د " پي او ار" کارت لرونکو ستنول دي. " پي او ار" د کډوالۍ هغه کارتونه دي چې د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ له له خوا په ۲۰۰۷ کال کې افغان کډوالو ته ورکړل شول.
|
26.06.2025 رادیو آزادی کسنیا میشونوا، بازرس اطفال منطقۀ مسکو پایتخت روسیه می گوید، پسر دو ساله که توسط یک مرد در میدان هوایی شریمتیووا به زمین پرتاب شده بود، در وضعیت ثابت قرار دارد. میشونوا گفته که با داکتران موظف صحبت کرده و آنها تایید کرده اند که این کودک که در مورد هویت او معلومات ارائه نشده، آسیب مغزی ندیده است. ناوقت شب گذشته(23 جون) یک شهروند ۳۱ ساله بلاروس در میدان هوایی شریمتیووا در مسکو بر یک کودک دو ساله نزدیک شد، او را به هوا بلند کرد و به شدت به زمین زد. در نتیجه، کودک با سر به زمین خورد و از هوش رفت. در ویدیو های منتشر شده در شبکه های اجتماعی ادعا شده که این کودک"افغان" است، اما رادیو آزادی نمی تواند، صحت این ادعا را تائید کند. کارمندان طبی میدان هوایی کمک های اولیه را برای این کودک ارائه کردند، سپس او در مرکز صحی اطفال ال ام روشال(L.M. Roshal) در کراسنوگرسک بستری شد. داکتران شکستگی های باز استخوان های جمجمه این کودک را تشخیص داده اند و وضعیت او جدی خوانده شده است. یک داکتر موظف در مرکز صحی اطفال ال ام روشال در کراسنوگرسک می گوید: دکتوران تلاش خواهد کرد تا این کودک طفل را از حالت بیهوشی بیرون کنند
"کودک ساعت یک شب گذشته با شکستگی های جمجمه به حالت وخیم از میدان هوایی شریمتیووا به این شفاخانه آورده شد، حالت کودک وخیم اما ثابت است." کسنیا میشونوا، بازرس اطفال منطقۀ مسکو می گوید که در دو روز آینده، دکتوران تلاش خواهد کرد تا این کودک طفل را از حالت بیهوشی بیرون کنند، زیر فعلاً او در خواب ناشی از مواد مخدر قرار داشته، حداقل به یک ماه وقت نیاز دارد، تا بهبود یابد. به گفتۀ میشونوا، خانواده این کودک از ایران برمیگشتند، جاییکه آنها به دیدار اقارب شان رفته بودند و زمانی که جنگ بین اسرائیل و ایران آغاز شد، آنها مجبور شدند که از طریق کابل پایتخت افغانستان به مسکو برگردند. به گفته میشونوا ، مرد مهاجم با آنها در یک طیاره بوده است. وزارت امور داخلۀ روسیه از دستگیری شخصی که به این کودک حمله کرده بود، خبر داده گفته که او تحت تاثیر مواد مخدر، قرار داشته است.
|
26.06.2025 صدای آلمان فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، پیش از نشست سران ناتو در پارلمان کشورش سخنرانی کرد. او قول داد که آلمان به عنوان عضو ناتو برای مقابله با تهدید روسیه سهم منصفانه خواهد گرفت.
صدراعظم آلمان روز سهشنبه گفت که آلمان بار دیگر یک بازیگر جهانی قابل اعتماد است و قول داد که رهبری خود را در بین اعضای ناتو نشان دهد. رهبر آلمان تنها چند ساعت پیش از شرکت در نشست سران ناتو در شهر لاهه، سخنرانی مهمی در مورد سیاست خارجی در پارلمان ایراد کرد. صدراعظم آلمان چه گفت؟مرتس گفت آلمان و متحدانش در ناتو متقاعد شده اند که روسیه به طور خاص امنیت و آزادی منطقه اروپا و اتلانتیک را «به طور فعال و تهاجمی» تهدید میکند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! او تأکید کرد که آلمان میتواند همراه با متحدانش به شکلدهی تحولات جهانی در سالهای آینده کمک کند. او گفت: «ما باید با هم آنقدر قوی باشیم که هیچکس جرئت حمله به ما را نداشته باشد.» صدراعظم آلمان گفت: «بنابراین، ما در یک وضعیت تاریخی قرار داریم. در این شرایط، آلمان نیز باید مسئولیت خود را بپذیرد و ما این کار را انجام میدهیم.»
|
26.06.2025 دویچه ویلی د امریکا ولسمشر دونالد ترمپ ویلي دي چې باور لري په غزه کې د اسرائیل او حماس ترمنځ د شخړې پای ته رسولو په برخه کې به «لوی پرمختګ» ترلاسه شي. نوموړي دغه پرمختګ ته پر ایران د امریکا له بریدونو سره پيوند ورکړی دی.
دونالد ترمپ د ایران پر اتومي تأسیساتو د امریکا بریدونو ته په اشارې سره ویلي دي چې دغه برید کولی شي پر منځني ختیځ مثبت اغیز ولري. دونالد ترمپ د چهارشنبې په ورځ وویل: «فکر کوم چې په غزه کې لوی پرمختګ رامنځته کېدونکی دی، فکر کوم د هغې حملې په دلیل چې مونږ ترسره کړې ده.» په ورته وخت کې د حماس وسله والې ډلې یوه لوړپوړي چارواکي د فرانسې خبري آژانس ته ویلي چې د اسرائیل او دغه سخت دریځه اسلامپاله فلسطیني ډلې ترمنځ د اوربند مذاکرات «په وروستیو ساعتونو» کې د منځګړو هیوادونو په موجودیت کې شدت موندلی دی. طاهر النونو ویلي: «په مصر او قطر کې له منځګړيتوب کوونکو ورونو سره زمونږ اړیکې نه دي پرې شوي او په دې وروستیو ساعتونو کې ګړندۍ شوي دي.» نوموړي زیاته کړې ده چې دې ډلې «تر اوسه هیڅ کوم نوی وړاندیز» د هغې جګړې پای ته رسولو له پاره نه دی ترلاسه کړی چې اوس ۲۱مې میاشتې ته رسیدلې ده. په ورته وخت کې د غزې په سویل خان یونس سیمه کې د ۷ اسرائیلي سرتیرو د وژل کیدو رپوټونه ورکول شوي دي. اسرائیلي پوځ تاییده کړې ده چې دغه سرتیري د یوې چاودنې په پایله کې وژل شوي دي.
|
25.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد هشدار داده است که بازگشتکنندهگان افغان برای آغاز دوباره زندهگی، با دشواریهای فراوانی مواجهاند. این نهاد روز سهشنبه، ۳ سرطان، در برگه ایکس خود نگاشته است که بیش از یک میلیون افغان از ایران و پاکستان به کشور بازگشتهاند. به گفته این برنامه، بیشتر این افراد با داراییهای اندک به کشور برمیگردند. برنامه اسکان بشر سازمان ملل خاطرنشان کرده است که این نهاد به بازگشتکنندهگان کمک میکند، اما این حمایتها کافی نیست. براساس گزارشها، بیشتر بازگشتکنندهگان بدون سرپناه هستند و سرنوشت مشخصی ندارند.
|
25.06.2025 بی بی سی په داسې حال کې چې د ایران له لوري د امریکايي بمبارۍ د ځوابي اقداماتو احتمال شته، د انټرنېټ په نړۍ کې د ایراني هکرانو له لوري د احتمالي سایبري بریدونو اندېښنې هم زیاتې شوې دي. د یادونې ده، چې ایراني هکران د خورا ویجاړونکو سایبري بریدونو یوه مخینه لري. د ایران مهر خبري اژانس د رپوټ له مخې ''پر امریکايي تاسیساتو د یوه خورا ستر احتمالي برید'' په هکله خبرې کېږي، نو پوښتنه دا ده، چې که د امریکا، اسرائیل او یا متحدینو پر ضد سایبري عملیات پیل شي، نو ایران څه کولای شي؟ وائپر بریدونهکه سایبري جګړه هم د دودیزې جګړې په څېر وای، نو د ایران جنګي الوتکو، ټانکونو او یا توغندیو زېرمې کچه به حسابېده، خو په سایبري جګړه کې د برید تر سره کېدو مخکې د دې هېواد د سایبر قوت معلومول ګرانه چاره ده. ایراني هکران د سایبري بریدونو یو ډول چې وائپر (جارو کول یا پاکول) ورته وايي، اوږده مخینه لري، چې کیسې یې ډېرې مشهورې دي.
|
25.06.2025 دآزادی رادیو د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو او سیمو کې یو شمېر کورنۍ وایي، د هوا د ګرمېدو له امله یې ماشومان په مختلفو ناروغیو اخته شوي دي. دوی ازادي راډیو سره خبرو کې اندېښنه وښوده چې د امکاناتو له کمښت سره هم مخ دي او کلنیکونو او عاجلو خدمتونو ته لاسرسی نه لري. د کندهار ولایت اوسېدونکی عبدالغفار وايي، څلور کوچني لمسیان یې د شدیدې ګرمۍ له وجې له خولې او لمنې شوي، د ستوني درد او تبه هم لري. روغتونونو او کلینیکونو ته په اسانه د چا لاسرسی نشته چې ورشې، درمل درته لیکي هغه په بازار کې ډېر قیمته دي د خلکو اقتصاد ډېر کمزوری دی اخیستلی یې نشي
ده ازادي راډیو ته وویل، "اته کلن، شپږ کلن او پنځه کلن لمسیان مې ناروغان دي، روغتونونو ته مو وړي، له پزو یې وینې بهېږي، ستوني درد او نس ناستی په غټو انسانانو هم لګېدلی خو تر لسو کلونو کوچنیان یې ټول نیولي دي، له خولې او لمنې دي، روغتونونو او کلینیکونو ته په اسانه د چا لاسرسی نشته چې ورشې، درمل درته لیکي هغه په بازار کې ډېر قیمته دي د خلکو اقتصاد ډېر کمزوری دی اخیستلی یې نشي." د اروزګان ولایت اوسېدونکی شفیع الله هم ورته اندېښنه مطرح کوي او وایي چې په ماشومانو کې دا ناروغۍ دومره زیاتې شوي چې یو ځایي کلینیک کې هم پر کټونو ځای نشته. ده ازادي راډیو ته زیاته کړه. "یو څه موده مخکې مې خپل یو ماشوم چې سینه بغل و، روغتون کې د یوې اونۍ لپاره بستر کړ، چې کور ته یې راوړ، هلته شري نیولی و، دا یوازې زما ماشوم نه بلکۍ ډېر نور داسې پېښ شوي، ځکه چې هلته د هرې ناروغۍ جلا بسترونه نشته اوهلته ګڼه ګوڼه ډېره ده، ماشومانو ته یو له بله نورې ساري ناروغۍ ور انتقالېږي."
|
25.06.2025 رادیو آزادی مجلس نمایندگان امریکا لایحه ای را تصویب کرده که به گفته برخی از اعضای این مجلس، بر اساس آن از دسترسی تمام گروه های مسلح، به شمول طالبان، به کمک های مالی امریکا جلوگیری می شود. تیم بورچت عضو مجلس نمایندگان امریکا می گوید که لایحه موسوم به "دالر مالیه دهندگان برای ترویستها نیست" را در جنوری سال ۲۰۲۴ پیشنهاد کرد. او روز دوشنبه ۲۳ جون در یک بیانیه ویدیویی در شبکه ایکس خود گفته که "دیگر پول مالیه دهندگان امریکایی برای "تروریست ها" وجود ندارد و این اقدام نتیجه یک سال تلاش دوامدار بوده است. در هر هفته ۴۰ میلیون دالر و تا حالا حدود ۵ میلیارد دالر به طالبان میرسد
او افزود «اکنون این موضوع را به مجلس سنا میفرستیم. هیگرتی سناتور از ایالت ما، بیل هیگرتی از ایالت تنسی ، و سناتور مارشا بلکبرن از این طرح حمایت کردهاند. فکر میکنم سناتور تیم شیهی از ایالت مونتانا و تامی تابرویل از ایالت آلاباما نیز آن را دنبال خواهند کرد. بنابراین، شما میتوانید نگرانیهای خود را به سنا منتقل کنید، تا این قانون تصویب شود. در هر هفته ۴۰ میلیون دالر و تا حالا بهگفتهٔ من، حدود ۵ میلیارد دالر به طالبان میرسد. این پولها، مالیات پرداختشدهٔ شماست. این موضوع خندهآور و غیرقابل قبول است. باید هرچه زودتر قانونی تصویب شود تا این روند متوقف گردد» در همین حال، برایان مست، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا اخیراً گفته است که این لایحه وزارت خارجه امریکا را مکلف می سازد، که پالیسی را برای جلوگیری از حمایت مالی طالبان ازسوی سایر کشور ها و نهادهای غیردولتی ایجاد وعملی کند. قابل یادآوری است که دولت جو بایدن رییس جمهور پیشین امریکا به افغانستان ۴۰ میلیون دالر در هر هفته کمک میکرد. در آن زمان وزارت خارجه امریکا، سازمان ملل متحد و حکومت طالبان گفته بودند که این کمکها بشری است و از سوی نهادهای ملل متحد برای افغانهای نیازمند صورت میگیرد.
|
25.06.2025 صدای آلمان وزارت امور خارجه ایالات متحده امریکا گفته است که محمود شاه حبیبی همراه با رانندهاش و ۲۹ کارمند یک شرکت مخابراتی امریکایی که حبیبی نیز در آن کار میکرد، در ۱۰ آگست ۲۰۲۲ توسط طالبان بازداشت شدند. حبیبی به عنوان رئیس هوانوردی ملکی در حکومت پیشین افغانستان نیز وظیفه اجرا کرده بود. وزارت خارجه ایالات متحده گفته است که همه این افراد به استثنای حبیبی و یک تن دیگر بعداَ آزاد شدند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! حبیبی یکی از ۳۰ کارمند یک شرکت مخابراتی مستقر در ایالات متحده امریکا بود، که اندکی پس از کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر القاعده در یک حمله نیروهای امریکایی، توسط طالبان بازداشت گردیدند. در اطلاعیهای که توسط برنامه جایزه برای عدالت وزارت خارجه ایالات متحده منتشر شده، آمده است: «از زمان دستگیری آقای حبیبی خبری از او نیست و به اصطلاح حکومت طالبان هنوز هیچ اطلاعاتی در مورد محل نگهداری یا وضعیت او ارائه نکرده است.» مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! در این اطلاعیه آمده است: «جایزه برای عدالت، یک پاداش تا سقف ۵ میلیون دالر را برای اطلاعاتی که منجر یافتن مکان، کشف و بازگشت او شود، پیشکش میکند.» طالبان که پس از خروج آخرین نیروهای امریکایی در اگست ۲۰۲۱ کابل را تصرف کردند، بازداشت حبیبی را انکار میکنند.
|
25.06.2025 دویچه ویلی اسرائیل او امریکا پر ایران باندي د خپلو بریدونو توجیه د هغه د اټومي پروګرام له ګواښ سره وکړه. له بلې خوا تهران اعلان وکړ چې د اوربند له پیل وروسته به خپل اټومي پروگرام ته دوام ورکړي.
ایران غواړي پر خپلو مهمو اټومي تاسیساتو له بریدونو وروسته، خپل اټومي پروگرام ته همداسي دوام ورکړي. د ایران د اټومي انرژۍ سازمان (AEOI) مشر محمد اسلامي د IRIB دولتي رسنۍ ته وویل: «د تولید پروسې ته به پرته له وقفې ادامه ورکول سي. په اوس وخت کي لا په دغو تاسیساتو کي د زیانونو په هکله پلټنې رواني دي.» اړوند:ترمپ د ایران او اسرائيل ترمنځ د اوربند اعلان کړی دی د کارپوهانو په حواله، د ایران پر اټومي تاسیساتو باندي د اسرائیل او امریکا متحده ایالاتو تر بریدونو وروسته لا د ویجاړیو کچه معلومه نه ده. امریکا متحده ایالاتو، په ايران کي ترمځکې لاندي د فردو پر تاسیساتو باندي په سترو ویجاړوونکو بمونو سره برید وکړ. ولسمشر دونالدترمپ له هغه وروسته د یوې مهمې دستگاه له بشپړې ویجاړولو څخه خبره وکړه. خو دا خبره لا تائید سوې نه ده. په دغه جگړه کي د اسرائیل هدف دا وو چي د تهران له خوا اټومي پروگرام په ټپه ودروي او پر یهودي اولس باندي د ایران د اټومي پروگرام له امله ممکنه گواښ له منځه یوسي. تهران تل ټینگار کړی دی چي د هغوی اټومي پروگرام یوازې د ملکي اهدافو له پاره دی، نه د اټومي وسلو د پراختیا له پاره. په هر حال، د یورانیمو تر ۶۰ سلنې پورې غني کول، لکه څنگه چې په ایران کې ترسره کیږي، د ملکي اټومي برېښنا د فابریکو له پاره له معمولي کچې څخه ډیر لوړ دي. د اټومي وسلو له پاره، یورانیم باید تر ۹۰ سلنې پوري غني کړای سي.
|
24.06.2025 روزنامه هشت صبح ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، در دیدار وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، حملات امریکا بر تأسیسات هستهای ایران را «تجاوز» خوانده است. به گزارش خبرگزاری تاس، پوتین روز دوشنبه، ۲۳ جون، با سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در مسکو دیدار کرده است. پوتین اضافه کرده که حملات اخیر به ایران «تجاوزی بیدلیل و بدون هیچ توجیهی» است. او تصریح کرده است: «این یک اقدام تجاوزکارانه کاملاً بیدلیل علیه ایران است، هیچ پایه و اساسی ندارد.» وی تأکید کرده است: «موضع ما در مورد وقایع جاری کاملاً مشخص است. این موضع به نمایندهگی از روسیه توسط وزارت امور خارجه به وضوح بیان شده است.» خبرگزاری رویترز نیز امروز به نقل از یک منبع ارشد گزارش داده که آیتالله علی خامنهای، رهبر مذهبی ایران، در نامهای به پوتین درخواست کمکهای بیشتر کرده است. گفتنی است که عباس عراقچی روز گذشته به روسیه سفر کرده بود.
|
24.06.2025 بی بی سی د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو له چین غوښتي، چې ایران د هرمز تنګي له تړلو منع کړي. دا تنګی د نړۍ یو له مهمو بار وړلونکو لارو څخه دی. ښاغلي روبیو دا څرګندونې وروسته له هغه وکړې، چې د ایران دولتي تلوېزیون راپور ورکړ، چې پارلمان د هرمز تنګي د تړلو پلان تصویب کړی خو زیاته کړې یې ده، په دې اړه وروستۍ پرېکړه به د ملي امنیت عالي شورا کوي. د تېلو کښتیو په تګ راتګ کې هر ډول ځنډ یا ګډوډي به د نړۍ اقتصاد لپاره ژورې پایلې ولري، په ځانګړې توګه، چین لپاره، ځکه بېجېنګ په نړۍ کې هغه هېواد دی چې له ایران ډېر تېل پېري او له تهران سره نژدې اړېکې هم لري. د ایران پر اټومي تاسیساتو د امریکا له برید وروسته د تېلو بیې لوړې شوې. له دې سره د برېنټ یا خامو تېلو بیه په تېرو پنځو میاشتو تر ټولو لوړې کچې ته ورسېده. روبیو د یکشنبې پر ورځ له امریکايۍ رسنۍ فاکس نیوز سره په مرکه کې وویل: "زه بېجېنګ هڅوم چې له ایران سره په دې اړه خبرې وکړي، ځکه چین د تېلو له پلوه په پراخه توګه د هرمز پر تنګي تکیه دی."
|
24.06.2025 دآزادی رادیو وال سټریټ ژورنال د اسراییلي او عربي چارواکو په حواله لیکلي چې اسراییل لیواله دی چې ژر تر ژره جګړه پای ته ورسوي. دا راپورد دوشنبې په ورځ، د جون په دویمه نیټه چې د ایران سره د اسراییل د جګړې یوولسمې ورځې سره سمون خوري خپور شو، او ښیي چې اسراییل هڅه کوي چې د ایران په اټومي تاسیساتود امریکا د پوځ د برید څخه د خپلو اوسنیو عملیاتو سره اعظمي ګټه پورته کړي. امریکا د یکشنبې په سهار په فردو، اصفهان او نطنز کې درې اټومي ځایونه د توغندیو او بنکرونو د له منځه وړلو بمونو سره په نښه کړل، او د امریکا ولسمشر وویل چې "د غني کولو مهم تاسیسات" په دې بریدونو کې "په بشپړه توګه ویجاړ شوي" دي. وال سټریټ ژورنال د اسراییلي چارواکو په حواله لیکلي چې اسراییل تمه لري چې په راتلونکو ورځو کې په ایران کې د پوځي اهدافو لیست بشپړ کړي، چې په دې سره به د جګړې پای ته رسولو فرصت برابرشي. په هرصورت، وضعیت د بدلون په حال کې دی اودجګړې ډیر انکشافات د تهران د چارواکو غبرګون پورې اړه لري. وال سټریټ ژورنال راپور ورکړی چې متحده ایالاتو عربي چارواکو ته هم خبر ورکړی چې اسراییل په نږدې راتلونکې کې د جګړې پای ته رسولو هڅه کوي او له هغوی څخه یې غوښتي چې دا پیغام ایران ته ورسوي. د وال سټریټ ژورنال په وینا، عربي چارواکو وویل چې ایران په ځواب کې وویل چې لا تر اوسه د جګړې پریښودو ته چمتو نه دي ځکه چې دوی ځان مکلف ګڼي چې د امریکا لخوا د دوی په اټومي تاسیساتو برید ته ځواب ووایی. د اسراییلو صدراعظم بنیامین نتنیاهو د یکشنبې په شپه په تل ابیب کې رسنیو ته وویل چې اسراییل د خپلو اهدافو ترلاسه کولو ته "ډیر نږدې" دی، اسراییل به په اوږدې زیانګالې جګړه کې اخته نشي او دا چې دا اراده نلري چې عملیات له ټاکل شوي پلان څخه هاخوا وغځوي. خو نتانیاهو د عملیاتو د پای ته رسولو لپاره د کوم ځانګړي مهالویش یادونه ونه کړه. اسراییل له اوږدې مودې راهیسې د دښمنانو په وړاندې هغه ماډل چې د "سولې لپاره سوله" نومیږي تعقیب کړی. د وال سټریټ ژورنال په وینا، اسراییل د لبنان د حزب الله سره په ورته ماډل چلیږی ، چې له مخې یې سره له دې چې د اسراییل، لبنان او حزب الله ترمینځ د اوربند تړون شوی دی په منظم ډول به په هر ممکن فرصت کې په حزب الله برید ته دوام ورکړي. د ورځپاڼې په وینا، د لبنان د ماډل پر بنسټ، که ایران (د احتمالي اوربند وروسته) په اسراییل برید ته دوام ورکړي، اسراییل به هم جگړه تعقیب کړي. یو اسراییلي چارواکي وویل چې که "دوی برید وکړي، موږ به هم برید وکړو."
|
24.06.2025 رادیو آزادی ایران ساعتی پیش اعلام کرد در پاسخ به حمله امریکا به تأسیسات هستهای خود، به سمت پایگاه العدید که بزرگترین پایگاه نظامی امریکا در شرق میانه است، موشکهایی شلیک کرده است. اما دولت قطر اعلام کرده که این تمام موشک ها را خنثی کرده است. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی با انتشار اطلاعیهای مسئولیت حمله موشکی به پایگاه امریکایی العدید در قطر را برعهده گرفت و با اشاره به حمله شامگاه شنبه ایالات متحده به سه مرکز هستهای ایران، آمده که در عملیات «بشارت فتح» پایگاه العدید را هدف تهاجم ویرانگر و قدرتمند موشکی قرار داده است. این ادعا در حالی است که ایران تنها شش موشک به این پایگاه شلیک کرد که همه آنها رهگیری و منهدم شدند. فرماندهی عمومی نیروهای مسلح ایران افزوده که جمهوری اسلامی «تحت هیچ شرایطی تعرض به تمامیت سرزمینی، حاکمیت و امنیت ملی خود را بیپاسخ نخواهد گذاشت». این ستاد در اطلاعیه خود جزئیاتی در مورد تعداد موشکهای شلیک شده نداده است. وزارت دفاع قطر با انتشار بیانیهای اعلام کرد که حمله موشکهای بالستیک به پایگاه هوایی العدید را با موفقیت دفع کرده است. در این بیانیه آمده که در این حمله موشکی هیچکس زخمی یا کشته نشده و حریم هوایی و زمینی این کشور امن است. دوحه حملهٔ ایران را «نقض صریح» حاکمیت خود خوانده است. همزمان شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرد پایگاه امریکایی که ایران به آن حمله کرده است، «از تأسیسات شهری و مناطق مسکونی در قطر فاصله زیادی داشت». شورای عالی امنیت ملی ایران مدعی شد که ️این حمله «فاقد هرگونه جنبهٔ خطرآفرین برای قطر و مردم آن بوده است». به گفتهٔ آن، تعداد موشکهای به کار گرفته شده «در این عملیات موفق، به تعداد بمبهایی بوده است که امریکا در حمله به تاسیسات هستهای ایران استفاده کرده بود». خبرگزاری رویترز شامگاه دوشنبه خبر داد که سیستم دافغ هوا در پایگاه هوایی عینالاسد عراق به دلیل بیم از حملهٔ احتمالی ایران فعال شده است. این پایگاه مقر نیروهای امریکایی در عراق است. اکسیوس ساعتی قبل اعلام کرد حکومت دونالد ترمپ در حال آماده شدن برای حمله تهران به پایگاههای امریکایی در خلیج فارس است که به تلافی حمله هوایی امریکا به تأسیسات هستهای ایران انجام میشود. هفته پیش اعلام شد که ایالات متحده تجهیزات و نیروهای خود را از این پایگاه منتقل کرده است. خبرگزاری فرانسه به نقل از خبرنگاران خود نوشته که صدای چند انفجار در سراسر دوحه، ازجمله مرکز و شمال این شهر، شنیده شده است. اسوشیتدپرس نیز از شنیده شدن صدای انفجار خبر داده است. یک مقام ارشد آمریکایی اعلام کرد کاخ سفید و وزارت دفاع از این گزارشها آگاه شدهاند و از نزدیک در حال بررسی تهدیدات علیه پایگاه العدید در قطر هستند.
|
24.06.2025 صدای آلمان ابراهیم ذالفقاری، سخنگوی نیروهای مسلح ایران روز دوشنبه در مورد حمله امریکا به سایتهای هستهای ایران گفت: «این اقدام خصمانه... دایره اهداف مشروع نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را گسترش داده و زمینه توسعه جنگ در منطقه را فراهم میکند.» او در یک اعلامیه تلویزیونی گفت: «رزمندگان اسلام با عملیاتهای [نظامی] قدرتمند و هدفمند عواقب سنگین و غیر قابل پیشبینی را برای شما رقم خواهند زد.» او این اعلامیه از قبل ثبت شده بود، با این جمله انگلیسی به پایان رساند: «آقای ترامپ قمارباز، ممکن است شما شروع کننده این جنگ باشید، اما ما کسی هستیم که آن را پایان میدهیم.» کدام تاسیسات امریکایی میتوانند هدف احتمالی ایران باشند؟ایران به تکرار ایالات متحده امریکا را به پاسخدهی به بمباران سایتهای هستهای خود تهدید کرده است. پایگاههای نظامی ایالات متحده امریکا در خاورمیانه که نزدیکترین اهداف اند، در حالت آماده باش قرار دارند. نیروها و تاسیسات امریکایی در کجاها موقعیت دارند؟ در اینجا لیستی از مهمترین پایگاههای امریکایی در منطقه را میخوانید. بحرینپایگاه فرماندهی مرکزی نیروی دریایی ایالات متحده امریکا و واحد پنجم ناوگان دریایی ایالات متحده امریکا در بحرین است که مسئول نظارت بر خلیج فارس، دریای سرخ، دریای عرب و بخشهایی از اقیانوس هند است. مشاوران ایرانی این تاسیسات را هدفی با اولویت عنوان کرده اند. در عین زمان، برخی دیگر در ایران خواستار مسدود کردن تنگه هرمز اند که مسیر مهم کشتیرانی بینالمللی است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! کویتکمپ عریفجان یکی از چندین تاسیسات نظامی ایالات متحده در کویت است که به عنوان مقر عملیات خط مقدم فرماندهی مرکزی ارتش امریکا عمل میکند. دیگر پایگاههای امریکایی در این کشور شامل پایگاه هوایی علی السالم در نزدیکی مرز عراق است که به دلیل محیط منزوی و ناهموار آن به نام «صخره» نیز شناخته میشود. یک پایگاه دیگر کمپ بوهرینگ است که محل نیروهای توظیف شده در عراق و سوریه میباشد.
|
24.06.2025 دویچه ویلی د ناټو د غړو هېوادونو له لوري د دفاعي بودجې د لوړولو د تړون رپوټونه تر هغه وروسته ورکړل شول چې هسپانیا تر شديد مخالفت وروسته مستثنی ورګرځول شوه. هسپانیا د دفاعي لګښتونو ۵ سلنه لوړوالی «نامتناسب او غیر ضروري» بللی وو.
د ناټو غړيو هېوادونو د يکشنبې په ورځ (د ۲۰۲۵م کال د جون ۲۲) پر دې توافق وکړ چې خپل دفاعي لګښتونه به د کورني ناخالص توليد ۵ سلنې ته لوړ کړي، هغه حد چې ولسمشر دونالد ترمپ، یې د اوږدې مودې راهېسې د ترلاسه کولو هڅه کوله. ترمپ، د نورو امريکايي ولسمشرانو په پرتله دا شکایت ډېر په زغرده کاوه چې هېواد یې له ډېرې اوږدې مودې راهېسې د اروپا امنيت پر غاړه لري. هسپانیا هڅه کوله چې د ناټو د دې پریکړې مخه ونيسي خو د بودجې له ډېرولو څخه د دغه هېواد د معافيت په اړه تر توافق وروسته یې خپل مخالفت ختم کړ. اړونده موضوع: د ناټو عمومي منشي د دفاعي وړتیاوو ۴۰۰ سلنه زیاتوالی غواړي انتظار کیږي چې د ناټو غړي هېوادونه د دغه سازمان په هغه دوه ورځنۍ غونډه کې چې د سې شنبې له ورځې څخه په دنهاک کې پيليږي، د دفاعي بودجې ۵ سلنه لوړولو په پلوۍ رسمي رايه ورکړي. د دې توافق تر تصویب وروسته بايد د هسپانیا په استثنا ټولو غړيو هېوادونو تر ۲۰۳۵م کال کاله پورې د ۵ سلنه هدف ترلاسه کړی وي.
|
23.06.2025 دامریکا غږ د تېرې جمعې په ورځ پر ایران د اسرائيل د ناڅاپي برید وروسته په دې کړکيچ کې ترينګلتيا د ډېرېدو په حال کې ده او اوس دا شخړه دويمې اونۍ ته داخله شوې ده. د ترينکلتيا د کمېدو هیڅ نخښې نه ترسترګو کيږي، بلکې سپينېې ماڼۍ هم ویلي دي چې د اسرائيل په عملياتو کې پر شامليدو باندې غور کوي. اسرائیل د ایران د پوځي تحقيقاتو د يوه بنسټ د په نخښه کولو ادعا کړېد اسرائيل دفاعي ځواک د جمعې په ورځ وويل چې د ایران پر پوځي تاسيساتو یې يو شمیر بريدونه کړي دي چې د پوځ پر يوه تحقیقاتي بنسټ (SPND) باندي بريد هم شامل دی. اسرائیل ادعا کړې ده چې دغه بنسټ د ایران د اتومي وسلو جوړلو په پروګرام کې ونډه لري. اړونده موضوع: نتانیاهو: ایران به پر روغتون د برید بیه پرې کړي د جمعې په ورځ د اسرائيل ځواکونو ويلي دي چې «د ایران په زړه کې یې د بريدونو يوه لړۍ بشپړه کړې ده: يو شمیر هدفونه لګيدلي چې د پوځ د توغنديو جوړولو توليد ځايونه هم پکې شامل دي.» د اروپايانو د ديپلوماتيک حل هڅېد ایران او اسرائيل پر شخړه باندې د خبرو اترو له پاره د فرانسې، آلمان او بريتانيا د بهرنيو چارو وزيران د جمعې په ورځ (د ۲۰۲۵م کال د جون ۲۰) په ژنيو کې سره ګوري. د دې ليدنې کتنې موخه د ایران د شخړه ایز اتومي پروګرام په تړاو يو ځل بيا د ديپلوماتيکو هلو ځلو لارې ته راستنېدل دي. په دې خبرو اترو کې به د ایران د بهرنيو چارو وزير عباس قراقچي، د بريتانيا د بهرنيو چارو وزير ډيوډ ليمي، د فرانسې د دبانیو چارو وزير ژان نول بیروټ، د آلمان د بهرنيو چارو وزير يوهان واډېفول، او د اروپايي اتحادیې د بهرنۍ تګلارې مشر کاجا کالس، ګډون ولري. د بريتانيا د بهرنیو چارو وزير ليمی، له ایران سره د مذاکراتو په ترڅ کې د امريکا متحده ايالاتو د بهرنیو چارو له وزير مارکو روبيو، او ځانګړي استازي ستيو وټکوف سره په سپينه ماڼۍ کې وکتل. نوموړي تر دې وروسته وویل چې له تهران سره ديپلوماتيک حل ته رسېدو فرصت لا هم شته دی. اړونده موضوع: د ایران او اسرائيل شخړه: په تهران ک
|
23.06.2025 بی بی سی تېره جمعه، اسرائیلو پر ایران پراخ هوايي بریدونه پیل کړل. تهران یې په غبرګون کې پر دوی د توغندیو ګوازونه وکړل. پر همغه ورځ په ویډیو پیغام کې،د اسرائیلو لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو د ایران خلکو ته وویل، اسرائیل د ایران د اټومي پروګرام له شنډولو سره سره غواړې تاسو ته د آزادۍ اخیستلو لاره هم هواره کړي. د ایراني حکومت د اپوزېسیون ځینې غړي د نتنیاهو د دغې غوښتنې هرکلی کوي خو نور بیا د شک په سترګه ورته ګوري. که څه هم په ایران کې د اپوزېسیون رسمي ډلې نه شته، ځکه ایراني چارواکو له اوږدې مودې د خپلو سیاسي مخالفتونو مخه نیولې ده. د بېلګې په ډول په 1980 لسیزې کې د ډله ییزو اعدامونو او بندیانو څپه یادولی شو. نو له همهاله د اپوزېسیون ډېری ډلې له بهره فعالیت کوي. د دوی له ډلې د دوو خورا منظمو سیاسي ګروپونو یادونه کولای شو: لکه د ایران د وروستي شاه د زوی رضا پهلوي د پاچاهۍ پلویان او د جلا وطن مجاهدین خلق سازمان.
|
23.06.2025 دآزادی رادیو ایران د امریکا هوایي بریدونو ته توند غبرګون ښودلی او ویلې یې دي چې د خپل هېواد او خلکو د دفاع لپاره هر ډول غوراوي له ځان سره لري. د ایران د بهرنیو چارو وزیر د دوی پر خاوره د امریکا تر بریدونو وروسته ویلي، ایران د خپلې دفاع په خاطر“ ټول غوراوي“ په لاس کې لري. عباس عراقچي پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر دغه برید “ بې شرمانه“ بللی او ویلې یې دي چې تلپاتې عواقب به ولري. له دې سره همهاله د اسراییل پوځ ویلي چې ایران د امریکا له برید وروسته د دوی خواته توغندي ور ویشتلي دي. په تل ابیب کې د خطر زنګ وهل شوی، خو تراوسه د ایران د نننیو بریدونو د زیانونو په اړه څه نه دي ویل شوي. د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ اعلان وکړ چې هوایي ځواکونو یې د فوردو، نطنز او اصفهان اټومي تاسیسات ویشتي او له منځه یې وړي دي. ټرمپ تر دغو بریدونو وروسته خپل ولس ته په وینا کې وویل، که ایران سوله ونه کړي، نور هدفونه به یې هم ورته وولي. ټرمپ وویل، دغه بریدونه د اسراییل په همکارۍ ترسره شوي.
|
23.06.2025 رادیو آزادی دونالد ترامپ بامداد یکشنبه شامگاه شنبه بهوقت ایالات متحده در پیامی بهطور رسمی اعلام کرد که تأسیسات هستهای فُردو، نطنز و اصفهان در حملات امریکا بهطور کامل نابود شدند. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، با انتشار پیامی در ایکس این حملات را دارای «پیامدهای ماندگار» خواند و وزارت خارجه ایران، با صدور بیانیهای، حملات امریکا را «نقض فاحش و بیسابقۀ بنیادیترین اصول منشور سازمان ملل متحد و قواعد حقوق بینالملل» خواند و اعلام کرد دولت امریکا را مسئول آثار و عواقب بسیار خطرناک این اقدام میداند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای اعلام کرد که پس از حمله ایالات متحده هیچ افزایشی در سطح تشعشعات در خارج از سایت گزارش نشده است. رافائل گروسی رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز یکشنبه پس از حملات نظامی امریکا بر تأسیسات هستهای ایران اعلام کرد که نشستی اضطراری را با شورای حکام آژانس برگزار خواهد کرد
در بیانیه آمده است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارزیابیهای بیشتری را در مورد اوضاع در ایران، به محض در دسترس قرار گرفتن اطلاعات بیشتر، ارائه خواهد کرد. رافائل گروسی رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز یکشنبه پس از حملات نظامی امریکا بر تأسیسات هستهای ایران اعلام کرد که نشستی اضطراری را با شورای حکام آژانس برگزار خواهد کرد. انتونیو گوترش، سرمنشی سازمان ملل متحد، حملات امریکا را وخیم و نگرانکننده توصیف کرد و خواستار کاهش فوری تنشها شد. او هشدار داد که خطر تبدیل این درگیری به جنگی مهارنشدنی با پیامدهای فاجعهبار برای غیرنظامیان، منطقه و جهان بهشدت در حال افزایش است. گوتریش تأکید کرد که هیچ راهحل نظامیای وجود ندارد. تنها مسیر ممکن، دیپلماسی است
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در واکنش به این حملات بار دیگر خواستار بازگشت ایران و امریکا به میز مذاکره شد. کالاس در ایکس نوشت که من از همۀ طرفها میخواهم که عقبنشینی کنند، به میز مذاکره بازگردند و از تشدید بیشتر تنشها جلوگیری کنند. او در عین حال با تأکید بر اینکه نباید به ایران اجازه داده شود که سلاح هستهای تولید کند، افزود وزرای خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه در این مورد بحث و تبادل نظر خواهند کرد. صدراعظم بریتانیا اقدام ایالات متحده در حمله به تأسیسات هستهای ایران را برای کاهش تهدید جدی برنامه هستهای تهران توصیف کرد. کییر استارمر در بیانیهای اعلام کرد که برنامۀ هستهای ایران یک تهدید جدی برای امنیت بینالمللی است. هرگز نباید به ایران اجازه داده شود که سلاح هستهای تولید کند و ایالات متحده برای کاهش این تهدید اقدام کرده است. او افزود وضعیت در خاورمیانه همچنان ناپایدار است و ثبات در منطقه یک اولویت است.
|
23.06.2025 صدای آلمان مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران در مورد حمله به تاسیسات هستهای کشورش گفته که امریکا از ابتدای حمله اسرائیل به ایران، از این اقدام حمایت میکرد. وی گفت: «پاسخ ما به تداوم تجاوز قاطع است.»
پزشکیان در جلسه هیئت دولت گفت: «این تجاوز نشان داد کهامریکا، عامل اصلی اقدامات خصمانه رژیم اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران است. اگرچه ابتدا تلاش داشتند نقش خود را کتمان کنند، اما پس از پاسخ قاطع و بازدارنده نیروهای مسلح کشورمان و مشاهده ناتوانی آشکار رژیم صهیونیستی، ناگزیر خود به میدان آمدند.« ادعای رسانههای پاکستانی در مورد استفاده از حریم هوایی هند برای حمله به ایراندر مورد اینکه هواپیماهای امریکا از چه مسیری از جزیره دیه گو گارسیا به ایران رسیده اند، ادعاهای متفاوتی وجود دارد. قبلا گفته شده بود که امریکا از حریم هوایی پاکستان استفاده کرده است. اما همزمان با اینکه رسانههای پاکستانی گزارشهایی را نشر کردند که گویا ایالات متحده امریکا از حریم هوایی هندوستان برای حمله به تاسیسات نظامی ایران استفاده کرده است، روز یکشنبه مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران از طریق تلفون با ناریندرا مودی، نخست وزیر هند گفتگو کرد. وی در این گفتگو به مودی گفته است: «حمله به تأسیسات هستهای یک کشور، حتی در زمان جنگ نیز از منظر حقوق بینالملل عمل غیرقانونی و محکوم است. این در حالی است که حمله به تأسیسات ما در شرایطی صورت گرفت که نه تنها در جنگ نبودیم، بلکه در حال مذاکره با امریکا بودیم و این رفتار بهروشنی نشان میدهد که چقدر ادعاهای آنها در زمینه گفتوگو و صلحطلبی، تهی و بیپایه است.» ناریندرا مودی نیز به پزشکیان گفت که از تحولات جاری عمیقا نگران است و بر لزوم توقف فوری درگیریها تاکید می کند: «ما معتقدیم هرگونه اختلاف و درگیری باید صرفاً از طریق گفتوگو و راهحلهای دیپلماتیک حلوفصل گردد.» وی افزود: «ما از همه ابزارها برای توقف درگیریها استفاده خواهیم کرد و بر تقویت مناسبات دوجانبه و منطقهای با جمهوری اسلامی ایران پایبندیم. هند همواره دوست ملت ایران بوده و خواهد بود.»
|
23.06.2025 دویچه ویلی روسیې پر ایران د امریکا حمله غندلې وايي ترمپ د جګړې یو نوی پړاو پیل کړیدغه جګپوړي روسي سیاستوال وویل، «ترمپ چې د یو سوله راوړونکي ولسمشر په توګه صحنې ته راغی، د امریکا له پاره ېې یوه نوې جګړه پیل کړې.» هغه زیاته کړه چې د «ایران سیاسي رژیم محفوظ شوی او په ډېر احتمال سره لا ډېر ځواکمن شوی دی.» مېدوېدیف دا هم وویل چې ترمپ به په دا ډول کړنو سره د سولې د نوبل جایزه ونشي کټلی. مېدوېديف وویل، داسې نه ښکاري چې د ایران اټومي تاسیسات دې د امریکا په برید کې زیانمن شوي وي او دا چې امریکا متحده ایالات په یو خطرناک ځمکني ماموریت کې د لوېدو په درشل کې دی. د روسیې ولسمشر، ولادیمیر پوتین، د امریکا او ایران تر منځ د اختلاف د هوارې له پاره په کراتو د منځګړيتوب وړاندیز کړی، که څه هم هغه تېره اوونۍ د اسرائیل او امریکا له لوري د ایران د رهبر آیت الله علي خامنه ای د وژلو په هکله له څه ویلو ډډه وکړه. په عین وخت کې د روسیې د بهرنیو چارو وزارت پر ایران د امریکا برید په کلکه غندلی. مسکو ويلي د ملګرو ملتونو امنیت شورا باید د دغه برید ځواب ووايي. دغه وزارت ويلي: «له اوسه معلومیږي چې یو خطرناک کړکيچ پيل شوی چې کولی شي د سیمې او نړۍ امنیت د پخوا په پرتله لاډېر تضعیف کړي.» وزارت ويلي چې په منځني ختيځ کې شخړې په داسې حال کې شدت موندلی چې دغه سیمه وار دمخه د مخ پر زیاتېدونکو بحرانونو سره مخ شوې ده.
|
22.06.2025 روزنامه هشت صبح شماری از نهادهای حقوق بشری و فعالان حقوق زنان، در جریان چند روز گذشته در جلسات حاشیهای و پایانی پنجاهونهمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در جینوا، یافتههای گزارشهای خود را ارایه و خواهان بهرسمیتشناختهشدن آپارتاید جنسیتی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان شدهاند. طالبان با تسلط بر افغانستان، ممنوعیتهای فراوانی علیه زنان و دختران وضع کردهاند که تقریباً تمام ابعاد زندهگی آنان را هدف قرار داده است. با این حال، برخی از نهادهای حقوق بشری رفتار طالبان در قبال زنان را در افغانستان آپارتاید جنسیتی توصیف کردهاند. این نهادها تاکید کردند که طالبان بهصورت سیستماتیک و هدفمند زنان را از تمام عرصهها محروم کردهاند. از سال ۲۰۲۳ تا کنون حدود ۲۰ نشست بینالمللی با موضوع حقوق زنان افغانستان برگزار شده است، اما اغلب این گفتوگوها زنان کنار گذاشته شدهاند. در چند روز گذشته، شماری از نهادهای حقوق بشری و فعالان حقوق زنان در نشستهای حاشیهای پنجاهونهمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در جینوا، وضعیت زنان و دختران در افغانستان را نگرانکننده توصیف کرده و خواهان بهرسمیتشناسی آپارتاید جنسیتی شدند. در بیانیهها و سخنرانیهای آنان، آمده است که طالبان زنان را بهصورت سیستماتیک از حقوق اساسی خود مانند آموزش، اشتغال، آزادیهای مدنی و حقوق بشری محروم کردهاند و این اقدامات آنان مصداق آپارتاید جنسیتی است. نصیر احمد اندیشه، سفیر و نماینده دایمی افغانستان در سازمان ملل در جنیوا، در گفتوگو با روزنامه ۸صبح میگوید این نشستها از آن جهت اهمیت دارند که جهان در بحرانهای خطرناک قرار دارد و اکثریت کشورها با دیپلماسی فعال تلاش میکنند وضعیت کشورشان و موضوعات حقوق بشری خود را در سطح بینالمللی مطرح کنند تا توجه جهانیان و سازمانها را جلب نمایند. سفیر افغانستان در جنیوا میافزاید که در چنین شرایطی، اهمیت دارد که وضعیت حقوق بشری افغانستان در مرکز توجه قرار گیرد و تلاشهایی که سفارت افغانستان، نهادهای جامعه مدنی و زنان فعال حقوق بشر انجام میدهند، بسیار مهم و باارزش است. به گفته او، قرار گرفتن افغانستان در کانون توجه حقوق بشر بینالمللی، هدف اصلی این تلاشهاست. آقای اندیشه میگوید که نمایندهگی دایمی افغانستان هم در دستور کار شورای حقوق بشر حضور داشته و هم در نشستهای حاشیهای فعال بوده است. به گفته او، روز دوشنبه نیز یک بحث مهم درباره وضعیت حقوق بشری افغانستان برگزار خواهد شد. او تصریح میکند: «با وجود اینکه دولت وجود ندارد، با آن هم افغانستان در مرکز توجه است. بهتدریج در مسیر دادخواهی گامهای مهمی برداشته میشود و فکر میکنم تنها راه دیپلماسی فعلی همین است و باید از این وضعیت به بهترین شکل بهرهبرداری شود.»
|
22.06.2025 بی بی سی په افغانستان کې د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزارت په یوه وینا پاڼه کې ویلي، امیر خان متقي د ترکیې په استانبول کې د اسلامي همکاریو د سازمان د ۵۱ ناستې په څنډو کې د سوریې بهرنیو چارو له وزیر اسعد حسن الشیباني سره خبرې کتلي. وینا پاڼه کې ویل شوي:
" د بهرنيو چارو وزيرانو د افغانستان او سوريې ترمنځ اړيکې تاريخي او مهمې وبللې او خوښي يې څرګنده کړه چې دواړه ولسونه له اوږدو جګړو وروسته خپلواکۍ، امنيت او ثبات ته ورسېدل." د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت زیاته کړې: " دواړو لوريو هيله څرګنده کړه چې د افغانستان او سوريې حکومتونه به وتوانېږي چې پر اوسنيو ننګونو برلاسي او له فرصتونو ګټه پورته کړي." د احمد الشرع په مشرۍ هیت التحریر شام ډلې او ملګرو یې د ۲۰۲۴ کال د دسمبر پر ۷مې د سوریې پلازمېنه دمشق ولکه او اعلان یې وکړ چې سوریه کې به لنډ مهالی حکومت د چارو سمبالښت کوي او درې میاشتې وروسته به واک انتقالي دولت ته سپاري.
|
22.06.2025 دآزادی رادیو د ایران او اسراییلو ترمنځ د جګړې سره همهال افغانستان کې یو شمېر خلک د لومړنیو خوراکي موادو د بیو له لوړېدو شکایت کوي. په کابل کې د خوراکي توکو سوداګر هم وايي چې په تیره اونۍ کې بیې لوړې شوې دي. د هرات د سوداګرۍ او پانګونې خونه تاییدوي چې روانې جګړې د تیلو او خوراکي توکو د بیو په لوړیدو اغیزه کړې ده. د غور ولایت اوسېدونکې عبدالکریم وايي په وروستۍ اونۍ کې د تیلو او ګازو په ګډون د ټولو لومړنیو توکو په بیو کې زیاتوالی راغلی دی. نوموړي ازادي راډيو ته وویل چې د دې ولایت اوسېدونکې له دې امله سخت اندېښمن دي او که د دغه بیو کنترول ونه شي نو خلک یې د اخیستلو توان نه لري. په بیو کې ډېر بدلون راغلی دی، یوه قطعې غوړي مخکې په ۹۲۰ افغانۍ وو اوس یې بیه ۱۱۵۰ ته رسېدلې ده، دغه راز اوړه چې مخکې په په زر افغانۍ وو اوس ۱۲ سوه افغانیو ته رسېدلي دي، تیل یو لیتر له ۶۰ نه ۸۰ افغانیو ته لوړ شوي دي او د لنیاتو په بیو کې هم بیو کې هم زیاتوالی راغلی او خلک یې د اخیستلو توان ننه لري.
د ننګرهار اوسېدونکی صبغت الله هم ورته اندېښنه لري. دا منو چې تیل له ایرانه راوړل کیږي خو دلته یوازې د تیلو په بیو کې زیاتوتالی نه دی راغلی بلکې په ټولو خوراکي موادو کې لوړوالی راغلی دی، اوړه له ۱۳۵۰ نه ۱۶۰۰ افغانیو ته لوړ شوي دي، دغه راز، غوړي، بوره او نور د ټولو په بیو کې زیاتوالی راغلی دی، د ننګرهار اوسېدونکې اوس مهال له دې ستونزې سره لاس او ګریوان دي او هغسې چې لازمه ده د بیو کنترول نه کیږي.
په همدې حال کې د لومړنیو خوراکي موادو یو شمېر پلورونکي هم د بیو لوړېدو اندېښمن کړي دي. په کابل ښار کې د خوراکي توکو یو پلورونکي سید احمد ازادي راډيو ته وویل: «بیې په ډېرې تېزۍ سره په لوړېدو دي، کله چې سهار موږ سودا کوو، غرمه مهال بیا په هماغه بیه پېر نه شو کولای، ورځ تر بلې په بازارونو کې بیې لوړیږي، د بېلګې په ډول یوه بوري قذاقي وړه یوه اونۍ مخکې په ۱۳۲۰ افغانۍ وو نن په ۱۵۰۰ افغانیو باندې پلورل کیږي.» د هرات ولایت د سوداګرۍ او صنایع خونه هم په دې ولایت کې په وروستیو کې د خوراکي موادو په بیو کې د لوړوالي خبر ورکوي. د دې خونۍ اجرايي امر یوسف امین ازادي راډيو ته وویل: « دا اغیز لري، اوس چې د تیلو او ګازو بیې لوړې شوي دي، طبعا په خوراکي موادو هم اغیز لري، ځکه په انتقالاتو کې له تیلو او ګازو استفاده کیږي، د دې ترڅنګ د وړو یو مقدار او ځینې نور خوارکي مواد هم له ایران راوړل کیږي چې اوس مهال یې انتقال له ستونزو سره مخ دی، نو همدا جګړه یې لوی لامل دی.» دا په داسې حال کې ده چې تازه د خوړو نړیوال پروګرام ډبیلو ایف پي راپور ورکړی چې د ۲۰۲۵ کال د جون په درېیمه اونۍ کې، په افغانستان کې د ډیری خوراکي توکو منځنۍ قیمتونه د تیرې اونۍ په پرتله لوړ شوی دی. دغه سازمان په ځپل وروستي راپور کې ویلي چې د ایران او اسراییلو ترمنځ روانو شخړو د افغانستان په سویلي او لویدیځو ولایتونو کې چې له ایران سره پوله لري، سوداګریزې او ټرانزیټ لارې ګډوډې کړې دي. ډبیلو ایف پي ویلي دې ګډوډۍ په ترانسپورتي لګښ
|
22.06.2025 رادیو آزادی دونالد ترمپ رئیس جمهور ایالات متحده اعلام کرد که طیارههای این کشور "حمله بسیار موفقیت آمیز" علیه سه سایت هستهای ایران شامل فردو نظنز و اصفهان انجام دادند. ترمپ این را بامداد یکشنبه ۲۲ جون، در شبکه اجتماعی خود (سوشل تروت) نوشت و افزود که این حملات تکمیل شد و به گفته او، همه طیارههای امریکایی پس از انجام حملات از حریم هوایی ایران بیرون شدند. اعلام دونالد ترمپ در مورد حمله طیاره های امریکا علیه تاسیسات هستهای ایران او لحظهای پس از انتشار این اعلام یکبار دیگر در سوشل تروت نوشت که در بمباردمان سه سایت هستهای ایران، "فردو نابود شد" همزمان خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام امریکایی که نخواسته نامش فاش شود، گزارش داد که بمب افگن های بی-۲ در حملات به سایت های هستهای ایران سهم گرفتند. براساس این خبرگزاری، بمب افگن های بی-۲ از پایگاه خود در امریکا به پرواز درآمده و رهسپار محل دیگر شدند. بمب افگن های بی-۲ قادر به حمل بمب های سنگرشکن موسوم به (ماپ) اند. ترمپ پس از اعلام در مورد حمله به ایران همچنان گفت که وقت آن رسیده که ایران باید به پایان این جنگ موافقت کند. ایران هنوز به اظهارات ترمپ در مورد بمباردمان و نابودی پایگاههای هستهای این کشور در فردو، نظنز و اصفهان بهگونه رسمی چیزی نگفته است اما رسانههای این کشور از آن به عنوان "ادعای امریکا" نام برده اند. رسانههای امریکایی گزارش دادند که حملات این کشور به ایران با استفاده از چند بمب افگن بی-۲ انجام شد که از پایگاه خود در ایالت میزوری امریکا به پرواز درآمدند. براساس این رسانهها، در حملات این کشور حدود ۳۰ تُن بمب روی سه تاسیسات هستهای ایران پرتاب شد. پیش از این، اسرائیل در ۱۳ جون، حملاتش را بالای ایران آغاز کرد که با واکنش متقابل ایران قرار گرفت.
|
22.06.2025 صدای آلمان همزمان با بهبود روابط روسیه و اداره طالبان، یک هیئت افغانی این هفته در کنفرانس اقتصادی اصلی روسیه در سن پترزبورگ حضور یافته و با مقامات وزارت زراعت روسیه دیدار کردند. عطاالله عمری، وزیر زراعت طالبان در حاشیه کنفرانس سن پترزبورگ گفت: «افغانستان قطعاً در پی خودکفایی در بخش محصولات زراعتی است. با این حال، ما هنوز به برخی از اقلام غذایی که از ایران وارد میشود، متکی هستیم و اگر در آنجا مشکلاتی ایجاد شود، بدون شک اثرات خود را خواهد داشت.»این در حالیست که ملل متحد از تشدید بحران گرسنگی به دلیل کاهش کمکهای بینالمللی هشدار داده است. ایران برخی از اقلام خوراکی مانند لبنیات و سایر کالاها را به افغانستان تامین میکند و نگرانی گستردهای وجود دارد که جنگ یک هفتهای بین اسرائیل و ایران میتواند جریان تجارت را مختل کند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! روسیه بزرگترین صادرکننده گندم جهان است و قزاقستان نیز از تامین کنندگان اصلی گندم و آرد به افغانستان می باشد. روسیه همچنین شکر و روغن نباتی به افغانستان صادر میکند. عمری گفت که أفغانستان اکنون بجای آرد، تلاش دارد از روسیه گندم بخرد. افغانستان که بزرگترین خریدار آرد روسیه در سال ۲۰۲۴ بود، تولید گندم خود را در سال گذشته ۱۰ درصد افزایش داد و به ۴،۸۳ میلیون متریک تن رساند. کل مصرف گندم این کشور ۶،۸ میلیون متریک تن در سال تخمین زده میشود.
|
22.06.2025 دویچه ویلی د طالبانو د کرنې او مالدارۍ وزیر، ملا عطاالله عمري، وايي چې د ایران او اسراییلو ترمنځ روانې جګړې افغانستان کې د خوراکي توکو د کمښت په هکله اندېښنې پیدا کړې، ځکه په خبره یې ایران د افغانستان یو مهم سوداګریز شریک دی. نوموړي زیاته کړې چې که دا شخړه پراخه شي او افغانستان ته د ایران صادرات ودرول شي، نو د افغان بازار پر خوراکي موادو به مستقیم اغېز ولري. ملا عطاالله عمري چې دا مهال د طالبانو د حکومت د یوه لوړپوړی پلاوی مشري کوي، د روسیې د اقتصادي نندارتون له پاره سنپېټرسبرګ ښار ته تللی او ټاکل شوې د روسیې د کرنې وزارت له چارواکو سره هم ملاقات ولري. اړوند: د ايران او اسرائيل کړکيچ: د ديپلوماتيک حل لپاره د اروپايي هېوادونو هلې ځلې هغه له رویټرز خبري اژانس سره په یوه ځانګړې مرکه کې ویلي: «موږ د ځان بساینې په لور روان یو، خو لا هم د لبنیاتو او نورو توکو په برخه کې پر ایران تکیه لرو. که وضعیت خراب شي، باید بدیل ولرو. له همدې امله مو له روسیې وغوښتل چې اوړه نه، بلکې غنم راولېږي.» افغانستان تېر کال ۴.۸۳ میلیونه متریک ټنه غنم تولید کړي، خو د دغه هیواد کلنۍ اړتیا ۶.۸ میلیونه ټنه اټکل شوې ده. په افغانستان کې د اوړو دا پاته کسر ډېری وخت له روسیې او قزاقستانه د غنمو او اوړو په واردولو سره پوره کېږي. ملا عمري وویل: «د تېرو څلورو کلونو راهیسې، له افغانستانه د امریکايي ځواکونو تر وتو وروسته، موږ هڅه کړې چې د خوراکي موادو اساسي اړتیاوې په کور دننه پوره کړو. خو پاتې اندازه له روسیې واردوو.» اړوند: د ایران او اسرائيل شخړه: په تهران کې د يوه افغان کډوال وژل کيدل تائيد شوي نوموړي په دې مرکه کې همدا راز زیاته کړه، چې له روسیې نه یوازې غنم، بلکې بوره او غوړي هم واردېږي. نوموړي د دواړو هېوادونو ترمنځ د اړیکو د پراخېدو هرکلی وکړ او ویې ویل: «روسیې له طالبانو سره د رسمي اړیکو دروازې پرانیستي دي او دا موږ ته یو ښه فرصت دی.» په ورته وخت کې، ملا عمري د ایران مېشتو افغان کډوالو په اړه هم اندېښنه وښوده. نوموړي وویل: «موږ اندېښمن یو چې زموږ زرګونه افغانان هلته له خطر سره مخ نه شي. دا جګړه باید د بېګناه انسانانو ژوند ته زیان و نه رسوي.» د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ (UNHCR) د معلوماتو له مخې، اوسمهال شاوخوا ۴.۵ میلیونه افغانان په ایران کې ژوند کوي، چې ډېری یې له اوږدې مودې راهیسې هلته دي. سربیره پر دې ایران په دې وروستیو کې د افغان کډوالو اخراج هم زیات کړی او دغه هیواد غواړي دغې لړۍ ته همداسې ادامه ورکړي.
|
21.06.2025 روزنامه هشت صبح حملات متقابل هوایی ایران و اسراییل با قوت تمام ادامه دارد و تلاشهای سیاسی جاری در پس پرده تا کنون قادر به توقف آن نشده است. عاملی که خطر تشدید جنگ را رو به افزایش نشان میدهد، اخطارهای پیهم دونالد ترمپ، رییس جمهور ایالات متحده امریکا، به نشانی ایران است. او با آنکه تا این لحظه از ورود مستقیم به جنگ پرهیز کرده است، ولی در صدور اخطارهای تندوتیز به آدرس جمهوری اسلامی کم نیاورده است؛ اخطارهایی که در بحبوحه درگیری برای اسراییل انگیزهبخش و برای ایران مایه هراس است. ترمپ اخیراً به ساکنان تهران هشدار تخلیه فوری این شهر را داده است. این هشدار توسط حاکم کشوری که ابرقدرت دنیاست، حتا اگر در لفظ هم خلاصه شود، تاثیر روانی خاصی بر حاکمان و شهروندان ایرانی دارد و میتواند کفه ترازو را به سود اسراییل سنگین کند. در پی آن اظهار داشت که از محل اختفای شخص رهبر جمهوری اسلامی آگاه است، ولی برای فعلاً ترورش را به مصلحت نمیداند. همچنان با نشر توییتی خواستار تسلیمی بدون قیدوشرط ایران شد. مزید بر آن، رسانههای غربی پیهم از اعزام جنگندههای رادارگریز و هواپیماهای سوخترسان امریکایی به مقصد خاور میانه خبر میدهند که ظاهراً به هدف حمایت از اسراییل انجام میشود. سوالی که مطرح میشود، این است: اخطارهای ترمپ چقدر جدی و در پس آن چه اهدافی پنهان است؟ در پاسخ به این سوال چهار نکته را میتوان مطرح کرد: اولین نکتهای که در ذهن غالب تماشاگران ماجرا خطور میکند، برچیدن کامل بساط صنعت هستهای ایران توسط ترمپ است؛ چه با مذاکره و چه با جنگ. بر این اساس ترمپ میخواهد که جمهوری اسلامی به یکبارهگی و برای دایم دست از صنعت هستهای بشوید و برخلاف گذشته از صدور اخطار به نشانی امریکا و اسراییل دست بردارد و تبدیل به بازیگر رام و مطیع در خاور میانه شود. با این حساب، هشدار به تخلیه تهران (شهری که بیش از ۱۴ میلیون جمعیت را در خود جا داده است) آن هم در میانه جنگ خطرناک با هدف فوق نمیسازد. نابودی تاسیسات هستهای فردو و نطنز میتواند با حمله سازمانیافته و در زمان و مکانهای مشخصی انجام شود؛ نه اینکه ضرورت هشدار به تخلیه فوری شهری به بزرگی تهران در کار باشد. فروپاشاندن جمهوری اسلامی را هم کسانی بهحیث یک گزینه مسلم گرفتهاند که اگر درست هم باشد، باز هم با تهدید ترمپ برای تخلیه فوری شهر تهران سازگار نیست. اگر قرار بر سرنگونی جمهوری اسلامی باشد، امریکا میتوانست در صبح ۲۳ جوزا دوشادوش اسراییل در حمله غافلگیرانه مشارکت آشکار و مستقیم کند؛ اقدامی که ممکن بود کار را بهسرعت یکسره کند تا به هشدار به تخلیه شهرها نیاز نمیشد. حالا که جمهوری اسلامی از سرگیجه بیرون شده است، تقلا برای فروپاشاندن آن دشوار و خیلی هم پرتبعات است. چه بسا که در این وضعیت، تهدید به تخلیه شهرها به ابزاری بر ضد تهدیدکننده تبدیل شود؛ امری که میتواند عمر نظامی را که بهزعم امریکا و اسراییل قرار است میدان را خالی کند، طولانیتر سازد.
|
21.06.2025 بی بی سی د امریکا ولسمشر ډونلډ ټرمپ د یوه خبریال پوښتنې ته، چې ورته وویل د امریکا استخباراتي ادارې وایي ایران د اټومبم په لټه کې نه دی، داسې ځواب ورکړ: "هغوی تېروتي دي." دا څرګندونې په داسې حال کې شوي چې د اسرائیلو او ایران ترمنځ د جګړې له پیل راهیسې، د لومړي ځل لپاره د ایران د بهرنیو چارو وزیر په جنیوا کې له خپلو بریتانوي، فرانسوي او جرمني سیالانو او همدارنګه د اروپايي ټولنې د بهرني سیاست له مشر سره کتلي. له غونډې وروسته، ښاغلي عراقچي ویلي هېواد یې دیپلوماسۍ ته چمتو دی، خو یوازې هغه وخت چې "تېری ودرول شي". ډونلډ ټرمپ وایي: "ایران له اروپا سره خبرې نه غواړي" د امریکا ولسمشر ډونلډ ټرمپ، چې د یوې سپینې او شنې الوتکې تر څنګ ولاړ دی، له خبریالانو سره خبرې کړې دي. څو خبریالانو چې کوټونه یې اغوستي، مایکونه ورته نیولي دي. ټرمپ وایي، له ایران سره خبرې کوي، خو د اروپا د رول اغېز ته شک څرګندوي. هغه زیاتوي: "موږ له ایران سره خبرې کوو، ګورو چې څه پېښېږي." او ورسره وایي: "زه فکر نه کوم چې نننۍ خبرو اترو په جنیوا کې کومه مرسته وکړه." ټرمپ ټینګار کوي: "ایران نه غواړي له اروپا سره خبرې وکړي، ایران غواړي له موږ سره خبرې وکړي. اروپا به دلته مرسته نه شي کولای."
|
21.06.2025 دآزادی رادیو د پاکستان حکومت وايي چې پریکړه یې کړې چې افغان موټر چلوونکو ته داسې کلنۍ ویزې ورکړي چې بیا بیا پرې پاکستان ته سفر کولی شي. په کابل کې د پاکستان سفارت د جون په ۲۰مه په ټویټر کې وویل چې د دې کټګورۍ لپاره د ویزې فیس به ۱۰۰ ډالر وي. سفارت دا هم وویل چې غوښتونکي اړ دي چې یو عکس، د خپل پاسپورټ کاپي، د تابعیت کارت، د موقتي داخلي سند (TAD)، د راجستر شوي ټرانسپورټ شرکت څخه د کار لیک او د موټر چلولو یو معتبر جواز انلاین اپلوډ کړي. وروسته له هغه چې طالبانو په ۲۰۲۱ کال کې د افغانستان کنټرول بیرته ترلاسه کړ، د افغانستان - پاکستان په لاره سفر کوونکي افغان موټر چلوونکو تل د پاکستان د ویزو په ترلاسه کولو کې د ستونزو په اړه شکایت کړی دی.
|
21.06.2025 رادیو آزادی هما یکی از نظامی پیشین جمهوری مخلوع افغانستان است. او از چهار سال به اینسو بخاطر تهدیدات امنیتی همراه با خانواده ده نفریاش به پاکستان پناهنده شدهاست. هما که اکنون در پاکستان با مشکلات متعددی روبهرو بوده و زندهگی دشواری دارد، میگوید به دلیل مشکلات امنیتی راه برگشت به افغانستان را هم ندارد: همراه با یک لباس جان خود، همراه با چادری و پای پیاده با چپلق فرار کردیم، اینجا کودکان ما از آموزش بازماندهاند
"بارها تهدید شدیم از سوی پولیس، سر شب، نصف شب هر وقت دلشان خواست آمدند، نگفتند اینها زن هستند، کودک هستند، میترسند، من را بارها گفتند که تو را دیپورت میکنیم، اگر مرا دیپورت کنند کار تمام است، مرا کی زنده میمانند." مشقتهای روزگار و چالشهای مهاجرت نهتنها دامنگیر پناهندهگان افغان در پاکستان است، بلکه گریبانگیر شماری زیاد از آنان در ایران نیز شدهاست. شماری از این پناهندهگان افغان در ایران، این روزها در کنار دیگر مشکلات از موجی از درگیری بین ایران و اسرائیل نیز در امان نیستند. آنان با نگرانی در این مورد میگویند حیران اند که از مهاجرت به کجا مهاجر شوند. مرضیه یکی از آنان که پیش از این فعال مدنی بوده و به دلیل تهدیدات امنیتی همراه با خانواده یازده نفریاش به ایران پناه برده است در مورد مشکلات مهاجرین افغان در ایران به رادیو آزادی گفت: "آنقدر حالت روحی ما خراب است که هیچ نمیتوانم درست صحبت کنم، نگرانیها بسیار زیاد است، در دو راهی قرار گرفتیم، هیچ نمیدانیم که در کدام مسیر حرکت بکنیم، در این وقت کارتهای بانکی مردم هم مسدود شده و پولها در بانک مانده است و وضعیت مهاجرین به شدت خراب است." با وجود این همه چالشها سر راه مهاجرین افغان در ایران و پاکستان، اما باز هم بسیاری از آنان با یک انتخابیکه شاید برای بیشتر شان ناخواسته باشد، روبهرو هستند."بازگشت به کشور شان" ایران و پاکستان اخیراً روند اخراج مهاجرین افغان را شدت بخشیده و روزانه هزاران تن از این کشورها به افغانستان برگشت داده میشوند.
به تازهگی عبدالمطلب حقانی سخنگوی وزارت مهاجرین وعودت کنندهگان حکومت طالبان در صحبت با رادیو تلویزیون ملی تحت کنترول طالبان گفته که از آغاز حاکمیتشان در افغانستان تا کنون بیش از ۵ میلیون و۲۰۰ هزار تن از ایران، پاکستان و ترکیه به افغانستان برگشته اند. بیشتر این برگشت کنندهگان به گونه جبری از سوی کشورهای میزبان اخراج شدهاند. حکومت طالبان همواره ادعا میکند که برای افراد برگشته سهولتهای را فراهم کردهاست. آیا سهولتی هم برایشان ایجاد شدهاست؟
|
21.06.2025 صدای آلمان نیروی دفاعی اسرائیل روز جمعه به باشندگان این کشور از موج جدید حملات موشکهای بالستیک ایران هشدار داد و و از آنها خواست از رهنمودها پیروی کنند. نیروی دفاعی اسرائیل در شبکه ایکس اعلام کرد: «با شلیک دور جدید موشکهای بالتسیک [از سوی ایران]، آژیرهای خطر در بخشهای اسرائیل به صدا درآمده اند.» ارتش اسرائیل در حساب عبری خود در شبکههای اجتماعی اعلام کرد که قوای هوایی برای رهگیری این موشکها کار میکنند و از مردم خواست که به رهنمودهای جبهه داخلی نیروهای دفاعی توجه کنند. حمله اسرائيل به دهها هدف در ایراننیروی هوایی اسرائيل روز جمعه بار دیگر به دهها هدف نظامی در ایران حمله کرده است. ارتش اسرائیل صبح امروز اعلام کرد که با بیش از ۶۰ جنگنده در جریان شب از جمله تاسیسات نظامی تولید موشک و مرکز تحقیقاتی یک «پروژه سلاح هستهای» ایران را هدف قرار داده است. ارتش اسرائیل گفته است که چندین مرکز صنعتی تولید موشک در تهران پایتخت ایران هدف قرار گرفت. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! بر اساس بیانیه ارتش اسرائیل، این مناطق به عنوان هسته صنعتی وزارت دفاع ایران عمل میکردند. علاوه بر این، تاسیساتی که عنصر کلیدی «برنامه تسلیحات هستهای» ایران را تولید میکرد، نیز هدف قرار گرفت.
حملات موشکی ایران به بئرشبعاسرائیل گفته است که در مجموع چهار هواپیمای بیسرنشین پرتاب شده توسط ایران در جریان شب رهگیری شدند. با وجود این، صبح جمعه موشکهای شلیک شده از سوی ایران به شهر بئرشبع اسرائیل اصابت کرد. ارتش اسرائیل گفته است که دست کم یک موشک در نزدیکی خانههای مسکونی، ساختمانهای اداری و تاسیسات صنعتی برخورد کرده است. منابع صحی گفته اند که در این حملات ایران دست کم شش تن زخمهای سطحی برداشته اند، اما جستجوی زخمیان احتمالی بیشتر ادامه دارد. شبکه امریکایی «سیانان» از وقوع آتشسوزی در نزدیکی ساختمانی خبر داد که نمایندگی شرکت امریکایی مایکروسافت نیز در آن موقعیت دارد. شهر بئرشبع در روزهای اخیر به تکرار هدف حملات موشکی ایران قرار گرفته است. اسرائیل که خودش اسلحه اتمی دارد، هدف این حملات خود به ایران را جلوگیری از تولید سلاح هستهای توسط ایران و اقدام علیه زرادخانه موشکی این کشور اعلام کرده است. با این حال، رهبری ایران سالها است که تلاش برای ساخت سلاح هستهای را رد کرده و بر حق استفاده از انرژی هستهای برای اهداف صلحآمیز پافشاری دارد.
|
21.06.2025 دویچه ویلی په افغانستان کې د اروپايي اتحادیې نمايندګۍ نن، د جون میاشتې ۲۰ د «پناه غوښتونکو د نړيوالې ورځې» په مناسبت په ايکس شبکه کې د پيغام په نشرولو سره وويل چې د ایران، پاکستان او مرکزي آسيا د هېوادونو په ګډون په سيمه کې د افغان مهاجرو او همدا راز د بيرته راستنو شويو او په افغانستان کې د داخلي بې ځايه شويو ملاتړ کوي. په افغانستان کې د اروپايي اتحادیې نمايندګۍ ويلي دي چې په ټول افغانستان او سيمه کې به د پناه غوښتونکو، بیرته راستنو شويو او بې ځايه شويو د زده کړو، روغتيا او کار په برخه کې مرسته وکړي او په دې موخه یې د مهاجرت نړيوال سازمان «آی او ام» ته ۴۷ میليون يورو ورکړي دي. اړونده موضوع: اروپايي ټولنه له افغانستان سره د ميليونو يورو مرسته کوي د اروپايي اتحادیې نمايندګۍ زياته کړې ده چې له دې پېسو سره د ښځو او نورو زيان منونکو ډلو په ځواکمنتيا او په عين حال کې د کوربه ټولنو په پياوړي کولو کې مرسته کوي. اروپايي اتحادیې همدا راز ويلي دي چې د ملګرو ملتونو د مهاجرو له عالي کمیسارۍ «يو ان اچ سي آر» سره په ګډه د افغانستان په ولايتونو او د سيمې په کوربه هېوادونو کې د افغان پناه غوښتنونکو او کډوالو له پاره پر پايداره حللارو تمرکز کوي. تېر کال هم اروپایي اتحادیې له ایران او پاکستان څخه د ستنو شويو افغانانو او د هغوی د کوربه ټولني د ملاتړ په موخه د مهاجرت له نړيوال سازمان سره د ۱۷ میليونه يورو مرسته کړې وه. اړونده موضوع: افغانستان ته د مهاجرو د اخراج د حل لاري غوښتنه په دې وروستيو کې د ایران او پاکستان په ګډون د افغانستان ګاونډي هېوادونو چې د په میليونو افغان مهاجرو کوربه دي، د دې مهاجرو د اخراج بهير چټک کړی دی.
|
20.06.2025 روزنامه هشت صبح ده است که حمله اسراییل به نیروگاه هستهای بوشهر ایران «فاجعهای شبیه چرنوبیل» خواهد بود. رویترز به نقل از مقامات شرکت دولتی انرژی هستهای روسیه روز پنجشنبه، ۱۹ جون، گزارش داده که نیروگاه بوشهر تنها نیروگاه هستهای فعال ایران است و توسط مسکو ساخته شده است. ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، به خبرنگاران گفته است اسراییل به روسیه اطمینان داده که کارمندان روسی که در حال ساخت تأسیسات جدید در سایت بوشهر هستند، در امان خواهند بود. خبرگزاری دولتی ریانووستی به نقل از آلکسی لیکاچف، رییس شرکت دولتی انرژی هستهای روسیه، نوشته است: «اگر به واحد عملیاتی اول نیروگاه حمله شود، این فاجعهای همسطح چرنوبیل خواهد بود.» فاجعه هستهای چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ در زمان شوروی سابق، که اکنون در اوکراین واقع است، به دلیل مشکلات فنی رخ داد و سبب انتشار رادیواکتیو در فضا شد و منجر به جان باختن ۳۰ تن و بروز بیماریهای گونهگون در سالهای پس از آن گردید. روسیه این هشدار را در حالی مطرح کرده که اسراییل حملات خود را متمرکز بر تأسیسات هستهای و نظامی ایران کرده است.
|
20.06.2025 بی بی سی د ۱۹۷۴ کال په فبرورۍ کې، د اسلامي هېوادونو د سازمان (OIC) دویمه سرمشریزه د پاکستان په لاهور کې وشوه. د سعودي عربستان د هغه وخت پاچا فیصل بن عبدالعزیز آل سعود هم په دې سرمشریزه کې ګډون درلود. د اسلامي همکاریو سازمان سرمشریزې ته په وینا کې، د پاکستان د هغه وخت لومړي وزیر ذوالفقار علي بوټو وویل، "موږ یو بې وزلی هېواد یو، موږ محدودې سرچینې لرو، موږ دومره پیسې نه لرو چې د اقتصادي بنسټونو په جوړولو کې ونډه واخلو، په دې حالت کې به موږ اقتصادي همکاري ونه شو کولی." هغه دا هم وویل " الله شاهد دی، زه تاسو ټولو ته ډاډ درکوم چې موږ به د اسلام لپاره د وینې له ورکولو ډډه ونه کړو. د پاکستان خلک او د پاکستان سرتیري د الله سرتیري دي. هرکله چې په راتلونکي کې شخړه وي، پاکستانیان به د مرستې لپاره ودریږي." په هغه وخت کې چې ذوالفقار علي بوټو د اسلام لپاره د وینې تویولو ژمنه کوله، په ایران کې اسلامي انقلاب نه و راغلی او نه هم صدام حسین پر ایران برید کړی و. په هغه وخت کې، مصر، اردن، متحده عربي امارات، بحرین، مراکش او سودان اسرائیل په رسمیت نه پیژندل او دیپلوماتیکي اړیکې یې ورسره نه درلودې. سعودي عربستان په یمن برید نه و کړی، او نه هم سعودي عربستان، بحرین، مصر او متحده عربي اماراتو له قطر سره اړیکې پرې کړې وې.
|
20.06.2025 دآزادی رادیو په افغانستان کې یو شمېر کورنۍ وايي له څو ورځو راهیسې نه دي توانېدلي چې په ایران کې له خپلو خپلوانو سره په ټیلفون خبرې و کړي. عبدالحکیم د افغانستان د کاپیسا ولایت اوسیدونکی وايي چې د ده دوه اوښي ( د میرمنې ورونه) درې کاله مخکې د اقتصادي ستونزو له امله د کار لپاره ایران ته تللي چې افغانستان کې د خپلې کورنۍ لګښتونه برابر کړي. خو په خبره یې له دوو ورځو راهیسې یې ورسره اړیکې پرې شوي او په ایران د اسراییلو د بریدونو له امله یې په اړه اندېښمن دي. ده د پنجشنبې په ورځ ازادي راډیو ته وویل: "ما مخکې هر ورځ ورسره تماس درلود او پوښتنه مې یې کوله، خو له بده مرغه له دوو ورځو راهیسې یې اړیکې پرې شوي،هر څومره چې زنګ وهو، ځواب نه راکوي او ټیلفونوته یې نه رخ کېږي، موږ، خور او مور یې ټول ډېر د وضعیت په اړه اندېښمن یو، ټوله کورنۍ ورته په تمه یو چې اړیکه مو ورسره ټینګه شي چې په څه وضعیت کې دي." د کابل ښار اوسېدونکې مرسل هم ازادي راډیو ته وویل چې ورور یې دوه کاله وړاندېکار لپاره ایران ته تللی او له پرون راهیسې یې ټیلیفونونه بند دي او دوی یې په اړه اندیښمن دي: "له بده مرغه زما ورور د کار لپاره تللی ځکه افغانستان کې یې کار ونه شو موندلی، خو په اوسنیو شرايطو کې ایران کې بند پاتي دی، له پرون راهیسې ایران سره ټلیفوني اړیکې پرې شوي، زنګ چې وهو نه رخ کېږي، موږ ډېر اندېښمن یو، بل ایران کې مو ډېر نور خپلوان هم دي د ټولو په اړه اندېښمن یو، خدای دې خپله رحم وکړي." ازادي راډیو له ډېرو هڅو وروسته وتوانېده چې په ایران کې له مېشتې افغانې کډوالې مرضیې سره اړیکه ونیسي، چې د امنیتي ګواښونو له وېرې یې ایران ته پناه وړې. دې ازادي راډیو ته په وروستیو ورځو کې په ایران کې د خپل وضعیت په اړه وویل:
|
20.06.2025 رادیو آزادی انتونیو گوترش، سرمنشی سازمان ملل متحد با ارائه گزارش سه ماهه خود در باره افغانستان به مجمع عمومی و شورای امنیت این سازمان، نگرانی خود را از افزایش رویدادهای امنیتی در این کشور ابراز کردهاست. ملل متحد از اول فبروری تا ۳۰ اپریل ۲۰۲۵ میلادی ۲ هزار و ۲۹۹ رویداد ناامنی را در افغانستان ثبت کردهاست
انتونیو گوترش، سرمنشی سازمان ملل متحد با ارائه گزارش سه ماهه خود در باره افغانستان به مجمع عمومی و شورای امنیت این سازمان، نگرانی خود را از افزایش رویدادهای امنیتی در این کشور ابراز کردهاست. در گزارش انتونیو گوترش که به تاریخ ۱۱ جون تهیه شده و ۱۸ جون در صفحه وبسایت این سازمان منتشر شده، آمده است که از اول فبروری تا ۳۰ اپریل سال ۲۰۲۵ میلادی ۲ هزار و ۲۹۹ رویداد ناامنی را ثبت کردهاست. سرمنشی سازمان ملل متحد در گزارش ۱۴ صفحهای خود تحت عنوان «وضعیت افغانستان و تأثیرات آن بر صلح و امنیت بینالمللی» افزوده که این رویدادها در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ سه درصد افزایش یافته که تنها ۱۷۵ مورد آن سرقت بوده است. گزارش میافزاید که در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ میلادی، ۷ درصد رویدادهای سرقت افزایش یافته است. یکی از باشندهگان منطقه تایمنی شهر کابل که نخواست به دلیل حساسیت موضوع ناماش در این گزارش نشر شود نیز به رادیو آزادی گفت که دزدان بیش از دو ماه قبل موتر او را دزدیدند: "دو ماه و ۱۰ روز پیش از امروز موترم را از پیش یک شفاخانه دزدی کردند، مریض عاجل داشتم وقتی او را به شفاخانه رساندم دوباره پشت دوا میرفتم که موترم نبود، من به حوزه و ناحیه هم اطلاع دادم، اما هیچ اقدامی صورت نگرفت، آن فقط یک موتر نبود، تمام ثروت من بود، من نانآور یک فامیل ۱۳ نفری هستم، با آن موتر تاکسیرانی هم میکردم و برای فرزندانم یک لقمه نان پیدا میکردم." یکی از باشندهگان ننگرهار که او هم به دلیل حساسیت موضوع نخواست ناماش در این گزارش نشر شود، مدعی است که از سه ماه به اینسو از نزد او و برخی از خویشاونداناش به شمول کابل در مناطق مختلف ننگرهار سرقت صورت گرفته و با رویدادهای معتدد جنایی روبهرو شدهاند: "بعد از ادای نماز زمانیکه از مسجد پل خشتی کابل بیرون آمدم یک موبایل و هشت هزار افغانی پول نقد مرا دزدیدند، جیبم پاره شده بود، من به طرف خانه به ننگرهار در حرکت بودم، مرا با بسیار مشکل روبهرو کردند، حتی پول نان خشک هم نداشتم، اینجا واقعا هیچکس در امن نیست." در گزارش سرمنشی سازمان ملل متحد در کنار مسایل مربوط به حقوق بشر، شرایط اقتصادی، چالشهای سیاسی و امنیتی و قوانین و عملکردهای مختلف حکومت طالبان و همچنان برخی مسائل مختلف دیگر نیز مطرح شدهاست. همه این حملات در ماه اپریل رخ داده و ۱۱ مورد از این حملات تا کنون ادعا نشده باقی مانده و یا هم مسئولیت آنرا کسی به عهده نگرفته است
در بخش امنیتی گزارش آمده که هرچند در سه ماه گذشته فعالیت گروههای مسلح مخالف حکومت طالبان هیچ چالشی جدی را برای حاکمیت آنان ایجاد نکرده، اما به گفته وی مخالفان آنان از جمله جبهه مقاومت مدعی ۵۶ حمله بر طالبان و تأسیسات آنان، جبهه آزادی افغانستان مدعی ۱۶ حمله و جنبش آزادی افغانستان مدعی انجام سه حمله شدهاند. در این گزارش آمده که همه این حملات در ماه اپریل رخ داده و ۱۱ مورد از این حملات تا کنون ادعا نشده باقی مانده و یا هم مسئولیت آنرا کسی به عهده نگرفته است. در این گزارش همچنان گفته شده که از اول فبروری ۲۰۲۵ تا ۳۰ اپریل، حملات داعش علیه اهداف نظام حاکم ادامه داشته است. در این گزارش در کنار بسیاری از موضوعات دیگر، در بخش سیاسی به اختلافات میان مقامهای حکومت طالبان نیز اشاره شده و آمده است از زمانیکه مولوی عبدالکبیر معاون سیاسی ریاستالوزرای حکومت طالبان به سرپرستی وزارت مهاجرین گماشته شده و سمتاش لغو شدهاست، کمیسی
|
20.06.2025 صدای آلمان پس از آن که ایران صبح روز پنج شنبه از دور جدید حملات موشکی به اسرائیل خبر داد، وزارت خارجه اسرائیل اعلام کرد که شفاخانهای در جنوب این کشور هدف حمله موشکی قرار گرفته است. این وزارت در صفحه ایکس خود نوشته است: «یک حمله مستقیم به شفاخانه سوروکا در بئرالشبع در جنوب اسرائیل گزارش شده است. جزئیات بیشتر بعداَ ارائه میشود.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! خدمات نجات سپس گزارش داد که در این حمله ۳۲ تن زخمی شده اند که وضعیت دو تن از آنها جدی توصیف شده است. سخنگوی این شفاخانه گفته است: «شفاخانه آسیب دیده و به بخشهای مختلف آن خسارات جدی وارد شده است. در حال حاضر ما سرگرم ارزیابی خسارات از جمله زخمیان هستیم. از مردم میخواهیم که در وضعیت کنونی به شفاخانه مراجعه نکنند.» ایران: هدف این حمله شفاخانه نه بلکه پایگاه نظامی و اطلاعاتی اسرائیل بود ایران گفته است که هدف اصلی موشکی که به یک شفاخانه اصابت کرد، یک پایگاه نظامی و استخباراتی در نزدیک آن بود، نه خود این شفاخانه. اداره خدمات اضطراری اسرائیل گفته است که در این حملات بیش از ۴۰ نفر زخمی شده اند. خبرگزاری دولتی "ایرنا" به نقل از مقامهای ایرانی روز پنجشنبه اعلام کرد: «هدف اصلی این حمله پایگاه فرماندهی و اطلاعاتی ارتش اسرائیل موسوم به (IDF C4I) و یک مرکز اطلاعاتی ارتش در پارک فناوری "گاویام" در مجاورت شفاخانه سوروکا بود.» ایران همچنان هدف مورد نظر را یک مرکز نظامی عنوان کرده و گفته است که شفاخانه "فقط در معرض موج انفجار" قرار گرفته است.
حمله اسرائيل به نزدیکی تاسیسات هستهای خنداببر بنیاد گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) یک منطقه در نزدیک رآکتور تحقیقاتی آب سنگین در خنداب هدف حمله نیروهای اسرائیل قرار گرفته است. این تاسیسات یکی از بخشهای کلیدی برنامه هستهای ایران میباشد. ایسنا افزوده است که قبل از این حمله، مقامها مرکز را تخلیه کرده و افزوده است که خطر تشعشعات مواد رادیو اکتیو وجود ندارد. این راکتور که در گذشته به نام آراک یاد میشود هنوز زیر ساخت است. ایران به ناظران سازمان ملل اطلاع داده بود که قصد دارد فعالیت این تاسیسات را سال آینده آغاز کند.
هشدار ایران به شمولیت امریکا در این درگیریهادر حالی که گمانهزنیها در مورد احتمال مداخله امریکا در این منازعه بیشتر شده است، وزارت خارجه ایران نسبت به مداخله ایالات متحده امریکا برای حمایت از اسرائیل هشدار داده و تاکید کرده است که در صورت تشدید تنشها، تهران آماده است از خود دفاع کند. کاظم غریب آبادی، معین وزارت خارجه ایران گفته است: «اگر امریکا بخواهد به نفع رژیم اسرائیل فعالانه وارد میدان شود، ایران باید از ابزارهای خود هم برای درس عبرت دادن به متجاوزان و هم برای دفاع از امنیت ملی و منافع ملی خود استفاده کند. طبیعی است که تصمیم گیرندگان نظامی ما همه گزینههای لازم را روی میز دارند.» گروه حقوق بشری: در حملات اسرائیل حدود ۶۳۹ نفر در ایران کشته شدندگروه فعالان حقوق بشر مستقر در واشنگتن میگوید که درحملات اسرائیل به ایران ، دست کم ۶۳۹ نفر کشته شده و ۱۳۲۹ نفر زخمی شدند. این گروه گفته است که کشته شدگان شامل ۲۶۳ غیرنظامی و ۱۵۴ نیروی امنیتی میشوند.
|
20.06.2025 دویچه ویلی د بلومبرګ خبري شبکې په راتلونکو ورځو کې پر ایران د برید کولو له پاره د امریکا د تیاري نیولو خبر ورکړی دی. نوموړي رسنۍ د باخبره سرچینو په حواله رپوټ ورکړی دی چې پر دې طرحې کار روان دی او ممکن تغیر وکړي.
بلومبرګ د پنجشبې په ورځ (د جون میاشتې ۱۹) په خپل رپوټ کې په راتلونکو ورځو کې پر ایران د حملې کولو له پاره د امریکا د اماده کیدلو خبر ورکړی دی. بلومبرګ په دې اړه لیکلي دي چې د امریکا لوړپوړي چارواکي په راتلونکو ورځو کې پر ایران د حملې کولو له پاره تیاری نیسي او امریکا له ایران سره په مستقیم ډول جګړه کې د ښکیل کیدو له پاره د زیربناو په برابرولو اخته ده. دغې رسنۍ د باخبره منابعو چې نه يې غوښتل نوم یې واخیستل شي په حواله رپوټ ورکړی دی چې دغه طرحه لا د جوړیدو په حال کې ده او ممکن تغیر وکړي، خو احتمال لري چې امریکا د اونۍ په پای (شنبه او یکشنبه) حمله وکړي. د بلومبرګ خبري شبکې له رپوټ څخه لږ مخکې، وال سټریټ ژورنال رپوټ ورکړی و چې د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر دونالد ترمپ پر ایران د برید کولو طرحې تصویب کړي دي، خو له تهران سره د اټومي موافقې د امکان له کبله یې د هغې عملي کول ځنډولي دي. ترمپ په تیرو دوو پرله پسې ورځو (سه شنبه او چهارشنبه) له خپل امنیتي ټیم سره په سپينه ماڼۍ کې ناسته کړې ده. د المان د بهرنیو چارو وزیر له عراقچي سره وينيد المان د بهرنیو چارو وزیر یوهان واده فول، په پام کې لري چې له خپل فرانسوي او بریتانوي سیالانو سره په ګډه د ایران د بهرنیو چارو له وزیر عباس عراقچي سره وویني. په برلین کې د دیپلوماتیکو کړیو په حواله ټاکل شوې ده دغه لیدنه کتنه د جمعې (د جون میاشتې ۲۰ نیټه) په ورځ په ژنیف کې ترسره شي.
|
19.06.2025 روزنامه هشت صبح روسیه هشدار داده است که هرگونه حمله نظامی امریکا به ایران، نهتنها خاورمیانه را به بیثباتی شدید میکشاند، بلکه خطر یک فاجعه هستهای جهانی را نیز در پی خواهد داشت. سرگیی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، روز چهارشنبه، ۱۸ جون، در حاشیه یک نشست اقتصادی در سنپترزبورگ گفته است که مسکو از واشنگتن خواسته است از هرگونه دخالت مستقیم در درگیریهای میان ایران و اسراییل خودداری کند. او تاکید کرده است: «چنین اقدامی وضعیت را بهگونه بنیادین بیثبات میسازد» و در ادامه از سناریوهای حمله به ایران بهعنوان «گزینههای تحریکآمیز و حدسی» یاد کرده است. از سویی هم، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه هشدار داده که حملات اسراییل به تاسیسات هستهای ایران، جهان را تنها «میلیمترها» از فاجعه هستهای فاصله داده است. این در حالی است که اسراییل مدعی است برای جلوگیری از ساخت سلاح هستهای در ایران، تاسیسات اتمی این کشور را هدف قرار داده است. تهران اما تاکید دارد که برنامه هستهایاش صرفاً غیرنظامی است. این تحولات در حالی صورت میگیرد که دونالد ترمپ، رییس جمهور ایالات متحده، روز گذشته خواهان «تسلیم بیقید و شرط» ایران شده بود؛ درخواستی که با واکنش تند تهران مواجه شده است. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، گفته است که هرگونه مداخله نظامی امریکا با «صدمه جبرانناپذیر» همراه خواهد بود.
|
19.06.2025 بی بی سی د امريکا ولسمشر ډونلډ ټرمپ به د چهارشنبې په ورځ د پاکستان د پوځ له مشر فیلډ مارشال عاصم منیر سره وګوري. د امریکايي ادارې د راپور ښيي، چې دا لیدنه به د امريکا د وخت له مخې ماسپښین یوه بجه د سپینې ماڼۍ د کابينې خونه کې د غرمنۍ پر مهال و شي. خو دا لا نه ده څرګنده چې په دې ناسته کې به نور څوک ګډون ولري. همداراز، د دغې لیدنې پر مهال به د رسنیو استازي هم حاضر نه وي. یاده دې وي چې دا ناسته په داسې وخت کې کېږي چې د روانې جون میاشتې پر ۱۳مه پر ایران د اسرائیلو تر برید وروسته د دواړو هېوادونو ترمنځ کړکېچ سخت شوی دی او دا اوازې هم خپرې دي چې ایا امریکا به خپله هم په دې عملیاتو کې برخه واخلي که نه. تېره ورځ ټرمپ له کاناډا - چېرې چې د جی اوه سرمشریزه روانه وه، بېرته واشنګټن ته ستون شو، چې لامل یې د ایران او اسرائیلو ترمنځ روان کړکېچ بلل شوی.
|
19.06.2025 دآزادی رادیو په داسې حال کې چې د پلازمینې کابل او ولایتونو یو شمیر اوسېدونکي وايي، په افغانستان کې یې په بانکونو او خدمتونو یې اعتماد بایللی، د طالبانو تر کنترول لاندې افغانستان بانک ویلي، په خصوصي بانکونو کې یې د خلکو پر امانتونو او نغدي تضمینونو د محدویتونو کچه راټیټه کړې ده. د طالبانو تر کنترول لاندې ملي تلویزیون د افغانستان بانک د مسئولینو په حواله ویلي، هغه کسان چې پر افغانیو حساب لري اوس د اونۍ ۳ لکه او ۵۰ زره او له ډالري حساب ۵ زره ډالر ایستلی شي. بانکونو سره د عامو خلکو یا پانګه والو راکړې، ورکړې دیرې کمې شوي او ډیری کارونه چې نن سبا کوم دي هغه د صرافیو له لاې کېږي
دغه شان له شرکتي حسابونو څخه د ۲۰ سلنه پیسو ایستلو اجازه ورکړل شوې ده. اقتصادي پوهان بیا وايي، د طالبانو حکومت باید خلکو ته باییلی اعتماد بیرته خپل او هغوی وهڅوي چې خپلې پیسۍ بانکونو ته وسپاري. د کابل ښار یوه اوسېدونکې چې مخکې یې د ښوونکې په توګه دنده ترسره کوله خو پر افغانستان د طالبانو تر بیاځلي واکمنېدو ورسته وزګاره شوې او نه غواړي د موضوع د حساسیت له امله یې نوم په راپور کې خپور شي، د غږ د بدلون په شرط یې ازادي راډیو ته وویل، " مخکې به خلک بانکو ته ولاړ وو ورته به یې پیسې نه ورکولې، اوس بانکونه څه کړو. چې خلک د سبا او بیګاه ډودۍ ته حیران پاتې دي."
|
19.06.2025 رادیو آزادی آیت الله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران امروز چهارشنبه، ۲۸ ماه جوزا از حملات اسرائیل به ایران به عنوان "جنگ تحمیلی" نام برد و گفت "ملت ایران در مقابل جنگ تحمیلی محکم میایستد همانگونه که در مقابل صلح تحمیلی نیز محکم خواهد ایستاد." او در پیام تلویزیونی که بخشهایی از آن منتشر شده، گفته است که "این ملت در مقابل تحمیل، تسلیم هیچکس نخواهد شد." به گزارش خبرگزاریهای ایران، خامنهای در واکنش به سخنان دونالد ترمپ، رئیسجمهور ایالات متحده، علیه خودش گفت "افراد باخردی که ایران و ملت و تاریخ ایران را میشناسند هیچگاه با زبان تهدید با این ملت سخن نمیگویند، زیرا ملت ایران تسلیمشدنی نیست." به گزارش رادیو فردا بخش ایران رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی، خامنهای تهدید کرد که "هرگونه ورود نظامی ایالات متحده" به جنگ ایران و اسرائیل "بدون تردید با صدمهٔ جبرانناپذیر همراه خواهد بود."
|
19.06.2025 صدای آلمان در نشستی که در روزهای دوشنبه و سه شنبه در بروکسل برگزار شد، اشتراککنندگان در مورد تحولات سیاسی، چالشهای بشری و نیازمندیهای بشردوستانه افغانستان گفتگو کردند. براساس اعلامیهای که از سوی اتحادیه اروپا نشر شده است، این اتحادیه در این نشست بسته کمکی بشردوستانه ۱۶۱ میلیون یورویی را برای جماعتهای آسیبپذیر در افغانستان و کشورهای همسایه اعلام کرده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! در اعلامیه آمده است که این بسته جدید برای تهیه مواد غذایی، مراقبتهای صحی، تداوی افراد دچار سوء تغذیه، فراهم ساختن آب آشامیدنی، برنامههای آموزشی خصوصاَ برای دختران و زنان و آمادگی مقابله با فاجعهها به مصرف خواهد رسید. اتحادیه اروپا تاکید کرده است که این کمکها تنها از سوی شرکای بشردوستانه که در محل فعالیت دارند به مصرف میرسد. در این اعلامیه به ضرورت «تعامل تخنیکی پایدار» با اداره طالبان به هدف رسیدگی به نیازمندان و فراهم ساختن نیازمندیهای اساسی تاکید شده است.
|
19.06.2025 دویچه ویلی په ایران کې مدني فعاله او افغان مهاجره ویدا امیني، خپل ځان په یوه ستونزمن حالت کې ویني. هغه په داسي حال کې چې ستونی یې له ژړا ډک دی، وايي:« موږ د آرامیتا په هیله له جگړو وتښتیدو او دلته مو پناه راوړه، خو اوس دلته هم وضعیت اضطراري سوی دی.» د اسرائیل له خوا د بریدونو په دوام او پس له هغه چې د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر ډونالډ ترمپ، د تهران له اوسیدونکو څخه د وتلو غوښتنه وکړه، د تهران ډیریو اوسیدونکو له دغه ښاره وتلو ته مخه کړې ده. اړوند:د ایران او اسرائيل شخړه: په تهران کې د يوه افغان کډوال وژل کيدل تائيد شوي خو د ویدا امیني، په شان افغان مهاجر بیا حیران پاته دي چې چیري ولاړ سي: «ډیری خلک له تهرانه د وتلو په فکر کې دي، خو موږ لا پر دې نه یو توانیدلي چې له ښاره د وتلو له پاره کوم ډاډمن ځای پیدا کړو. په اوس وخت کې خپل هیواد ته د بیرته ستنیدو امکان هم وجود نه لري او همدې خبرې زموږ رواني وضعیت لا پسې خراب کړی دی.» میرمن امیني، وايي که څه هم هغې په افغانستان کې له جگړو او چاودنو سره عادت کړی ؤ، خو اوسنی وضعیت د هغې د کوچنیانو له پاره ډیر سخت دی: «هغه څه چې تر ټولو زیات موږ اندیښمن کوي، زموږ د کوچنیانو په څېرو کې بیره او وحشت دی. دا زموږ له پاره ډیره سخته ده.»
|
18.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: ریاست معادن و پترولیم طالبان در پنجشیر اعلام کرده که چهار هزار ۷۰۰ قیراط زمرد ولایت پنجشیر را به فروش رسانده است. این موضوع را خبرگزاری باختر زیر اداره طالبان روز سهشنبه، ۲۷ جوزا، به نقل از محمدقاسم امیری، رییس معادن و پترولیم این گروه در پنجشیر، گزارش داده است. امیری افزوده است که ارزش این مقدار زمرد ۴۶۸ هزار و ۶۰۰ دالر امریکایی بود. وی تصریح کرده است که این مقدار زمرد در یک مزایده به تاجران داخلی فروخته شده است. طالبان در ۶ جوزای سال روان نیز بیش از یک هزار قیراط زمرد پنجشیر را به فروش رسانده بودند. طالبان همواره مدعی هستند که پول فروش معادن زمرد به «عواید ملی» اضافه میشود. طالبان از زمان تسلط بر افغانستان بهصورت گسترده استخراج معادن کشور و فروش محصولات آن را آغاز کردهاند.
|
18.06.2025 بی بی سی له بي بي سي ون سره په یوه مرکه کې، د ایران پخواني ولیعهد رضا پهلوي وویل د اسرائیلو له بریدونو وروسته د اسلامي جمهوریت دریځ د پخوا پرتله ډېر کمزوری شوی او "دا د ایران رژیم نسکورېدو لپاره یو بې ساری فرصت دی." ښاغلي پهلوي د بي بي سي ون رسنۍ د یکشنبې سیاسي خپرونو کوربنې، لورا کونزبرګ ته وویل د "واک د جوړښت له کمزوري کېدو او په ځانګړې توګه په رژیم کې د مهمو شخصیتونو له لیرې کېدو سره د حکومت او خلکو ترمنځ انډول کې بدلون راغلی او "د ګام پورته کېدو وخت" رارسېدلی دی. " هغه له بي بي سي سره په یوه ځانګړې مرکه کې وویل: "ډېر نه پوهېږم چې سمه کلیمه څه ده، خو خلکو کې یو ډول انرژي احساسېږي. په دې معنی چې ښايي د رژیم ډېر کمزوري کېدو ته په کتو، په ځانګړې توګه وروسته له هغه چې ځینې مهم لوبغاړي له منځه یوړل شوي اوس یو فرصت پیدا شوی دی. " نوموړي زیاته کړه: "دا د خلکو لپاره لا نور د وضعیت انډول برابروي. په پایله کې، زه پر دې باور یم چې کله موږ له یو داسې نافرمانه مدني غورځنګ چې د تاوتریخوالي ضد دی له تاوتریخوالي ډک یو رژیم سره مخ کېږو په پایله کې باید حالت د خلکو په ګټه تمام شي. زما په اند خلک یې اوس احساسوي او په پایله کې اوس د هیلې او انرژۍ یوه نوې څپه رامنځته شوې. " اغلې کونزبرګ له ښاغلي پهلوي وپوښتل چې څنګه هغه دې پایلې ته رسېدلی چې د اسراېیلو بریدونو په اصل کې په ایران کې مخالفت زیات کړی دی. هغه په ځواب کې وویل:
|
18.06.2025 دآزادی رادیو د ۲۰۲۱ کال او پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته په ایران کې د افغانانو داعدامونو کچه د پام وړ زیاته شوې ده. د ایران د بشري حقونو سازمان وایي چې له ناروې فعالیت کوي هم مدیر یې محمود امیري مقدم ازادي راډیو ته وویل چې د روان ۲۰۲۵ کاله د جون میاشتې تر نیمایي ۴۰ افغانان په ایران کې د دغه هیواد د حکومت لخوا اعدام شوي دي. د ده په خبره ډیری دغه کسان چې ځوانان دي د مخدرو موادو د قاچاقو په ګډون په بېلاېبلو تورونو اعدام شوي دي. زموږ دې وطندار هغه هلک وواژه، تقریباً له دوو کلونو یو څه زیات بندي و، بیا د (بند په موده کې)څو میاشتې وروسته پرې د اعدام حکم صادر شو
په ایران کې د یو ۲۵ کلن افغان ځوان او د کندوز ولایت د اوسېدونکي خپلوان عبدالحی ادعا کوي چې هغه کابو اوه میاشتې وړاندې په ایران کې اعدام کړل شوی دی. دا وایي چې دغه خپلوان یې د قتل په تور په کرمان کې اعدام شوی دی. عبدالحی ازادي راډیو ته وویل، "دوی فامیلی موضوع درلوده، دې هلک له یوې ایرانۍ انجلۍ سره واده کړی و، بیا هغې انجلۍ دی پرېښود او یو ایراني هلک سره یې اړیکه درلوده، بیا وروسته هغه ایراني هلک د کومې موضوع لپاره د دوی پر کور حمله کړې وه، زموږ دې وطندار هغه هلک وواژه، تقریباً له دوو کلونو یو څه زیات بندي و، بیا د (بند په موده کې)څو میاشتې وروسته پرې د اعدام حکم صادر شو، بیا یې پیسو جایداد او دې مسایلو لپاره اعدام ځنډېدلی و نو تقریبا اوس شپږ اوه میاشتې کېږي چې دا هلک اعدام شو." عبدالحی ادعا کوي چې اعدام شوی افغان ځوان او کورنۍ یې سره له دې چې له نږدې شلو کلونو راهیسې یې ایران کې ژوند کاوه، خو د بند په موده کې یې کورنۍ او خپلوانو یې په اسانه ورسره نه شول لیدلای.
|
18.06.2025 رادیو آزادی وزارت معادن و پترولیم طالبان سه شنبه ۲۷ جوزا با نشر اعلامیهای در این مورد گفته است که به دلیل تخلفات پیهم و عملی نکردن تعهدات از سوی شرکت آفچین این توافقنامه را فسخ کرده. حکومت طالبان در جنوری ۲۰۲۳ این توافقنامه را با آفچین امضا کرده بود. براساس گزارشها، شرکت نفت و گاز آفچین با سرمایهگذاری مشترک شرکت نفت و گاز آسیای مرکزی در سین کیانگ (CPEIC) و شرکت دولتی نفت و گاز افغانستان در کابل تاسیس شده است.
شرکت نفت و گاز آسیای مرکزی در سین کیانگ (CPEIC) زیر نظر شرکت دولتی نفت چین فعالیت میکند. در ویب سایت این شرکت نیز در مورد پروژۀ حوزه نفتی آمو دریا اطلاعات چندانی ارائه نشده، تنها نام افغانستان در کنار پروژه های دیگر در نقشه بزرگی از پروژه های این شرکت دیده میشود. ذخایر نفتی آمو دریا در ولایت های فاریاب، سرپل، و جوزجان به مساحت چهارهزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع قرار دارد. وزارت معادن و پترولیم حکومت طالبان از شرکتهای مشورتی بینالمللی دعوت کرده است تا تمام پروسههای مالی و حقوقی مربوط به فسخ توافقنامه با شرکت آفچین را ارزیابی کرده و توصیههای خود را با آنان در میان بگذارند. همایون افغان سخنگوی این وزارت در شبکه ایکس، توییتر سابق در این مورد نوشته است که آنها متعهد به حفاظت از منابع طبیعی افغانستان و تامین منافع افغانها اند. براساس گزارشها، ذخایر نفتی حوزه آمو دریا حدود ۸۷ میلیون بیرل برآورد شده است که طبق توافقنامه طالبان با شرکت آفچین، این نفت خام باید در افغانستان تصفیه و تولید شود. با برگشت طالبان به قدرت در نزدیک به چهارسال گذشته، بسیاری از سرمایه گذاری های بین المللی در افغانستان متوقف شدند و ده ها هزار نفر وظایف شان را از دست دادند.
|
18.06.2025 صدای آلمان در حالی که حملات متقابل ایران و اسرائیل ادامه دارد، دونالد ترامپ گفته که خواستار آتشبس نه، بلکه پایان واقعی و کامل درگیری فعلی و برنامه هستهای ایران است. او قبلاَ از باشندگان تهران خواسته بود این شهر را فوراَ ترک کنند.
رئیس جمهور ایالات متحده امریکا پس از بازگشت از نشست گروه هفت به کشورش گفت که خواستار «پایان واقعی» در درگیری فعلی میان اسرائیل و ایران است. او به خبرنگاران گفت: «من در جستجوی آتشبس نیستم، ما در پی چیزی بهتر از یک آتشبس هستیم.» او همچنین این ایده را که گویا در تلاش گفتگوهای صلح با ایران برای پایان این درگیری است رد کرد و گفت که خواستار «دست برداشتن کامل» ایران است. چین ترامپ را به شعلهور ساختن این منازعه متهم کردچین روز سه شنبه رئیس جمهور ترامپ را متهم کرد که با اظهارات خود منازعه در حال تشدید میان اسرائیل و ایران را «شعلهور» میکند. ترامپ دوشنبه از باشندگان تهران خواست که فوراَ این شهر را ترک کنند که بازتابدهنده هشدار قبلی اسرائيل است که خواستار تخلیله منطقه شمالی تهران شده است. گوا ژیاکن، سخنگوی وزارت خارجه چین در پاسخ به سوالی راجع به اظهارات ترامپ گفت: «شعلهور ساختن آتش، نفت ریختن [روی آتش]، تهدید کردن و افزایش فشار در وخامتزدایی اوضاع کمک نمیکند، بلکه تنها منازعه را تشدید و گسترش میدهد.» تهران، بلند شدن ستونی از دود از ناحیهای که هدف حمله اسرائیل قرار گرفته استعکس: Middle East Images/Imagoاو افزود: «جانب چین از همه جوانب مرتبط، خصوصاَ کشورهایی که نفوذ خاص بر اسرائیل دارند، میخواهد که مسئولیت خود را ادا کنند، اقدامهای فوری برای تنشزدایی روی دست بگیرند و از گسترش منازعه جلوگیری کنند.» سفارت چین در اسرائیل روز سه شنبه از شهروندان خود خواست که «به زودی ممکن» این کشور را ترک کنند و هشدار داد که «زیرساختهای [زیادی] تخریب شده، تلفات غیرنظامی رو به افزایش است و وضعیت امنیتی هرچه بیشتر جدی میشود.»
|
18.06.2025 دویچه ویلی د ایران او اسرائيل ترمنځ د کړکيچ په پنځمه ورځ هم ښکیلو اړخونو پر يو بل د توغنديو بريدونه وکړل. په دې منځ کې د اسرائيل د دفاع وزير د ایران روحانی مشر آيت الله علي خامنه اي، ته د «صدام حسين په څېر برخلیک» ګواښ کړی دی.د اسرائيل د دفاع وزير اسرائيل کاتڅ، د ايران روحاني مشر آیت الله علي خامنه اي، ته کلک خبرداری ورکړی دی او ویلي دي چې که چېرې د اسرائيل پر وګړو بريدونه ته دوام ورکړي نو دی هم د «صدام حسين په څېر انجام» سره مخامخ کيدلای شي. د سې شنبې په ورځ د کاتڅ، له دفتر څخه په جاري کړل شوې اعلامیه کې ويل شوي: «زه ایراني ديکتاتور ته خبرداری ورکوم چې د جنګي جرمونو او د اسرائيل پر وګړو د توغندیو توغولو څخه ډډه وکړي. هغه بايد په ياد ولري چې زموږ د ګاونډي هېواد د هغه ديکتاتور انجام څه وو چې د اسرائيل پر وړاندې یې همدا لاره غوره کړې وه.» دا هم ولولئ: پاکستان: د اسرائيل پر وړاندې له ایران سره د پوځي مرستو خبرونه درواغ دي د عراق پخوانی ولسمشر صدام حسين، په ۲۰۰۳م کال کې د امريکا په مشرتوب پوځي بريدونو په پایله کې تر پرځول کیدو وروسته ونيول شو او بيا وروسته د يوې عراقۍ محکمې لوري د اعدام په سزا محکوم شو. صدام حسين، د ۱۹۹۱م کال د خليج د جګړې په ترڅ کې پر اسرائيل توغندي توغولي ول او پر نوموړي په عراق کې د اتومی وسلو د يوه احتمالي پټ پروګرام د پرمخ وړلو تور هم لګول شوی وو. ایران اسرائيل ته د نورو «سترو بريدونو» ګواښ کړیایراني چارواکو په دې منځ کې ويلي دي چې په لسونو ډرونونو یې په برياليتوب سره په اسرائيل کې هدفونه په نخښه کړي دي. د ایران د پوځ يوه لوړپوړي قومندان د سې شنبې په ورځ وويل چې پر اسرائيل باندې به د ایران «کاميکازه يا د ځانمرګو ډرونونو بريدونه» ژر نور هم شديد کړل شي. د ایران د ځمکنيو ځواکونو قومندان جنرال کیومرث حيدري، ادعا کړې ده چې «په لسونو ایراني ډرونونو په کاميابۍ سره په اسرائيل کې اهداف په نخښه کړي دي.» اړونده موضوع: ترمپ: خلک دي له تهرانه ووځي د ارنا خبري آژانس په حواله حيدري، خبرداری ورکړی دی: «دښمن دې وپوهيږي چې د ایران د پوځ له لوري به د بريدونه يوه نوې او پراخه لړۍ چې عصري وسلې پکې کارول کيږي، پېل شوې ده او په راتلونکو څو ساعتونو کې به نوره هم شديده شي.» نوموړي زياته کړې ده چې د ایران بې پېلوټه الوتکو لا دمخه د اسرائيل څو ځایونه په اغیزمنه توګه په نخښه کړي دي. د ایران له لوري دا څرګندونې په داسې حال کې شوې دي چې د دواړو هېوادونو ترمنځ د شديدو متقابلو بريدونو لړۍ نن، په پنځمه ورځ هم روانه ده او په سيمه کې یې د يوې پراخې جګړې په اړه اندېښنه رامنځته کړې ده.
|
17.06.2025 روزنامه هشت صبح سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، میگوید که ایران آغازگر جنگ نبوده است، اما برای دفاع از کشور، مردم و کرامت خود «تا آخرین قطره خون» خواهد جنگید. عراقچی این اظهارات را روز دوشنبه، ۱۶ جون، لحظاتی پس از آنکه ساختمان شبکه صدا و سیمای ایران هدف حملات اسراییل قرار گرفت، بیان کرده است. او افزوده که هدف حمله اخیر اسراییل جلوگیری از توافق در دست اجرای تهران و واشنگتن بوده است. وی تأکید کرده است که تنها یک تماس از واشنگتن میتواند بنیامین نتانیاهو را متوقف کرده و راه را برای دیپلماسی باز کند. عراقچی هشدار داده است که نیروهای مسلح ایران انتقام خود را از اسراییل خواهند گرفت و پاسخها ادامه خواهد داشت تا زمانیکه تلآویو حملات خود را متوقف کند. این در حالی است که در ادامه حملات هوایی اسراییل و ایران بر یکدیگر، بنیامین نتانیاهو هشدار داده است که غیرنظامیان تهران را ترک کنند. وی تصریح کرده که هدف اسراییل، از بین بردن تهدید هستهای و نابودی موشکها است.
|
17.06.2025 بی بی سی پر ایران د اسرائیلو له برید سره په دغه هېواد کې مېشت افغانان له بېلابېلو وېرو سره مخ دي، څه چې پخوا یوازې د ایراني پولیسو د چلند او د شړلو ډار ورسره و. د پلازمېنې تهران په شمال ختیځ کې د تجریش سیمې یوه برخه کې تر ډېره افغانان مېشت دي. د جمعې او شنبې شپو پر مهال چې اسرائیلو د ایران پلازمېنه او څو نورو ښارونو کې هوايي بریدونه وکړل افغانان د ایرانیانو پرتله له لا ډېرې وېرې سره مخ شول. د پردېس په مستعار نوم یو ځوان د ټلیفون په لیکه راته وویل " موږ ته ټينګ خبرداری راکړی شوی چې د ایران او اسرائیلو د جګړې په هکله به له هېچا سره خبرې نه کوئ او نه به په خواله رسنیو ویډیوګانې او تصویرونه خپروئ." پردېس وايي اندېښنه لرو چې که کومه تېروتنه وکړو ښايي، ایراني پولیس مو ونیسي. هغه وویل " افغانان په ایران کې په ډېره وېره کې اوسي، هره لحظه فکر کوو چې د کومې ګولۍ ښکار به شو یا به مو پولیس ونیسي او رد مرز به مو کړي." پردېس وايي لږه موده کېږي ایران ته، د کار لپاره تللی او کله چې یې هلته کار وموند د کار ځای څښتن دې ورځو کې تل ورته سپارښتنه کوي چې له کار ځای او د اوسېدو له خونې بهر ونه وځي.
|
17.06.2025 دآزادی رادیو ملګرو ملتونو اعلان کړی چې په افغانستان کې نږدې ۱۰ میلیونه خلک د کافي خوړو د نشتوالي له امله له سختې خوارځواکۍ سره مخ دي. د دې سازمان بېلابېلو ادارو تېره ورځ په یو ګډ خبري بیان کې زیاته کړې چې په دې هیواد کې شاوخوا ۹۰ سلنه ماشومان د خوړو له کمښت سره مخ دي او ۴۰ سلنه ښځې له خوارځواکۍ کړېږي. د ملګرو ملتونو بېلابېلو ادارو لکه یونیسف، د روغتیا نړیوال سازمان، ډبلیو اف پي او ځینو نورو یکشنبه په یوه ګډه رسنیزه خبرپاڼه کې ویلي چې په افغانستان کې د خوړو د نه خوندیتوب لوړې کچې ۹ میلیونه او ۸۰۰ زره کسان له سختې خوارځواکۍ سره مخ کړي دي. دوی د دغه وضعیت لاملونه په عمده توګه کمزوری اقتصاد او طبیعي پیښې لکه وچکالۍ بللي دي. په بیان کې دا هم زیاته شوې چې په افغانستان کې له هرو ۱۰ ماشومانو ۹ یې، چې شاوخوا ۲ میلیونه سل زره ماشومان پکې شامل دي، د ودې لپاره اړینو خوړو ته لاسرسی نه لري او د خوړو له فقر سره مخ دي. په راپور کې وړاندې راغلي چې افغانستان د نړۍ په ۱۵ هیوادونو کې د ماشومانو په منځ کې د شدیدې خوارځواکۍ تر ټولو لوړه کچه لري، او په دې هیواد کې له پنځو کلونو کم عمر لرونکي له ۳ ملیونو او ۵۰۰ زره ډیر ماشومان له شدیدې خوارځواکۍ سره مخ دي، چې له دې ډلې ۱ ملیون او ۴۰۰ زره یې د ژوند ګواښوونکي حالت کې دي. د ملګرو ملتونو ګډو بنسټونو زیاته کړې چې په ورته وخت کې، په افغانستان کې له هرو ۱۰ میرمنو څلور یې په خوارځواکۍ اخته دي، او ډیریوختونه دوی ته په دې برخه کې کافي پاملرنه نه کیږي. دغو ادارو په افغانستان کې د ماشومانو او ښځو د خوارځواکۍ ناورین سره د مبارزې لپاره د تغذیې په برخه کې د پریکنده، همغږي او څوسکتوري اقداماتو غوښتنه کړې ده. په ورته وخت کې، په افغانستان ک
|
17.06.2025 رادیو آزادی اسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، ایران را به هدف قرار دادن عمدی مناطق مسکونی در کشورش متهم کرد و تهدید کرد که "مردم تهران بهای آن را خواهند پرداخت." این هشدار از سوی کاتز پس از آن صادر شد که ایران بامداد دوشنبه ۱۶ جون شهرهای تلابیب و حیفا در اسرائیل را هدف حملات راکتی جدیدش قرار داد. اداره خدمات اضطراری اسرائیل گفته که در حملات امروز ایران حداقل ۸ نفر کشته و ۲۰۰ نفر دیگر زخمی شدند. در حملات امروز ایران حداقل ۸ نفر کشته و ۲۰۰ نفر دیگر زخمی شدند
با این، شمار کشته های حملات ایران در اسرائیل طی چهار روز گذشته به ۲۳ نفر و زخمی ها به ۳۰۰ نفر افزایش یافت. تلاش های نجات و جستجو در ساحات مختلف شهرهای تلابیب و حیفا که هدف حملات راکتی ایران قرار گرفته اند هنوز هم ادامه دارد. همچنان اصابت یک راکت از سوی ایران در نزدیکی قونسلگری امریکا در شهر تلابیب، به گفتۀ مایک هکابی سفیر امریکا در اسرائیل "آسیب اندک" به ساختمان این قونلسگری رسانده است. براساس خبرگزاری اسوشیتدپرس، سفیر امریکا در اسرائیل دوشنبه ۱۶ جون در شبکه ایکس، توییر سابق تاکید کرده که "هیچ یک از کارمندان قونسلگری در این رویداد آسیب ندیده اند." گفته شده که نمایندگیهای دیپلوماتیک امریکا در تلابیب و بیت المقدس امروز به عنوان یک اقدام احتیاطی تعطیل شدند. درهمین حال، اسرائیل نیز امروز حملات تازهای را بر ایران آغاز کرد. ایفی دفرین، سخنگوی اردوی اسرائیل به خبرنگاران گفت که پنجاه طیاره جنگی این کشور در حملات امروز سهم گرفتند و به گفته او ضربه بزرگی بر برخی از اهداف در مرکز ایران وارد کردند. مردم در حال فرار از تهران و دیگر شهرهای بزرگ ایران استند و از اینرو جادهها شاهد ازدحام ترافیکی اند
به گفتۀ او، مقر سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران در تهران را نیز هدف قرار داده اند. ایران هنوز در این مورد چیزی نگفته است اما رادیو فردا بخش ایران رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی خبر داده که شفاخانه فارابی در کرمانشاه نیز در حملات امروز اسرائیل آسیب دیده است. براساس مرکز خبر رادیو اروپای آزاد.رادیو آزادی، از زمانی که اسرائیل به تاریخ ۱۳ جون اعضای ارشد نظامی و کارشناسان هستهای ایران را هدف حملات قرار داد، ترس در میان مردم تهران گسترش یافته است.
|
17.06.2025 صدای آلمان امیر خان متقی، وزیر خارجه اداره طالبان در گفتگوی تلفونی با عباس عراقچی وزیر خارجه ایران حملات اسرائیل به ایران را محکوم کرده و برای انتقال حجاج ایرانی از طریق افغانستان ابراز آمادگی کرده است.
وزارت امور خارجه طالبان امروز دوشنبه، ۱۶ جون، با نشر اعلامیهای در ایکس نوشت که امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران تلفونی صحبت کرد. وزارت خارجه اداره طالبان گفته است که امیرخان متقی در این گفتگوی تلفونی حملات هوایی اسرائیل بر ایران را به «شدت محکوم کرده» است. پیش از این نیز ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان با نشر بیانیهای در ایکس حملات اسرائیل بر ایران را محکوم کرده بود. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! پس از حملات غافلگیرانه اسرائيل به تاسیسات هستهای و نظامی ایران که شماری از فرماندهان ارشد نظامی و دانشمندان هستهای ایران در آن کشته شدند، دو کشور به حملات متقابل به یکدیگر ادامه داده اند. آمادگی طالبان برای انتقال حجاج باقی مانده ایران از عربستاناز زمان بروز این درگیری، پروازها از میدانهای هوایی ایران متوقف شده است. وزارت خارجه طالبان در این خبرنامه همچنان بر آمادگی برای همکاری در زمینه انتقال حجاج ایرانی باقی مانده در عربستان سعودی از مسیر افغانستان خبر داده است. طبق معلومات وزارت خارجه طالبان، عباس عراقچی از اعلام آمادگی کابل برای تسهیل انتقال حجاج ایرانی استقبال کرده است، اما وزارت خارجه ایران تا حالا در این زمینه ابراز نظر نکرده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! هرچند با گذشت حدود چهار سال از تصرف قدرت توسط طالبان در افغانستان تا کنون هیچ کشوری به شمول ایران، اداره طالبان را به رسمیت نشناخته است، اما تهران روابط نزدیکی با طالبان دارد. ایران سفارت و قونسلگریهای افغانستان را به اداره طالبان واگذار کرده و دیپلماتهای اداره طالبان را نیز پذیرفت است. ایران از دههها به این سو میزبان میلیونها مهاجر افغان است و اخیراَ اخراج مهاجران از این کشور شدت یافته اس
|
17.06.2025 دویچه ویلی د اسرائيل او ایران متقابل بريدونه د افغانستان له پاره څه پایلې درلودلی شي؟ د دې وضعيت دوام د افغانستان پر اقتصادي وضعيت او په ایران کې پر میشتو کډوالو تر کومه حده اغیزه کولی شي؟
کارپوهان په دې باور دي چې د اسرائیل د بریدونو په پایله کې په ایران کې اوسنی کړکیچن وضعیت په دغه هیواد کې افغان کډوال او د افغانستان اقتصاد دواړه اغیزمن کوي.د هرات ولایت سیمه ایزو چارواکو اعلان کړی چې د دغه وضعیت په پایله کې له ایران څخه د تیلو او ګازو واردات ځنډول شوي دي. «لومړی درجه» اقتصادي شریک ایران د افغانستان یو له لویو سوداګریزو شریکانو څخه دی، افغانستان د طالبانو له بیا راتلو وروسته د نړیوالو بندیزونو سربیره له نړیوالې بانکي شبکې سره اړیکه نه لري او له اقتصادي بحران سره مخ دی . د ایران او افغانستان ترمنځ د سوداګرۍ کلنۍ شمیرې شاوخوا ۳ میلیارده ډالرو ته رسیږي. د افغانستان د سوداګرۍ او صنایعو خونې مرستیال یونس مومند، دویچه ویلې ته وویل: «د سیمې په کچه افغانستان د ایران لومړی درجه سوداګریز شريکان دی او په څرګنده توګه دا وضیعت کولی شي د افغانستان اقتصاد اغیزمن کړي.» نوموړي وویل :«د افغانستان د اړتیا وړ د سوند توکو یوه لویه برخه، چې ښه کیفیت لري، له ایران څخه واردیږي، او دا مسله (د اسرائيل او ایران شخړه) ښایې په بیو اغیز وکړي.»
|
16.06.2025 روزنامه هشت صبح اداره دونالد ترمپ، رییس جمهور ایالات متحده، در نظر دارد فهرست کشورهای شامل ممنوعیت ورود به امریکا را گسترش دهد و ممکن است ورود شهروندان ۳۶ کشور دیگر به این کشور را بهگونه کامل یا نسبی محدود کند. رویترز، روز یکشنبه، ۱۵ جون،براساس سند محرمانهای گزارش داد که وزارت خارجه امریکا به رهبری مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، فهرستی از ۳۶ کشور را تهیه کرده و به این کشورها ۶۰ روز مهلت داده تا نگرانیهای مطرحشده از سوی واشنگتن را رفع کنند. در این سند آمده است که اگر این کشورها در مهلت تعیینشده نتوانند معیارهای امنیتی و اسناد هویتی معتبر را فراهم کنند یا در بازگرداندن شهروندان اخراجشده خود از امریکا همکاری نکنند، شامل ممنوعیت ورود خواهند شد. در فهرست جدید کشورهای سوریه، نایجریا، اتیوپی، مصر، اوگاندا، تانزانیا، قرقیزستان، سنگال و سودان جنوبی نیز دیده میشود. براساس گزارش، نگرانیهایی اسناد هویتی نامعتبر، امنیت پایین گذرنامهها، همکارینکردن در اخراج شهروندان و ارتباط با فعالیتهای ضد امریکایی یا تروریستی، از دلایل اصلی این تصمیم دانسته شده است. این فهرست جدید در حالی تهیه شده که اوایل ماه جاری، اداره ترمپ ورود شهروندان ۱۲ کشور دیگر از جمله افغانستان، ایران، سومالیا، سودان و یمن را نیز ممنوع کرده بود.
|
16.06.2025 بی بی سی اسرائیل د ایران په بېلابېلو سیمو کې لسګونه اهداف په نښه کړي، چې پکې د نطنز د یورانیمو غني کولو بټۍ ته زیان رسېدلی او په تهران کې یې د ایران لوړ پوړي پوځي قوماندانان او اتومي ساینسپوهان یې وژلي دي. د پنجشنبې په شپه د بریدونو له لومړۍ څپې وروسته، د ایران د بهرنیو چارو وزیر د اسرائیل بریدونه "بېپروا" وبلل او ویې ویل چې دا بریدونه د ایران پر "سوله ییزو اتومي تاسیساتو" شوي دي. له هغه وروسته، ایران د اسرائیل پر ضد ځوابي هوايي بریدونه پیل کړي دي. عباس عراقچي وویل چې د نطنز تأسیسات د نړیوالې اتومي انرژۍ د ادارې (IAEA) تر نظارت لاندې فعالیت کوي او دا بریدونه د "رادیولوژیکي ناورین" خطر رامنځته کوي. خو د اسرائیل لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو اعلان وکړ چې دغه عملیات اړین وو چې "د ایران له خوا د اسرائیل د ګواښ شاتګ ته اړ کړای شي". ده وویل چې اسرائیل ځکه اقدام وکړ، "چې که ایران ونه درول شي، نو ډېر ژر کېدای شي اتومي وسله
|
16.06.2025 دآزادی رادیو یو شمیر افغان پخواني ډیپلوماتان او د سیاسي او نړیوالو چارو شنونکي د طالبانو له حکومت غواړي چې د ایران او اسرایلو تر منځ جګړه کې ښکېل نشي. دوی وايي، د طالبانو حکومت باید مسوولانه او متوازن دریځ غوره کړي. د طالبانو حکومت پر ایران د اسراییلو ورستي بریدونه غندلي او دا یې د هغه هیواد په ځمکنۍ بشپړتیا یرغل بللی دی. په ایران او پاکستان کې د افغانستان پخوانی سفیر محمد عمر داوودزی ټینګار لري چې د طالبانو حکومت باید د اسراییلو او ایران تر منځ تازه کړکېچ کې ښکېل نه شي. داوودزي ازادي راډیو ته وویل: «ایران چې د افغانستان ګاونډی دی او حمله پرې شوې، هلته زموږ میلیونونه افغانان هم اوسېږي، هغوی مخکې هم متضرره وو او اوس هم دي، که دا جګړه اوږده شي دوی ته ډېر ضرر رسېدلی شي، نو افغانستان او افغان سیاستوالو او مشرانو ته په کار ده چې دا جګړه دې تقبیح کړي خو یو مسولانه، متوازن او عادلانه موقف دې ونیسي، ټولې هغه هڅې دې په کار واچول شي چې د دې جګړې د سختېدو او پراخېدو مخه ونیسي.»
|
16.06.2025 رادیو آزادی گزارشها از تهران حکایت از وقوع انفجارهای شدید در نقاطی در مرکز شهر تهران حکایت دارد. شبکه تلویزیون لبنانی المیادین نیز که در تهران دفتر دارد، از وقوع انفجارهای شدید در مرکز تهران در ساعات بعداز ظهر یکشنبه خبر داد. تصاویر و ویدئوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی نیز انفجار و همچنین برخاستن دود از چندین نقطه در تهران را نشان میدهند. تلویزیون جمهوری اسلامی ایران ازجمله شبکه خبر صداوسیما هنوز گزارشی در این باره منتشر نکرده است. شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل گفته است که ساختمانهای متعلق به سپاه پاسداران و سامانههای دفاع هواییاش هدف بوده که مورد حمله دهها جنگنده قرار گرفتند. آژیر خطر در تلاویو و بیتالمقدس به صدا در آمداردوی اسرائیل امروز یکشنبه اعلام کرد که ایران در موج جدید حملات خود، راکت به سوی اسرائیل شلیک کرده است. تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی هم گفته که حملات راکتی ایران از نقاط مختلف کشور آغاز شده است. اردوی اسرائیل در بیانیهای اعلام کرده که «در حال حاضر، نیروهای هوایی در حال عملیات برای رهگیری و هدف قرار دادن تهدید هستند.» اردوی اسرائیل از شهروندان این کشور خواسته است که به پناهگاهها بروند. خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان عینی گزارش داده که آژیر خطر در تلاویو و بیتالمقدس به صدا در آمده است.
|
16.06.2025 صدای آلمان ملل متحد گفت ۳،۵ میلیون کودک زیر پنج سال در افغانستان از سوء تغذیه حاد رنج میبرند و زندگی ۱،۴ میلیون آنان با خطر روبرو است. به گفته این سازمان، حدود ۱۰ میلیون نفر از با چالش ناامنی غذایی حاد روبرو اند.
نهادهای کمک رسان ملل متحد در افغانستان شامل صندوق حمایت از کودکان «یونیسف»، برنامه جهانی غذا، اداره زراعت و صندوق جمعیت ملل متحد خواستار اقدام هماهنگ و چند بعدی در مورد بحران غذایی در افغانستان شدند. در بیانیهای که در وبسایت یونیسف نشر شده آمده است: «افغانستان در مرحله حساس مبارزه با سوء تغذیه کودکان و زنان قرار دارد.» این در حالیست که کمکهای جهانی به افغانستان کاهش یافته و ایالات متحده امریکا نیز کمکهایش به افغانستان را متوقف کرده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! بیانیه گفته است که فراخوان مشترک استراتژیک سازمان ملل متحد از مقابله با انواع سوء تغذیه و جلوگیری از آسیب بیشتر به آسیبپذیرترین کودکان و زنان حمایت میکند. بیانیه افزوده است: «اقدام فوری، با حمایت جهانی، ملی و در سطح جامعه، برای نجات جان انسانها و کاهش تاثیر مخرب بحران جاری ضروری است.»
|
16.06.2025 دویچه ویلی اسرائیلي پوځ وایي چې په تیرو څو ساعتونو کې یې په تهران کې په ځانګړي توګه د دغه هیواد د اټومي وسلو پر اړوندو پروژو پراخ عملیات ترسره کړي دي. په اسرائیل کې بیا دوه تنه اسرائیلیان له ایران سره د همکارۍ په تور نیول شوي.
د اسرائيل پوځ پر ايرانيانو ږغ کړی دی چې هغه سيمې دې تخليه کړي چې پکښې د ايران د وسلو توليد کيږي، نظامي دي يا اټومي دستګاوې پکې موجودې دي. په دې توګه سره د اسرائيل پوځ داسي سګنال ورکړی چې ښايي خپلو بريدونو ته ادامه ورکړي او ياد ځايونه په نخښه کړي. د اسرائيل د پوځ يو وياند پر ايکس پاڼه خپره شوې ويډيو کې په فارسي ژبه باندې ياد خبرداری ورکړی دی. په ويډيو کې هغه ويلي: «ټولو هغو خلکو ته خبرداری ورکول کيږي چې اوس یا په راتلونکي کې به په ایران کې د وسلو فابریکو او د هغوی د فرعي تاسیساتو دننه یا شاوخوا وي». د ايران وگړي مخاطب شوي او زياته شوې: »دغو سيمو ته نيږدېوالی ستاسو ژوند ته خطر دی.«
د ايران د باندنيو چارو وزير عباس عراقچي د يکشنبې په ورځ وويل چې اسرائيل د اټومي ځايونو په نخښه کولو سره »له سرې کرښې اوښتی دی.« ايران د ملګروو ملتونو د هستوي انرژۍ د څار نړيوالې ادارې پر »خاموشئ« هم نيوکه کړېده.
|
15.06.2025 روزنامه هشت صبح جنگ ایران و اسراییل هنوز بهگونه پراکنده ادامه دارد و از توقف رسمی آن خبری در اختیار نیست. تلاشهای دیپلماتیکی که بتواند طرفین را از دوام جنگ دور نگه دارد نیز تا کنون روی دست گرفته نشده است. برای همین، بهدرستی روشن نیست که جنگ جاری در جایی متوقف میشود و یا هم تبدیل به درگیری تمامعیار فرسایشی با پیامدهای بزرگ منطقهای و جهانی خواهد شد. در این میان، مساله مذاکرات ایران و امریکا در عمان است. حمله اسراییل در حالی انجام شد که قرار بود دور ششم مذاکرات در مسقط، پایتخت عمان، برگزار شود. بر این اساس، تصور غالب این بود که برگزارشدن دور ششم گفتوگوها بهمعنای اجتناب طرفهای امریکایی و اسراییلی از توسل به گزینه نظامی علیه ایران است که چنین نشد. البته طرف امریکایی هنوز هم ظاهراً آمادهگی برای گفتوگو دارد، ولی طرف ایرانی نه. اکنون سوالی که مطرح میشود، این است: آیا جمهوری اسلامی تا پایان راه میرود یا به میز مذاکره برمیگردد؟ واقعیت این است که ایران در معرض رخوت و ضعف قرار دارد و نمیتواند تا پایان مسیر ادامه دهد. اقتصاد ایران در بند تحریم گیر مانده است؛ تا جایی که در مدیریت تامین برق و آب با مشکلات زیادی گرفتار است. نارضایتیهایی هم در داخل وجود دارد؛ با آنکه حمله خارجی میتواند قدری از شدت آن بکاهد و افکار عامه را معطوف به ضرورت دفاع از تمامیت ارضی کند. این چالشهای درونی است که تهران قادر به رفع آن نشده است. ایران در حوزه خارجی هم با چالشهای جدی سردچار است. روسیه و چین را که متحدان خود میداند، در تنگناها یاریاش نمیکنند و چون دیگر کشورها فقط بر محکومیت آنچه بر آن رفته است، بسنده میکنند. شبهنظامیان اسلامگرا در یمن، لبنان، فلسطین، عراق و… که متحدان ایران هستند، بهقدر کافی تضعیف شدهاند. حتا عراق که متحد ایران است، اسراییل از خاک آن برای حمله بر جمهوری اسلامی استفاده میکند؛ امری که اوج تنهایی ایران را نشان میدهد. بقیه کشورهای عربی هم که متحدان امریکایند برای تضعیف ایران لحظهشماری میکنند؛ درست است که آشکارا از جنگ با آن حمایت نمیکنند. با این حساب، اطراف ایران خالی است و هیچ کشوری حداقل در لفظ هم از آن حمایت نمیکند. البته که مقامات ایرانی بر این ضعفها اشراف دارند و اعتراف هم میکنند و در تصمیمگیریهایشان احتمالاً که لحاظ هم میکنند. در طرف دیگر اسراییل است که چون یک بچه پولدار نه از جیب خود که بیخیال از جیب سرمایهداران بزرگ دنیا مصرف میکند: امریکا، فرانسه، بریتانیا، آلمان و… . اسراییل هم در بسی جاها استثنا بر قاعده است؛ به این معنا که از آزادی عمل برخوردار است و هر آنچه انجام میدهد، نهتنها ناقض حقوق بینالملل دانسته نمیشود که دفاع از موجودیتش و مبارزه با تروریسم تعریف میشود. تا کنون شورای امنیت و قدرتهای بزرگ غربی قادر به نکوهش جدی آنچه اسراییل در غزه، لبنان و جاهای دیگر انجام داده و میدهد، نشدهاند. مزید بر آن، اسراییل بیعلاقه نیست که ایران ناگزیر از ورود به میدان جنگ فرسایشی و دامنهدار شود تا توشوتوان ماندهاش هم به تحلیل برود. همچنان اسراییل بهغایت سعی میورزد تا امریکا را از مذاکره با ایران دور نگه دارد و این را طرف ایرانی هم خوب میفهمد. با توجه به آنچه بیان شد، جمهوری اسلامی محدودیتهای خود و فرصتهای طرف مقابل را بهدرستی درک میکند. ازاینرو، در شرایط حاضر چارهای ندارد جز تندادن به گفتوگو با امریکا. مهمتر از آن، تنها راه اقناع اسراییل برای پرهیز از حمله مجدد بر ایران، استمداد از کاخ سفید است. فقط امریکاست که اگ
|
15.06.2025 بی بی سی اسرائیل د ایران په بېلابېلو سیمو کې لسګونه اهداف په نښه کړي، چې پکې د نطنز د یورانیمو غني کولو بټۍ ته زیان رسېدلی او په تهران کې یې د ایران لوړ پوړي پوځي قوماندانان او اتومي ساینسپوهان یې وژلي دي. د پنجشنبې په شپه د بریدونو له لومړۍ څپې وروسته، د ایران د بهرنیو چارو وزیر د اسرائیل بریدونه "بېپروا" وبلل او ویې ویل چې دا بریدونه د ایران پر "سوله ییزو اتومي تاسیساتو" شوي دي. له هغه وروسته، ایران د اسرائیل پر ضد ځوابي هوايي بریدونه پیل کړي دي. عباس عراقچي وویل چې د نطنز تأسیسات د نړیوالې اتومي انرژۍ د ادارې (IAEA) تر نظارت لاندې فعالیت کوي او دا بریدونه د "رادیولوژیکي ناورین" خطر رامنځته کوي. خو د اسرائیل لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو اعلان وکړ چې دغه عملیات اړین وو چې "د ایران له خوا د اسرائیل د ګواښ شاتګ ته اړ کړای شي". ده وویل چې اسرائیل ځکه اقدام وکړ، "چې که ایران ونه درول شي، نو ډېر ژر کېدای شي اتومي وسله جوړه کړي".
|
15.06.2025 دآزادی رادیو پر اسراییلو د ایران نننیو بریدونو کې د لږ تر لږه ۸ کسانو د وژل کېدو راپور ورکړل شوی دی.
نړیوالو اژانسونو د اسراییل د بیړنیو خدمتونو د ادارې په حواله ویلي چې وژل شویو کې ماشومان هم شامل دي. دغو توغندیزو بریدونو کې لسګونه تنه ټپیان شوي دي. د ایران له بریدونو سره همهاله د اسراییل میلیونونه کسانو د خطر زنګ واورېد او خوندي ځایونو کې پټ شول. ایران دغه بریدونه وروسته تر هغه وکړل چې اسراییل نن سهار وختي د ایران د دفاع وزارت پر ودانۍ او د تېلو پر یوشمېر زیرمو بریدونه وکړل. ایراني چارواکو د دفاع وزارت پر ودانۍ او یوشمېر نورو ځایونو د اسراییل بریدونه تایید کړي، خو د مرګ ژوبلې جزیات یې نه دي ورکړل. مخکیني معلومات: د اسراییل پوځ وایي، نن یکشنبه د ( غبرګولي ۲۵مه) یې په ایران کې " ګڼ شمېر" هدفونه په نښه کړي دي. په دغو هدفونو کې د دفاع وزارت ودانۍ او د ایران د اټومي وسلو اړوند هدفونه شامل دي. له دې سره همهاله د ایران تسنیم خبري اژانس د یکشنبې په سهار راپور ورکړی چې د ایران د دفاع وزارت ودانۍ او د دغه وزارت د څیړنو او دفاعي نوښتونو څانګه د تهران په شمال کې تر برید لاندې راغلي. د تسنیم د ادعا له مخې، دغه برید کې یوازې د دفاع وزارت یوه اداري ودانۍ سرسري زیانمنه شوې ده. خو د اسراییل پوځ ویلي، د ایران د دفاع وزارت د څیړنو او دفاعي نوښتونو څانګه یې د دې لپاره په نښه کړې چې د ادعا له مخې يې " اټومي وسلو ته د ایران د رسېدو چارې په کې مخته تلې او داسې ځای و چې ایران خپل اټومي ارشیف هلته پټ کړی و".
|
15.06.2025 رادیو آزادی اردوی اسرائیل اعلام کرده است که این کشور بامداد یکشنبه ۲۵ جوزا "مجموعهای گسترده" از اهداف را در تهران مورد حمله قرار داده که در آن مقر وزارت دفاع و برخی از اهداف مرتبط با پروژه تسلیحات هستهای ایران شامل اند. همزمان خبرگزاری تسنیم ایران بامداد یکشنبه تایید داد که مقر وزارت دفاع و همچنان سازمان پژوهش و نوآوریهای دفاعی این وزارت "سپند" در منطقه نوبنیاد در شمال تهران هدف حملات اسرائیل قرار گرفتند. براساس ادعای خبرگزاری، در حمله به مقر وزارت دفاع ایران، یکی از ساختمانهای اداری این وزارت آسیب جزیی دیده است. اما اردوی اسرائیل گفته مقر پروژه هستهای سپند را بخاطری هدف قرار داده که "تلاش های ایران برای دستیابی به سلاح هستهای ایران را پیش میبرد و محلی بود که رژیم ایران آرشیف هستهای خود را در آن پنهان کرده بود". در پی حملات تازه اسرائیل بر ایران هنوز از تلفات جانی گزارش نشده است. این در حالیست که ایران نیز بامداد یکشنبه حملات تازه اش را به اسرائیل از سرگرفت. اردوی اسرائیل در نخستین ساعات بامداد یکشنبه از شناسایی موج جدیدی از راکتهای شلیک شده از ایران خبر داد و از مردم خواست که به پناهگاهها بروند. خبرگزاری اسوشیتدپرس به نقل از مقامهای حالات اضطراری اسرائیل خبر داده که در این حملات چهارتن در یک ساختمان رهایشی کشته شدند. پس از موج تازه حملات ایران بر اسرائیل، سپاه پاسداران جمهوری اسلامی تهدید کرد که در صورت ادامه حملات اسرائیل، تهران "گستردهتر" پاسخ خواهد داد. از سوی دیگر، ایران مذاکرات هستهای را "غیرقابل توجیه" خواند. اسوشیتدپرس گزارش داده که عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در تماس روز شنبه خود با کایا کالاس دیپلومات ارشد اتحادیه اروپا گفت که مذاکرات هستهای بعد از حملات اسرائیل "غیرقابل توجیه" است. عراقچی در اعلامیهای که از سوی خبرگزاری دولتی ایرنا منتشر شده گفت که حملات اسرائیل بر کشورش به گفته او نتیجه حمایت مستقیم واشنگن بود. دونالد ترمپ رئیس جمهور ایالات متحده روز جمعه از ایران خواست تا در مورد برنامه هستهای خود با واشنگتن به یک توافق برسد. ایالات متحده و ایران پس از روی کار آمدن دور دوم اداره رئیس جمهور ترمپ، پنج بار مذاکرات را برای رسیدن به یک توافقنامه هسته ای جدید انجام دادند که نتیجۀ در پی نداشت.
|
15.06.2025 صدای آلمان |
15.06.2025 دویچه ویلی |
14.06.2025 روزنامه هشت صبح در پی حملات هوایی اسراییل بر تاسیسات هستهای ایران، جمهوری اسلامی ایران با شلیک دهها موشک بالستیک به اسراییل پاسخ داده است. رویترز، شامگاه جمعه، ۱۳ جون، به نقل از منابع ایرانی گزارش داد که این حملات در واکنش به «بزرگترین حمله هوایی اسراییل» بر خاک ایران انجام شده است. براساس اعلام خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران (ایرنا)، این موشکها از مناطق مختلف ایران شلیک شدهاند و اهدافی را در تلآویو، بیتالمقدس و حیفا هدف قرار دادهاند. در پی این حملات، زنگ خطر در سراسر اسراییل به صدا درآمده و رسانههای اسراییلی از زخمی شدن حداقل پنج غیرنظامی خبر دادهاند. فرماندهان نظامی ایران این حملات را بخشی از «پاسخ قاطع» به عملیات نظامی اسراییل عنوان کردهاند. همزمان، آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، گفته است که «رژیم صهیونیستی آغازگر جنگ بوده و باید منتظر عواقب آن باشد.» بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسراییل، گفته است که این کشور برای ادامه عملیات نظامی خود آماده است و آن را تا زمانی که «تهدید وجودی ایران» پایان نیابد، متوقف نخواهد کرد. در همین حال، شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار است نشست ویژهای را به درخواست ایران برگزار کند.
|
14.06.2025 بی بی سی د اسرائیلو دفاعي ځواکونو ویلي، اسرائیل په ایران کې د اټومي بنسټونو پر ضد بریدونه ترسره کړي او د دې بریدونو غږونه د تهران ښار کې اورېدل شوي دي. د اسرائیل صدراعظم بنیامین نتنیاهو ویلي، دا بریدونه د "لوېدلي زمري عملیاتو" برخه دي او زیاتوي چې ایران د اسرائیل د بقا لپاره یو جدي ګواښ دی. اسرائیل بېړنی حالت اعلان کړی او وایي تمه لري چې "په نژدې وخت کې" به ایران غچ واخلي او بریدونه به وکړي. د ایران دولتي تلویزیون ویلي، د تهران په استوګنیزو سیمو برید شوی او ملکیان - چې ماشومان هم پکې دي - وژل شوي دي، خو خپلواکو سرچینو دا ادعا تر اوسه نه ده تایید کړې. د ایران دولتي رسنۍ هم راپور ورکړی چې د سپاه پاسداران مشر حسین سلامي په یوه برید کې وژل شوی دی. ایران، امریکا تورنه کړې چې د اسرائیلو د دې برید ملاتړ یې کړی، خو د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو تر دې وړاندې ویلي وو چې واشنګټن په دې بریدونو کې ښکېل نه دی. د ایران د اټومي تاسیساتو په اړه څومره پوهېږو؟د ایران اټومي تاسیسات په څلورو مهمو برخو وېشل شوي: څېړنیز مرکزونه، د بډایه کولو ځانګړي ځایونه، اټومي ریکټورونه یا سروکي او د یورانیمو کانونه.
|
14.06.2025 دآزادی رادیو د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ایران ته خبرداری ورکړ چې "مخکې له دې چې ډېر ناوخته شي" اټومي تړون وکړي. ډونالډ ټرمپ دا خبرداری په داسې وخت کې ورکړی دی چې اسراییل تیره شپه او نن سهار پر ایران پراخ بریدونه وکړل. د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو ویلي دي چې دا حملې به تر هغو روانې وي چې اسراییل خپل هدف ته نه وي رسیدلی، یعني له ایران څخه اسراییل ته متوجه تهدید یو مخ نه وي لرې شوي. پر ایران د اسراییل په بریدونو کې د ایران د وسله والو ځواکونو لوی درستیز تورن جنرال محمد باقري، د سپاه پاسداران انقلاب اسلامي قوماندان حسین سلامي او د خاتم الانبیاء د مرکزي قوماندانۍ قوماندان غلام علي رشید وژل شوې دي. د ایران د دولتي خبري اژانس په وینا، د دغهَ هیواد د اټومي انرژۍ د سازمان پخوانی مشر او د ازاد پوهنتون رییس مهدي تهرانچي هم د اسراییل د عملیاتو په ترڅ کې وژل شوی دی. ولسمشر ټرمپ په خپله خواله رسنۍ« سوشل تروت » کې لیکلي دي چې لا یې هم وخت دی چې د وینو دغه بهیدل ختم شي. ټرمپ زیاته کړه چې ایران باید مخکې تر دې چې څه له منځه ځي، یوه موافقه وکړي او هغه څه وژغوري چې یو وخت د ایران د امپراتورۍ په نوم پیژندل کیده او باید دغه وکړي، مخکې تر دې چې ډیر ناوخته شي. ټرمپ وروسته له ABC نیوز سره په مرکه کې وویل چې ایران سخت وځپل شو او نور ډیر څه وشي، ډیر نور. ولسمشر ټرمپ په یوه ویډیویي پيغام کې دا هم وویل چې موږ د ایران د غني کولو د پروګرام په زړه برید وکړ، د نطنز په سیمه کې د ایران د غني کولو اصلي تاسیسات په نښه شول، د ایران د بالستیک توغندیو د پروګرام پر زړه هم موږ برید وکړ. نوموړي زیاته کړه چې اسراییل د ایران اټومي ساینسپوهان هم په نښه کړل چې د ایران د اټومي بم د جوړیدو لپاره یې کار کاوه. د ایران ستر مشر خبرداری ورکړ چې اسراییل به د بریدونو د ترسره کولو نتیجه وګوري. آیت الله علي خامنه ای په یوه بیان کې وویل، له دې جرم سره، صهیونیست رژیم ځان له یوه ترخه او دردناک برخلیک سره مخ کړی او خامخا به یې څکي. د ایران د نطنز د اټومي تاسیساتو مرکز د ایران د دولتي تلویزیون د راپور له مخې څو ځله بمبارد شو. د اټومي انرژۍ نړیوالې ادارې ویلي دي چې د نطنز پر تاسیساتو برید شوی خو د تر دې دمه هلته د اټومي وړانګو کچه نه ده لوړه شوې او خپره شوې. دې ادارې زیاته کړه چې په اصفهان او فردو کې بیا د ایران اټومي تاسیسات اغیزمن شوې نه دي.
|
14.06.2025 رادیو آزادی حملات اسرائیل بر ایران با واکنشهای گستردۀ جهانی به همراه شده است. - دونالد ترمپ از حملات آینده که "خشونتبارتر خواهند بود" هشدار داد - تاسیاست هستهای نطنز "آسیب جدی" دیده - اصفهان مورد حملات تازه قرار گرفت - حکومت طالبان واکنش نشان داد - سرمنشی سازمان ملل متحد خواستار خویشتن داری از سوی ایران و اسرائیل شد دونالد ترمپ رییس جمهور ایالات متحده امریکا از ایران خواست هرچه زودتر به یک توافق در بارۀ برنامه های هستهایاش تن دهد. ترمپ در شبکۀ اجتماعی تروث سوشیل، که وابسته به خودش است، امروز نوشت "تا اکنون هم کشتار و ویرانی زیادی رخ داده، اما هنوز فرصت باقیست تا به این کشتار پایان داده شود". ترمپ همچنان از حملات آینده که"قبلاً برنامه ریزی شده و خشونتبار تر از این خواهند بود"، هشدار داده است.
|
14.06.2025 صدای آلمان با وجود هشدارهای ایالات متحده امریکا، اسرائیل صبح روز جمعه به چندین هدف در ایران به شمول تهران پایتخت این کشور و تاسیسات هستهای نطنز حمله کرد. یسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل از یک «حمله پیشگیرانه» سخن گفت و افزود که انتظار میرود حملات تلافیجویانهای صورت گیرد. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! اسرائیل در این کشور حالت فوقالعاده اعلام کرد. روزنامه هاآرتص گزارش داده است که مکاتب، مشاغل و دفاتر عجالتاً باید به دستور خدمات امنیت داخلی اسرائیل مسدود بمانند. هم ایران و اسرائیل حریم هوایی خود را بسته اند. دو فرمانده ارشد نظامی ایران کشته شدرسانههای ایران گزارش داده اند که حسین سلامی، فرمانده با نفوذ سپاه پاسداران در این حملات کشته شد. صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران گزارش داده است که محمد باقری، رئيس ستاد کل نیروهای مسلح و «بلندمرتبهترین مقام نظامی ایران» نیز در این حملات کشته شده است. همچنان گزارش شده که تاسیسات مهم هستهای نظنر و سه تاسیسات در شمال غرب این کشور مورد اصابت قرار گرفتند. بر اساس گزارشها دو دانشمند برجسته هستهای نیز جان باخته اند. رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی هستهای تایید کرد که تاسیسات غنی سازی یورانیم در نظنر «از جمله اهداف» بوده است. گروسی در شبکه ایکس وضعیت را «بسیار نگرانکننده» خواند. به گفته گروسی بازرسان هستهای آژانس بین المللی انرژی در حال حاضر در ایران هستند. در نظنز واقع در مرکز ایران از جمله یورانیم با خلوص ۶۰ درجه تولید میشود. ارتش اسرائیل: مرحله اول تکمیل شد
|
14.06.2025 دویچه ویلی اسرائيل پر ایران د خپلو سترو بريدونو په ترڅ کې اتومي تاسیسات او پوځي قومندانان په نخښه کړي دي. د ایراني رسنيو په حواله په دې بريدونو کې ۶ ایراني اتومي ساينس پوهان هم وژل شوي دي.
هغه څه چي بايد په پوه سئ- د جمعې پر سهار پر ايران باندې د اسرائيل تر لومړيو بريدونو وروسته هم د هوايي بريدونه خبرونه ورکړل شوي دي او د تهران له يو شمیر سيمو څخه د اسرائيل تر لومړيو بريدونو وروسته هم د چادونو غږونه اورېدل شوي دي. د اسرائيل د دفاعي ځواکونو له لوري د ایکس پر شبکې کې ليکل شوي: «ایران له کلونو راهېسې د اسرائيل د تباه کولو له پاره ثابت پوځي پلانونه جوړ کړي او د دغو پلانونو د پر مخ وړلو له پاره یې ګامونه هم پورته کړي دي.»
- د جمعې پر سهار د ترلاسه شويو خبرونو په حواله د ایران د نيمه پوځي مليشو پاسداران انقلاب قومندان د اسرائيل په بريدونو کې وژل شوی دی. د ایران د دولتي تلویزیون په حواله د قومندان حسين سلامي، د وژل کيدو اندیښنه موجوده ده. سپاه پاسداران انقلاب د ایران له تر ټولو ځواکمنو پوځي قطعاتو څخه دي. د ایران دولتي تلویزيون زياته کړې ده چې د پاسداران انقلاب پر مشر سربیره يو شمیر اتومي ساينس پوهان هم وژل شوي دي.
- د ایران د بهرنيو چارو وزارت د نړۍ له ټولو هېوادونو غوښتي دي چې پر ایران باندې د اسرائيل حملې وغندي او ويلي دي چې دې بريد «نړيوال امن د يوه بې ساري خطر سره مخ کړی دی.» په دې اعلاميه کې ويل شوي چې متحده ایالات به، چې ایران یې د اسرائيل کلک ملاتړی بولي، د دې بریدونو مسئول وګڼل شي. دا په داسې حال کې ده چې امريکا تر دې مخه ويلي ول چې په دې بريد کې لاس نه لري.
- د ایران روحاني مشر آیت الله علي خامنه اي، ويلي دي چې دا بريدونه د اسرائيل «فطرت» په ډاګه کوي. د رويترز خبري آژانس په حواله د ایران د وسله والو ځواکونو وياند ويلي دي چې امريکا او اسرئيل به د دې بریدونه «درنه بیه» ورکړي. د ایران د حکومت ویاند ابوالفضل شکرچي، وويل چې وسله وال ځواک به يقيناً د دې بريد ځواب ورکوي.
|
13.06.2025 روزنامه هشت صبح منابع آگاه به خبرگزاری ایرانا گفتهاند که جمهوری اسلامی ایران حملات اسراییل را قاطعانه پاسخ میدهد. خبرگزاری ایرنا روز جمعه، ۱۳ جون، به نقل از منابع آگاه گزارش داده که ایران برای «پاسخ قاطع» به حملات اخیر اسراییل طرحریزی کرده است. منابع اضافه کردهاند: «پاسخ ایران به عملیات ایران به حملات بامداد جمعه اسراییل قاطع خواهد بود.» گفتنی است که ارتش اسراییل اعلام کرده که عملیات هوایی گستردهای را علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران آغاز کرده است. در پی این حملات، حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران و چندین فرامنده دیگر کشته شدهاند.
|
13.06.2025 بی بی سی د ملګرو ملتونو عمومي اسامبلې د پنجشنبې په ورځ په ډېری رایو سره له غزې سره د جګړې د سملاسي، غیر مشروط او دايمي اوربند غوښتنه وکړه او دا پرېکړه یې وروسته له هغې وکړه چې تېره اونۍ امریکا د امنیت شورا کې د ورته هڅې مخه ونیوله او "ویټو" یې کړه. په دې پرېکړهلیک کې، چې د اسپانیا له لوري وړاندې شوی او د ۱۹۳ غړو لرونکې عمومي اسامبلې له خوا تصویب شوی، دا هم غوښتنه شوې چې: د حماس له لوري نیول شوي برمته کسان خوشې شي؛ هغه فلسطینیان چې د اسرائیلو له لوري نیول شوي، بېرته راخوشې شي؛ اسرائیلي ځواکونه باید له غزې په بشپړه توګه ووځي. او دا پرېکړه د ۱۴۹ هېوادونو په اکثریت سره تصویب شوه، په داسې حال کې چې ۱۹ هېوادونو رایه ور نه کړه او امریکا، اسرائیل او لسو نورو هېوادونو پرې مخالفه رایه ورکړه. پریکړه په کلکه توګه غندي: "د ملکیانو لوږې ته مجبورول د جګړې د وسیلې په توګه، د بشري مرستو ناقانونه بندیزونه او له ملکیانو د بقا لپاره اړینو توکو محروموي"
|
13.06.2025 دآزادی رادیو د امریکا ولسمشر وايي چې غواړي ایران سره له جګړې ډډه وکړي، خو زیاته یې کړه چې امکان لري اسرائیل په ایران برید وکړي خو نه غواړي ووایي چې دا برید قریب الوقوع دی. ډونالډ ټرمپ د پنجشنبې په ورځ، د جون په ۱۲مه وویل چې هغه په شخصي توګه غواړي له جګړې او پوځي نښتې څخه ډډه وکړي، خو ایران باید په خبرو اترو کې ډیر څه ومني. د امریکا ولسمشر دغه څرګندونې په داسې ورځ وکړې چې سربیره پردې چې د اټومي انرژۍ نړیوالې ادارې د ایران خلاف پریکړه لیک صادرکړ او ایران یې په ځواب کې وویل چې دیورانیمو غني کولو ته به لا زور ورکړي، راپورونو وویل چې اسرائیلو تیاری نیولی که چیرې دامریکا او ایران ترمینځ اټومي خبرې ناکامې شي نو ددغه هیواد په اټومي تاسیساتو به برید وکړي. د امریکا ولسمشر په سپینه ماڼۍ کې خبریالانو ته وویل: زه غواړم یوه دوستانه لاره غوره کړم، خو ایران باید په خبرو اترو کې سختي کمه کړي ، پدې معنی چې دوی باید موږ ته هغه امتیاز راکړي چې دوی یې اوس مهال نه غواړي ورکړي.
ټرمپ په زغرده ونه ویل چې له ایران څخه کوم امتیاز غواړي خو داسې ښکاري چې هغه له ایران غواړي چې د یورانیمو له غني کولو یو مخ لاس واخلي او دا هغه غوښتنه ده چې تهران رد کړې ده. ښاغلي ټرمپ دخبرو په دوام کې وویل چې هغه له ایران سره یوې هوکړې ته رسیدل غواړي او ټینګار یې وکړ چې امریکا له ایرانیانو سره یو ښه توافق ته نږدې سوې ده. هغه وویل : زه توافق غوره ګڼم. تر هغو چې زه فکر کوم چې د یوه ښه توافق فرصت وي زه به غوره وګڼم چې اسرائیلیان لاس په کار نه شي ترڅو ویجاړ نشي.
په عین حال کې، د اکسیوس خبري سایټ په یوه راپور کې ادعا کړې چې امریکایي چارواکو خبرداری ورکړی چې د ایران انتقامي برید به درانه تلفات را مینځ ته کړې. د راپور له مخې، د منځني ختیځ لپاره د سپینې ماڼۍ ځانګړي استازي سټیو ویټکاف تیره اونۍ په خصوصي توګه د امریکا په سنا کې لوړ پوړو جمهوري غوښتونکو ته خبرداری ورکړ چې که اسرائیل د ایران اټومي تاسیسات بمبار کړي نو ایران کولی شي په ځوابي برید سره درانه تلفات وارد کړي. په عین حال کې داټومي انرژۍ دنړیوالې ادارې دحکامو شورا دپنجشنبې په ورځ په اکثریت د آراؤو یو پریکړه لیک صادر کړ او په هغه کې یې ایران تورن کړچې په خپلو اټومي ژمنو یې عمل نه دی کړی. پریکړه لیک له ایران غواړي چې په څو هغو ځایونو کې دیورانیمو د نښو په هکله نړیوالې ادارې ته باید ژرترژه ځواب ووایي چې مخکې یې اټومي سایټونه نه وو معرفي کړي. لویدیځ چارواکي په دې باور دي چې په لویزان ، شیان ، ورامین او تورقوز آباد کې د یورانیمو کشف شوي آثار کیدای شي ددې نښه وي چې ایران تر ۲۰۰۳ کال پورې د اټومي وسلې د جوړولو پټ پروګرام درلوده. دایران بهرنیو چارو وزارت اوددغه هیواد د اټومی انرژۍ ادارې دغه پریکړه لیک وغنده او وویل چې دغني کولو په برخه کې به نور اقدامات هم وکړي. د تیرو شلو کلونو راهیسې دا لومړی ځل دی چې د اټومي انرژۍ نړیواله اداره د ایران خلاف یو پریکړه لیک صادروی.
|
13.06.2025 رادیو آزادی پس از گزارشهایی مبنی بر انفجار در تهران وزارت دفاع اسرائیل اعلام کرد که در ساعات اولیه ۱۳ جون، اسرائیل یک حمله پیشگیرانه به ایران انجام داده است. یک مقام اسرائیلی گفت دهها مرکز در سراسر ایران هدف قرار گرفته، اما نگفت که کدام مراکز خاص مورد اصابت قرار گرفتهاند. رسانههای دولتی ایران اعلام کردند که تمام پروازهای میدان هوایی بین المللی امام خمینی در تهران به حالت تعلیق درآمده است. اسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، پس از گزارش انفجارهایی در شمال شرق تهران، وضعیت اضطراری در اسرائیل اعلام کرد
کاتز گفت که آنها در واکنش به حمله راکتی و طیاره های بی پیلوت تهران، وضعیت اضطراری اعلام میکنند. کاتز در اعلامیه گفته است که پس از حمله پیشگیرانه اسرائیل به ایران، انتظار میرود حمله راکتی و حمله طیاره های بی پیلوت علیه اسرائیل و جمعیت غیرنظامی آن انجام شود. اردوی اسرائیل اعلام کرد که دستورالعملهای مربوط به امنیت غیرنظامیان و عموم مردم به شدت رعایت خواهد شد. وزیر دفاع کاتز همچنین گفت که مکاتب در سراسر کشور روز جمعه ۱۳ جون تعطیل خواهند بود. قصر سفید تا هنوز در این مورد تبصره ای نکرده است. سیانان گزارش داد که دونالد ترمپ، رئیس جمهور ایالات متحده، جلسهای در سطح کابینه تشکیل داده است
طبق گزارشی که در وال استریت ژورنال منتشر شده، بنیامین نتانیاهو، صدراعظم اسرائیل، در تماس تلفنی با ترمپ در اوایل این هفته، احتمال حمله به ایران را مورد بحث قرار داده است. ترمپ در قصر سفید به خبرنگاران گفت نمیخواهم بگوید که حمله قریبالوقوع است، اما به نظر میرسد که این چیزی است که به احتمال زیاد اتفاق میافتد. ترمپ در حساب کاربری خود در شبکههای اجتماعی گفت که ایالات متحده همچنان خواهان مذاکره با ایران است. اما اقای ترمپ افزود که تهران ابتدا باید کاملاً از تمایل خود برای دستیابی به سلاحهای هستهای دست بکشد. واشنگتن و تهران مدتهاست که در تلاش برای دستیابی به یک راهحل دیپلماتیک، بر سر برنامه هستهای ایران مذاکره میکنند. ایران پس از رد پیشنهاد امریکا که آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران، آن را صد در صد خلاف منافع ملی ایران خواند، در حال کار بر روی یک پیشنهاد متقابل است. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در یازدهم جون گفت اگر هدف این باشد که ایران سلاح هستهای تولید نکند، میتوان به توافق رسید. اما او تاکید کرد که ایران باید حق غنیسازی یورانیوم را برای خود حفظ کند، چیزی که ترامپ به شدت با آن مخالفت کرده است. تهران ادعا میکند که برنامه هستهایاش صرفاً برای مقاصد غیرنظامی است.
|
13.06.2025 صدای آلمان منابع دیپلماتیک اعلام کردند که آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اولین بار در تقریباً دو دهه گذشته، ایران را به دلیل نقض تعهداتش به منع گسترش سلاحهای هستهای محکوم کرده است. آنها گفتند که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که متشکل از ۳۵ کشور است، روز پنجشنبه قطعنامهای را در همین زمینه تصویب کرد. این منابع گفتند که این طرح که توسط ایالات متحده امریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان تهیه شده بود، با ۱۹ رأی موافق تصویب شد. روسیه، چین و بورکینافاسو با این طرح مخالفت کردند، ۱۱ کشور رأی ممتنع دادند و از جمله ۳۵ کشور، دو کشور در رایگیری شرکت نداشتند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! ایران با اعلام اینکه یک سایت غنیسازی جدید افتتاح خواهد کرد و سانتریفیوژهای تاسیسات هستهای فردو را ارتقا خواهد داد، به این قطعنامه واکنش نشان داد.
احتمال بازگرداندن تحریمهای ملل متحد علیه تهرانخبرگزاری رویترز به نقل از این قطعنامه گزارش داده است که هیئت مدیره آژانس بینالمللی انرژی اتمی دریافته است که ایران در موارد متعددی در عمل به تعهداتش بعد از سال ۲۰۱۹ در زمینه همکاری کامل و به موقع در مورد مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در مکانهای متعدد کوتاهی کرده است «و این به مفهوم عدم پایبندی به تعهداتش براساس توافقنامه با آژانس است.» مواد هستهای اعلام نشدهقطعنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از آن تصویب میشود که ایران از ارائه توضیحات معتبر به آژانس در مورد وجود آثار یورانیوم در سایتهای اعلام نشده در این کشور خودداری کرد.
|
13.06.2025 دویچه ویلی د احمد آباد ښار د پوليسو مشر جي اس ملک، د اسوشتيد پريس خبري آژانس ته ویلي دي چې د الوتکې د رالوېدو په پېښه کې ظاهراً هیڅ مسافر ژوندی نه دی پاتې. د سيمې پوليسو همدا راز په هغه ځای کې چېرې چې الوتکې سقوط کړی دی، پر ځمکه هم د موجودو خلکو د وژل کيدو په اړه اندیښنه څرګنده کړې ده. هندي چارواکو تر دې دمخه په پېښه کې د «ډېرو کسانو» د وژل کيدو خبره کړې وه. نن، پنجشنبه د هند د هوایي شرکت يوه الوتکه چې ۲۴۴ کسان پکې سپاره ول، د هند په احمد آباد کې یې سقوط کړی دی. دا الوتکه له هوايي ډګر څخه تر پرواز څو دقيقې وروسته لوېدلې وه. د ژغورني عملې غړيو هم ويلي ول چې د لږ تر لږه ۳۰ تر ۳۵ پورې کسانو جسدونه یې د پېښې له ځای څخه را ايستلي دي او دا چې ډېر کسان لا بند پاتې دي. خو د احمد آباد پوليسو بيا د رويترز خبري آژانس ته ویلي دي چې تر ۱۰۰ ډېر جسدونه سيمه ایز روغتون ته وړل شوي دي. يوه لوړپوړي هندي چارواکي د رويترز خبري آژانس ته ویلي: « الوتکه د ډاکترانو پر يوې لیلیې باندې را لوېدله. موږ کابو ۷۰ تر ۸۰ سلنه ساحه تصفيه کړې او نوره به هم ژر تصفیه کړو.» د هند هوايي شرکت تر دې مخه د ايکس شبکې له لارې ويلي ول: «دمګړۍ موږ د جزياتو ارزولو په حال کې يو ډېر ژر به تازه معلومات شريک کړو.» د شرکت له خوا ويل شوي: «د ټپيانو نږدې پرتو روغتونو ته د انتقاليدو چارې روانې دي.»
|
12.06.2025 روزنامه هشت صبح شماری از باشندهگان کابل، برخی داکتران، دواخانهها، لابراتوارها و مرکزهای تشخیصیه را به اضافهستانی و تجارت با بیماران متهم میکنند. آنان میگویند که این اقدام باعث کاهش اعتماد مردم به نظام صحی، بهویژه به داکتران شده است. همزمان، برخی از مرکزهای تشخیصیه تایید میکنند که شماری از داکتران در ازای معرفی بیمار به این مراکز تا ۵۰ درصد پول دریافت میکنند. این باشندهگان کابل با انتقاد شدید از اضافهستانی و سودجویی برخی داکتران در شفاخانهها و مرکزهای تشخیصیه میگویند که در بسیاری موارد، داکتران برای منافع شخصیشان، آزمایشها و دواهای غیرضروری تجویز میکنند. نادره با ابراز نگرانی میگوید که وقتی بیمار میشود، بهدلیل هزینه بلند آزمایشها توان مراجعه به پزشک را ندارد. او میافزاید که قیمت آزمایشهای لابراتواری حتا از دوا و حقالزحمه داکتر نیز بیشتر است. نادره میگوید از زمانی که شنیده برخی پزشکان از بخشهایی چون لابراتوار و اکسری فیصدی میگیرند، اعتمادش به روند درمان کاهش یافته است. به باور او، اکنون اگر واقعاً هم نیاز به آزمایش باشد، این ذهنیت ایجاد میشود که پزشک آن را برای منافع شخصی تجویز کرده است. این باشنده کابل میگوید: «اگر پول باشد، مشکلی نیست. اما از یکسو بیکاری و بیچارهگی و از طرف دیگر اینها مثل قصابها به جان هموطن بیچاره خود چاقو تیز میکنند. واقعاً نمیدانم که این کار در کدام دین یا قانون نوشته شده است.» رامین، یکی از باشندهگان کابل که در حال درمان مادرش است، میگوید که گرفتن فیصدی از از لابراتورها به یک قانون نانوشته برای داکتران تبدیل شده است. به گفته او، این موضوع سبب شده تا بسیاری از آزمایشهای غیرضروری و اضافی تجویز شوند. او میگوید: «این روند، نهتنها هزینه درمان را افزایش داده، بلکه باعث شده مریضها نسبت به نیت واقعی پزشک شک کنند.»
|
12.06.2025 بی بی سی د طالبانو حکومت وايي، د لوړو زدکړو وزارت د مرستیال شیخ ضیا الرحمن په مشرۍ یوه پلاوي یې تاتارستان ته د سفر پر مهال د هغه هېواد له څو پوهنتونونو سره د همکاریو پر تړونونو خبرې کړې دي. پلاوی چې د کازان ناسته کې د ګډون لپاره دغه هېواد ته ورغلی، د تاتارستان د تخنیکي څېړنو له ملي پوهنتون او د کازان له فدرالي پوهنتونه یې لیدنه کړې ده. دغه پلاوي ویلي: "د همکارۍ مهم اړخونه به د پوهنتون د استادانو تبادله، د پوهنیزو څېړنو او د تخصص شریکولو چارې اسانه کول، د نصاب پراختیا، د نوي نصاب بهیر کې همکاري، ګډې څېړنې او د ساینسي مقالو خپرول او په بېلابېلو څېړنیزو برخو کې ښکېلتیا وي." د طالبانو حکومت د لوړو زدکړو وزارت یوه وینا پاڼه کې لیکلي، پلاوی به د بېلابېلو هېوادونو د لوړو زدکړو د وزیرانو او اکاډیمیکو ادارو له استازو سره د کازان په ناسته کې وګوري او" په ساینسي او نورو برخه کې به د ګډو علمي برنامو رامنځ ته کولو، استادانو راجلبولو او نورو علمي موضوعاتو په اړه خبرې ورسره وکړي". هم مهاله د طالبانو حکومت د پوهنې وزارت یوه پلاوی په روسیه کې دی او د وزارت د مرستیال مولوي سخاء الله سعيد په مشرۍ به د کازان اډانه کې د پوهنې د وزيرانو په درېيم نړيوال کنفرانس کې ګډون وکړي.
|
12.06.2025 دآزادی رادیو پاکستان یو وار بیا د افغانانو په ګډون ټولو هغو بهرنیانو ته له دې هیواده د وتلو خبرداری ورکړی چې په غیر قانوني توګه په دې هیواد کې اوسیږي. د پاکستان د کورنیو چارو وزارت خبر ورکړی چې له دې هیواده د افغان کډوالو په ګډون د بې اسناده بهرنیانو د ایستلو لړۍ د پام وړ چټکه شوې ده. دې وزارت په یو اعلامیه کې چې سه شنبه د غبرګولي په شلم یې خپره کړې ده ویلي، یوازې په تېرو دوه میاشتو کې ۲ لکه ۱۶ زره او ۴۴۱ افغانان له دې هیواده ایستل شوي دي. دغه وزارت دا ویلي چې په دې شمېر کې د افغان تابعیت کارت لرونکي ( اې سي سي) او بې اسناده افغان کډوال شامل شي. د پاکستان د کورنیو چارو وزارت یو وار بیا د افغانانو په ګډون ټولو هغو بهرنیانو ته له دې هیواده د وتلو خبرداری ورکړی چې په غیر قانوني توګه په دې هیواد کې اوسیږي. اعلامیه کې هغو کسانو ته هم د قانوني تعقیب خبرداری ورکړل شوی، چې د ستنېدونکو کډوالو په پاتې کېدو کې مرسته کوي، دوی ته پناه ورکوي او استخداموي یې. د پاکستان د کورنیو چارو وزارت ټینګار کړی چې له بېرته ستېدونکو په ځانګړي ډول میرمنو، ماشومانو او زړو کسانو سره له درناوي ډک چلند کیږي خو له دې وړاندې افغانستان ته ستنېدونکو زیات شمېر افغان کډوالو له ازادي راډيو سره د پولیسو له ناوړه او له تاوتریخوالي د ډک چلند خبره کړې ده. افغان کډوالو ویلي چې په ځینو مواردو کې ان دوی ته اجازه نه ده ورکول شوې چې له پاکستانه خپله شتمني وباسي. دغه شان ځینو دا ادعا هم کړې چې پاکستاني پولیسو ترې په زور پیسې اخیستي دي. په همدې حال کې په اسلام اباد کې میشت یو شمېر افغانان وايي د لوی اختر له خلاصېدو سره سم پرون د پلازمینې پولیسو د اسلام اباد په یو شمېر سیمو کې د هغه افغانانو د نیولو لړۍ یو وار بیا پیل کړه چې د ویزو موده یې پای ته رسېدلې وه. د پاکستان په باره کهو سیمه کې میشت یو افغان چې نه یې غوښتل په دې راپور کې یې نوم خپور شي ازادي راډيو ته وویل:
|
12.06.2025 رادیو آزادی جنرال مایکل کوریلا، فرمانده قومندانی مرکزی ایالات متحده امریکا میگوید که شاخه خراسان گروه داعش، در مناطق مرزی بین افغانستان و پاکستان فعال است. او در نشست استماعیۀ کمیتۀ خدمات نیروهای مسلح مجلس نمایندگان امریکا روز سه شنبه ۲۰ جوزا همچنان گفت که در ماه های گذشته شاخۀ خراسان گروه داعش "ضربات شدیدی را متحمل شده است". جنرال کوریلا که داعش را یکی از فعالترین شبکه های تروریستی در جهان دانست همچنان گفت "آنچه حالا میبینیم این است که طالبان داعش خراسان را به مناطق قبایلی و سرحدی بین افغانستان و پاکستان رانده اند. آنها (طالبان و شاخه خراسان گروه داعش) از همدیگر نفرت دارند. آنها (طالبان) در هماهنگی گسترده با پاکستان، جنگجویان داعش خراسان را تعقیب کرده و ده ها تن از آنها را کشته اند" همزمان با این یک مقام امریکایی دیگر که از او نام برده نشده، به صدای امریکا گفته است که "شاخهٔ خراسان داعش خسارات قابل ملاحظه را در چند ماه اخیر متقبل شده است، زیرا رییس جمهور ترمپ، امریکا را دوباره در مسیر مبارزه با تروریزم قرار داده است." مقامهای امریکایی حالی از تضعیف شاخه خراسان گروه داعش سخن میگویند که روز دوشنبه، از یک درگیری بین جنگجویان داعش و طالبان در کابل گزارش شد.
|
12.06.2025 صدای آلمان 20 ساعت قبلپولیس لسآنجلس شمار زیادی را به دلیل نقض قیود شبگردی بازداشت کرده است. والی ایالت تگزاس نیز اعلام کرد که این ایالت گارد ملی را به خاطر اعتراضها مستقر خواهد کرد.
با ادامه اعتراضها بر ضد سیاستهای مهاجرتی دونالد ترامپ، در مرکز شهر لسآنجلس قیود شبگردی وضع شد. پولیس لسآنجلس پس از اعلام قیود شبگردی گفت که در حال بازداشت کسانی است که در مرکز شهر لسآنجلس تجمع میکنند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! پولیس لسآنجلس بعد از ظهر روز سه شنبه به وقت محلی در شبکه ایکس نوشت: «چندین گروه همچنان تجمع میکنند (...) و بازداشتهای متعددی در حال انجام است.» پولیس شمار دقیق بازداشت شدگان را ذکر نکرده است اما تاکید کرده که مقرارت منع رفت و آمد شبانه همچنان ادامه دارد.
اعتراضات در برابر سیاست مهاجرت ترامپپس از روزها درگیری در جریان اعتراضات در برابر سیاست مهاجرت دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، کارن بس، شهردار لسآنجلس قیود شبگردی را در مرکز این شهر وضع کرد. باس روز سه شنبه به خبرنگاران گفت: «من برای جلوگیری از خرابکاری و غارت وضعیت اضطراری محلی و منع رفت و آمد اعمال کردم.» مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! این اعتراضات که بعضاً خشونتآمیز بوده است با تشدید اقدامات اداره مهاجرت ایالات متحده امریکا در برابر مهاجران آغاز شد. با ادامه اعتراضات در لسآنجلس، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا دستور استقرار گارد ملی و صدها تفنگدار دریایی را صادر کرده است.
|
12.06.2025 دویچه ویلی ایران ګواښ کړی که له امریکا سره ېې اټومي مذاکرات ناکام او د جګړې خبره مطرح کېږي په هغه صورت کې به په سیمه کې د امریکا پر پوځي اډو حملې وکړي. ترمپ د ایران په هکله د اسرائيل صدراعظم ته ويلي چې اوس د پوځي اقدام وخت نه دی.
د ایران د دفاع وزیر عزیز ناصرزاده، د چهارشنبې په ورځ (د جون ۱۱مه) ګواښ وکړ چې که چېري له امریکا سره د ایران د اټومي پروګرام شپږم پړاو مذاکرات ناکام شول او جګړه یا پوځي اقدامات مطرح کېږي په هغه صورت کې به دوی په سیمه کې د امریکا متحده ایالاتو پوځي اډې په نخښه کړي. د شپږم پړاو مذاکراتو نېټهتهران ویلي دي چې شپږم پړاو مذاکرات راتلونکې یکشنبه د جون ۱۵مې ته پلان شوي، خو ترمپ او له دغې غونډې ېوې باخبرې سرچېنې د غونډې وخت تر دې مخکې ښوولی دی. نور ولولئ: پزشکیان: ترمپ په یو وخت هم د سولې خبرې او هم ګواښ کوي د ایران د بهرنیو چارو وزارت ویاند اسماعیل بقايي، د سه شنبې په ورځ په یوه اعلامیه کې وویل: «د ایران-امریکا متحده ایالاتو شپږم پړاو غیر مستقیم مذاکرات، راتلونکې یکشنبه په مسقط کې پلان شوي دي.» رویټرز تېره ورځ وویل چې د عمان پلازمېنې تر اوسه د شپږم پړاو مذاکراتو د کوربتوب په هکله څه نه دي ویلي. مسقط د ایران او امریکا ترمنځ د شوو مخکنیو مذاکراتو د ځینو هغو کوربتوب کړی دی. د امریکا دونالد ترمپ، بیا تمه ښولې چې راتلونکې غونډه به د پنجشنبې په ورځ وشي، خو دغې غونډې ته د چتوالي ېوې باخبرې سرچینې ويلي دي چې غونډه به په ډېر احتمال د جمعې یا شنبې په ورځ وشي.
ترمپ: پوځي اقدام سره مخالف یمرويټرز د اکسوس د یو رپوټ پر اساس لیکلي دي چې ترمپ، د دوشنبې په ورځ د اسرائيل له صدراعظم بنیامین نتانیاهو، سره په ټيلفوني خبرو کې هغه ته ویلي چې د ایران په مسئله کې د پوځي اقدام مخالف دی. نور ولولئ: د امریکا د بهرنيو چارو وزير: په سیمه کې د ټولو ستونزو عامل د ایران حکومت دی ترمپ ویلي چې هغه په دې باور دی چې له ایران سره اټومي توافق ته د رسېدلو له پاره یو چانس موجود دی، په همدې دلیل په اوس وخت کې له پوځي اقدام سره مخالف دی. ترمپ ويلي دي چې د مذاکراتو راتلونکی پړاو به روښانه کړی چې یو داسې توافق ته رسېدل چې د پوځي اقدام مخه ونیسي، ممکن دی. ایران ويلي دي چې په شپږم پړاو مذاکراتو کې به د واشنګټن وروستي پروپوزل ته خپل متقابل پروپوزل وړاندې کړي. نور ولولئ: اټومي مذاکرات؛ د ایران او امریکا پلاوي عمان ته رسېدلي د واشنګټن او تهران ترمنځ د اختلاف یوه کلیدي موضوع دا ده چې ایران د یورانیمو له غني کولو څخه د خپل «نه مذاکره کوونکي» حق په توګه دفاع کوي په داسې حال کې چې امریکا متحده ایالات بیا د ایران له لوري د یورانیمو د هر ډول غني کولو مخالف دی او دا موضوع ېې خپله «سره لیکه» ښوولي. مسکو همکاري ښوولېپه دې جریان کې مسکو نن چهارشنبې د امریکا او ایران ترمنځ اټومي توافق ته د رسېدو په لار کې د همکارۍ خبره کړې ده. رويټرز د ریا نووستي خبري آژانس له قوله وايي چې د روسیې د بهرنیو چارو مرستیال وزیر سرګي ریابکوف، ويلي دي چې روسیه چمتو ده چې د ایران او امریکا ترمنځ اټومي توافق ته د رسیدو له پاره د ایران له قلمروه د اضافي اټومي وسایلو په حذفولو کې مرست
|
11.06.2025 روزنامه هشت صبح مایکل کوریلا، فرمانده ستاد مرکزی ارتش امریکا (سنتکام) درباره آمادهگی این کشور برای برخورد نظامی با ایران در صورت شکست مذاکرات هستهای جزییات ارایه کرده است. کوریلا روز سهشنبه، ۱۰ جون، در جلسه استماع کمیته خدمات مسلح مجلس نمایندهگان امریکا گفته که طیف وسیعی از گزینههای نظامی را در اختیار دونالد ترمپ و پیت هگست قرار داده است. وی در این جلسه با اشاره به سیاست ایالات متحده در خاورمیانه و سابقه کشتن قاسم سلیمانی گفته است که به نظر او، در صورت حمله نظامی امریکا به ایران، جان سربازان امریکایی حاضر در خاورمیانه بیش از پیش در معرض خطر قرار میگیرد. این در حالی ات که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، امروز گفته است که دور ششم مذاکرات هستهای این کشور با ایالات متحده امریکا، یکشنبه آینده در عمان برگزار میشود. در همین حال، نشریه اکسیوس گزارش داده است که ترمپ و تیم وزارت خارجهاش روز گذشته ساعتها درباره برنامه هستهای ایران و جنگ غزه گفتوگو کردهاند.
|
11.06.2025 بی بی سی د هوايي شرکتونو اجرایوي رییسان وايي، د شخړو د سیمو پراخېدل د هوايي چلن عملیاتو او د دغو شرکتونو پر عاید منفي اغېز کړی دی. د دوی په خبره، هوايي شرکتونه د توغندیو او ډرونونو، د هوایی ډګر تړلو، موقعیت بدلولو او د بلې مسافر وړونکې الوتکې د وېشتل کېدو له ګواښ سره مخامخ دي. هوايي شرکتونه د لګښتونو د لوړېدو، الوتنو لغوه کېدو او راستنېدو پر مهال د لوړ بیه الوت لارو له امله په بازار کې خپلې ونډې له لاسه ور کوي. دغه شرکتونه چې د مسافرو خوندیتوب یې لومړیتوب وي، ډېر کله په لنډه موده کې (د الوت لارې بدلولو) خبرداري ور کول کېږي چې له امله یې دوی اړ کېږي پر امنیتي تدابیرو یې ډېره پانګونه وکړي. د اروپا د ټيیوای هوايي کرښې د ملکي هوايي چلن د امنیتي برخې مشر ګای مورای وايي: "په دې ډول چاپېریال کې د الوتنې پلان جوړول خورا ستونزمن دي او لګښتونه خورا لوړوي."
|
11.06.2025 دآزادی رادیو نن، د جون لسمه، د لاسي صنایعو نړیواله ورځ ده. یو شمیر هغه میرمنې چې په افغانستان کې یې د لاسي صنایعو کارخونې جوړې کړي او په دې برخه کې یې لسګونه نورو میرمنو ته د روزنې او کار کولو زمینه برابره کړې وايي، دوی د خپلو تولیداتو لپاره د بازار په موندنه کې له ستونزو سره مخ دي. ماریا عظیمي چې په سمنګان ولایت کې د لاسي صنایعو یوه کارخونه لري وايي له تېرو شلو کلونو راهیسي د غالیو اوبدلو، د افغاني کڼد جامو جوړولو اومرۍ ګڼدلو په برخه کې کار کړی او د خپلې کارخونې له لارې یې لس ګونه میرمنو ته کارې زمینې برابرې کړي دي. نوموړې وایې اته لکه افغانۍ سرمایه لري او د دې ترڅنګ چې په کارخونه کې په کار اخته میرمنو ته معاش ورکوي نورې لسګونه میرمنې یې هم روزلې او زیاترو یې اوس مهال خپلو ځانونو ته د لاسي صنایعو کارخانې جوړې کړي دي: «شاګردان او استادان ټول لاړل ځانونونو ته یې خپلې کارخونې جوړې کړې، دې کار ته ما وهڅولې او مرسته مې ورسره وکړه، اوس مهال هم راسره تر پنځوسو میرمنې په بیلابیلو برخو کې کار کوي، د میرمنو ستونزې زیاتې دي، دوی د لاسي صنایعو د پلور لپاره بازار نه لري، په خپلو لاسونو مستقیم فروشات نه شته، مارکیټ ټول ناینه نیولی او ښځو ته اجازه نه ورکول کیږي.» رحمیه حاجي زاده چې په کابل کې د لاسي صنایعو کارخونه لري ازادي راډيو ته وویل که څه هم د لاسي صنایعو د پلور بازار یې نسبتاً ښه دی خو د طالبانو حکومت ورته په نړیوالو نندارتونو کې د ګډون اجازه نه ورکوي تر څو پېرېدونکې راجلب کړي: «اوس مهال د مرۍ ګنډلو نورو برخو کې کار کوو، په خپلو هڅو توانېدلي یو چې یوه څه پلورونکي ومومو، چې ډېر یې له هیواده بهر دي، اوس چې د صنعت اونۍ ده، موږ باید د ښځو د لاسي صنایعو لپاره یو نړیوال نندارتون درلودای،چې ټولو شرکتونو په کې برخه لرلای خو له بده مرغه د طالبانو حکومت ښځو ته اجازه نه ورکوي.»
|
11.06.2025 رادیو آزادی شب گذشته در مربوطات ناحیۀ پانزدهم شهر کابل، درگیری رخ داد. عبدالمتین قانی، سخنگوی وزارت امور داخله طالبان خبر این رویداد را به رسانههای محلی تایید کرده، اما جزئیات بیشتر در مورد ارائه نکرده است. طالبان گفته اند که آنها بر یک مخفیگاه گروه دولت اسلامی موسوم به داعش در منطقۀ قصبه از مربوطات ناحیه پانزدهم شهر کابل حمله کرده اند. طالبان در طول یک سال گذشته، بارها گفته اند که داعش در افغانستان تا حدی زیاد شکست خورده و ادعا کرده اند که پایگاه های داعش در بلوچستان پاکستان است. زلمی خلیلزاد، نماینده سابق ایالات متحدۀ امریکا در امور صلح افغانستان نیز گفته که پاکستان از داعش به حیث یک ابزار برای اهداف خود استفاده میکند. پاکستان این اتهامات را رد کرده است.
|
11.06.2025 صدای آلمان سازمان حقوق بشری «ههنگاو» گزارش داده است که بخشهایی از جسد مثلهشده یک زن جوان افغان به نام کبری رضایی پس از حدود ۵۰ روز ناپدید بودن توسط ساکنان محل در میان زبالهها در منطقه پیشوای ورامین پیدا شده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! بر بنیاد گزارش این سازمان، با وجود شناسایی هویت او از طریق آزمایشهای ژنتیکی (دیانای)، مدارک شناسایی و تلفن همراه وی همچنان مفقود هستند.
براساس این گزارش، کبری رضایی ۲۶ ساله هنگامی که از خانه خارج شده است، در مسیر محل کارش ربوده شده و سپس به قتل رسیده است. با گذشت نزدیک به دو ماه از ناپدید شدن و اخیراَ گزارش قتل این مهاجر افغان ، پولیس ایران هنوز اطلاعات روشنی به خانواده مقتول نداده است. خبرگزاری ایسنا نگاشته است که پولیس از بازداشت قاتل دختر جوانی خبر داد که جسدش در این شهرستان رها شده بود، اما در این گزارش مشخصاَ از مهاجر افغان نامی برده نشده است. سید اکبر عربی، فرمانده انتظامی ناحیه پیشوا گفته است که پس از پیدا شدن جسد یک دختر جوان در این منطقه، مأموران پولیس در مدت زمان کوتاهی، هویت فرد مظنون را شناسایی کرده و او را در عملیاتی غافلگیرانه دستگیر کردند. او همچنین اظهار داشت که فرد بازداشتشده در بازجوییهای اولیه به ارتکاب قتل اعتراف کرده است. واکنشهای گستردهگزارشها از کشته شدن این دختر جوان افغان واکنشهای انتقادی زیادی را در پی داشته است. سارا رحمانی، یکی از فعالان حقوق زنان گفته است: «آنچه که باعث نگرانی و اعتراض گسترده شده است، مخفی نگهداشتن هویت قاتل است. نه تصویر، نه نام، و نه حتی یک نشست خبری رسمی برای پاسخگویی برگزار نشده است.» مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! دو منبع که از این قضیه از نزدیک معلومات دارند، به دویچه وله گفتند که خانواده او از سوی پولیس تهدید شده اند که دنبال این پرونده نگردند. یکی از دو منبع که با بستگان این مهاجر افغان آشنایی دارد و نخواست نامش فاش شود، به دویچه وله گفت که دو تن از بستگان این مهاجر افغان به دلیل انتشار عکسهای مراسم خاکسپاری بازداشت شده اند.
|
11.06.2025 دویچه ویلی د چارواکو په حواله نن، سه شنبه (د ۲۰۲۵م کال د جون ۱۰) د اتريش په جنوب کې د پراته ښار ګراڅ په يوه ښوونځي کې د يوه بريد په ترڅ کې يو شمیر کسان وژل شوي دي. پولیسو وويل چې په ښوونځي کې د ډزو د خبرونو ترلاسه کولو وروسته یې د سيمې پر وخت د ورځې لس بجې علمیات پېل کړل او ښوونځی یې په بشپړه توګه تخليه کړ. چارواکو همدا راز وویل چې «وضعيت اوس ډاډمن دی او نور هیڅ خطر نشته.» زياته شوې چې د شکمن عامل انګیزه لا روښانه نه ده. اړونده موضوع: امریکا: ښوونځي کې ډزو مرګ ژوبله اړولې ده ګراڅ د اتريش د ستېريا ايالت مرکز دی او شا او خوا ۳۰۰ زرو اوسيدونکي لري. د ګراڅ ښاروالې د فېرونو په اړه څه ویلي؟د اتریش د «ای پي ای» خبري آژانس په حواله د ګراڅ ښاروالې ایلکه کاهر، وويل چې د ډزو په نتيجه کې د پېښې د عامل په ګډون لس کسان وژل شوي دي. په مړو شويو کې څو ماشومان هم شامل دي. رسنیو رپوټ ورکړی دی چې شکمن فېر کوونکی ښايي د همدې ښوونځي يو ۲۲ کلن پخوانی زده کوونکی وي. په دې پېښه کې د يو شمیر کسانو د ټپي کیدو رپوټونه هم ورکړل شوي دي. د «کرونن» ورځپاڼې په حواله د ټپيانو شمیر هم ښايي تر لسو لوړ وي. د «او آر اف» رسنۍ د پولیسو له قوله ویلي دي چې په تلفاتو کې زده کوونکي او ښوونکي دواړه شامل دي. پولیس په دې آند دي چې عامل په يوازې سر عمل کړی. يوه «ملي تراژيډي»د اتريش صدراعظم کرستيان شتوکر، د ايکس شبکې له لارې قربانيانو او د هغوی د کورنيو غړيو ته تسليت ویلی دی. نوموړي ويلي دي چې په ګراڅ کې د ښوونځي دا پېښه «يوه ملي تراژيډي ده چې زموږ ټول هېواد ته یې ټکان ورکړی دی.» هغه وويل: «د غم او درد د هغه احساس د بيانولو له پاره چې موږ ټول یې تجربه کوو، الفاظ نشته.» ولسمشر اليکساندر فان ډېر بېلن، وويل چې دا بريد د اتريش «پر زړه رسا وار» دی.
|
10.06.2025 دویچه ویلی د چارواکو په حواله نن، سه شنبه (د ۲۰۲۵م کال د جون ۱۰) د اتريش په جنوب کې د پراته ښار ګراڅ په يوه ښوونځي کې د يوه بريد په ترڅ کې يو شمیر کسان وژل شوي دي. پولیسو وويل چې په ښوونځي کې د ډزو د خبرونو ترلاسه کولو وروسته یې د سيمې پر وخت د ورځې لس بجې علمیات پېل کړل او ښوونځی یې په بشپړه توګه تخليه کړ. چارواکو همدا راز وویل چې «وضعيت اوس ډاډمن دی او نور هیڅ خطر نشته.» زياته شوې چې د شکمن عامل انګیزه لا روښانه نه ده. اړونده موضوع: امریکا: ښوونځي کې ډزو مرګ ژوبله اړولې ده ګراڅ د اتريش د ستېريا ايالت مرکز دی او شا او خوا ۳۰۰ زرو اوسيدونکي لري. د ګراڅ ښاروالې د فېرونو په اړه څه ویلي؟د اتریش د «ای پي ای» خبري آژانس په حواله د ګراڅ ښاروالې ایلکه کاهر، وويل چې د ډزو په نتيجه کې د پېښې د عامل په ګډون لس کسان وژل شوي دي. په مړو شويو کې څو ماشومان هم شامل دي. رسنیو رپوټ ورکړی دی چې شکمن فېر کوونکی ښايي د همدې ښوونځي يو ۲۲ کلن پخوانی زده کوونکی وي. په دې پېښه کې د يو شمیر کسانو د ټپي کیدو رپوټونه هم ورکړل شوي دي. د «کرونن» ورځپاڼې په حواله د ټپيانو شمیر هم ښايي تر لسو لوړ وي. د «او آر اف» رسنۍ د پولیسو له قوله ویلي دي چې په تلفاتو کې زده کوونکي او ښوونکي دواړه شامل دي. پولیس په دې آند دي چې عامل په يوازې سر عمل کړی. يوه «ملي تراژيډي»د اتريش صدراعظم کرستيان شتوکر، د ايکس شبکې له لارې قربانيانو او د هغوی د کورنيو غړيو ته تسليت ویلی دی. نوموړي ويلي دي چې په ګراڅ کې د ښوونځي دا پېښه «يوه ملي تراژيډي ده چې زموږ ټول هېواد ته یې ټکان ورکړی دی.» هغه وويل: «د غم او درد د هغه احساس د بيانولو له پاره چې موږ ټول یې تجربه کوو، الفاظ نشته.» ولسمشر اليکساندر فان ډېر بېلن، وويل چې دا بريد د اتريش «پر زړه رسا وار» دی.
|
10.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: رسانههای ایرانی گزارش دادهاند که طالبان نورمحمد متوکل را بهعنوان سرکنسول جدید این گروه در مشهد تعیین کردهاند. خبرگزاری تسنیم روز دوشنبه، ۱۹ جوزا، گزارش داده که نورمحمد متوکل پس از درگذشت فیضانالله ناصری، سرکنسول پیشین طالبان در مشهد، به این سمت گماشته شده است. براساس این گزارش، روندهای قانونی و دیپلماتیک برای ورود رسمی متوکل به مشهد و آغاز بهکار او در کنسولگری در حال انجام است. گفته میشود تا استقرار سرکنسول جدید در مشهد، انوراحمد نبیل بهعنوان سرپرست موقت، امور کنسولگری طالبان در مشهد را اداره میکند. در گزارش آمده است که نورمحمد متوکل پیش از انتصاب به این سمت، ریاست بخش عقیدتی و فرهنگی وزارت دفاع طالبان را برعهده داشته است.
|
10.06.2025 بی بی سی امریکا ته د افغانستان په ګډون دوولسو هېوادونو د وګړو پر ورتګ د ولسمشر ټرمپ بندیز نن د دوشنبې (د جون نهمې) په شپه له ځايي اي ټي مهال(ختیځ زون وخت) سره سم د شپې پر ۱۲ بجې او یوه ثانیه عملي شو. د دغه بندیز پر فرمان ولسمشر ټرمپ تېره اونۍ لاسلیک کړی و. په هغو هېوادونو کې چې امریکا ته يې د خپلو هېوادونو پر پاسپورتونو د وګړو پر تګ بشپړ بندیز دی افغانستان، ایران، یمن، لېبیا، سودان، سومالیا، استوايي ګیانا، چاد، کانګو، برما، اریتریا او هایتي دي. فرمان کې امریکا ته د اوو نوور هېوادو د وګړو پر سفرونو هم محدودیتونه لګېدلي. په دغو هېوادونو کې د بروندي، کیوبا، لاوس، سیرالیون، توګو، ترکمنستان او ونزولا وګړي شامل دي. د امریکا ولسمشر ویلي، حالاتو ته په کتو پر دغه نوملړ بیا کتنه کېدی شي، یا هم نور هېوادونه په کې شاملېدی شي.
|
10.06.2025 دآزادی رادیو تمه ده سبا سه شنبې د افغانستان د فوټبال ملي لوبډله د سوریه د فوټبال له ملي لوبډلې سره مخامخ شي. د فوټبال فدرسیون د معلومات له مخې، دا سیالۍ د اسیا ملتونو جام د مقدماتي لوبو په ترڅ کې په سعودي عربستان کې ترسره کیږي. د افغانستان د فوټبال ملې لوبډله له یوې اونۍ راهیسې د سعودي عربستان په ترمیني الاحسا تمریني کمپ کې دي او د سوریه پر وړاندې لوبې ته تیاری نیسي. د افغان لوبډلې سبانۍ لوبه د ملي ټیم د نوي ایټالیوي روزونکي وینجنزو البرتو انزه تر مشرۍ لاندې ترسره کیږي. ښاغلي انزه تیره میاشت د فوټبال د ملي لوبډلې د روزونکي په توګه وټاکل شو. د فوټبال افغان ملي لوبډله سبا د سوریې د فوټبال له ملي لوبډلې سره لوبه لري
|
10.06.2025 رادیو آزادی در حالیکه مسلمانان در کشورهای مختلف، عید قربان را با خوشحالی و دیدارها با خویشاوندان و دوستان شان تجلیل میکنند، این روزها؛ اما برای بسیاری از افغان های برگشته از ایران و پاکستان و مهاجران افغان در کشورهای همسایه با تلخی، بیسرپناهی و فقر گره خورده است.
صابره یکی از افغان های است که میگوید هفته گذشته با شوهر و سه فرزند اش با وضعیت بد از ایران اخراج شد و اکنون با مشکلات زیاد درشهر شبرغان در یک خیمه بسر میبرد. او به رادیو آزادی گفت که شوهرش در روزهای عید بیمار شد و در شفاخانه بستری است و نتوانسته برای فرزندانش که چشم به راه میوه و لباس عید بودند، چیزی فراهم کند. به من میگویند مادر ما غذا و لباس نو میخواهیم اما هیچ چیزی برایشان تهیه نکردم
"درهمین سه روزعید هیچ چیزی ندارم، دل فرزندانم میخواهد هرچیزی میداشتن. به من میگویند مادر ما غذا و لباس نو میخواهیم اما هیچ چیزی برایشان تهیه نکردم، این مسلمانها هیچ چیزی ندارند همین سه روزعید را زیرخیمه در زیرآفتاب سوزان سپری کردیم، امشب باد هم بسیارشدید بود وفرزندان من هم همه مریض شده اند." یک افغان دیگر که نخواست نام اش درگزارش گرفته شود به شرط تغییرصدایش به رادیوآزادی گفت که از پاکستان اخراج شده و اکنون در ولایت ننگرهار شب وروزخود را به مشکل سپری میکند.
|
10.06.2025 صدای آلمان 9 ساعت قبلدبیرکل پیمان ناتو از اعضای این ائتلاف خواستار یک «جهش کوانتومی» در قابلیتهای دفاعی است که شامل «افزایش ۴۰۰ درصدی» تواناییهای دفاع هوایی و موشکی میشود تا به گفته او از کشورهای عضو در برابر تهدید روسیه محافظت شود.
براساس اعلامیهای که روز دوشنبه نشر شد، مارک روته دبیرکل ناتو قرار است در سخنرانی خود در مرکز تحقیقاتی چتم هاوس در لندن بگوید: «ما در اوکرایین شاهد هستیم که روسیه چگونه دهشت را از بالا اعمال میکند، بنابراین ما سپر خود برای محافظت از آسمان خود را تقویت میکنیم.» براساس متن سخنرانی او که قبل از ایراد با رسانهها شریک شده، او میگوید که ناتو برای حفظ قابلیتهای دفاعی و بازدارندگی معتبر نیاز به «افزایش ۴۰۰ درصدی در دفاع موشکی و هوایی دارد.» بیشتر بخوانید: هفتاد و پنجمین سالگرد تاسیس ناتو؛ قوی اما مواجه با تهدید او میافزاید: «واقعیت این است که ما در دفاع جمعی خود نیاز به جهش کوانتومی داریم.» انتقاد شدید روسیه از این پیشنهاد دبیرکل ناتوکرملین از این پیشنهاد دبیرکل ناتو شدیداً انتقاد کرده و این اقدام را «تقابلآمیز» خوانده است. دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در پاسخ به سوالی در این رابطه گفت: «[ناتو] ابزاری برای حفظ امنیت و ثبات در این قاره نیست. این ابزاری است که برای تقابل ایجاد شده و و تا حالا ماهیت اصلی خود را پنهان نگهداشته بود. حالا ماهیت واقعی خود را نشان میدهد.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! سخنگوی کرملین هشدار داد که شهروندان کشورهای اروپایی فشار مالی این طرح را به دوش میکشند. او افزود: «پول مالیهدهندگان اروپایی برای دفاع از تهدیدهای مصرف خواهد شد که آنها میگویند از جانب ما متوجه شان است، اما این چیزی جز یک تهدید زودگذر نیست.»
|
10.06.2025 دویچه ویلی په لاس اينجلس کې د مهاجرت د چارواکو د چاپو پر ضد د مظاهره کوونکو احتجاج په دريمه ورځ هم روان دی. په دغه ښار کې د تاوتريخوالي ترڅنګ د موټرو د سوځولو پېښې هم رامځته شوي. په دې ترڅ کې يو شمیر کسان نيول شوي دي.
د امريکا متحده ایالاتو د کليفورنيا ایالت په لاس اينجلس ښار کې د مهاجرت اړونده ادارې چارواکو د چاپو پر ضد پېل شوې مظاهرې تېره شپه هم روانې وې. پوليسو هڅه وکړه چې د ښار په مرکزي برخو کې دغه مظاهرې ودروي. د معلوماتو په حواله د ښار په ځينو برخو کې د موټر سوځولو او پر دولتي موټرو د ډبرو وارولو پېښې هم تر سترګو شوي دي. چارواکو د ښار د ځینو مهمو سړکونو د بندولو امر هم کړی دی. اړونده موضوع: د امريکا يوې قاضۍ د ترمپ د مهاجرت د يوه پروګرام ځنډول رد کړي د لاس اینجلس پوليس وايي چې مظاهرين د ښار د «ډاون ټاون» تر سيمې رسېدلي ول چې اوس ترې بيرته وتلي دي.» د جمعې په ورځ دمهاجرت او ګمرګي چارو ادارې چارواکو له لوري د چاپو په ترڅ کې د يو شمیر کسانو تر نيول کيدو وروسته له تاوتريخوالي د ډکو مظاهرو لړۍ پېل شوې وه. په لسونو کسان نیول شويد مهاجرت چارواکو تر عملیاتو وروسته د سيمې په زرونو کسانو د دغه اقداماتو پر ضد احتجاج پېل کړ چې په ترڅ کې یې په لسونو کسان ونيول شول. د پوليسو په حواله تر اوسه په لاس اينجلس کې د ګډوډۍ په ترڅ کې لږ تر لږه ۳۹ کسان نیول شوي او پولیسو خبرداری ورکړی دی چې نور کسان به هم ونيول شي. د سيمې پولیسو د احتجاجونو د مخنيوي په موخه پر «غير قانوني اجتماع يا راټوليدو» بندیز اعلان کړی دی.
|
09.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، قندهار: هبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان، به فرمان جدید دونالد ترمپ، رییس جمهور امریکا، که بر اساس آن ورود شهروندان افغان به امریکا ممنوع شده است، واکنش نشان داده و ایالات متحده را «ظالم» خوانده است. آخوندزاده این سخنان را روز شنبه، ۱۷ جوزا، در پیامی به مناسبت عید قربان از قندهار، مقر اصلیاش، مطرح کرده است. در این پیام صوتی ۴۵ دقیقهای که از سوی ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، در شبکه اجتماعی ایکس نشر شده، رهبر طالبان تصمیم حکومت امریکا را «بیعدالتی در برابر مسلمانان» عنوان کرده است. او گفته است: «شهروندان ۱۲ کشور را از ورود به خاکشان منع کردهاند؛ افغانها را هم اجازه نمیدهند. چرا؟ چون میگویند که دولت افغانستان بالای مردمش کنترول ندارد و مردم فرار میکنند. ای ظالم! این را دوستی با بشریت میگویید؟» فرمان ممنوعیت سفر شهروندان افغان شامل پناهجویان، دانشجویان و سایر شهروندانی میشود که امیدوار بودند بهگونه موقت یا دایمی به امریکا بروند. با این حال، طالبان تا هنوز به دلیل سیاستهای سرکوبگرایانهشان، به رسمیت شناخته نشدهاند و هزاران شهروند افغان به دلیل تهدید امنیتی همچنان در کشورهای همسایه یا در مسیر مهاجرت بهسر میبرند.
|
09.06.2025 بی بی سی فعالان وايي اسرائیلي سرتېري هغې یوې کښتۍ ته ختلې دي چې هڅه یې کوله بشري مرستې غزې ته ورسوي. د ازادۍ د بېړۍ ائتلاف، چې دا هڅې تنظیموي، پر ټیلیګرام کې لیکلي: "له مادلین سره اړیکه پرې شوې ده." ائتلاف یوه انځور هم خپور کړی چې ښيي خلکو د ژغورنې واسکټونه اغوستي او لاسونه یې پورته کړي دي. دا راپور تر اوسه په خپلواکه توګه نه دی تأیید شوی. د اقلیمي بدلون مشهوره فعاله ګریتا تونبرګ هم په دې بېړۍ کې ده، چې باور کېږي دا مهال د مصر له ساحل سره نژدې ده. د اسرائیلو د دفاع وزیر یسرائیل کاتس مخکې پوځ ته امر کړی و چې دا بېړۍ د غزې د کلابندۍ له ماتولو را وګرځوي. اسرائیل وايي دغه محاصره ځکه ضروري ده چې وسلې د حماس لاس ته ور نه شي. رویټرز د اسرائیلو د بهرنیو چارو وزارت له قوله راپور ورکړی چې "د اسرائیلو سمندري ځواکونو دا مهال له ازادۍ د بېړۍ سره په تماس کې دي او ورته یې لارښوونه کړې چې خپل مسیر بدل کړي."
|
09.06.2025 دآزادی رادیو د روسیې د تاتارستان جمهوریت ته د لوړو زده کړو او پوهنې د وزیرانو په دریم نړیوال فورم کې د ګډون لپاره د طالبانو د حکومت د لوړو زده کړو وزارت د مرستیال د سفر په غبرګون کې، په افغانستان کې له زده کړو یو شمېر محرومې نجونې او مدني فعالین دا اقدام سمبولیک بولي. په پروان ولایت کې له زده کړو یوې محرومې زده کوونکې، چې د موضوع د حساسیت له امله یې نه غوښتل په راپور کې یې نوم خپور شي، ازادي راډیو ته یې وویل چې د طالبانو حکومت باید لومړی ټولو نجونو ته اجازه ورکړي چې ښوونځیو او پوهنتونونو ته راستنې شي او بیا دې په داسې غونډو کې برخه واخلي. «یوازې زه نه بلکې زرګونه نورې نجونې هم د ښوونځیو او پوهنتونو پرانیستو ته سترګې په لاره یو،خو په داسې حال کې دطالبانو معین ځي ناستو کې ګډون کوي او په نړیواله کچه د زده کړو په اړه خبرې کوي،هغه کسانو چې دوی خپله ښوونځياو پوهنتونونه تړلي دي نن ځي او د علمي پرمختګونو په اړه خبرې کوي، لومړی دې زموږ ښوونځي او پوهنتونونه پرانیزياو بیا دې ځي ځان ښودې دې وکړي او په ناستو کې دې ګډون وکړي» په کابل کې له زده کړې محرومې یوې زده کوونکې، هما رجبي هم ازادي راډیو ته وویل چې طالبان غواړي په داسې غونډو کې د ګډون له لارې، دنجونو د زده کړو محرومیت د یوې کوچنۍ داخلي مسلې په توګه وښيي. «دا له حاشیه روي، د وخت تېرولو او زموږ سترګو،د ښځو حقونو او نړیوالې ټولنې ته د خارو له شنیدولو پرته بل هېڅ هدفنه لري، دوی (طالبان) غواړي وښیي چې زده کړو ته له یو ستر او بنسټیز اړخه ګوري،خو په افغانستان کې د نجونو د زده کړوبندیز یوه کورنۍ ستونزه ده» له زده کړې دا محرومې نجونې وايي چې دا غونډه باید په افغانستان کې د زده کړې د روانو ستونزو په اړه د بحث یو فرصت وي او د نجونو د زده کړو په برخه کې دې د طالبانو د حکومت د اصلي دریځ په پام کې وساتي. دوی له نړیوالې ټولنې غواړي چې د فشار، ملاتړ او همکارۍ له لارې په افغانستان کې د نجونو لپاره د ښوونځیو او پوهنتونونو د بیا پرانستلو تهلاره هواره کړي. دا څرګندونې وروسته له هغه کیږي چې د طالبانو د حکومت د لوړو زده کړو وزارت اعلان وکړ چې د دغه وزارت علمي مرستیال د یکشنبې په ورځ، د جون په اتمه، د روسیې فدراسیون د لوړو زده کړو او پوهنې وزیرانو په دریم فورم کې د ګډون لپاره د تاتارستان کازان ښار ته سفر کړی دی.
|
09.06.2025 رادیو آزادی در دومین روز عید قربان، شماری از خانوادههای نادار در ولایتهای مختلف افغانستان میگویند که پس از مدتها توانستهاند بار دیگر در دیگ بخار خانههایشان گوشت پخته کنند. گلدسته باشندهٔ کابل در صحبت با رادیو آزادی گفت:
در رمضان فقط یک بار گوشت خوردیم که آن هم یازنه ام فرستاده بود، و باز دیروز گوشت پخته کردیم
همه بسیار خوش بودیم چون هر چه نباشد دل آدم می شود که گوشت بخورد دیروز پخته کردم من و اولاد هایم خوردیم." یک خانم دیگر که باشندهء ولایت مزارشریف است و نمی خواهد نامش در گزارش گرفته شود می گوید تصمیم دارد امشب گوشت قربانی را که همسایه هایش فرستاده اند به فرزندان خود بپزد: "از بیکاری و ناداری خوردن گوشت بسیار سخت شده، ماه ها می شود که به اطفالم گوشت نرسیده و نه برایشان گوشت خریدیم، شکر که قربانی آمد و اولاد هایم روی گوشت را دیدن، بسیار خوش بودند که امشب گوشت پخته می شود." روز شنبه(۱۷جوزا) نخستین روز عید قربان در افغانستان بود؛ روزی که مردم پس از انجام مراسم قربانی، گوشت آن را میان خانوادههای نیازمند، دوستان و بستگانشان تقسیم میکنند. برخی افرادی که قربانی کردهاند، میگویند بخش عمدهای از گوشت قربانی را به خانوادههای نادار اختصاص داده اند. آنان در صحبت با رادیو آزادی افزودند که با توجه به وضعیت اقتصادی وخیم در افغانستان، این بار در قربانی حتی حصهء گوشت قربانی خود را نیز در میان خانواده های فقیر توزیع کردهاند. نعمان یکی از این افراد در صحبت با رادیو آزادی گفت: ما میدیدم که مهاجر آمده و مردم فقیر نیز زیاد است پس ما به حیث یک برادر مسلمان و افغان شان همین کمک را انجام دادیم که حتی حصهء خود را نیز بر آنها تقسیم کردیم
اگر با همین کار ما کمی هم عید آنها خوش و بهتر بگذرد این هم برای وجدان ما خوشحالی می دهد و هم به آنها خوشی نصیب می گردد." روایتهای بسیاری از فقر گسترده در افغانستان شنیده میشود؛ جایی که حتی در روزهای عید، بسیاری تنها به کمک دیگران امیدوار اند. با آنکه حکومت طالبان همواره ادعا کرده که وضعیت اقتصادی آنگونه که گفته میشود وخیم نیست؛ اما نهادهای بینالمللی بارها هشدار دادهاند که وضعیت اقتصادی افغانستان رو به وخامت است و سطح فقر، بیکاری و نیازمندی مردم بهگونهای بیسابقه افزایش یافته است. برنامه جهانی غذا«دبلیو اف پی» روز شنبه ۱۷ جوزا گفته است که عید در حالی در افغانستان فرا رسیده که از هر پنج نفر یک نفر گرسنه می خوابد. «دبلیو اف پی» در شبکه ایکس خود خواستار فراهم شدن کمک های غذایی برای مردم این کشور شده است. بر بنیاد آمار دفتر هماهنگی امور بشری سازمان ملل متحد«اوچا»، در حال حاضر نزدیک به ۲۳ میلیون تن در افغانستان برای ادامه زندگی نیازمند کمکهای بشردوستانهاند.
|
09.06.2025 صدای آلمان حکومت دونالد ترامپ گفته که برای کنترل اعتراضات دو هزار نیروی گارد ملی را در لس آنجلس مستقر میکند. اعتراضات در مخالفت با سرکوب و بازداشت مهاجران در ایالات متحده امریکا وارد دومین روز شده است.
دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا گفته که گارد ملی را برای کنترل اعتراضات به دلیل سرکوب مهاجرت، در لس آنجلس مستقر میکنند. والی کالیفرنیا با این اقدام مخالفت کرده است. نیروهای مهاجرت و گمرک ایالات متحده در هفته جاری ۱۱۸ مهاجر مظنون بدون اسناد را در لس آنجلس بازداشت کرده است. پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده امریکا هشدار داد که پنتاگون آماده است تا «در صورت ادامه خشونت» در لس آنجلس، نیروهای فعال خود را بسیج کند و گفت تفنگداران دریایی در کمپ پندلتون در همان نزدیکی «در حالت آمادهباش بالا» هستند. ماموران امنیتی فدرال روز شنبه در منطقه پارامونت در جنوب شرقی لس آنجلس با معترضان درگیر شدند، برخی از تظاهرکنندگان پرچمهای مکسیکو را به نمایش گذاشته بودند. دومین اعتراض در مرکز شهر لس آنجلس در شب شنبه حدود ۶۰ نفر را گردهم آورد و آنان شعارهایی از جمله «سازمان مهاجرت و گمرک امریکا از لس آنجلس بیرون شود!» را سر میدادند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! قصر سفید در بیانیهای اعلام کرد که ترامپ یک یادداشت ریاست جمهوری را برای استقرار نیروهای گارد ملی امضا کرد تا «به بیقانونی که اجازه داده شده است گسترش یابد» رسیدگی کنند. تام هومن، مسئول امور مرزی ترامپ، به فاکس نیوز گفت که گارد ملی روز شنبه در لس آنجلس مستقر خواهد شد.
|
09.06.2025 دویچه ویلی شرف الدین چې اوس له خپلې مېرمن او ماشومانو سره په امریکا کې ژوند کوي له افغانستانه د وتلو کیسې کوي چې کله به ېې ۳۶ ساعته هم په غرونو کې مزل کاوه. دوی تمه درلوده چې خپله خورزه هم وروغواړي خو د ترمپ ممنوعیت ناهیلي کړي.
محمد شرف الدین نژدې یوه لسیزه مخکې له افغانستانه ووت. دغه افغان کورنۍ اوس د امریکا متحده ایالاتو په یوه ښاري کور کې چې د ناستې په کوټه کې ېې پاسته کوچونه ايښی، ژوند کوي. شرف الدین د شنبې په ورځ د لوی اختر په مناسبت، د کور د ناستې په کوټه کې پر دوو میزونو اختریز خواړه ايښي دي. هغه او مېرمن ېې هيله درلوده چې د مېرمنې خورزه ېې هم امریکا ته وروغواړي، تر څو هلته تعلیم وکړي، ډاکټره شي او بیا خپل راتلونکی ژوند جوړ کړي. د امریکا حکومت د دوشنبې په ورځ امریکا ته د افغانستان په ګډون د ۱۲ هېوادونو پر اتباعو د سفرونو ممنوعیت اعلان کړ چې کېدای شي د افغانانو پر مخ د امریکا دروازې وتړل شي. د ترمپ د حکومت دغه تصمیم اوس د شرف الدین کورنۍ سخته ناهیلې کړې ده. «پر سفري ممنوعیت مو هېڅ فکر نه کاوه»محمد شرف الدین وویل: «دا زموږ له پاره یو ډول شاک دی چې کله د افغانستان په هکله اورو، په ځانګړې توګه د افغان ښځو له پاره چې هغوی اوس مهال د نوي حکومت له خوا تر نورو ډېرې اغیزمنې شوي دي.» هغه زیاتوي: «موږ د دغه ممنوعیت په هکله فکر نه کاوه.» د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر، دونالد ترمپ، د چهارشنبې په ورځ سفري ممنوعیت لاسلیک کړ. د ترمپ سفري ممنوعیت د هغه د لومړنۍ دورې اعلان شوي ممنوعیت ته ورته دی، خو دا ځل ېې په کې لا ډېر هېوادونه شامل کړي چې افغانستان هم پکې دی. نور
|
08.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: هبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان، با حمله بر مطبوعات، رسانهها را به «دروغگویی» متهم کرده است. هبتالله روز شنبه، ۱۷ جوزا، در نماز عید در قندهار رسانهها را به «ایجاد اختلاف» نیز متهم کرده است. وی اضافه کرده است: «امروز مطبوعات در جیبهای مردم است و دروغ میگوید… دشمنان اسلام با استفاده از مطبوعات میان علما و مردم اختلاف ایجاد میکنند.» او در بخش دیگر سخنانش ایالات متحده امریکا را «قاتل تمام مسلمانان فلسطین» عنوان کرده است. هبتالله به عالمان دین نیز هشدار داده است که از اظهارنظر درباره یکدیگر خودداری کنند. با این حال، رهبر طالبان در سخنرانیاش به وضعیت بد حقوق بشری زیر سلطه این گروه اشارهای نکرده است. محمدحسن آخوند، رییسالوزرای طالبان، نیز در نماز عید گفته است که رسانهها «دستاوردهای» این گروه را کوچک جلوه میدهند و علیهشان «قضاوت نادرست» میکنند. این در حالی است که پس از سلطه طالبان، سانسور در رسانهها بهگونه شدید جریان دارد. در رژیم طالبان دروازه رسانههای زیادی مسدود شده و خبرنگاران زیادی نیز پناهنده شدهاند.
|
08.06.2025 بی بی سی د طالبانو مشر ملا هبت الله آخندزاده په کندهار کې د شنبې په ورځ د لوی اختر د لمانځه امامت وکړ. هغه د تېر په څېر د عامو خلکو او ټلویزوني کامرو پر وړاندې څرګند نه شو، خو وینا یې په غږیزه بڼه اورېدل کېده چې پر غزه، امریکا او افغانستان کې د کوکنارو پر کاروبار یې خبرې کولې. مولوي هبت الله په دې وروستیو کې امریکا ته د ۱۲ هېوادونو پر وګړو د ولسمشر ټرمپ د بندیز په تړاو وویل، امریکا د بشري حقونو په اړه خبرې کوي" ما ښځو ته عزت ورکړی، حجاب مې ور واغوست، فحاشي مې ختمه کړه، تا یې پر سر ټوپک ایښی له منځه یې وړې." د طالبانو مشر د کوم هېواد نوم یاد نه کړ، ویې ویل " نن ځیني له امریکا سره پر دوستۍ خوشاله دي، له امریکا سره دوستي بریالیتوب ګڼي خو تر ټولو لویه ظالمه امریکا ده، د فلسطین د ټولو مسلمانانو قاتله امریکا ده." هغه خپله وینا کې د نشه يي توکو پر کرکیله د بندیز په تړاو هم خبرې وکړې؛ داسې مهال چې د افغانستان په شمال ختیځ ولایت بدخشان کې د کوکنارو د کروندو د اړولو پر سر شخړو کې مرګ ژوبله پېښه شوې. د طالبانو مشر ویل "قاچاقبر دې پر خپلو خلکو رحم وکړي او نور دې مخدرات بند کړي." که څه هم په تېرو کلونو کې د طالبانو تر ولکې لاندې سیمو کې د نشه يي توکو پر کښت او کاروبار سختې نیوکې کېدلې خو هغه ټینګار کاوه چې هېواد کې یې د کوکنارو کرکیله او د نشهيي توکو کاروبار د خپلې عقېدې پر بنسټ بند کړي او دا چې له نړیوالو پرې کوم امتیاز نه غواړي" له هیچا امتیاز نه غواړو، نه دې امریکا امتیاز راکوي، نه بریتانیا، نه غرب نه شرق."
|
08.06.2025 دآزادی رادیو نن شنبه د جون اومه په افغانستان کې د لوی اختر لومړۍ ورځ وه. په افغانستان کې عموما د لوی اختر له لمانځه وروسته خلک د قربانۍ مراسم ترسره کوي او دا چې له یو بل کره د اختر مبارکۍ ته ورځي. خو سږ کال چې دا هیواد تر بل هر وخت زیات بې وزلۍ او بې کارۍ ځپلې د بیلابیلو ولایتونو یو شمېر اوسېدونکې وايي فقر د اختر په خوښیو سیوری غوړولې دی. د بې وزله خلکو څه اختر دی، لاړ شه لمونځ وکه او بېرته راشه کورته، جامې او څپلکې هم خیراتي وي، یا به دې خپو کې تنګې وي یا ازاده، اخترونه خو پخوا وو چې د خلکو روزګارونه جوړ وو، کارونه وو، اوس خو هیڅ نشته، بې وزلي ده، د بل لاس ته ناست یو
د کابل د ده سبز ولسوالۍ یوه اوسېدونکې وزیر ګل ازادي راډيو ته وویل نن د اختر له لومړۍ ورځ یې هم دا هڅه کوله چې د خپلو اولادونو لپاره یوه مړۍ نفقه پیدا کړي ځکه په خبره یې که یوه ورځ کار ونه کړي د شپې یې اولادونه وږي پاتې کیږي. "د بې وزله خلکو څه اختر دی، لاړ شه لمونځ وکه او بېرته راشه کورته، جامې او څپلکې هم خیراتي وي، یا به دې خپو کې تنګې وي یا ازاده، اخترونه خو پخوا وو چې د خلکو روزګارونه جوړ وو، کارونه وو، اوس خو هیڅ نشته، بې وزلي ده، د بل لاس ته ناست یو." د ننګرهار د کامې ولسوالۍ یوه اوسېدونکې محمود ازادي راډیو ته وویل چې د اخترونو پخوانۍ مزې ځکه نشته چې خلک د پخوا په پرتله ډېر بې وزلې شوي دي. "د اخترونو هغه پخوانۍ مزې نشته، غریبې او بې وزلي زیاته ده، داسې خلک هم ما نن ولیدل چې همدا نن هم اخته دي او کار کوي او خپلو اولادونو ته یوه مړۍ ډوډۍ پیدا کوي." دا په داسې حال کې ده چې پر افغانستان د طالبانو تر بیا ځلې واکمنۍ وروسته په افغانستان کې د پراخه بې کارۍ راپورونه ورکول شوي دي. د ملګرو ملتونو په ګډون بیلابیلو نړیوالو مرستندویه بنسټونو ویلي چې اوس مهال د افغانستان له نیمايي زیات نفوس چې شاوخوا ۲۳ میلیونه کیږي بشري مرستو ته اړتیا لري. په همدې حال کې د طالبانو مشر ملا هبت الله اخوند زاده اختریزه وینا له بې وزله افغانانو سره د مرستو په کولو ورټوله وه.
|
08.06.2025 رادیو آزادی امروز شنبه ۱۷جوزا اولین روز عید سعید اضحی در افغانستان است. مردم عموماً پس از ادای نماز عید مراسم قربانی را انجام می دهند و سپس برای تبریک گفتن عید به خانه های همدیگر می روند. اما امسال که فقر وبیکاری نسبت به سال های گذشته دراین کشور بیشتر شده است ،شماری از باشندگان ولایت های مختلف می گویند که اقتصاد نامناسب بر خوشی های عید شان سایه انداخته است. وزیرگل باشنده ولسوالی دهسبز کابل به رادیو آزادی گفت که در روز اول عید هم تلاش میکند تا برای فرزندانش لقمه نانی پیدا کند؛ زیرا به گفته خودش اگر یک روز کار نکند، فرزندانش شب گرسنه میمانند. "عید فقرا چیست برو نماز بخوان باز بیا به خانه حتا لباس و چپلی ها هم خیراتی است که یا در پاهایت تنگ میباشد یا آزاد عید ها زمانی بود که مردم کار و شغل داشتند، اما حالا هیچ نیست، فقر است." محمود یکی از باشندگان ولسوالی کامه ننگرهار به رادیو آزادی گفت که عید لذت سابق اش را بخاطری ندارد که مردم نسبت به گذشته فقیرتر شده اند.
خوشی های سابق عید نمانده است ، فقر و بدبختی زیاد است
من امروز افراد ی را دیدم که هنوز هم مصروف کار بوده وبخاطر بدست آوردن لقمه نانی برای فرزندان شان زحمت می کشند." این در حالیست که پس ازحاکمیت مجدد طالبان در افغانستان، گزارش هایی از بیکاری گسترده وتشدید فقر در افغانستان منتشر شده است. نهاد های مختلف کمک رسان بین المللی به شمول سازمان ملل متحد گفته اند که در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیت افغانستان یعنی حدود ۲۳ میلیون نفر به کمکهای بشری نیاز دارند. در این حال، سخنرانی ملاهبت الله آخندزاده رهبر طالبان به مناسبت عید، با فراخوانی برای کمک به افغانهای فقیر متمرکز بود. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، پیام صوتی او را در صفحهٔ ایکس خود منتشر کرده که پیش از ادای نماز عید در مسجد عیدگاه ولایت کندهار بیان کرده است. ملا هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، در این سخنرانی خود بر لزوم تأمین عدالت از سوی مقامهای حکومتی طالبان تأکید کرده است.
|
08.06.2025 صدای آلمان ماتیاس میرش، رئیس گروه پارلمانی سوسیال دموکرات ها گفت که حکومت ائتلافی آلمان مذاکراتی را برای پاسخ به حکم دادگاه مبنی بر ممنوعیت رد درخواست پناهندگی پناهجویان در مرزهای این کشور آغاز کند. وی با اشاره به حکم محکمه در مورد سه پناهجوی سومالیایی که در مرز پولند متوقف شده و به این کشور بازگردانده شدند، گفت: «از نظر من، دیگر نمی تواند رد کردن های کامل وجود داشته باشد، زیرا دادگاه ها آنها را متوقف خواهند کرد.» دادگاه اداری برلین روز دوشنبه حکم داد که رد درخواست سه سومالیایی در جریان بازرسی در مرز با پولند غیرقانونی بوده است. طبق این حکم، بدون روشن شدن اینکه کدام کشور اتحادیه اروپا مسئول درخواست پناهندگی است، نباید پناهجویان را رد کرد. با این حکم محکمه، این سه سومالیایی اکنون دوباره به برلین بازگشته اند. خبرگزاری آلمان به نقل از سخنگوی مقامات ایالتی برلین گزارش داد: «افراد مورد نظر در برلین درخواست پناهندگی ثبت کرده اند که اکنون مطابق با قانون در حال بررسی است.» به دلیل نگرانی های مربوط به حفاظت از داده ها، جزئیات بیشتری ارائه نشد.
مرتس: بازگرداندن پناهجویان در مرز ادامه خواهد یافتماتیاس میرش در مصاحبه با روزنامه "فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ" گفت که تصمیم دادگاه سوالات اساسی را مطرح کرده که دولت باید به آنها رسیدگی کند. وی افزود: «صدراعظم نیز زمانی که گفت با توجه به این تصمیم دادگاه، این رویه باید دوباره بررسی شود، این موضوع را به وضوح بیان کرد.» فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان که به حزب محافظه کار دموکرات مسیحی تعلق دارد، اخیراً گفته که حتی پس از حکم دادگاه اداری، همچنان از پذیرش پناهجویان در مرز خودداری خواهد کرد.
|
08.06.2025 دویچه ویلی د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر، دونالد ترمپ، روانه اوونۍ امریکا ته د افغانستان په ګډون د ۱۲ هېوادونو د اتباعو پر سفرونو بندیز اعلان کړ. دطالبانو د حکومت رئیس الوزرا، ملا محمد حسن آخوند، د شنبې په ورځ (د ۲۰۲۵م کال د جون ۷) د امریکا دغه اقدام ته په کتو له افغانانو وغوښتل چې خپل هېواد ته راستانه شي. آخوند ډاډ ورکړ چې دغه افغانان به خوندي وي حتی که ېې دوه لسیزې د امریکا په مشرۍ بهرنیو ځواکونو سره چې د طالبانو پر ضد جنګېدل، کار هم کړی وی. نور ولولئ: ترمپ امریکا ته د افغانستان په گډون ۱۲ هیوادونو د اتباعو پر ورتگ بندیز ولگاوه هغه د لوی اختر په مناسبت خپله وینا کې وویل: «غواړم هغو کسانو ته ووایم چې اندېښنه کوي او امریکا یې پر مخ خپلې دروازې تړلي، خپل هېواد ته دې راوګرځي، حتی که تاسو امریکانو له پاره ۲۰ یا ۳۰ کاله کار کړی او اسلامي نظام مو تخریب کړی هم وي.» ملا حسن آخوند دغو افغانانو ته په خطاب کې زیاته کړه چې له ناوړه چلند او مشکل سره به نه مخ کيږي او ډاډ ېې ورکړ چې د طالبانو رهبر ملا هبت الله آخوند د ټولو له پاره «عمومي عفوه» کړې ده. نور ولولئ: د ترمپ حکومت د افغانانو د انتقال د همغږۍ اداره لغوه کوي طالبانو په ۲۰۲۱م کال پر افغانستان د بیا حاکمېدو سره د هغو افغانانو له پاره د عمومي عفوې اعلان وکړ چې په افغانستان کې ېې د امریکا متحده ایالاتو او د هغو له متحدینو او یا غرب له ملاتړه برخمن پخواني افغان حکومت سره ېې کار کړی. خو ملګرو ملتونو په افغانستان کې د طالبانو په حاکمیت کې د خپل سرو وژنو، ناوړه استفادو او خپلو سرو محکمو رپوټونه ورکړي دي. خو طالبان وايي چې ځينې قتلونه د شخصي دښمنيو پر اساس شوي دي. د طالبانو په بیا واکمنېدو سره په لسونو زره افغانان امریکا متحده ایالاتو او اروپايي هېوادونو ته ووتل. د روان کال په جنوري کې چې دونالد ترمپ د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر شو، له هغه وخت راهیسې په امریکا کې د افغانانو د مېشتېدا فرصتونه مخ په کمېدو شوي دي. نور ولولئ: د امريکا يوې قاضۍ د ترمپ د مهاجرت د يوه پروګرام ځنډول رد کړي د ترمپ حکومت په امریکا کې د افغانانو د موقتي اوسیدو قانون چې په جولای میاشت کې وغځول شو او د هغوی د اخراج مخنیوی ېې کاوه، هم لغوه کړ. د ترمپ حکومت روانه اوونۍ امریکا ته د افغانستان په ګډون د د
|
07.06.2025 روزنامه هشت صبح دونالد ترمپ، رییس جمهور ایالات متحده، در واکنش به انتقادهای اخیر ایلان ماسک، میلیاردر معروف و مالک شرکت تسلا و اسپیسایکس، گفته است که ماسک «عقلش را از دست داده» و دیگر علاقهای به گفتگو با او ندارد. ترمپ، روز جمعه، ،۶ جون، در مصاحبهای با شبکه ایبیسی گفته است: «منظورتان مردیست که عقلش را از دست داده؟ نه، علاقهای به صحبت با او ندارم.» وی در گفتوگوی دیگری با شبکه فاکسنیوز نیز تصریح کرده که «ماسک دیگر آن آدم سابق نیست» و در گفتگو با سیانان نیز او را «بیچارهای با مشکل» خوانده است. این درگیری لفظی پس از آن شدت گرفت که ماسک در آغاز هفته، لایحه بزرگ اقتصادی ترمپ را «رسوایی و فاجعهبار» خوانده بود. این انتقاد با واکنش تند ترمپ در دفتر کارش در کاخ سفید روبهرو شد؛ او گفته است: «بسیار ناامید شدم.» رییس جمهور امریکا اکنون گفته است که برنامهای برای تماس با ماسک ندارد. یک مقام ارشد کاخ سفید به خبرگزاری فرانسه گفته که ترمپ تماس تلفنی با ماسک را لغو کرده و حتا به فکر واگذاری یا فروش موتر تسلای سرخیست که در ماه مارچ از شرکت ماسک خریداری کرده بود. گفتنی است که ارزش سهام تسلا پس از این جنجال، بیش از ۱۴ درصد سقوط کرده و حدود ۱۰۰ میلیارد دالر از ارزش بازار آن در یک روز کاهش یافته است. ترمپ پیشتر ماسک را به افشای اسناد ارتباطش با جفری اپستین، سرمایهگذار امریکایی، متهم کرده بود؛ اتهامی که ماسک آن را رد کرده است. ماسک که در کارزار انتخاباتی ۲۰۲۴ از بزرگترین کمککنندهگان مالی به ترمپ بود، تا کنون واکنشی تازه به سخنان رییس جمهور نشان نداده است.
|
07.06.2025 بی بی سی سعودي عربستان د سږکال د حج لپاره نوي شرایط ټاکلي دي، چې موخه یې مکې مکې ته د حاجیانو د داخلېدو تنظیم او د هغو پېښو مخنیوی دی چې د ډېرې ګڼې ګوڼې له امله رامنځته کېږي. تېر کال له سختې ګڼې ګوڼې او شدیدې ګرمی له امله تر ۱۳۰۰ زیات حاجیان مړه شوي وو. سعودي عربستان اعلان کړی چې ډېری یې هغه کسان وو چې د حج اجازهلیک نهلري. دوی په ډېرې ګرمی کې اوږده مزلونه کړي وو، چې تودوخه یې کله ناکله تر ۵۰ درجې سانتيګراده هم لوړه شوې وه. سعودي چارواکو سږکال د حاجیانو د کنټرول، د ګڼې ګوڼې د کمولو او د پېښو او کړکېچونو د مخنیوي لپاره نوي شرایط اعلان کړي دي. دا شرایط ځینو ځانګړو ډلو ته لکه سپینږیرو او مېرمنو ته ډېر پام کوي، ځکه دا کسان د مناسکو پر مهال تر ټولو زیات له خطر سره مخ وي. د عمر کم تر کمه شرط ۱۸ کاله او اکثره ۶۵ کاله ټاکل شوی دی. هغه کسان چې تر ۱۸ کلونو کم عمر لري باید مور، پلار یا قانوني سرپرست ورسره مل وي. همداراز سږکال د سپینږیرو شمېر هم کم شوی دی. سعودي عربستان له حاجیانو غوښتي چې یو رسمي طبي تصدیقلیک وړاندې کړي چې وښيي دوی له روغتیايي او فزیکي پلوه د ټولو مناسکو ترسره کولو وړتیا لري.
|
07.06.2025 دآزادی رادیو په افغانستان کې د لوی اختر په رارسېدو، د روغتیا نړیوال سازمان (ډبلیو اچ او ) په هیواد کې د کانګو وینې بهېدونکې تبې (سي سي اچ اف) دزیاتوالي خبرداری ورکړی دی. دې سازمان د پنجشنبې په ورځ په خپل ایکس پاڼه (پخواني ټویټر) کې له خلکو غوښتي چې د ځان ساتنې په موخه په جدي توګه د مخنیوي تدابیر ونیسي. رحمان د تخار ولایت له مالدارو څخه وایي، میرمن یې د څارویو د کنې د چیچلو له امله د کانګو په تبې اخته شوه او له څو میاشتې دوامداې درملنې سره سره لا روغه نه ده. ده ازادي راډیو ته وویل چې میرمن یې تبه درلوده، زکام وه او په بدن کې یې نور دردونه احساسول : "کله چې زما مېرمن غوا لویشله، همدا کنه یې په غاړه نښتې وه، څو ورځې وروسته یې تبه پیدا کړه بیا یې پېښې د پښو او ملا درد پیدا کړ، له ځایه پورته کېدلی نه شوه، څو ډوله ناروغي ورته پیدا شوه، ډېره درملنه مو وکړه خو لا هم ښه شوې نه ده." دا اندیښنې په داسې حال کې دي چې د روغتیا نړیوال سازمان (ډبلیو اچ او) خبرداری ورکړی چې د اختر په رارسېدو په افغانستان کې د کانګو وینې بهیدونکي تبې (سي سي اچ اف) پیښې مخ په زیاتیدو دي. دې سازمان د پنجشنبې په ورځ د جون په پنځمه، په خپله ایکس پاڼه په یوه پیغام کې له خلکو غوښتي چې د ځان ساتنې په موخه د مخنیوي تدابیر په جدي توګه په پام کې وساتي. دا په داسې حال کې ده چې یو شمیر هغه خلک چې په افغانستان کې د څارویو د قرباني تکل لري، له څارویو ځان او د کورنۍ غړو ته یې د دې ناروغۍ د خپریدو په اړه اندیښمن دي. د کابل اوسیدونکي فیصل په دې اړه ازادي راډیو ته وویل: “موږ سږ کال وغوښتل چې یو څاروي قربانۍ ته واخلو خو دا چې ویل یې کانګو ناروغي د همدې حیواناتو له لارې انسانانوته انتقالېږي ډېر یې اندېښمن کړو، هغه خلک چې څاروي پلورلو ته راوړي هغه څاروي چې پرې پوهېږي چې کنې لري او دواپاشي دې کړي، چې باوري شول ستونزه نه لري بیا دې پلور ته راوړي چې څوک ناروغ نه شي.”
|
07.06.2025 رادیو آزادی بر اساس اعلام حکومت طالبان، امروز در افغانستان روز عرفه است و مردم برای خرید مواشی بخاطر قربانی به شهر و بازاررفته اند. شماری از باشندهگان کابل میگویند که امسال قیمت مواشی قربانی بسیار بلند است و به باور آنان، در این وضعیت دشوار اقتصادی، بسیاری توان خرید آن را ندارند. عبدالله، یکی از باشندهگان منطقه الوخیل شهر کابل، به رادیو آزادی گفت: "قبلاً وقتی ما مال میخریدیم، قیمتش هفت هزار، هفتونیم یا هشت هزار افغانی بود، اما حالا قیمتها آنقدر بلند شده که یک حیوان کوچک به هفده یا هفدهونیم هزار افغانی رسیده است. بعضیها میتوانند بخرند، بعضیها نه. کسانیکه کار دارند شاید بتوانند بخرند، اما بیشتر مردم بیکار هستند." ذبیح، یکی از باشندهگان منطقه احمدشاه بابای شهر کابل نیز شکایت مشابهی دارد: "آمده بودم به مندوی تا یک مال کوچک بخرم، اما قیمت مواشی امسال بسیار بالا رفته است. بسیاری از مردم توان خرید ندارند. ما یک درخواست از حکومت داریم که باید این قیمتها را کنترل کند." دامداران در مورد اینکه چرا امسال قیمت مواشی بالا رفته، حاضر به گفتوگو با ما نشدند، اما رحمان، یک باشندۀ منطقه پکتیاکوت شهر کابل میگوید، وقتی از چند دامدار در این مورد پرسیده، آنها چنین پاسخ دادهاند: "ما از آنها پرسیدیم که چرا قیمتها بالا رفته، آنها گفتند که خشکسالی است، علف سبز برای خوراک مواشی وجود ندارد، نگهداری آنها
|
07.06.2025 صدای آلمان کمیشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه تحریمهای وضع شده از سوی حکومت ایالات متحده امریکا علیه چهار قاضی دیوان کیفری بینالمللی را مغایر حاکمیت قانون خواند و خواهان لغو آن شد. ایالات متحده روز پنجشنبه تحریمهایی را علیه چهار قاضی دیوان کیفری بینالمللی اعمال کرد. دو قاضی تحریم شده هر یک بتی هوهلر از سلوانیا و رین آلاپینی-گانسو از بنین در دوسیههایی مشارکت داشتند که منجر به صدور حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در ماه نوامبر گذشته شد. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! دو قاضی دیگر، لوز دل کارمن ایبانیز کارانزا از پرو و سولومی بالونگی بوسا از اوگاندا، در یک پروسه قضایی حضور داشتتند که منجر به صدور مجوز تحقیق در مورد ادعاهای ارتکاب جنایات جنگی توسط نیروهای امریکایی در جریان جنگ افغانستان شد. دفتر فولکر تورک کمیشنر عالی حقوق بشر ملل متحد با نشر بیانیهای خواستار لغو این تصمیم حکومت ترامپ شد. در بیانیه دفتر تورک آمده است که «حملات علیه قاضیها» در سطح ملی و بینالمللی، در تضاد مستقیم با احترام به حاکمیت قانون و حمایت برابر از قانون است، ارزشهایی که ایالات متحده امریکا مدتها است به آن پابند بوده است. بیانیه گفته است: «چنین حملاتی عمیقاً به حکومتداری خوب و اجرای درست عدالت آسیب میزند.» تورک در این بیانیه گفته است: «من خواستار تجدیدنظر فوری و لغو اقدامات اخیر هستم.» ریچارد بنت گزارشگر ویژه ملل متحد در امور حقوق بشر برای افغانستان نیز با حمایت از فولکر تورک خواستار لغو این تصمیم حکومت امریکا علیه چهار قاضی زن دیوان کیفری بینالمللی شد. اتحادیه اروپا از دیوان کیفری بینالمللی حمایت کردپس از وضع تحریم از سوی ایالات متحده، اتحادیه اروپا روز جمعه از دیوان کیفری بینالمللی حمایت کرد. کشور سلوانیا که عضو اتحادیه اروپا است گفت که بروکسل را تحت فشار قرار خواهد داد تا از قدرت خود برای اطمینان از اجرایی نشدن تحریمهای امریکا در اروپا استفاده کند. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! اورزولا فون دیر لاین، رئیس کمیسیون اروپا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «دیوان کیفری بینالمللی عاملان بدترین جنایات جهان را پاسخگو میسازد و به قربانیان حق اظهار نظر میدهد. این دیوان باید آزاد باشد تا بدون فشار عمل کند.» انتونیو کوستا، رئیس شورای اروپا که از حکومتهای ملی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا نمایندگی میکند، این دیوان را «سنگبنای عدالت بینالمللی» خواند و گفت که استقلال آن باید حفظ شود.
|
07.06.2025 دویچه ویلی د آلمان صدراعظم د پنجشنبې په ورځ د امریکا له ولسمشر دونالد ترمپ سره په سپينه ماڼې کې ملاقات درلود. امریکا متحده ایالات او اروپا د جولای له ۹مې مخکې یوې سوداګریزې هوکړې ته د رسیدو له پاره هڅې کوي.
د آلمان صدراعظم فریدریش مېرڅ د پنجشنبې په ورځ خبریالانو ته وویل چې په سپینه ماڼۍ کې له دونالد ترمپ سره کتنه ېې رغوونکې وه او دواړو خواوو توافق وکړ چې په تجارت او نورو برخو کې به خپلې همکارۍ تقویه کړي. مېرڅ دغه راز وویل چې ترمپ سره ېې په بیضوي دفتر کې او همدارنګه د غرمې ډوډۍ پر مهال د تعرفو او تجارت پر موضوعاتو مفصلې خبرې وکړې او هغه په متحده ایالتونو کې د آلماني موټرو تولیدونکو تاسیسات څو ځله یاد کړل. ترامپ: ښې اړيکې به ولرو ترمپ او مېرڅ د سپینې ماڼۍ په بیضوی دفتر کې د خبریالانو د کمرو په مخ کې په خپلو خبرو کې ټوکې هم درلودلې. نور ولولئ: د ترمپ د المونیم او فولادو د تعرفې پر لوړولو د اروپا غبرګون ترمپ د امریکا متحده ایالاتو او آلمان د اړیکو په هکله د ېوې پوښتنې په ځواب کې وویل چې هغه او مېرڅ ښې کاري اړيکي لري: «ټول هغه څه چې موږ ېې غواړو ښې اړيکې دي. موږ به یو ښه تجاري توافق ولرو.» د آلمان صدراعظم تر دغه ملاقات وروسته خبریالانو ته وویل: «موږ به پر دغو موضاتو د لا ژور بحث له پاره چارواکي واستوو. موږ غواړو چې ېوې ګډې حل لارې ته ورسېږو.» مېرڅ وویل اروپاييٍ اتحادیه د سوداګریزو سیاستونو د ټاکلو مسئوله ده، خو آلمان د خپلو صادراتو حجم ته په کتو، په دې برخه کې مهم رول ادا کوي. ترمپ د اروپايي اتحاديې ۲۷ غړو هېوادونو ته د راتلونکې میاشتې جولای تر ۹مې ضرب الاجل ټاکلی چې یو توافق ته ورسیږي او د درنو تعرفو له لګولو مخنیوی وشي. امریکايي او د اروپايي اتحادیې چارواکو د چهارشنبې په ورځ په پاریس کې غونډه درلوده او وې ویل چې مذاکرات ګټور ول او په چټکۍ د پرمختګ په حال کې دي. نور ولولئ: ترمپ پر ځينو هېوادونو لګول شوې تعرفي ۹۰ ورځي وځنډولي اروپا چې په حاضر وخت کې د فولادو او المونیم له ۵۰ سلنو تعرفو او د موټرو له ۲۵ سلنه تعرفو سره مخ ده، توافق ته د نه رسېدو په صورت کې ممکن د امریکا متحده ایالاتو له لورې پرې د اکثرو توکو د تعرفو کچه له ۱۰ تر ۵۰ سلنې پورې لوړه شوي. مېرڅ تعرفې زموږ اقتصاد ګواښي د آلمان صدراعظم له سي ان ان تلویزیون سره په یو جلا مرکه کې وویل چې د امریکا متحده ایالاتو تعرفې د آلماني موټرو پر توليدونکو د پام وړ اغیز لري. هغه وویل: «دغه تعرفی... هغه څه دي چې واقعاً زموږ اقتصاد ګواښي او موږ ېې د کمولو په هڅه کې یو.» مېرڅ زیاته کړه: «زموږ نظر دا دی چې آزاد تجارت او آزاد بازارونه د هېوادونو د متقابل ثروت د تقویې له پاره تر ټولو ښه لار ده.» نور ولولئ: د ترمپ حکومت د افغانانو د انتقال د همغږۍ اداره لغوه کوي مېرڅ د آلمان «زيډ ډي اف» تلویزیون ته وویل چې ترمپ ته ېې وویل چې آلماني موټر جوړونکي شاوخوا ۴۰۰زره موټر په امریکا متحده ایالاتو کې جوړوي، چې دا نژدې په هغه اندازه دي چې آلمان کې جوړيږي او د دغو موټرو یوه برخه له امریکا آلمان ته صادریږي.
|
06.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: همزمان با فرا رسیدن عید قربان، سازمان صحی جهان میگوید که موارد مبتلا شدن به تب کانگو (CCHF) در افغانستان رو به افزایش است. سازمان صحی جهان روز پنجشنبه، ۱۵ جوزا، با نشر پیامی در ایکس گفته است که افزایش این بیماری بسیاری از اجتماعات را در معرض خطر قرار میدهد. این سازمان خطاب به شهروندان کشور گفته است: «آگاه باشید و اقدامات احتیاطی لازم را برای محافظت از خود و جامعه خود انجام دهید.» این سازمان از مردم خواسته است تا برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، اقدامات احتیاطی لازم را برای محافظت از خود انجام دهند. تب خونریزیدهنده کریمه-کانگو (CCHF) یک بیماری ویروسی است که از طریق نیش زدن کنه آلوده، تماس با خون یا گوشت حیوان آلوده به ویژه هنگام ذبح یا بلافاصله پس از آن، فرد را مبتلا میکند. این بیماری تا کنون در افغانستان جان شمار زیادی از شهروندان را گرفته
|
06.06.2025 بی بی سی پر امریکا متحدو ایالاتو وروسته له هغې نیوکې ډېرې شوې چې د هغه پرېکړهلیک مسوده يې ویټو کړه چې پکې په غزه کې د فوري، بې قید او شرطه او دایمي اوربند غوښتنه شوې وه. څوارلسو نورو غړو د دې سند په پلوي رایه ورکړه، چې د ټولو یرغملو د خوشي کولو او پر بشري مرستو د بندیزونو د لېرې کولو غوښتنه یې هم کړې وه. د چین استازي ویلي چې دې کار واشنګټن د ملګرو ملتونو لخوا د جګړې د درولو په برخه کې د بې کفایتۍ اصلي لامل وښود. د پاکستان سفیر دغه رایه یو اخلاقي تور داغ وباله. ورته مهال، هغې ناندریزې نوې مرستندویه ادارې چې په غزه کې فعالیت کوي، د خپلو تاسیساتو د بیا پرانیستلو نېټه ځنډولې ده.
|
06.06.2025 دآزادی رادیو د خوړو خوندیتوب د وضعیت ارزونې لپاره د نړیوال چوکاټ «ای پي سي» تازه ارزونې ښيي، سره له دې چې په افغانستان کې د حاصلاتو د راټولولو له امله تمه ده د خوړو خوندیتوب لږ څه ښه شي، خو اټکل کېږي چې میلیونونه افغانان لا د خوړو د خوندیتوب له بیړني وضعیت یا ناورین سره مخ دي. دا ارزونه چې چهارشنبه د جون په ۴مه خپره شوې ښيي چې شاوخوا ۹.۵ میلیونه کسان به د ۲۰۲۵ د مې له میاشتې تر اکتوبر پورې چې د افغانستان د ۴۶ میلیوني جمعیت ۲۱ سلنه جوړوي د اقتصادي وضعیت د نه ثبات، د نړیوالو مرستو د کمښت او د اقلیمي بدلونونو له امله د خوړو د نه خوندیتوب دریم ( ناورین ) او څلورم ( بېړنی) پړوا تجربه کړي. تر اوسه مو هیڅ مرسته نه ده ترلاسه کړې، د خوړو لپاره هم څه نه لرو، مېړه مې عصبي ناروغي لري، مزدوري نشي کولی، کوم کار نشي کولی
وړاندې راغلي، چې دا شمېر په مارچ او اپریل کې ۱۲.۶ میلیونه کسان وو. «ای پي سي» وایي، تېر کال په همدې فصل کې شاوخوا ۱۴ سلنه اړمنو خلکو د خوړو مرستې ترلاسه کړې وې، خو سږ کال یواځې ۱ سلنه، یعنې نژدې ۶۲۵ زره کسان له مرستو برخمن شوي دي. دوی د دې مرستو د کمښت اصلي لامل، د افغانستان لپاره د بشري مرستو په بودجه کې ۴۰ سلنه کموالی بللی دی. په دغه ارزونه کې دغه شان ویل شوي، چې بدخشان او سرپل ولایتونه چې شاوخوا ۴۰ سلنه وګړي یې په ناورین یا د بیړني حالت په وضعیت کې دي تر ټولو زیانکالي دي. دغه شان، فاریاب، غور او سمنګان هم ورته وضعیت لري. په همدې حال کې یو شمېر اړمن افغانان وايي، بېړنیو بشري مرستو ته اړتیا لري.
|
06.06.2025 رادیو آزادی در روزهای عیدالاضحی یا عید قربان، مخصوصاً روز اول این مناسبت، بسیاری از مردم با مشکل پیدا کردن قصاب مسلکی روبهرو میشوند. زیرا در این روزها بسیاری کسانیکه شغلشان قصابی نیست نیز برای ذبح حیوانات به شهر، بازار، کوچهها و سرکها میآیند و شماری از آنها کار را به درستی انجام نمیدهند که باعث ایجاد مشکلات میشود. اما رفیعالله قصاب، مردی کارد و تبر به دست از باشندههای شهر کابل است که میگوید: "من خودم جواز دارم، امر فعالیت دارم و کارت صحت نیز دارم." رفیعالله ۴۵ ساله میگوید که از بیش از دو دهه بدینسو قصابی میکند و در دکان قصابیاش گوشت حیوانات کوچک و بزرگ را میفروشد. او میافزاید که از یک هفته قبل مردم برای ذبح حیواناتشان در روز عید با او صحبت کردهاند، چون به گفته او، بسیاری مردم میترسند مبادا حیوانشان را قصاب غیر مسلکی ذبح نکنند. کارد قصاب یک چربی و شناسایی خاص خود را دارد، اما غیر حرفهایها کارد و تبرهایشان خشک میباشد
از رفیعالله پرسیدیم که در روز عید قربان که بسیاری افراد با کارد و تبر در کوچهها قصابی میکنند، چطور میتوانیم قصاب مسلکی را از غیر مسلکی تشخیص دهیم؟ او به رادیو آزادی گفت: "کارد قصاب یک چربی و شناسایی خاص خود را دارد. اما غیر حرفهایها کارد و تبرهایشان خشک میباشد. آنها ابزار خود را ارزان میخرند، شاید همه را زیر ۵۰۰ افغانی بخرند، درحالیکه من کاردی دارم که ۴۵۰ افغانی، تبری دارم که ۲،۰۰۰ افغانی و ساطوری دارم که ۲،۵۰۰ افغانی خریدهام." رفیعالله در ادامه گفته که اگر کسی قصاب مسلکی نباشد، ذبح حیوان چی مشکلاتی را به بار میآورد: "اول اینکه وقت را ضایع میکند. دوم اینکه گوشت را خراب میکند، استخوانها را توته کرده با گوشت مخلوط میکند که هنگام پختن به دهان میآید و مشکلساز میشود، اما قصاب حرفهای گوشت و استخوان را با روش خودش از هم جدا میکند." او میگوید که گاهی حیوانات از نزد قصاب فرار میکنند که این ارتباطی به مسلکی بودن ندارد، بلکه به شوخ بودن و قوی بودن حیوان مربوط میشود.
|
06.06.2025 صدای آلمان حکومت جدید آلمان میخواهد به وعدههای پذیرشی که قبلاَ به افغانهای در معرض خطر داده شده است پایبند بماند. در حال حاضر هنوز هم حدود ۲۵۰۰ شهروند افغانستان در پاکستان منتظر انتقال به آلمان هستند.
یوهان وادهفول، وزیر امور خارجه آلمان روز چهارشنبه در جلسه پرسش و پاسخ در مجلس فدرال «بوندستاگ» گفت: «در مواردی که تعهدات پذیرش الزامآور قانونی داده ایم، طبعاً به آنها پایبند خواهیم بود.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! او جزئیات بیشتر نداد و تاریخ دقیقی را برای سفر تقریباً حدود ۲۵۰۰ نفری که در اسلام آباد پایتخت پاکستان در انتظار انتقال به آلمان به سر میبرند، نیز ذکر نکرد. حکومت پیشین آلمان به این نظر بود که به تعهدات پذیرشی که قبلاً به افغانهای در معرض خطر داده شده بود، باید عمل شود. اما آخرین پروازهای انتقال افغانها از اسلام آباد به آلمان توسط حکومت پیشین آلمان مورد انتقاد شدید سیاستمداران حزب محافظهکار دموکرات مسیحی قرار گرفته بود که وزیر خارجه کنونی نیز از همین حزب است.
|
06.06.2025 دویچه ویلی ترمپ امریکا ته د افغانستان په گډون ۱۲ هیوادونو د اتباعو پر ورتگ بندیز ولگاagoدونالډ ټرمپ، د یوه فرمان په صادرولو سره امریکا متحده ایالاتو ته د ۱۲ هیوادونو د اتباعو پر راتگ بندیز ولگاوه چي سر له راتلونکي دوشنبې (۲۰۲۵م کال د جون ۹) څخه به عملي سي. د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر په یوې اعلامیې کي ویلي دي: «زه د یوه ولسمشر په توگه باید د متحده ایالاتو د ملي امنیت او ملي منافعو د ساتلو له پاره اقدام وکړم.» نوموړي په دغه اعلامیه کي زیاته کړه: «موږ سفري بندیزونه چي ځینې یې د ترمپ د سفر بندیزونه بولي، وضع کوو او ترهگر او راډیکال اسلامپاله له خپل هیواده لیري ساتو، هغه ممنوعیت چي د سترې محکمې له خوا تائید سوی دی.» د ترمپ دغه فرمان، امریکا متحده ایالاتو ته د ۱۲ هیوادونو د اتباعو بشپړ تگ منع کوي. دغه هیوادونه، افغانستان ، میانمار، چاد، د کانگو جمهوریت، استوایی گیني، اریتریا،هائیتي، ایران، لیبیا، سوډان او یمن دي. د ترمپ له خوا په صادره سوې اعلاميه کې راغلي دي چي سربیره پردې د بروندي، کیوبا، لائوس، سیرالئون، لوگو، ترکمنستان او ونزویلا د هیوادونو د اتباعو پر راتگ به هم بندیزونه وضع سي. ترمپ په خپله ټولنیزه شبکه «تروث سوشیال» کې د یوې ویدیو په خپرولو سره وویل چي د نړۍ په شاوخوا کې د »گواښونو په څرگندیدو« سره امکان لري چي نور هیوادونه هم دغه نوملړ ته وراضافه سي. ترمپ زیاته کړې ده: «موږ په ۲۱ مې پیړۍ کي د پرله پسې ترهگري بریدونو شاهدان یو چي د نړۍ د خطرناکو سیمو د هغو اشخاصو له خوا ترسره سوي چې د خپلو ویزو له مودې څخه یې زیات وخت تیر کړی دی.» اړوند:ترمپ په هاروارد پوهنتون کې د بهرنیو محصلینو د منلو مجوز لغوه کړ هغه څرگنده کړې ده، کله چې «اساسي پرمختگونه» رامنځته سي، دغه محدودیتونه له منځه ځي. ترمپ ویلي دي: «موږ نه سو کولای په سادگۍ سره له هر هیواد څخه پرانیستی مهاجرت ولرو چي ونه سو کولای هغه کسان په مصؤن او باور وړ توگه تر ارزونې لاندي ونیسو چي د امریکا متحده ایالاتو ته د راتگ له پاره هڅه کوي.» د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر ادامه ورکوي: «موږ هغو کسانو ته د داخلیدو اجازه نه ورکوو چي موږ ته زیان رسوي او هیڅ شی د امریکا له امنیت څخه د ساتلو په برخه کي زموږ مخه نه سي نیولای.» سپیني ماڼۍ په معلوماتي پاڼو کي ویلي دي چي په دغه نوملړ کي ځیني هیوادونه د ارزونې مناسبه پروسه نه لري چي دغه هیواد ته له داخلیدو مخکې د خطرناکو کسانو په پیژندلو کي د وړتیاوو مخه نیسي. په دغو معلوماتي پاڼو کې راغلي دي چي د ځینو نورو هیوادونو اتباع په متحده ایالاتو کې د خپلو ویزو له مودې څخه د تیریدو لوړه کچه لري یا د هویت او ګواښونو په اړه د معلوماتو په شریکولو کې همکاري نه کوي. ترمپ د خپلې ولسمشرۍ په لومړۍ دوره کي د یوه فرمان په صادرولو سره امریکا متحده ایالاتو ته د څو هیوادونو د اتباعو پر راتگ چي زیاتره یې مسلمانان ول، بندیز ولگاوه. په هغه وخت کي د دغه هیواد څو محکمو دغه ممنوعیت غیرقانوني اعلان کړ او بلاخره د امریکا متحده ایالاتو عالي محکمې په ۲۰۱۸م کال کي اعلان وکړ چي د دغه ډول ممنوعیت صادریدل «د ولسمشر صلاحیت دی.»
|
05.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، بدخشان: مرکز زمینلرزهنگاری اروپا-مدیترانه از وقوع زمینلرزهای نسبتاً قوی در شمالشرق افغانستان خبر داده است. براساس معلومات این مرکز، این زمینلرزه حوالی ساعت ۱۱:۵۹ چهارشنبهشب، ۱۴ جوزا، بخشهایی از ولایت بدخشان و مناطق هممرز با چین و تاجیکستان را تکان داده است. شدت این زمینلرزه ۵.۳ درجه ریشتر و مرکز آن در ولسوالی جرم ولایت بدخشان، در ۶۵ کیلومتری شمالغرب شهر فیضآباد، ثبت شده است. بر بنیاد دادههای این مرکز، زمینلرزه در عمق ۲۵ کیلومتری زمین رخ داده و شدت آن در مناطق نزدیک به کانون زلزله «متوسط» گزارش شده است. با آنکه این زمینلرزه در شماری از ولسوالیهای بدخشان و مناطق مرزی قابل حس بوده، تا کنون گزارشی از تلفات جانی یا خسارات مالی ناشی از آن در دست نیست. این در حالی است که بدخشان یکی از زلزلهخیزترین ولایتهای کشور بهشمار میرود و در ماههای اخیر چندین بار شاهد لرزشهای متوسط و شدید بوده است.
|
05.06.2025 بی بی سی د سره صلیب نړیوالې کمېټې (ای سي ار سي) مشره وايي، ''غزه د ځمکې پر مخ تر جهنم بدتره شوې ده.'' د بي بي سي له خبریال جیریمي بوین سره مرکه کې میرجانا سپولجاریک وايي، د غزې له اوسېدونکو انساني کرامت اخیستل کېږي او نړیوال بشري قوانین د له منځه تلو په حال کې دي. په جینیوا کې د سره صلیب مرکزي کمېټې په مرکزي دفتر کې د بي بي سي له خبریال سره مرکه کې اغلې سپولجاریک وویل، بشریت ناکامېږي، دولتونه داسې هېڅ څه نه کوي، چې جګړه ختمه شي، د فلسطینیانو ستونزې پای ومومي او یا هم یرغمل شوي اسرائیلیان خوشي شي. نوموړې زیاتوي، په غزه کې چې څه کېږي، دا د منلو وړهيڅ یو اخلاقي، قانوني او بشري معیارونو سره برابر نه دي. ای سي ار سي یوه نړیواله اداره ده، چې په جګړه ځپلو سیمو کې خدمت کوي. دا سازمان په غزه کې له ۳۰۰ ډېر کارکوونکي لري، چې ډېری یې فلسطینیان دي. دا سازمان د غزې په سویلي سیمه رفح کې یو جراحي روغتون لري او دا د مرستو وېش هغو ځایونو ته تر ټولو نژدې روغتیايي مرکز دی، چې په دا وروستیو ورځو کې په کې ګڼ شمېر فلسطینیان ووژل شول.
|
05.06.2025 دآزادی رادیو سپینه ماڼۍ وايي چې د منځني ختیځ لپاره د ولسمشر ټرمپ ځانګړي استازي سټیو ویټکوف ایران ته یو مفصل او د منلو وړ وړاندیز کړی دی چې ولسمشر هیله لري تهران به یې ومني. د سپینې ماڼۍ ویاندې کارولین لیویټ د سې شنبې په ورځ ( دجون ۳) خبریالانو ته وویل: ویټکوف د ایران رژیم ته یو مفصل او د منلو وړ وړاندیز کړی دی چې ولسمشر هیله لري دوی به یې ومني. که یې ونه مني، نو جدي عواقب به ولري.
په ورته وخت کې، د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزارت اعلان وکړ چې د ایران د اسلامي جمهوریت پر وړاندې د اعظمي فشار کمپاین به په بشپړ ځواک سره دوام وکړي. ولسمشر ډونالډ ټرمپ د دوشنبې په ماښام په خپلې ټولنیزې شبکې کې په یوه لنډ پوسټ کې پخواني ولسمشر جوبایدن ته په اشاره ولیکل چې :" (د امضا ماشین) باید ډیر دمخه د ایران له خوا دیورانیمو دغني کولو مخه نیولې وای . داحتمالي توافق په اساس به مونږد یورانیمو هیڅ ډول غني کولو ته اجازه ورنکړو!" ترمپ دا څرګندونې څو ساعته وروسته له هغه وکړې چې اکسیوس سایټ په تفصیل سره راپور ورکړ چې د امریکا لیکل شوی وړاندیز چې تهران ته استول سوی ایران ته اجازه ورکوي چې په خپله خاوره کې د یوې ټاکلې مودې لپاره په ټیټه کچه یورانیم غني کړي. نیویارک ټایمزهم د سې شنبې په ورځ ورته راپور خپور کړ. دغې ورځپاڼې د ایراني او اروپايي چارواکو چې نومونه یې نه دي یاد کړي له قوله ولیکل : "د ټرمپ اداره د یو لنډ مهاله پلان وړاندیز کولو په لټه کې ده چې ایران ته اجازه ورکړي چې په ټیټه کچه یورانیم غني کړي پداسې حال کې چې دنورو هیوادونو سره د یو جامع پروګرام په اړه خبرو ته دوام ورکوي چې هدف یې اټومي وسلوته د ایران دلاس رسي مخنیوی دی." تردې مخکې د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو او سټیو ویټکوف په دې ټینګار کړی وو چې ایران باید یورانیم هیڅ غنی نه کړي . خو ایران دا خبره رد کړې. د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي، چې مصر ته یې سفر کړی، د سې شنبې په ورځ مصري رسنیو سره په یوه مرکه کې د تهران "د غني کولو په حق" ټینګارو کړ او ویې ویل: "که امریکایان د صفر غني کولو ټینګار وکړي، مونږ نشو کولی یوې موافقې ته ورسیږو. خو که هدف اټومي وسلې ته د ایران د لاس رسي مخنیوی وي ، نو موافقه ممکنه ده." عباس عراقچی زیاته کړې چې هغه وړاندیز چې ایران د متحده ایالاتو څخه ترلاسه کړی ،دده په وینا "ډیر ابهامونه او پوښتنې" لري او ایران به په راتلونکو ورځو کې دخپلو اصولو او ګټو په اساس مناسب ځواب ورکړي.
|
05.06.2025 رادیو آزادی بر اساس این محدودیت خبرنگاران زن و کارمندان رسانهای در ولایت ننگرهار بدون محرم شرعی اجازه رفتوآمد به محل کار را ندارند و کارمندان زن و مرد نمی توانند به گونهء مشترک برنامه داشته باشند. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان، در اعلامیهای که روز سهشنبه، سوم جون منتشر کرده، با ابراز تاسف عمیق درین مورد افزوده است که این اقدام نه تنها نقض آشکار حقوق اساسی زنان است، بلکه به آزادی بیان، سهم زنان در عرصه رسانهها و حق دسترسی مردم به اطلاعات آزاد و متوازن نیز آسیب جدی میزند. در اعلامیه آمده است که خبرنگاران زن با قبول هر گونه تهدید، وظیفهٔ رساندن صدای مردم را انجام داده اند، اما اینگونه محدودیتها زمینه حذف آنان را از صحنه رسانهای فراهم میسازد. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان از نهادهای بینالمللی حقوق بشری، جامعه جهانی، سازمانهای حامی آزادی مطبوعات و دفاتر سازمان ملل متحد در افغانستان خواسته است که در برابر چنین سیاستهای سرکوبگرانه علیه زنان خاموشی اختیار نکنند و برای حمایت از حضور آزاد، مؤثر و مصئون زنان در رسانهها، گامهای عملی بردارند. خبرنگاران زن و کارمندان رسانهای در ولایت ننگرهار بدون محرم شرعی اجازه رفتوآمد به محل کار را ندارند
در اعلامیه همچنان به نقل از کمیته زنان این سازمان از طالبان خواسته شده است که به جای وضع چنین محدودیتهای استبدادی و تبعیضآمیز، زمینهٔ مشارکت زنان را در تمامی عرصهها بهویژه در حوزه رسانه بر بنیاد برابری و احترام فراهم سازند. در اعلامیه ابراز نگرانی شده که تداوم اقدامات سرکوبگرانه علیه زنان، افغانستان را بیش از پیش از دید جامعه جهانی خواهد انداخت. قریشی بدلون، مسئول نشرات ریاست اطلاعات و فرهنگ ننگرهار، به پرسش رادیو آزادی در این باره پاسخ نداده است، اما مسئولان برخی از رادیوهای افام در این ولایت به رادیو آزادی تأیید کردهاند که چند روز پیش، مسئولان این ریاست در یک نشست ویژه به آنان هشدار دادهاند که کارمندان زن نباید بدون محرم شرعی به دفاتر مراجعه کنند و نشرات مشترک میان همکاران زن و مرد نیز ممنوع شده است.
|
05.06.2025 صدای آلمان ایلان ماسک با نشر یک نظریه شدیداً انتقادی لایحه مالیاتی و هزینه های دولتی را که توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا ارائه شده، «افتضاح و انزجارآور» خواند. ماسک این گفته ها را مدت کوتاهی پس از آن مطرح کرد که دوره کاری اش برای دولت ترامپ در واشنگتن به پایان رسیده است. او در آن جا رهبری وزارت کارآمدی دولت را به عهده داشت که از آن به عنوان دوج "دیاوجیای" یاد می شود. این لایحه که ترامپ از آن به عنوان «لایحه بزرگ و زیبا» یاد می کند در مجلس نمایندگان ایالات متحده امریکا تصویب شده است. اما در مجلس سنا چند نماینده جمهوریخواه که خواهان کاهش بیشتر هزینه ها هستند از تصویب آن جلوگیری میکنند. ماسک و دیگران چه گفتند؟ ماسک در سایت «ایکس» که مالک آن است، نوشته است: «این لایحه عظیم و خشمگین کننده در مورد هزینه ها که شکمش از خوک پر شده است، یک لایحه انزجارآور است.» در اصطلاح سیاسی ایالات متحده امریکا اصطلاح «شمکش با خوک پر شده» برای طرح ها و لوایحی استفاده میشود که ظاهراً موضوعی ملی و فدرال است اما در داخل آنها مفاد و مصوباتی گنجانیده شده که نمایندگان کنگره برای جلب نظر رایدهندگان حوزه انتخاباتی خود طرح کرده اند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! در ادامه این پیام آمده است: «شرم بر آن هایی که به آن رای مثبت دادند. شما میدانید که کار اشتباهی کرده اید. این را می دانید.» او افزود که این لایحه «کسری بودجه را که همین حالا هم بسیار بالا است به ۲.۵ تریلیون دالر (!!!) افزایش میدهد و بدیهی غیرقابل تحملی را بر دوش شهروندان امریکایی می گذارد.» کارولین لیویت، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید گفت: «ببینید، رئیس جمهور به خوبی می داند که ایلان ماسک در مورد این لایحه چه فکر می کند. اما این تغییری در نظر رئیس جمهور ایجاد نمی کند. این یک لایحه بزرگ و زیبا است و او به آن پابند است.»
|
05.06.2025 دویچه ویلی د پاکستان د کورنيو چارو وزارت ويلي دي چې د روان میلادي کال په اپريل میاشت کې له دغه هېواد څخه د افغان کډوالو د بیرته ستنولو د لړۍ له پېلولو راهېسې تر اوسه تر ۲۰۰ زرو ډېر افغانان بيرته خپل هېواد ته تللي دي. پاکستان د هغو تر ۸۰۰ زرو ډېرو افغانانو د بیرته ستنولو يو کلک کمپاين پيل کړی دی چې په دغه هېواد کې د اوسيدو قانوني اسناد نه لري. په دې افغانانو کې ځيني هغه هم شامل دي چې په پاکستان کې زيږيدلي او يا هم له لسیزو راهېسې په دغه هېواد کې ژوند کوي. په ټوله کې يو ميليون افغانان بيرته خپل هېواد ته ستانه شويد وزارت په حواله تر ۱۳۵ زره ډېر افغانان په اپريل میاشت کې له پاکستانه وتلي ول، په داسې حال کې چې بيا په می میاشت کې یې شمیر ۶۷ زره ته ټیټ شوی وو او د روانې جون میاشتې په لومړيو دوو ورځو کې بيا تر ۳۰۰۰ ډېر افغانانو بيرته خپل هېواد ته ليږدول شوي دي. د تېرو څو لسیزو جګړو او کړکېچونو له کبله په میليونو افغانانو پاکستان ته پناه وړې ده. په ۲۰۲۱م کال کې واک ته د طالبانو تر رسېدو وروسته هم په سونو زره افغانان پاکستان ته کډه شول. اړونده موضوع: ملګري ملتونه: تر سلو زرو ډېر افغانان له پاکستان څخه اخراج شوي په ۲۰۲۳م کال کې هم د افغانانو د بیرته ليږدولو يو کمپاین پيل شوی وو چې په ترڅ کې یې په سونو زره افغانان د نیول کیدو او ځورول کیدو له ویرې يوازې د څو ورځو په موده کې بیرته افغانستان ته ستانه شول. په دې ترتيب تر اوسه تر يو ميليون ډېر افغانان له پاکستانه بیرته خپل هېواد ته ستانه شوی دي.
|
04.06.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: مطیعالحق خالص، رییس اداره حفاظت از محیط زیست طالبان، به منظور شرکت در نهمین نشست رهبری کشورهای دارای زیستگاه پلنگ برفی، به قرغیزستان سفر کرده است. اداره حفاظت از محیط زیست طالبان، روز سهشنبه، ۱۳ جوزا، با نشر اعلامیهای گفته که خالص در راس یک هیات رسمی، به نمایندهگی از امارت اسلامی در این نشست منطقهای شرکت میکند. طبق اعلامیه، این نشست در روزهای ۵ و ۶ جون ۲۰۲۵ در کشور قرغیزستان برگزار میشود و مقامهای ارشد، کارشناسان محیط زیست و نمایندهگان ۱۲ کشور دارای زیستگاه طبیعی پلنگ برفی در آن شرکت خواهند کرد. بربنیاد اعلامیه، هدف نشست ارزیابی برنامههای ملی حفاظت از پلنگ برفی و تدوین استراتژیهای مشترک برای مقابله با شکار غیرقانونی و تغییرات اقلیمی گفته شده است. رییس اداره حفاظت از محیط زیست طالبان گفته است که این نخستین بار پس از بازگشت طالبان به قدرت است که نمایندهگان این گروه در چنین نشست منطقهای حضور مییابند. به گفته اداره حفاظت از محیط زیست طالبان، هیات این کشور در نشست، گزارشی از وضعیت این گونه در بدخشان و نورستان ارایه کرده و چالشهای موجود را با کشورهای عضو مطرح خواهد ک
|
04.06.2025 بی بی سی د عکس سرچینه،IN تشریح،ثنا یوسف ۱۷ کلنه وه د پاکستان د پلازمېنې اسلام اباد پولیس وايي، د ټیک ټاکرې ثنا یوسف په وژنه تورن کس یې نیولی دی. ثنا یوسف ۱۷ کلنه وه او پر خواله رسنیو ټېک ټاک او انسټاګرام یې ګڼ شمېر پلویان لرل. دا دوشنبه (مې دویمه) ماښام مهال په خپل کور کې د یوه نامعلوم کس له خوا په ډزو وژل شوې ده. د پاکستاني رسنیو د راپورونو له مخې، ثنا یوسف د 'خیبر پښتونخوا د چترال' اوسېدونکې وه چې له څو مودې راهیسې له کورنۍ سره پلازمېنه اسلام کې اوسېده. د اغلې یوسف د مرګ په پلټنه کې ښکېل یوه امنیتي چارواکي بي بي سي ته ویلي، د ثنا یوسف د موبایل له پلټنې ورته معلومه شوې چې له وژنې وړاندې دوو ورځو کې قاتل له هغې سره پر موبایل خبرې کړې دي. دا چارواکی وايي: "موږ چې د ثنا یوسف په موبایل کې نیول شوې اړیکې وارزول د یوه موبایل نمبر پر پروفایل د لګېدلي عکس څېره هغه کس ته ورته و چې د اغلې یوسف کورنۍ وايي، کورته ور ننوتلی او پر هغې یې ډزې کړې دي."
|
04.06.2025 رادیو آزادی در حالی که روند اخراج پناهجویان افغان از پاکستان و ایران به افغانستان به شدت ادامه دارد، کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان «یو ان اچ سی آر» میگوید فرزندان بازگشتکنندگان و بیجاشدگان داخلی ۱۴ درصد کمتر از کودکان سایر خانوادههای افغان به مکتب میروند. «یو ان اچ سی آر» در تازه ترین گزارش خود که روز دوشنبه، ۱۳ ماه جوزا منتشر کرد، افزوده که این خانوادهها بر ضرورت دسترسی برابر به آموزش تأکید میکنند. در ادامه آمده که به دلیل نابرابری درآمد و ساختاری، شرایط زندگی برای افغانهای برگشته به طور فزاینده دشوار شده است. در این گزارش آمده که مشکلات اقتصادی و شرایط اجتماعی سبب شده است که مهاجران برگشته در زمینۀ دسترسی به خدمات مختلف با مشکلات جدی مواجه شوند. در ادامه آمده که همچنان بازگشت کنندگان نسبت به دیگر خانوادههای افغان به مراکز صحی دسترسی کمتری دارند. کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم از سوی طالبان، دسترسی افغانهای برگشته به آموزش را بیشتر تحت تأثیر قرار داده است. در همین حال شماری از مهاجران برگشته میگویند که افزون بر مشکلات مختلف دیگر در کشور ، عدم دسترسی فرزندان شان به آموزش، عمیقاً آنان را رنج میدهد.
|
04.06.2025 دآزادی رادیو د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکونکي ویلي چې په افغانستان کې د طالبانو له لوري په روان ۲۰۲۵ کال کې د علني بدني سزاګانو پلی کول د پام وړ زیات شوي دي او دا چې دا اقدامات باید سمدستي ودرول شي. ریچارډ بېنیټ د جون ۲ مه په خپله اېکس پاڼه لیکلي چې "طالبانو تیره اونۍ ۶۳ نارینه او څلور ښځې په عام محضر کې په درو وهلي دي". ښاغلي بنټ دغه بدني سزاګانو پلې کېدو ته په اشارې ویلي، چې دا یوه جدي یادونه ده چې طالبان باید عادي نه شي او هېڅ افغان پناهغوښتونکی باید په زور بېرته افغانستان ته ونه لېږل شي. په داسې حال کې چې د طالبانو سترې محکمې د ریچارډ بېنیټ له څرګندونو څو ساعته وروسته په خپله اېکس پاڼه په لغمان او بدخشان کې په عام محضر کې د یوې ښځې په ګډون د درې کسانو په درو د وهلو خبر ورکړ ریچارډ بینټ دغه ډول سزاګاني له نړیوالو قوانینو سرغړونه بللې ده. د طالبانو سترې محکمې ویلي چې دا درې کسان د الکولي مشروباتو د پلور او له کوره د تېښتې په تور ۳۹ دورې او په دوه کاله بند محکوم شوي دي. په ورته وخت کې د بشري حقونو یو شمېر مدافعین او حقوقي کارپوهان وايي چې د طالبانو له لوري د علني سزاګانو دومداره پلي کول نړۍ ته د افغانستان بد تصویر وړاندې کړی او د خلکو او نړیوالو څارونکو مایوسي یې زیاته کړې ده. د بشري حقونو فعالې او د روادارۍ په نوم د بشري حقونو د بنسټ مشرې شهرزاد اکبر ازادي راډيو ته وویل چې په ډیری قضیو کې د محکمې پروسه عادلانه نه وي او طالبان په ټولنه کې د ستونزو د اصلي لاملونو له حل کولو پرته د عدالت د تامین په نوم په عام محضر کې بدني سزګانې پلی کوي. "دا نه یوازې په افرادو بلکې په ټولنه بدې اغیزې لري، په ځانګړي ډول د هغه کسانو لپاره چې په ټولنه کې د عادي کېدو هڅه کوي،له بده مرغه طالبان او افغانستان په سیمه او اسلامي نړۍ کې یو بد انځور لري او دا افغانستان دا ډول انځور یا تصویر وړاندې کول ډېرې بدې اغیزې لري." یو شمېر حقوقي کارپوهان هم وايي چې د افغانستان په قضايي سیستم کې د محکمې حکم باید د تورن د مدافع وکیل په شتون کې د جرمي قانون پر بنسټ له دریو پړاونو قضايي پروسې له لارې اجرا او صادر شي. دوی ټینګار کوي چې قضا باید یوه خپلواکه اداره وي او باید د حکومت د پالیسیو په خدمت کې نه وي. د حقوقي چارو څېړونکي محمد اصف فقیري ازادي راډيو ته وویل چې د طالبانو له لوري د خپل سرو کړنو دوام د خلکو او نړیوالو څارونکو مایوسي زیاته کړې ده. "له بده مرغه، د قانوني بنسټونو ته د افغانستان رسېدل یوازې یو ارمان دی، ځکه له ۲۰۲۱ کال وروسته طآلبانو هم د عصري کېدو او رښتینې ډیموکراسي په لور کوم ګام وانه خیست، بلکې د صحرايي محکمو په ګډون یې داسې اقدامات وکړل چې خلک او نړیوال څارونکي یې ناهیلي کړل." دا په داسې حال کې ده چې په تېرو څه دپاسه دریو کلونو کې د ملګرو ملتونو په ګډون د بشري حقونو بیلابیلو بنسټونو په وار وار د طالبانو پر حکومت غږ کړی چې په عام محضر د بدني سزاګانو پلی کول ودروي. خو د طالبانو حکومت تل ویلي چې د افغانستان قوانین د اسلامي شریعت له مخې ټاکل شوي او دا چې د نړیوالو قوانینو سره په ټکر کې دوی د اسلامي قانون پیروي کوي.
|
04.06.2025 دویچه ویلی تیره ورځ د اوکراین او روسیې ترمنځ د احتمالي اوربند په اړه مذاکراتو له ناکامۍ وروسته سپينې ماڼۍ وویل چې ولسمشر ټرمپ تیار دی له پوتین او زیلنسکي سره ملاقات وکړي. د ترکیې ولسمشر هم دغه وړانډیز کړی و.
د دوشنبې په ورځ روسیه او اوکراین د احتمالي اوربند پر لور پرمختګ په برخه کې ناکامه شول. خو د دواړو هیوادونو پلاوو په استانبول کې د بندیانو پر یوې لوی تبادلې موافقه وکړه. ترکیې د می میاشت په نیمایي کې هم د دواړو هیوادونو ترمنځ د نیغ په نیغه خبرو اترو کوربتوب کړی و. د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان، وړاندیز کړی و چې د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین، د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلنسکي، او ډونالډ ټرمپ، دې د روانې میاشتې په وروستیو کې په استانبول یا انقره کې د دریمې دورې په ناسته کې ګډون وکړي. پوتین، تر اوسه پورې له دې ډول ملاقات څخه انکار کولو، خو زیلنسکي بیا ورته امادګي ښودلې وه. د اوکراین ولسمشر ویلي و چې مونږ مسایل یوازې د مشرانو په کچه حل کولی شو.
ټرمپ څه غواړي؟د سپينې ماڼۍ ویاندې کیرولین لیویټ، په واشنګټن کې وویل ټرمپ چې له درو کلونو راهیسې د روانې جګړې ژر تر ژر ختمیدل غواړي، دری اړخیزې سرمشریزې ته تیار دی، که داسې کیږي، «خو هغه غواړي چې دغه دواړه مشران او دواړه اړخونه یوځای د مذاکراتو میز ته راشي.» له پوتین، او زیلنسکي، سره د ملاقات کولو له پاره تیاري ښودلو سربیره، د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په حواله د دوشنبې په ورځ په استانبول کې شوو خبرو اترو کې کوم امریکایي استازي گډون نه و کړی. په دې منځ کې زیلنسکي وویل: «مونږ د امریکا سختو اقداماتو ته ډیر په تمه یو.» هغه پر ټرمپ ټینګار وکړ چې پر روسیې دې بندیزونه سخت کړي، څو هغه بشپړ اوربند ته راضي شي.
|
04.06.2025 صدای آلمان شماری از مهاجران افغان در تاجیکستان مدعی اند که از ترس اخراج، ماههاست خانهنشین شده اند. به گفته آنان با آنکه همه مهاجران مدرک دارند، پولیس مردان و جوانان را بازداشت و به افغانستان پس میفرستند.
به نظر میرسد که تاجیکستان از چند ماه به اینسو محدودیتها را بالای مهاجران افغان بیشتر کرده است. مهاجران افغان مدعی اند که تاجیکستان از شش ماه به ایسنو بازداشت و اخراج افغانها را شدت بخشیده است. شماری از این مهاجران به دویچهوله میگویند، با وجود داشتن مدارک اقامت و ثبت بودن در کمیساریای عالی سازمان ملل، پولیس تاجیکستان در محلات مهاجرنشین گشتزنی کرده، مردان و جوانان را پس از بازداشت مستقیماً بهافغانستان اخراج میکند. یکی از مهاجران با صدایی بغضآلود، میگوید: «پولیس بلاک به بلاک و خانه به خانه میگردد. مردان و جوانان را بازداشت میکند. کسی از ترس بیرون رفته نمی تواند.» زندگی پنهانیکی از جوانان افغان که به دلیل ترس از بازداشت جرئت بیرون رفتن از خانه را ندارد، میگوید: «۱۸ روز میشود که از خانه بیرون نشدهام؛ در خانه زندانی هستیم، حتی جرئت رفتن به دهلیز را هم ندارم. پولیس زیر بلاکها گشت زنی می کند و وارد دهلیزها میشود؛ افغانها، بهویژه جوانان را بازداشت میکنند. پسران جوان نمیتوانند از خانه بیرون شوند.» این مهاجر افغان چشم دیدش را بیان می کند و می گوید که چندی پیش، یک مرد افغان را اخراج کردند. به گفته او، حالا همسر و فرزندان این مرد در بی سرنوشتی بسر می برند، در تاجیکستان تنها ماندهاند و اشک می ریزند. به گفته این مهاجران افغان در این روند اخراجها حتی به زنان نیز رحم نشده و شماری از زنان و دختران جوان نیز از تاجیکستان اخراج شدهاند. اخراج داکتران افغانیکی دیگر از مهاجران افغان گفت، چند داکتر افغان که در یکی از شفاخانههای تاجیکستان کار میکردند و به مهاجران کمکهای دارویی میرساندند، نیز از این کشور اخراج شدهاند. او میافزاید: «این داکتران داروهای اهدایی صلیب سرخ و نهادهای دیگر را به افغانها میدادند. حدود چهار داکتر در شفاخانه مشغول به کار بودند، اما همه را اخراج کردند.» این مهاجران می گویند که بارها به سفارت افغانستان در شهر دوشنبه مراجعه کرده اند، اما هیچ اقدامی از سوی مقام های این سفارت صورت نگرفته است. سفارت افغانستان در تاجیکستان تاکنون از سوی سفیر حکومت پیشین اداره می شود. وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان طالبان هفته گذشته از اخراج نزدیک به ۵۰ مهاجر افغان از تاجیکستان خبر داد. این افراد از طریق بندر شیرخان ولایت کندز به کشور بازگردانده شدند. به گفته مدیریت سرحدی این بندر، ۳۶ نفر دارای اسناد اقامت تاجیکستان بودند و ۱۲ نفر دیگر با وجود داشتن پاسپورت و ویزا اخراج شده اند . دلیل اخراجشان مشخص نیست. تاجکیستان پس از تسلط طالبان در افغانستان میزبان مقامهای حکومت پیشین و شماری از اعضای جبهه مقاومت ملی افغانستان نیز است. تا هنوز مشخص نیست که آیا تاجیکستان اخراج مهاجران افغان را به درخواست طالبان شدت بخشیده یا خیر.
|
03.06.2025 روزنامه هشت صبح دولت بریتانیا اعلام کرده است که در واکنش به آنچه تهدیدات روسیه و تغییر در شیوههای جنگ خوانده، ۱۲ زیردریایی تهاجمی جدید خواهد ساخت و ظرفیت نظامیاش را بهگونه بیپیشینه افزایش خواهد داد. کایر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، روز دوشنبه، ۲ جون، هنگام بازدید از تاسیسات نظامی بیاییی سیستمز در شهر گلاسگو گفته است که کشورش در آستانه ورود به «عصر جدید تهدید» قرار دارد و باید خود را برای نبرد آماده سازد. وی افزوده است: «تهدیدی که اکنون با آن روبهرو هستیم، جدیتر، فوریتر و پیشبینیناپذیرتر از هر زمانی پس از جنگ سرد است. ما با جنگ در اروپا، خطرات هستهای، حملات روزمره سایبری و تجاوز فزاینده روسیه در دریا و هوا روبهرو هستیم.» نخستوزیر بریتانیا گفته است که ارتش این کشور از این پس با هدف آمادهگی برای جنگ آموزش و تجهیز خواهد شد و تأکید کرده که تمامی شهروندان بریتانیا در دفاع از کشور سهم دارند. جان هیلی، وزیر دفاع بریتانیا، در سخنرانی جداگانه در پارلمان گفته است که ارتش بریتانیا با استفاده از فناوریهای نو مانند پهپادهای پیشرفته و هوش مصنوعی، «ده برابر مرگبارتر» خواهد شد. در حالی که در این بازنگری تهدیدات روسیه «فوری و ملموس» خوانده شده، چین به عنوان یک «چالش پیچیده و مداوم» یاد شده است. با این حال، استارمر در مقالهای برای روزنامه سان هشدار داده است که کرملین در هماهنگی با ایران و کوریای شمالی کار میکند. این در حالی است ک
|
03.06.2025 بی بی سی د جرمني د کورنیو چارو وزیر الېکزاندر ډوبرېنټ وايي، هیله لري اروپایي ټولنه داسې هر اړخیز توافق وکړي چې هغه رد شوي پناهغوښتونکي چې بېرته خپل هېواد ته نشي تللی، اصلي ټاټوبي ته نږدې درېیم خوندي هېواد ته ولېږل شي. د جرمني د لومړي وزیر فریدریش میرز محافظه کار ګوند د فبرورۍ په ملي ټاکنو کې د کډوالۍ د کچې راټیټولو له ژمنو سره واک ته ورسېدل. نظرپوښتنو ښوولې وه چې که څه هم له تېر کال راهیسې جرمني ته د ورتلونکو پناهغوښتونکو شمېر کم شوی، خو ډېری رای ورکوونکي دا حالت له کنټروله وتلی ګڼي. تېره میاشت د جرمني هغه مهال کورنیو چارو وزیرې نانسي فریزر ویلي وو چې په تېرو دوو کلونو کې د کډوالۍ د مدیریت د هڅو له امله دا کال جرمني ته د پناهغوښتونکو شمېر په تېره لسیزه کې تر ټولو ټیټ دی او ښايي دا کال يې شمېر تر یو ۱۰۰ زرو کسانو وانه وړي. د رویټرز خبري آژانس د ریپوټ له مخې، د شنبې (مې په دېرشمه) د جرمني نوي کورنیو چارو وزیر الېکزاندر ډوبرېنټ وویل چې د درېیم هېواد د کارولو تګلاره یوازې هغه وخت کارنده ده چې ټوله اروپا پرې په یوه خوله وي. هغه له وېلټ ام سانټګ ورځپاڼې سره په مرکه کې ویلي، داسې درېیمو هېوادونو ته اړتیا ده چې هغه کډوال ومني چې خپلو هېوادونو ته نشي ستنېدی.
|
03.06.2025 دآزادی رادیو «ای او ایم» تېره ورځ د یو نوي راپور په خپرولو زیاته کړې چې د می میاشتې له ۱۸مې تر ۲۴مې پورې له ایران او پاکستانه له ۱۰۴ زرو زیات کسان خپل هېواد ته ستانه شوي دي. د کډوالو په اړه د ګاونډیو هیوادونو، په ځانګړې توګه د ایران او پاکستان د پالیسو له سختېدو سره هم مهاله، د کډوالو نړیوال سازمان (ای او ایم) وروستۍ شمېرې ښیي چې د مې میاشتې په دریمه اونۍ کې، افغانستان ته د راستنیدونکو شمیر د هغو کسانو په پرتله له دوه چندو زیات و چې له هیواده وتلي دي. په راپور کې وړاندې راغلي چې د مې له ۱۸مې تر ۲۴پورې ۶۱ زره او ۱۳۲ کسان له ایرانه او ۴۳ زره او ۷۴۱ کسان بیا له پاکستانه افغانستان ته ستانه شوي دي. په راپور کې زیاته شوې چې د راستنیدونکو ۷۳ سلنه له ایرانه په زوره ایستل یا رد مرز شوي، ۱۶ سلنه یې په خپله خوښه راستانه شوي، او ۱۲سلنه یې د ناامنۍ د احساسولو له امله له ایرانه وتلي دي. دغه راز، د نیول کیدو له امله ویره، ځورونې او ایستل، د استوګنې د اسنادو نه درلودل، د ټولنیزو او اقتصادي فشارونو زیاتوالی، او د کورنۍ دغړو نیول یا ایستل بیا له پاکستانه د دې کسانو د بېرته ستنېدو اصلي لاملونه بلل شوي دي. یو افغان کډوال چې په دې وروستیو کې له پاکستانه افغانستان ته ستون شوی او اوس د پروان ولایت په بګرام ولسوالۍ کې اوسېږي او نه یېغوښتل چې په راپور کې یې نوم خپور شي، ازادي راډیو ته یې د خپلو ستونزو په اړه وویل: «موږ چې تورخم ته راغلو ویل چې د تاسو کارت ته په کتو ۳۷۵ ډالر درکوو، خو چې راغلو نه ډالر وه او نه هېڅ نور، دلته چې راغلي یو له ګڼو ستونزو سره مخ یو، دلته مو مالي وضعیت ډېر خراب دی، هر چېرې چې ولاړ شو هماغه زموږ د کارت نمبر مو اخلي خو تر اوسه یې کومه مرسته راسره نه ده کړې» په ایران کې یو افغان کډوال، چې د موضوع د حساسیت له امله یې نه غوښتل راپور کې یې نوم خپور شي، ازادي راډیو ته هم وویل: «موږ لا ایران کې یو او تر اوسه نه یو ایستل شوي، خو په ایران کې وضعیت ډېر وخیم دی، کورنۍ ډېرې ځوروي او کډې یې له کورونو ایستهاچوي، نیول ډېر دي، خلک ډېر ځورول کېږي، څه موده وړاندې مې ورور له خپلې کورنۍ سره دلته راروان وه، خو بیرته وشړل شو»
|
03.06.2025 رادیو آزادی شماری از باشندگان هلمند میگویند که درگیری میان نیروهای سرحدی پاکستان و طالبان در ولسوالی بهرامچه این ولایت متوقف شده، اما وضعیت همچنان ناآرام است. ساکنان این ولسوالی به رادیو آزادی گفتهاند که این درگیریها از ده روز پیش آغاز شده بود و پس از یک دوره آرامش نسبی، از روز شنبه هفته روان دوباره از سر گرفته شد و تا دیروقت شب گذشته ادامه داشت. به گفته آنها، این درگیریها باعث بیجا شدن شمار زیادی از باشندگان محل از خانههایشان شده است. محمد نبی، یکی از ساکنان بازار سفر ولسوالی بهرامچه ولایت هلمند میگوید که جنگ میان نیروهای سرحدی پاکستان و نیروهای طالبان در منطقه حاجی حلیم از سه روز پیش آغاز شده بود و شب گذشته پایان یافته است، اما فضای منطقه هنوز هم ناآرام است. در منطقه حاجی حلیم در نزدیک سرحد رخ داده و تمام مناطق اطراف آن از مردم خالی شده است
او به رادیو آزادی گفت: (من فعلاً در منطقهٔ جنگ حضور دارم، جنگ به این خاطر بود که مجاهدین (طالبان) میخواستند آنسوی خط یک پوسته ایجاد کنند و کانتینرهایشان را جابجا سازند، اما پاکستانیها اجازه نمیدادند، زمانی که مجاهدین(طالبان) موترهای خود را حرکت میدادند، آنها سرشان تیراندازی میکردند، این در منطقه حاجی حلیم در نزدیک سرحد رخ داده و تمام مناطق اطراف آن از مردم خالی شده است، مردم ملکی همه از خانههایشان بیجا شدهاند و وضعیت زنان و کودکان خوب نیست.) یکی از داکتران کلینیک ولسوالی بهرامچه که بهدلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت که جنگ از روز شنبه همین هفته آغاز شده بود و شب گذشته متوقف شد. به گفته او، تاکنون سه نیروی زخمی طالبان از منطقه درگیری جهت تداوی نزد آنان آورده شده اند: (من در بهرامچه هستم. از دیشب صدای فیر شنیده نشده، دیروز تمام روز جنگ بود. از مردم ملکی کسی آورده نشده، اما دو یا سه طالب زخمی که سطحی زخمی شده بودند، اینجا منتقل شدهاند. من در کلینیک هستم و از آن منطقه همه مردم خارج شدهاند.) برخی باشندگان محل میگویند احتمال از سرگیری درگیری وجود دارد و مردم هنوز به خانههایشان بازنگشتهاند.
|
03.06.2025 صدای آلمان بر اساس یک پژوهش آزادی بیان در اکثر کشورهای جهان محدود و یا کاملاً سرکوب شده است. به اساس این مطالعه، به خصوص وضعیت در کشورهایی مانند افغانستان، چین، اریتریا و ایران وخیم است.
اکثریت مردم جهان نمیتوانند ازآزادی بیان و تجمعات به شکل کامل استفاده کنند. بر اساس اطلس جامعه مدنی که روز دوشنبه از سوی سازمان امدادرسانی «نان برای جهان» منتشر شد، در ۱۱۵ کشور که تقریباً هفت میلیارد نفر جمعیت دارند، جامعه مدنی یا با محدویت مواجه است، یا تحت فشار است یا کاملا سرکوب میشود. به صفحه اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید داگمار پروین، رئیس این سازمان امدادی پروتستانت در برلین از «زمانهای تهدیدکننده برای جامعه مدنی در تمام جهان» سخن گفته است. به گتفه او به خصوص وضعیت در کشورهایی مانند افغانستان، چین، اریتره و ایران وخیم است. بر اساس معلومات این سازمان، جامعه مدنی در الجزایر، سنگاپور یا تایلند «تحت فشار» رده بندی شده است. در کشورهای دیگر جهان به شمول جامائیکا، جاپان و سلوانیا وضعیت در مقایسه با سال گذشته بهتر شده است. وضعیت جامعه مدنی به خصوص در ۴۰ کشور از جمله در لوکزامبورگ، تایوان و دنمارک خوب توصیف شده است.
|
03.06.2025 دویچه ویلی د پولنډ انتخاباتي کمیسیون ددغه هیواد د ولسمشرۍ د ټاکنو په دوهم پړاو کې د ۵۰،۸۹ سلنه رایو په لرلو سره، د "قانون او عدالت" ګوند له ملاتړ د برخمن محافظه پال کاندید کارول ناوروتسکي، له بشپړ بري څخه خبر ورکړ.
د پولنډ د انتخاباتو کمیسیون د دوشنبې په ورځ (۲۰۲۵ م کال د جون دوهمه) ددغه هیواد د ولسمشرۍ دټاکنو په دوهم پړاو کې د ۵۰،۸۹ سلنه رایو په ترلاسه کولو سره، د "قانون او عدالت" (PiS) ګوند د ملاتړه د برخمن محافظه پال کاندید کارول ناوروتسکي له بشپړ بري څخه خبر ورکړ. د هغه سیال، د وارسا ښاروال رافائل ترزاسکوفسکي، ۴۹،۱۱ سلنه رایې په لاس راوړې. دغه انتخابات د شاوخوا ۷۲ سلنه رایه ورکونکو په گډون او د دواړو سیالانو ترمنځ په ډیرې نیژدې سیالۍ سره ترسره سول. ناوروتسکی، له اروپایی ټولنې څخه د پولنډ د لا زیات خپلواک کیدو او له اوکراین څخه د ملاتړ د محدود کیدو غوښتونکی دی. د ناوروتسکي بریا ته د آلمان د سی ډي يو ګوند غبرګوند آلمان په پارلمان کې د مسیحي ډیموکراټ گوند CDU غړي او د جرمني - پولنډي پارلماني ډلې رییس پاول څیمیاک، د دوشنبې په سهار د دویچلینډ فونک رسنۍ ته وویل: "موږ هیڅکله په پولنډ کې د ټاکنو داسې شپه نه ده تجربه کړې." د احتمالي نوي ولسمشر په اړه لا تر اوسه ډیر معلومات په لاس کې نسته، او نه هم په دې هکله چې هغه پر ښي اړخو افراطیانو څومره تکیه کوي. د څیمیاک په خبره، دغو افراطیانو د دوهم پړاو له ټاکنو دمخه لا د ناوروتسکي، په گټه خبرې کړې وې. ناوروتسکي، «د پولنډ د لومړيتوب» له شعار او د امریکا متحده ایالاتو له ولسمشر ډونالډ ټرمپ، سره د هغه له نیژدېوالي سره د ځان له پاره کمپاین وکړ. د دولتي مشر په توګه، هغه اراده لري چې په وارسا کې د مرکزي کیڼ اړخي حکومت د کمپاین د مهمو ژمنو مخه ونيسي، لکه د اوسني ولسمشر اندرژې دودا، له خوا د محکمې په سیسټم کې بدلونونه. د CDU سیاستوال څیمیاک، په ټاکنو کې د ناوروتسکي، بریا د لومړي وزیر ډونالډ توسک د "اوسني حکومت له پاره یوه ماته" وبلله. " هغه [د توسک حکومت] ډیری خلک مایوسه کړل ځکه چې هغه د خپلو ژمنو په پلي کولو کې پاتې راغی. پهپولنډ کې ولسمشر، د قانون جوړونې په برخه کې مهم نقش لوبوي. هغه کولای سي د پارلمان له خوا تصویب سوي قوانین ویټو کړي. او د لومړي وزیر توسک، اوسنی مرکزي کیڼ اړخی ایتلاف د پارلمان په ولسي جرګه، سیجم، کې د ولسمشر د "نه" رایې د ردولو له پاره درې پر پنځمه برخه اکثریت نلري.
|
02.06.2025 روزنامه هشت صبح در حالی که قرار است دور دوم گفتوگوهای مستقیم میان اوکراین و روسیه روز دوشنبه در استانبول برگزار شود، دو طرف جنگافزارهای خود را به شدیدترین شکل ممکن به کار گرفتهاند. خبرگزاری رویترز، روز یکشنبه، ۱ جون، گزارش داده است که اوکراین پایگاه بمبافکنهای هستهای روسیه را در ۴ هزار و ۳۰۰ کیلومتری خط مقدم هدف قرار داده است. یک مقام استخبارات اوکراین به این خبرگزاری گفته است که در این عملیات، طیارههای بیسرنشین انفجاری از داخل انبارهای چوبی پرتاب شده و ۴۱ هواپیمای جنگی روسیه آسیب دیدهاند. همزمان، وزارت دفاع روسیه تایید کرده است که اوکراین روز یکشنبه پایگاههای هوایی این کشور را در پنج منطقه هدف قرار داده، اما مدعی شده که آتشسوزیها مهار شده و تلفات جانی نداشته است. از سوی دیگر، در حملهای جداگانه، یک پل در منطقه بریانسک روسیه، در نزدیکی مرز اوکراین، منفجر شده و باعث واژگون شدن قطار مسافربری حامل ۳۸۸ سرنشین شده است. مقامهای روسی اعلام کردهاند که در نتیجه این رویداد، دستکم ۷ تن کشته و ۶۹ نفر زخمی شدهاند. هنوز هیچ فرد یا گروهی مسوولیت این حمله را نپذیرفته است. همزمان، اردوی اوکراین گفته است که روسیه در شبانهروز گذشته ۴۷۲ طیاره بیسرنشین و هفت راکت به اوکراین پرتاب کرده که بالاترین رقم حملههای شبانه از زمان آغاز جنگ بوده است. خبرگزاری رویترز به نقل از نسخهای از سند اوکراینی گزارش داده است که کییف در نشست استانبول خواستار تعیین خطوط مقدم به عنوان مبنای مذاکرات ارضی، دریافت غرامت جنگی، و حفظ حق برخورداری از قدرت نظامی بدون محدودیت خواهد شد. با گذشت سه سال از آغاز حملات روسیه به اوکراین، تا کنون بیش از ۱.۲ میلیون تن کشته و زخمی شدهاند و جنگ همچنان با شدت ادامه دارد.
|
02.06.2025 بی بی سی د عکس سرچینه،Getty Images د افغانستان په شمال کې د قوش تېپې کانال د چارو له پرمختګ سره هممهاله د منځنۍ اسیا هېوادونه د امو سیند د اوبو د کمېدو په هکله اندېښنې ښيي. په افغانستان کې د طالبانو حکومت تازه ویلي چې د دې کانال نژدې سل کیلومتره اوږد دویم پړاو یا فاز په بشپړېدو دی. ترکمنستان او قزاقستان په ځانګړي ډول د کرنې لپاره د اوبو کمېدو ته اندېښمن دي. قزاقستان وایي د قوش تېپې کانال د امو سیند "تر ۳۰ سلنې" اوبه کموي. د تاجکستان د راغون او د قوش تېپې کانال په څېر سترو پروژو په منځنۍ اسیا کې د اوبو د سرچینو وېش په جنجالي مسله بدل کړی دی.
|
02.06.2025 دآزادی رادیو د ترکیې انادولو اژانس د راپور له مخې د دغه هېواد امنیتي ادارو د یکشنبې په ورځ د اوزګور التون په نوم د داعش د دغه غړي د نیولو اعلان وکړ. د داعش یا اسلامي دولت ډلې یو لوړ پوړی غړی، چې د ترکیې حکومت یې په لټه کې و، د افغانستان او پاکستان په ګډه پوله کې د ګډو استخباراتي عملیاتو په ترڅ کې نیول شوی دی. د ترکیې انادولو اژانس د راپور له مخې د دغه هېواد امنیتي ادارو د یکشنبې په ورځ د اوزګور التون په نوم د داعش د دغه غړي د نیولو اعلان وکړ. التون، چې د ابو یاسر الترکي په نوم هم پیژندل کیږي، د داعش تر ټولو لوړپوړی ترک توکمی غړی یادیږي او د دې ډلې په ټولنیزو رسنیو او لوژستیکي شبکو کې یې مهم رول لوبولی دی. د انادولو د راپور په اساس د ترکیې د ملي استخباراتو سازمان د التون فعالیتونه څارل او دا یې موندلې وه چې د داعش دغه غړي د اروپا او مرکزي اسیا څخه د افغانستان او پاکستان په سرحدي سیمو کې د داعش د جنګیالیو د ځای پر ځای کولو لپاره همغږي کوله. د معلوماتو له تبادلې وروسته، د پاکستان استخباراتي اداره په افغانستان کې د التون د حضور او د پاکستان خاورې ته د هغه د ننوتلو څخه خبره کړای شوه. تر همغږۍ وروسته، د ترکیې او پاکستان د استخباراتي ادارو لخوا په پوله کې د ګډو عملیاتو پر مهال التون ونیول شو او د نورو تحقیقاتو لپاره ترکیې ته ولیږدول شو. د راپورونو له مخې هغه په ترکیه او اروپا کې د کنسرټونو او نورو عامه ځایونو باندې د بریدونو په پلانولو هم تورن دی.
|
02.06.2025 رادیو آزادی شماری از فعالان حقوق زن در واکنش به پیام صوتی منسوب به خالد حنفی سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، که در آن گفته شده «در اسلام، انسان غلام پنداشته میشود»مدعی اند که طالبان شریعت اسلامی را به سود منافع شخصی خود تحریف میکنند. آنان ادعا میکنند که مقامهای طالبان میکوشند ملت را زیر نام شریعت اسلامی بترسانند و مردم را وادار کنند تا با چشمان بسته، هرگونه رفتار نادرست طالبان را بپذیرند. ترنم سیدی، یکی از فعالان حقوق زن و رئیس شبکه مشارکت سیاسی زنان افغانستان، در گفتوگو با رادیو آزادی گفت: "متأسفانه طالبان روح واقعی دین را به مردم بیان نمیکنند، بلکه مفاهیم تحریفشدهای را به نفع خود به مردم بیان میکنند، آنان با این تحریف، در پی آناند که سلطهی سیاسیشان را به زور بر مردم تحمیل کنند، طالبان تلاش دارند تا با سوءاستفاده از نام دین، مردم را از نظر فکری غلام بسازند تا چشمبسته هر گونه اعمال نادرست آنان را بپذیرند."
خالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، در تازهترین اظهارات که منسوب به او است گفته که در اسلام، انسان غلام پنداشته میشود و در شریعت، آزادی فردی جایگاهی ندارد. در پیامهای صوتی منسوب به او که در شبکههای اجتماعی و از سوی برخی رسانهها پخش شده و گفته می شود که در نشستی با شماری از عالمان دین، او علاوه بر این اظهارات، درباره آموزش، پوشش و آزادیهای اجتماعی دختران نیز صحبت کرده و مراکز آموزش عصری برای دختران را «مراکز ترویج ذهنیت آزاد» خوانده است. در این پیامها ادعا شده که این مراکز به جوانان بهویژه به دختران این باور را میدهند که میتوانند بدون پدر، برادر یا قانون شرعی، بهگونهی مستقل آیندهٔ خود را بسازند. در این پیام صوتی که مکان و تاریخ دقیق آن مشخص نیست، پوشیدن پتلون، دریشی، نکتایی و تراشیدن ریش مردان نیز برخلاف اصول اسلامی دانسته شده و از عالمان خواسته شده تا در برابر «جنگ فکری» با قاطعیت ایستادگی کنند. رادیو آزادی نمیتواند به گونه مستقل صحت این پیام منسوب به خالد حنفی را تأیید کند. وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان نیز روز یکشنبه اول جون در شبکه ایکس خود پیامهای صوتی خالد حنفی را منتشر کرده که در آن گفته است که "اکنون جنگ سنگر پایان یافته و عالمان باید برای جلوگیری از جنگ تبلیغاتی تلاش کنند." این وزارت نیز نگفته که این نشست در کجا و چه زمانی برگزار شده، اما اعلام کرده که خالد حنفی این سخنان را در یک نشست هماهنگی میان عالمان دین و اهل قلم بیان کرده است. در این بیانیههای رسمی، اما آن بخش از اظهاراتی که در شبکههای اجتماعی و برخی رسانهها به نقل از او منتشر شده، دیده نمیشود.
|
02.06.2025 صدای آلمان وزارت خارجه طالبان اعلام کرده که روسیه بهطور رسمی نامزدی سفیر جدید این گروه را پذیرفته است. به گفته این وزارت، یادداشت رسمی پذیرش سفیر پیشنهادی این گروه از سوی سفیر روسیه در کابل به امیرخان متقی سپرده شده است.
وزارت خارجه اداره طالبان امروز یکشنبه در خبرنامهای گفته است که امیرخان متقی، سرپرست این وزارت با دیمیتری ژیرنوف، سفیر روسیه در کابل دیدار و گفتگو کرده است. این وزارت گفته است در این دیدارسفیر روسیه یادداشت رسمی پذیرش سفیر پیشنهادی اداره طالبان را در مسکو به امیرخان متقی سپرده و ابراز امیدواری کرده که با ارتقاء سطح روابط دیپلوماتیک، مناسبات دو کشور گسترش یابد. در این خبرنامه وزارت خارجه طالبان همچنان آمده است که در این دیدار دوطرف در این دیدار درباره مرحله تازه روابط میان طالبان و مسکو ، تفاهمهای بهدستآمده در نشست اخیر کازان و فعالیتهای کمیتههای کاری مشترک نیز گفتگو کرده اند. روسیه تاکنون به گونه رسمی در این باره چیز نگفته است. روز جمعه یک مقام ارشد پاکستانی اعلام کرده بود که کاردار این کشور در کابل به سطح سفیر ارتقا مییابد. در پی آن، طالبان نیز از ارتقاء نماینده خود در اسلامآباد خبر دادند.
|
02.06.2025 دویچه ویلی فلسطینۍ سخت دريځې ډلې، حماس، د یکشنبې په ورځ د یاد مطلب په څرګندولو وويل چې د اسرائیل په حملو کې په لسونو نور کسان ټپیان شوي هم دي. خو د غزې بشري بنسټ (GHF) چې د غزې پر اوسېدونکې مرستې ویشي، دغه ادعا ردوي. دغه بنسټ چې د امریکا متحده ایالاتو ملاتړی دی، په یوه اعلامیه کې ويلي دي: «زموږ مرستې نن بیا له کومې پېښې پرته ووېشل شوې.» جی اچ اف زیاته کړې چې د نن ورځې مرګ ژوبلې په څېر اوازې د حماس له لوري په فعاله توګه خپريږي او واقعیت نه لري: «دا غیرواقعی او ساختګي دي.» نور ولولئ: رسنۍ: حماس د غزې د اوربند په هکله نوې طرحه ناکافي بولي د دغه بنسټ په خبره شپږ ورځې مخکې د عملیاتو له پیل راپدېخوا ېې په مجموعي توګه ۴ اعشاریه ۷ میلیونه وخته ډوډۍ د غزې پر اوسېدونکو ويشلي دي. خو د حماس رسنیز دفتر ادعا کړې چې اسرائیل د غزې تړانګې په جنوب د رفح پر یوې حایلې سیمې چې د غزې بشري بنسټ پکې مرستې ويشلي، حمله کړې ده. نور ولولئ:نتانیاهو په غزه کي د حماس د مشر وژل کیدل تائيد کړل د آلمان خبري آژانس له سیمې وايي چې دغه ادعاوې په خپلواکه توګه تائیدولی نشي. د اسرائیل پوځ ېې په هکله ويلي چې دوی «حاضردمه د مرستو د وېش په ځای کې د اسرائيل د دفاعي ځواکونو (آی ډي اف) د ډزو له امله د خلکو ژوبلېدو واقف نه دي.» دغو ځواکونو زیاته کړې چې «موضوع لا هم تر ارزونې لاندې ده.» نور ولولئ: په غزه کې د مرستو د ويش «جي اچ اف» موسسه ولې جنجالي ده؟ د یو بل خبر پر اساس، د غزې د ملکي دفاع سازمان هم ويلي چې د اسرائیل ځواکونو په ډزو کې فلسطينان وژل شوي دي. د دغه سازمان ویاند، محمد بصل، د فرانسې خبري آژانس ته وویل په رفح کې د امریکا د مرستو یوه مرکز ته نژدې «۳۱ کسان وژل شوي او له ۱۷۶ ډېر نور ټپیان شوی دي.» هغه وویل دغه مرګ ژوبله ورسته له هغې رامنځ ته شوه چې اسرائيلي ځواکونو په دغه ځای کې پر زرونو ملکیانو ډزې وکړې.
|
01.06.2025 روزنامه هشت صبح بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسراییل، میگوید که برنامه هستهای ایران صلحآمیز نیست و جامعه جهانی باید فوراً برای توقف آن اقدام کند. دفتر نخستوزیر اسراییل، شنبه، ۱۰ جوزا، با نشر بیانیهای اعلام کرده است که سطح غنیسازی یورانیم در ایران فقط در کشورهایی دیده میشود که به دنبال ساخت سلاح هستهای هستند. نتانیاهو هشدار داده است که جهان نباید در برابر پیشرفت برنامه هستهای ایران بیتفاوت بماند. این اظهارات پس از آن مطرح شده که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تازهترین گزارش خود، درباره انباشت ذخایر یورانیم بسیار غنیشده در ایران و عدم همکاری تهران با بازرسان بینالمللی ابراز نگرانی کرده است. در همین حال، وزارت امور خارجه ایران در واکنش به این گزارش گفته است که اتهامهای مطرحشده در آن «تکراری، بیاساس و دارای انگیزههای سیاسی» است. تهران هشدار داده که اگر در نشست آینده آژانس علیه ایران اقدامی صورت گیرد، پاسخ لازم را خواهد داد.
|
01.06.2025 بی بی سی د امریکا متحده ایالتونو د دفاع وزیر "پیټ هیګسیت" خبرداری ورکړی چې چین تایوان ته "نږدې پېښېدونکی" ګواښ دی او له اسیايي هېوادونو یې وغوښتل چې خپل دفاعي لګښتونه زیات او د جګړې د مخنیوي لپاره له امریکا سره کار وکړي. ښاغلی هیګسیت د اسیا د دفاع د لوړې کچې غونډه کې وویل، امریکا پر چین د تسلط په لټه نه ده، خو د امریکا د متحدانو د ډارولو اجازه هم نه ور کوي. چین د ښاغلي هیګسیت دغو څرګندونو ته غبرګون ښودلی او د امریکا متحده ایالتونه یې په سیمه د سولې لپاره تر ټولو لوی خنډ بللي دي. پر تایوان د چین د احتمالي برید له امله په اسیا کې د بې ثباتۍ وېره شته. تایوان د چین په ګاونډ کې خپلواک ټاپو دی چې چین یې د خپلې خاورې برخه بولي. بېجینګ تر اوسه د تایوان پر وړاندې په ډاګیز ډول د ځواک کارولو خبره نه ده کړې. په سینګاپور کې د شانګري-لا ډیالوګ کې د خبرو پر مهال ښاغلي هیګسیت پر چین نیوکه وکړه چې د "هژموني ځواک" کېدو هڅه کوي او د اسیا ډېره برخه لا
|
01.06.2025 دآزادی رادیو نن د می ۳۱مه، د تمباکو د نه کارولو له نړیوالې ورځې سره برابره ده. یو شمېر افغان ځوانان چې له یوې مودې وروسته یې د تمباکو استعمال پرې ایښی، وایي دې کار یې روغتیا ښه کړې او نور هم هڅوي چې د تمباکو استعمال پرېږدي. یو افغان ځوان چې یوه موده یې تمباکو استعمال کړی او اوس یې نه استعمالوي، وايي، دې کار یې په روغتیا مثبت اغېز کړی او ژوند یې ښه شوی دی. دی له نورو کسانو غوښتنه کوي چې د تمباکو استعمال پرېږدي. دی چې د ننګرهار اوسېدونکی دی او د موضوع د حساسیت له امله نه غواړي په راپور کې یې نوم خپور شي، ازادي راډیو ته وویل چې اقتصادي ستونزې او بېکاري لامل شوې چې د نصوارو او تمباکو استعمال ته مخه کړي: "اول مې نصوار کول، وروسته مې سګرت هم شروع کړل، دا ټول د ژوند د مشکلاتو له امله وو. لس کاله مې استعمال کړل، وروسته مې نږدې یو نیم کال نشهور ټابلیټونه استعمال کړل، خو اوس شکر هیڅ نه کوم او صحتمند یم." د کابل یو اوسېدونکی محمد طاهر ازادي راډیو ته وویل، که څه هم په خپله یې هیڅکله تمباکو نه دي کارولي، خو د هغه یو نږدې ملګری د تمباکو د څلورو لسیزو د استعمال له امله د سږو په ناروغۍ اخته شوی وو، چې وروسته د همدغه ناروغۍ له امله ومړ: "زما یو نږدې ملګری چې ډېر قوي او صحتمند انسان وو، همدې سګرتو او نصوارو داسې حالت ته ورسوه چې ان اخر ترې ومړ. که څه هم ډېرو ډاکترانو ته ولاړ، خو نتیجه یې ورنهکړه. هغې به په ورځني ډول دوه ډبي سګرت څکول او نصوار یې هم عادت وو." د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونه وايي، په افغانستان کې د تولید ترڅنګ، تمباکو له یو شمېر نورو هېوادونو نه هم واردېږي. د دې خونې د مدیره پلاوي غړي، خان جان الکوزي ازادي راډیو ته وویل: "تېر کال، له ایران، پاکستان او سعودي عربستان څخه شاوخوا یو نیم زره ټُنه د یو نیم میلیون ډالرو په ارزښت وارد شوي وو. په افغانستان کې د تنباکو مصرف کم د
|
01.06.2025 رادیو آزادی اسدالله پیوندی، باشندۀ کندز میگوید که پس از مشاهدهٔ مشکلات دهقانان و باغداران در زمینهٔ نگهداری محصولات، با همکاری برادرانش اقدام به ساخت یک سردخانه در این ولایت کرده است. اقدامی که به گفتهٔ او، بخشی از چالشهای موجود در بازار فروش و فاسد شدن زودهنگام محصولات دهقانان را کاهش داده است. به گفتهٔ او، این سردخانه را سال گذشته در شهر کندز با سرمایهگذاری ۶۰ هزار دالر امریکایی ساخته اند و ظرفیت نگهداری حدود ۵۰۰ تُن میوه و سبزی را دارد. تقریباً هر میوهای که بیاورند، از سه تا پنج-شش ماه در این سردخانه نگهداری میشود.
پیوندی میگوید که به دلیل در آمد پایین دهقانان و باغداران، از آنان پول زیادی نمیگیرند: "ما از هر سیر (۷ کیلو) بیست افغانی میگیریم، یعنی حدود سه افغانی برای هر کیلو در ماه. تقریباً هر میوهای که بیاورند، از سه تا پنج-شش ماه در این سردخانه نگهداری میشود. در نرخ میوهها و سبزیها تفاوتی نیست، برای ما همه یکیاند." او میافزاید که در این سردخانه برای حدود ۴۰ نفر زمینهٔ کار فراهم شده است: "تقریباً پنجاه درصد مشکلات مردم کندز، دهقانان، تاجران و دکانداران توسط این سردخانه حل شده، تقاضای مردم زیاد است. بین ۳۵ تا ۴۰ نفر اینجا کار میکنند. رزق و روزی ۴۰ خانواده از همین سردخانه تأمین میشود." سردخانهای که اسدالله پیوندی، باشندۀ کندز در این ولایت ساخته است. به گفتهٔ پیوندی، بزرگترین چالش در فعالیت سردخانه، کمبود برق است که مانع حفظ دوامدار و مؤثر محصولات در فصلهای گرم میشود. در بخش برق خیلی مشکل داریم. گاهی اصلاً برق نیست
"در بخش برق خیلی مشکل داریم. گاهی اصلاً برق نیست، حالا کم کم هوا گرم و برق ضعیف میشود. برق کندز استندرد نیست. ما مجبور میشویم جنراتور روشن کنیم، در هر ساعت ۱۰ لیتر تیل مصرف میشود." اسدالله پیوندی، باشندۀ ولسوالی چهاردرهٔ کندز و فردی با سواد ابتدایی تا صنف پنجم، مدعی است که توانسته با ابتکار خود گامی مؤثر در حل مشکلات دهقانان این منطقه بردارد. او در پاسخ به اینکه چگونه مشکلات تخنیکی سردخانه را رفع میکند، میگوید در صورت بروز مشکل، تخنیکران مسلکی از کابل خواسته میشوند تا به کندز آمده و آن را حل کنند. پیوندی ابراز امیدواری میکند که با گسترش فعالیت سردخانه، نیازمندیهای دهقانان در سراسر کندز و حتی ولایتهای همجوار را نیز پاسخگو باشد. پیش از این شماری از دهقانان و باغداران به رادیو آزادی گفته بودند که کمبود سردخانههای معیاری در افغانستان سبب شده که آنان برای جلوگیری از فاسد شدن محصولاتشان، مجبور شوند آنها را زودتر و به قیمت پایینتری به فروش برسانند؛ موضوعی که به گفتۀ آنان، بر درآمد و انگیزهشان برای ادامۀ کار تأثیر منفی گذاشته است.
|
01.06.2025 صدای آلمان
میلیونها زنبور پس از واژگونی لاری حامل بار کندو فرار کردند. مقامات به مردم هشدار دادند که برای جلوگیری از هجوم حشرات گزنده، از این منطقه دور بمانند.مقامات امریکا اعلام کردند که یک لاری تجاری حامل حدود ۳۱۷۵۱ کیلوگرم کندوی زنبور عسل در غرب ایالات متحده واژگون شده و میلیون ها زنبور رها شده اند. دفتر پولیس شهر واتکام در رسانه های اجتماعی اعلام کرد که این حادثه در شمال غربی ایالت واشنگتن، نزدیک مرز کانادا و در نزدیکی لیندن رخ داده است. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! تخمین زده می شود که حدود ۲۵۰ میلیون زنبور عسل از لاری فرار کرده باشند. پولیس واتکام نوشت: «اکنون ۲۵۰ میلیون زنبور آزاد هستند. به دلیل احتمال هجوم زنبورها، از این منطقه دوری کنید.»
هدف نجات هرچه بیشتر زنبورها استجاده های منطقه بسته شده اند تا متخصصان زنبورداری در پاکسازی کمک کنند. دفتر پولیس اعلام کرد: «از جامعه فوق العاده زنبورداران متشکریم. بیش از دو دوجین زنبوردار برای کمک به تضمین موفقیت آمیز بودن نجات میلیون ها زنبور عسل گرده افشان اینجا حضور یافتند.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! پولیس اضافه کرد: «برنامه این است که به زنبورها اجازه داده شود تا در یک یا دو روز آینده به کندوهای خود بازگردند و زنبور ملکه خود را پیدا کنند؛ چراکه هدف نجات هرچه بیشتر زنبورها است.»
آنها چه نقشی در تولید مواد غذایی دارند؟زنبورهای عسل نقش کلیدی در گرده افشانی و تولید مواد غذایی دارند. آنها بیش از ۱۰۰ محصول از جمله آجیل، سبزیجات، انواع توت، مرکبات و میوه جات را گرده افشانی می کنند. زنبورها و سایر گرده افشان ها سال هاست که با تهدیدات مختلف و کاهششدید جمعیت خود روبرو هستند. کارشناسان، حشره کش ها، انگل ها، بیماری ها، تغییرات اقلیمی و کمبود منابع غذایی متنوع را عامل کاهش جمعیت آنها می دانند که می تواند پیامدهای عمده ای برای کشاورزی و امنیت غذایی داشته باشد
|
01.06.2025 دویچه ویلی آلمان کې د هغو بهرنیانو شمېر چې تېرکال ېې د دغه هېواد تابعیت ترلاسه کړی، د پام وړ لوړ شوی دیانځور: Wolfgang Maria Weber/IMAGOآلمانۍ ورځپاڼې «ویلت ام زونټاک» په خپل یو تازه رپوټ کې چې د شنبې په ورځ (د ۲۰۲۵م کال د می ۳۱مه) ېې خپور کړی، ویلي چې تېرکال په آلمان کې د هغو بهرنیانو شمېر د پام وړ لوړ و چې آلماني تابعیت یې ترلاسه کړی. د دغې ورځپاڼې د ارزونې له مخې، په ۲۰۲۴م کال کې د آلمان په ۱۳ ایالتونو کې په مجموع کې ۲۴۹زرو او ۹۰۱ کسانو د آلمان تابعیت په لاس راوړی دی، په داسې حال کې چې تر دې یو کال مخکې په ۲۰۲۳م کې ۲لکه او ۹۵ کسانو آلماني تابعیت اخیستی و. نور ولولئ: د آلمان حکومت د کورنۍ د الحاق او تابعیت ورکولو د سختیدو قانون تائيد کړ د آلمان یو شمېر ایالتونو په دې هکله ابتدایي معلومات د یادې ورځپاڼې تر غوښتنې وروسته وړاندې کړل او ځینو ېې بیا په وروستيو کې خپاره کړي دي. نیدرزاکسن، زاکسن آنهالت او شلسویګ-هولشتاین ایالتونو مجموعي ارقام «وېلت ام زونټاک» ورځپاڼې په اختیار کې نه دي ورکړ
د آلمان د تابعیت نوی قانون اجازه ورکوي چې پناه غوښتونکي دوه ګوني تابعیت ولري او دوی نه مجبوروي چې له خپل لومړني تابعیته تېر شيانځور: Reza Shirmohammadi/DWآلمان د ۲۰۲۴م کال په جون میاشت کې د تابعیت په قانون کې اصلاحات چې شرایط ېې اسانه کړل، عملي کړ. دغه اقدام مهاجرو ته فرصت په لاس ورکړ چې د پخوا په پرتله په چټکۍ د آلمان تابعیت په لاس راوړي. دغه قانون همدا رنګه اجازه ورکوي چې پناه غوښتونکي دوه ګوني تابعیت ولري، چې دا په آلمان کې اکثرو بهر میشتو له پاره یو کلیدي عامل ګڼل کيږي. په قانون کې تعدیل، په آلمان کې ۵ کاله ژوند کول، مهاجرو ته د آلماني تابعیت ترلاسه کول ممکن کړ، په داسې حال کې چې مخکې دغه موده ۸ کاله وه. نور ولولئ: په دوو اونیو کې ۱۶۷۶ مهاجر د آلمان له پولو بېرته لیږل شوي په نوي قانون کې یو لړ استثنايي شرایط هم په نظر کې نیول شوي په ځانګړې توګه هغه کسان چې په آلماني ټولنه کې په ښه توګه ادغام کېدل، کولی یې شول چې په دغه هېواد کې تر ۳ کلونو تېرولو وروسته تابعیت واخلي. خو فریدریښ مېرڅ په مشرۍ د آلمان نوي ائتلافي حکومت چې له محافظه پالانو او سوسیال دموکراټانو جوړ دی، درې کلن پروګرام لغوه کړ یوازې ۵ کلن ېې ساتلی دی.
|
31.05.2025 روزنامه هشت صبح ۸صبح، کابل: وزارت امور خارجه امریکا به کنگره اطلاع داده است که قصد دارد دفتر هماهنگکننده جابهجایی افغانهایی که در همکاری با نیروهای امریکایی نقش داشتند را ببندد. بلومبرگ، شامگاه پنجشنبه، ۸ جوزا، گزارش دا که این تصمیم با واکنش شدید سازمانهای غیرانتفاعی مواجه شده است؛ سازمانهایی که هنگام بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ در تخلیه و حمایت از افغانها فعالیت میکردند. بسته شدن این دفتر در نامهای به کنگره اعلام شده است که جزییات بازسازی ساختار وزارت امور خارجه را بیان میکند. نسخهای از این نامه در اختیار بلومبرگ قرار گرفته است. براساس این تغییرات، وظایف دفتر هماهنگکننده جابهجایی افغانها (CARE) به دفتر امور افغانستان منتقل میشود و همچنان سمت نماینده ویژه برای بازسازی افغانستان حذف خواهد شد. نامهای که در اختیار بلومبرگ قرار گرفته، نشان میدهد که این اقدام بخشی از برنامه بازسازی سازمانی وزارت امور خارجه امریکا است. این دفتر که با هدف هماهنگی تلاشهای جابهجایی و حمایت از افغانهایی که با نیروهای امریکایی همکاری کردهاند ایجاد شده بود.
|
31.05.2025 بی بی سی د افغانستان او چین ترمنځ د عینک مسو کان د تاریخي تړون له لاسلیکه ۱۷ کاله وروسته لا هم د دغه کان د مسو استخراج يا رايستلو کار نه دی پیل شوی. کارپوهانو او هغو کسانو چې په دې پروژې کې له نژدې ښکېل دي بي بي سي ته ویلي، چین به "هېڅکله" د عینک مسو کان کیندنې کار پیل نه کړي، خو د طالبانو حکومت وايي، "ډاډه شوي"، چې کان کیندنه به پیل شي. د عینک مسو کان د افغانستان په تاریخ کې د کانونو لومړنی لوی نړیوال تړون او د کابل او بېجینګ ترمنځ اړیکو کې یو مهم بدلون و. په ۲۰۰۸ کال کې، د چین د "میټالوجیک شرکت" (اېم سي سي) د ۳۰ کلونو لپاره د ۲ اعشاریه ۹ میلیيارډ ډالرو په ارزښت داوطلبي وګټله او ژمنه یې وکړه چې د سړکونو، اورګاډي پټلۍ او ۴۰۰ میګاواټه برېښنا فابریکې په څېر زیربناوو پراختیا کې به ۵ میلیارد ډالر پانګونه وکړي. د مخکېني افغان حکومت د کانونو وزارت دوو لوړ پوړو چارواکو بي بي سي ته ویلي، چین "له پیله د عینک مسو کان د استخراج هېڅ اراده نه لرله او د تړون خلاف یې دا کان د راتلونکي لپاره د ستراتیژیکې زېرمې په توګه ساتلی دی."
|
31.05.2025 دامریکا غږ د جمعې په ورځ زرګونو کسانو د افغانستان په بیلابیلو ولایتونو کې په هغو اعتراضي غونډو او لاریونونو کې برخه واخیسته چې د طالبانو د حکومت د چارواکو په غوښتنه په فلسطین کې د غزې د خلکو په ملاتړ جوړ شوي وو. تر دې مخکې د طالبانو د حج او اوقافو وزارت له خلکو غوښتي وو چې د غزې په ملاتړ غږ پورته کړي په ورته وخت کې د جمعې په سهار د طالبانو د حکومت ریس الوزار ملا حسن هم یو اعلامیه په غزه کې د اسرایلو روان بریدونه «نسلوژنه او بشري جنایت» بللي و او له خلکو یې غوښتي وو چې " د جمعې په ورځ له لمانځه وروسته د مسجدونو په محوطو کې" کې د فلسطینانو د ملاتړ غږ پورته کړي.
ددې لاریونونو په خپروو شویو ویډیو تصویرونو کې یو شمېر خلک ښکاري چې د طالبانو او فلسطین بیرغونه لیږدوي او د فلسطینیانو په ملاتړ او د اسرایلو پر ضد شعارونه ورکوي. طالبانو حکومت له خلکو ددې اعتراضونو غوښتنه داسې مهال کوي چې د خپلې واکمنۍ د پیل راهېسې افغانستان کې پر نورو اعتراضي غونډو او لاریونونو بندیز لګولی دی. ځینې رسنیو داسې راپورونه هم خپاره کړي چې په ځینو ځایونو کې طالبانو دکانداران محصلین په زور لاریونونو ته اړ کړي دي.
|
31.05.2025 رادیو آزادی مجمع مدافعان حقوق بشر، حکومت طالبان را متهم به وخیمتر ساختن وضعیت بشری در افغانستان کرده و میگوید که حکومت طالبان محدودیتها بر آزادیهای مردم را افزایش داده و جامعه را به زندان روشنفکران و منتقدین تبدیل کردهاست. نگرانیکه حکومت طالبان تا کنون در برابر آن سکوت اختیار کردهاست. این مجمع که شبکۀ هماهنگ کننده فعالان حقوق بشر در داخل و خارج از افغانستان است، روز پنجشنبه (۲۹ می) با انتشار اعلامیهی در صفحه اکس (تویتر سابق) خود گفته که وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان پیوسته رسانهها را هدف قرار داده و محدودیتهای آزادی مطبوعات را بیشتر کردهاست. این سازمان گفته که سرکوب علمای دینی، بازداشت خبرنگاران، به حاشیه راندن زنان و بحران بشری در افغانستان در حال افزایش است. برخی از افرادیکه تجربه زندانی شدن در حکومت طالبان را دارند، ادعای شکنجه شدید را مطرح کرده و میگویند که برای پایان دادن به "بحران جاری بشری" در افغانستان جامعه جهانی باید فشار را بر طالبان افزایش دهد. تقریباً چهار ماه در زندان طالبان بودم، دلیلش این بود که ما گاهی اوقات در شبکههای اجتماعی در مورد آموزش دختران، حقوق بشر و دیگر حقوق اساسی صدای خود را بلند میکردیم، وقتی طالبان فهمیدند، هجوم آوردند و مرا بازداشت کردند.
یک فعال مدنی و حقوق بشریکه در سال ۲۰۲۳ از سوی طالبان زندانی شده بود و نخواست به دلیل حساسیت موضوع ناماش را در گزارش بگیریم و به شرط تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت: "تقریباً چهار ماه در زندان طالبان بودم، دلیلش این بود که ما گاهی اوقات در شبکههای اجتماعی در مورد آموزش دختران، حقوق بشر و دیگر حقوق اساسی صدای خود را بلند میکردیم، وقتی طالبان فهمیدند، هجوم آوردند و مرا بازداشت کردند، در مدت یک ماه در یک اتاق تاریک استخبارات بودم که در آنجا شکنجه روحی و فزیکی میدهند، سپس مرا به «زندان عمومی» فرستادند، در دو روز اول در زندان استخبارات مرا لتوکوب کردند، اما افراد دیگری را دیدم که در حین لتوکوب معدهشان سوراخ شده و دوباره عملیات شدند." اعلامیهی مجمع مدافعان حقوق بشر میافزاید که نهادهای استخباراتی طالبان و پولیس مذهبی (محتسبین وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان) نقش سازمانهای جامعه مدنی را تا حدی غیر قابل تصور محدود کرده و به دلایل ناموجه فعالیتهای آنان را لغو کردهاند. به همین ترتیب رقیه ساعی فعال حقوق زن که تجربه زندانی شدن توسط طالبان را نیز دارد به رادیو آزادی گفت: "طالبان با بدست آوردن مجدد قدرت، زنان را از تمام عرصههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حذف کردهاند، زنان افغان حتی از حقوق اساسیشان که همانا تحصیل و کار است محروم اند، ما از جامعه جهانی و سازمان ملل متحد میخواهیم که در کنار مردم افغانستان بایستند و راه را برای یک حکومت فراگیر، مشروع و دموکراتیک و انتخابات هموار کنند. تا زمانیکه یک حکومت درست نباشد قانون بوده نمیتواند."
|
31.05.2025 صدای آلمان |
31.05.2025 دویچه ویلی د امريکا متحده ايالاتو د بهرنيو چارو وزير د دغه هېواد کانګرس ته په رسمي توګه د افغانانو د انتقال د همغږۍ د دفتر او د افغانستان د بيارغونې د څار د ځانګړي استازي د دفتر د لغوه کولو په اړه خبر ورکړی دی.
امريکايي رسنيو او د «افغان ايواک» په نوم موسسې خبر ورکړی دی چې د امريکا متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزير مارکو روبيو، د دغه هېواد کانګرس ته د هغو ادارو د تړلو په اړه خبر ورکړی دی چې د افغانستان په تړاو یې فعاليت درلود. «افغان ايواک» متحده ايالاتو ته د افغانانو د انتقال او ځای پر ځای کيدو له پاره هلې ځلې کوي، دا سند نشر کړی دی چې پر اساس یې د افغانانو د انتقال د هڅو د همغږۍ دفتر «کي یر» او د افغانستان د بيارغونې په اړه د څار ځانګړی دفتر لغوه کيږي. اړونده موضوع: د امريکا يوې قاضۍ د ترمپ د مهاجرت د يوه پروګرام ځنډول رد کړي په دې سند کې راغلي دي چې د افغانانو د انتقال د همغږۍ د ادارې فعاليتونه د بهرنیو چارو په وزارت کې د افغانستان د چارو دفتر پر غاړه اخلي او د افغانستان د بیارغونې د څار د پخواني ځانګړي دفتر چارې به د بهرنیو مرستو يوې نوې ادارې ته وسپارلې شي.
د امريکا د بهرنیو چار وزارت دا ټکي د دغه وزارت د ساختار د نوي کولو او لګښتونو د راکمولو په اړه سند کې وړاندې کړي دي. د ترمپ، حکومت په فیبرورۍ میاشت کې د افغانانو د بیرته ځای پر ځای کولو د نظارت ادارې ته ويلي ول چې تر اپريل میاشتې پوري د تړلو طرحه ور سپاري. اړونده موضوع: زيات شمیر افغانان لا هم په البانيا کې د امريکا ويزې ته په انتظار دي د افغانانو د انتقال د همغږۍ دفتر د هغو په زرونو افغانانو امريکا ته په انتقال او په دغه هېواد کې د ځای پر ځای کولو په مورد کې همکاري کړې ده چې په افغانستان کې یې د امريکايي ځواکونو سره کار کړی وو او د طالبانو په راتګ سره یې خپل ژوند په خطر کې ګاڼه. د افغانستان د بيارغونې د څار ادارې په افغانستان کې د امريکا د مرستو د مصرفولو د څرنګوالي په اړه په منظم ډول رپوټونه چمتو کول او د اصراف او فساد ډېر موارد یې بربنډ کړي ول.
|
30.05.2025 روزنامه هشت صبح در جهان پرتلاطم روابط بینالملل، ظهور هوش مصنوعی یکی از پدیدههایی شمرده میشود که نهتنها در حوزههای اقتصادی، صنعتی و فرهنگی، بلکه بهشکل بنیادی در ساختار امنیت جهانی و سیاست خارجی دولتها نفوذ کرده است. قدرتهای بزرگ جهان از ایالات متحده امریکا گرفته تا چین و روسیه، به این باور رسیدهاند که آینده برنده و بازنده در سیاست جهانی، نه در میدانهای نبرد سنتی، بلکه در آزمایشگاههای فناوری رقم خواهد خورد. اکنون هوش مصنوعی به ابزاری تبدیل شده که هم میتواند ثبات جهانی را تامین کند و هم در نبود نظارت، اخلاق، اصول و قانون بینالمللی، به تهدید جدی و خانومانسوز برای بشریت تبدیل خواهد شد. کاربردهای هوش مصنوعی در عرصه امنیت، تنها محدود به سیستمهای اطلاعاتی و پیشبینی تهدیدها نیست، بلکه حوزههای طراحی تسلیحات هوشمند، هدایت پهپادها، تحلیل تصویر و صدا در مقیاس بزرگ و حتا تصمیمگیریهای استراتژیک نظامی را در بر میگیرد. اکنون بسیاری از کشورها، بخشی از تصمیمهای امنیتیشان را به سامانههای هوش مصنوعی واگذار کردهاند، بدون آنکه هنوز قواعد حقوقی روشنی در سطح بینالمللی برای نحوه استفاده از این فناوری تعریف شده باشد. این روند، شکاف حقوقی خطرناکی ایجاد کرده که ممکن است در آینده نهچندان دور، موجب فجایع وحشتناک انسانی شود. طبق گزارشات، اسراییل یکی از آن کشورهایی بهشمار میرود که در حال ساخت گنبد آهنین با پدافند هوایی لایزری هوش مصنوعی میباشد؛ کشوری که به اصول و قوانین بینالمللی چندان پابند نیست. اگر در گذشته جنگافزارها به ابزارهایی در دست انسان محدود میشدند، اکنون قدرت تصمیمگیری به سیستمهای خودکار واگذار میشود؛ سامانههایی که براساس الگوهای ریاضی و دادههای ورودی تصمیم به کشتن یا نابودکردن یک هدف میگیرند. در برخی از منازعات مسلحانه مانند جنگ داخلی لیبیا، گزارشهای استفاده از پهپادهای کاملاً خودکار منتشر شده است. ضمن آن، روسیه و اوکراین نیز از رباتهای خودکار جنگی که مجهز با هوش مصنوعی هستند، در جنگ علیه یکدیگر استفاده میکنند. ازآنجایی که این رباتها احساس و عاطفه ندارند، در تحلیل خویش دچار اشتباه شده و سبب نقض قانون و حقوق جنگ میشوند. این مساله، چالشهای جدی را در حوزه اخلاق جنگ، مسوولیتپذیری حقوقی و اصل تمایز میان اهداف نظامی و غیرنظامی ایجاد کرده است. اگر یک موشک، پهپاد و یا ربات خودکار نظامی با کاربرد هوش مصنوعی مرتکب اشتباه محاسباتی شود و یک دانشگاه یا شفاخانه را هدف قرار دهد، چه کسی پاسخگو است؟ برنامهنویس، فرمانده نظامی و یا دولتی که از آن سلاح استفاده کرده؟ این پرسشهایی است که هنوز پاسخ حقوقی و قانونی در سطح بینالملل ندارد. در سطح ژئوپلیتیکی، رقابت فشرده میان ایالات متحده امریکا و چین برای سلطه بر فناوریهای هوش مصنوعی، شکل تازهای از نبرد قدرتها را رقم زده است. برخلاف جنگ سرد در قرن بیستم که برمبنای رقابت تسلیحاتی و ایدیولوژیک شکل گرفته بود، نبرد امروز بر محور کُد، داده و برتری فناوری استوار میباشد. چین با اجرای طرح ملی AI 2030، تلاش دارد به مرکز جهانی نوآوری در حوزه هوش مصنوعی تبدیل شود. در مقابل، ایالات متحده امریکا با تمرکز بر کاربردهای نظامی، میلیاردها دالر بودجه را به توسعه زیرساختهای دفاعی هوش مصنوعی اختصاص داده است. اگر این رقابت بدون تدوین اصول شفاف اخلاقی، نظارت نهادهای بینالمللی و مشارکت عمومی پیش برود، میتواند منجر به مسابقه بیمهار گردد که امنیت جمعی بشر را به مخاطره میاندازد.
|
30.05.2025 بی بی سی د عکس سرچینه،Getty Images د عکس تشریح، - Author,انجیلا هینشال
- دنده,بي بي سي
خبرداری: په دې رپوټ کې ځینې مواد ښايي د ځینو لوستونکو لپاره خواشینونکي وي. ایلي وايي، په لومړي سر کې یې ډېره خوښي محسوسوله. ماشوم یې په کور کې له سختو دردونو سره وزېږېد، خو دا چې نوې مور شوه، ډېره خوشحاله وه. دې په دریو ورځو کې یوازې څو ساعته خوب کړی و او له هغه وروسته یې پرېکړه وکړه، چې هېڅ خوب ته اړتیا نه لري. دا وايي "بیا ما فکر کاوه، چې ما خپل ماشوم په بستر کې وژلی دی. زما په یاد دي، چې زما د ژوند ملګری به راپورته شو او ما به همدا ورته ویل، چې دا ریښتا دي؟" ایلي د خپل ماشوم له زېږون وروسته په یو ډول رواني ناروغۍ اخته شوې وه، چې پوسټپارټیو سایکوسس (پي پي پي) نومېږي. د دې کمزورې کوونکې ناروغي له کبله د یو څه وخت لپاره د نویو والدینو ژوند کې ګډوډي راتلای شي.
|
30.05.2025 دآزادی رادیو په افغانستان کې ښايي داسې کسان کم نه وي چې خپلو کورنو کې د مطالعې لپاره لس کتابه ونه لري. خو شته داسې یو کس هم، چې لسګونه عامه کتابتونونه یې جوړ کړي دي. دا څوک دی، دا کتابتونونه یې چيرې جوړ کړي، ولې او څه ګټه یې خلکو ته رسېدلې ده؟ د کلي په نوم د عامه کتابتونونو مسوول مجیب الرحمن محمودي وايي: "زمونږ ډیر فعالیت په کلیوالو سیمو کې دی نو ځکه مو د کلي عامه کتابتون نوم ورکړی دی" نوموړی وايي، لومړی پیل یې هم له خپل کلي د میدان وردګو ولایت د جلګې ولسوالۍ له بخشک وکړ، کابو ۱۲ کاله مخکې، او اوس یې د کار ثمره په درې ولایتونو کې ۲۹ عامه کتابتونونه دي: "مونږ د وردګ ولایت په مختلفو ولسوالیو کې دا کتابوتونونه جوړ کړي دي، د کابل ولایت پغمان ولسوالۍ کې مو درې کتابتونونه جوړ کړي، او په خوست ولایت کې چې یو په مرکز کې دی، بل په تڼیو او بل ګربز ولسوالۍ کې . " ښاغلی محمودي وايي، دوی دا کتابتونونه چې ډیرې په ښوونځیو، او یو شمیر نورو علمي مرکزونو ان جوماتونو او دیني مدرسو او یو د میدان ښار په زندان کې هم جوړ کړی، په هر یو کې له ۵۰۰ ټوکو نیولې تر ۴۰۰۰ پورې کتابونه موجود دي، چې په سایسني علومو، ادبیاتو، ارواپوهنې، ریاضیاتو، تاریخ، دیني علمومو او نورو برخو کې دي. خو نوموړي زیاتوي چې دوی په دې کتابتونونو کې ګوندي سیاسي کتابونه نه لري، داسې چې په خبره یې د یو په پلوئ او د بل په ضد لیکل شوي وي او ستونزې وزېږوي. ښاغلی محمودي د دې کتابتونونو له جوړولو هدف، د مطالعې فرهنګ پراختیا او د خلکو د عامه پوهاوي لوړول ګڼي په ځانګړي ډول د کلیوالو سیمو د اوسېدونکو چې په خبره یې له هر ډول امکاناتو بې برخې دي. د کلي په نوم د عامه کتابتونونو مسوول مجیب الرحمن محمودي وايي، تر اوسه دوی د کومې رسمي ادارې مرسته نه تر لاسه کړې او د عامو خلکو په همکارۍ مخته ولاړ دي، داسې چې په خبره یې په فیس بوک پاڼه او د بنسټ په نورو ټولنیزو پاڼو کې یې کمپاینونه ورته کړي دي: " په عموم کې مونږ سره تر اوسه رسمي ادارو که هغه موسسات دي، که دولتي ادارې دي کومه همکاري نه ده کړې، دا ټوله همکاري د ځوانانو ده، د با احساسه خلکو ده، د خویندو چې هم یې نغدي مرستې کړي او هم یې مونږ سره د کتابونو مرستې کړې دي. " ۴۳ کلن مجیب الرحمن محمودي چې د لسانس تر کچې یې په اقتصاد کې زده کړې کړي وايي، له دې کار خوښ دی، ځکه په خبره یې ګټه یې خلکو ته رسېدلې ده، نوموړی دې د یو
|
30.05.2025 رادیو آزادی محمد آصف ۵۴ ساله سرپرست یک خانواده چهار نفری در ایران است. او میگوید از ۴۰ سال به اینسو در ایران زندهگی میکند و در کنار اینکه زندهگی خودش را سروسامان داده، فرزنداناش نیز در این کشور شامل مکتب هستند. اما او حالا از اینکه دیگر برگههای سرشماریشان تمدید نمیشود و باید به افغانستان برگردد، نگران آینده خود و فرزندان خود است که با برگشت به کشورش به گفته او با سرنوشت نامعلومی روبهرو خواهد شد. حالا دگه اخطار دادهاند که اخراج شویم و از ایران بیرون برویم، گفتند اگر نرویم نه پول کار ما را میدهند نه حساب و کتاب ما را کرده میتوانیم و نه پول پیشکی خانه را گرفته میتوانیم.
محمد آصف روز پنجشنبه «۲۹ می» به رادیو آزادی گفت: "حالا دگه اخطار دادهاند که اخراج شویم و از ایران بیرون برویم، گفتند اگر نرویم نه پول کار ما را میدهند نه حساب و کتاب ما را کرده میتوانیم و نه پول پیشکی خانه را گرفته میتوانیم، همچنان اعلام کرده است که فرزندان ما به مکتب گرفته نمیشوند، نگرانی ما بخاطر اولادهای ماست، دو ماه قبل یک دختر ۱۰ ساله من فلج بود، شب بود به سه شفاخانه بردم تحویل نگرفتند، بالاخره در یک شفاخانه از ساعت سه شب تا شش صبح ۱۵ میلیون تومان من را گرفتند و صبح ساعت شش دخترم هم فوت کرد." قدرتالله یک مهاجر افغان دیگر و سرپرست یک خانواده شش نفری در ایران نیز نگرانی مشابهی دارد: "تمام خانوادهام برگه سرشماری دارند، برای ما گفتند که تا تاریخ ۲۸ ماه سوم یعنی جوزا وقت دارید که نوبت خروجی بگیرید، در غیر آن صورت برگهتان باطل میشود، نگرانی ما همین است که دختران ما که افغانستان بروند درس خوانده نمیتوانند، برای پسران من هم درس میسر شود یا نه؟، نگرانی ما بخاطر تحصیل فرزندان ماست، یک دختر من از همین حالا گریه دارد و میگوید پدر من که افغانستان بروم مرا به درس خواندن اجازه نمیدهند من چطور کنم." این نگرانیها درحالیست که تازه مدیر کل امور اتباع خارجی و مهاجرین وزارت داخله ایران از لغو کارت سرشماری مهاجرین و قطع ارائه خدمات آموزشی و صحی برای مهاجرین فاقد مدرک خبر دادهاست. برخی رسانههای ایرانی از جمله ایرنا به نقل از نادر یاراحمدی گزارش داده که حضور دوامدار مهاجرین فشار قابل توجهی را بر زیرساختهای مهم این کشور مانند آموزش و مراقبتهای صحی وارد کرده و نگرانیهای مردم ایران را برانگیخته است. این مقام ایرانی گفته که کارتهای سرشماری که قبلاً تا پایان سال ۱۴۰۳ اعتبار داشت، دیگر تمدید نخواهد شد. افراد فاقد اسناد قانونی دیگر به امکانات آموزشی و درمانی دسترسی نخواهند داشت.
وی افزوده که "افراد فاقد اسناد قانونی دیگر به امکانات آموزشی و درمانی دسترسی نخواهند داشت، فرزندانشان فقط با داشتن اسناد معتبر میتوانند به تحصیل خود ادامه دهند". این مقام ایرانی از افغانها خواسته تا ایران را به شکل داوطلبانه ترک کنند و در ادامه تأکید کرده کسانیکه به طور داوطلبانه ایران را ترک میکنند، ممکن است امتیازات ویزه خاصی را دریافت کنند.
|
30.05.2025 صدای آلمان این حکم محکمه ضربهای مهم به دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا است، زیرا او تلاش میکند حکومتها را در مورد تجارت وادار به مذاکره کند و با وضع تعرفههای سنگین روابط تجاری امریکا با جهان را تغییر دهد. جنگ تجاری جهانی ترامپ با اجرایی کردن تدریجی تعرفهها به هدف مجازات کشورهایی که صادرات شان به امریکا بیشتر از واردات شان از این کشور است، بازارهای مالی را آشفته کرده است. ترامپ استدلال کرده است که کسری تجارت و تهدید ناشی از ورود مواد مخدر سبب «وضعیت اضطراری ملی» شده و با این استدلال تعرفههای گسترده را توجیه میکند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! اما دادگاه تجارت بینالملل متشکل از سه قاضی حکم داد که ترامپ از اختیارات خود فراتر رفته و بیشتر محدودیتهای اعلام شده از زمان آغاز به کار ترامپ را رد کرد. کاخ سفید با انتقاد از این حکم، استدلال کرد که «قاضیهای غیرمنتخب» حق ندارند در مورد نحوه برخورد ترامپ با این موضوع اظهار نظر کنند. کوش دسای، سخنگوی ترامپ، گفت: «رئیس جمهور ترامپ قول داده که سیاست «اول امریکا» را در اولویت قرار دهد و حکومت متعهد است که از تمام ابزارهای قدرت اجرایی برای مقابله با این بحران و احیای عظمت امریکا استفاده کند.» وکلای حکومت ترامپ روز چهارشنبه فوراً درخواست تجدیدنظر در مورد این حکم ارائه کردن
|
30.05.2025 دویچه ویلی يوې فدرالي قاضۍ د چهارشنبې په ورځ د ولسمشر دونالد ترمپ، حکومت ته حکم کړی دی چې د هغو مهاجرو غوښتنليکونو ته دې رسیدګي بيا پېل کړي چې د کار او يا د مهاجرت د لا پايداره وضعيت جواز د ترلاسه کولو په لټه کې دي، او په موقت ډول د «مشروطې آزادۍ» يا «پرول» د پروګرام لاندې ژوند کوي. د بوستن د سيمه ایزې قاضۍ ایندیرا تالواني، حکم د افغانستان، لاتين امريکا او اوکراين په زرونو مهاجرو ته امیدواري ورکوي. دې مهاجرو د امریکا د پخواني ولسمشر جو بایدن، د حکومت په دوره کې اجازه ترلاسه کړې وه چې د دوو کلونو مودې له پاره په دغه هېواد کې پاتې شي. اړونده موضوع: له اخراج څخه بیره: په امریکا کې د یوې پخوانۍ افغانې څارنوالې نامعلوم برخلیک همدې قاضۍ تر دې دمخه د ترمپ د حکومت له لوري د کيوبا، هايتي، نيکارګوا او وینزويلا، د په سونو زرو مهاجرو د مشروطې آزادۍ حيثيت (Parole status) د لغوه کیدو مخه هم نيولې وه. حکومت د امريکا له سترې محکمې غوښتي چې د دې قاضۍ دا پريکړه لغوه کړي. د امريکا د مهاجرت په قوانينو کې«مشروطه آزادي (Parole)» په دغه هېواد کې د بهرنیانو د آزاد او موقتي حضور اجازه ورکوي، خو هغوی د پناه غوښتونکي او يا مهاجر په توګه په رسميت نه پيژني. اړونده موضوع: امریکا کې له اخراجه د حفاظت پای؛ په زرونو افغانان اغیزمنیږي تالواني، چې د امريکا د پخواني ولسمشر بارک اوباما له لوري ګمارل شوې وه، د ترمپ، د حکومت دغه ادعاوې چې وايي د مهاجرت د سیاست د مديريت په موخه د مهاجرت د دغه پروګرام (Parole status) د تعليق صلاحيت لري، رد کړې.
|
29.05.2025 روزنامه هشت صبح دونالد ترمپ، رییس جمهور ایالات متحده امریکا، گفته که به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسراییل، درباره حمله به ایران هشدار داده است. ترمپ روز چهارشنبه، ۲۸ می، به خبرنگاران گفته است که از نتانیاهو خواسته در حال حاضر از حمله به ایران خودداری کند تا امریکا فرصت بیشتری برای دستیابی به توافق هستهای داشته باشد. او تصریح کرده است: «به او گفتم که انجام چنین اقدامی در حال حاضر مناسب نیست، چون ما بسیار به یک راهحل نزدیک شدهایم.» رییس جمهور امریکا خاطرنشان کرده که این وضعیت ممکن است هر لحظه تغییر کند، حتا با یک تماس تلفنی. دفتر نخستوزیری اسراییل تا کنون درباره اظهارات ترمپ واکنشی نشان نداده است. با این حال، رافائل ماریانو گروسی، رییس آژانس بینالمللی انرژی اتمی سازمان ملل، مذاکرات جاری میان ایران و امریکا را نشانه مثبت توصیف کرده است. ترمپ ابراز امیدواری کرده است که در چند هفته آینده توافقی میان امریکا و ایران حاصل شود و جانهای زیادی نجات یابد. او پیشتر بارها تهدید کرده بود که در صورت عدم دستیابی به توافق، حملات هوایی علیه برنامه هستهای ایران را آغاز خواهد کرد. در همین حال، مقامهای ایرانی نیز بهطور فزاینده هشدار میدهند که ممکن است در صورت تداوم فشارها، بهدنبال ساخت سلاح هستهای با استفاده از ذخایر اورانیوم خود بروند.
|
29.05.2025 بی بی سی د اسرائیلو لومړی وزیر بنیامین نتنیاهو وايي، پوځ یې د غزې لپاره د حماس مشر محمد سنوار 'له منځه وړی' دی. محمد سینوار په غزه کې د اسرائیلو لپاره یو تر ټولو مطلوب کس او د حماس د پخواني مشر "یحیی سینوار" ورور دی. ښاغلي نتنیاهو دغه څرګندونې د اسرائیلو په پارلمان کې د اپوزېسیون ډلې له خوا د هغه ځانګړي بحث په غبرګون کې کړي چې پکې یې حکومت په غزه کې د جګړې د اهدافو په تر لاسه کولو کې پاتې بللی دی. د بحث ګډونوالو ویلي چې د نتنیاهو په مشرۍ حکومت نه دی توانېدلی په غزه کې حماس ډله ماته کړي او ور سره اسرائیلي یرغمل بېرته کورونو ته راولي. د اسرائیلو لومړي وزیر د غزې د جګړې پر ۶۰۰مه ورځ ویلي، د اسرائیلو د معلوماتو له مخې، په غزه کې ۲۰ اسرائیلي یرغمل لا هم ژوندي دي او ۳۶ نور یې مړه شوي دي. محمد سنوار د روانې مې میاشتې پر ۱۳مه د غزې سویلي ښار خان یونس کې د اروپایي روغتون په انګړ او شاوخوا سیمه کې د اسرائیلو د یوې لویې
|
29.05.2025 دآزادی رادیو د روسیې چارواکي وايي، دوی د اوکراین له خوا د بېپیلوټه الوتکو د یوه پراخ برید مخه یې نیولې ده. د دوی په وینا، د شپې په اوږدو کې ۱۱۲ بېپیلوټه الوتکې (ډرونونه) تعقیب او شنډ شوې دي، چې له امله یې د مسکو په دوو هوايي ډګرونو کې الوتنې ځنډول شوي دي.
دا په داسې حال کې ده چې روسیې په وروستیو ورځو کې پر اوکراین پراخ بریدونه وکړل، چې پکې یې له بېپیلوټه الوتکو څخه کار اخیستی و. د فرانس پرېس خبري اژانس د راپور له مخې، د روسیې دفاع وزارت د ټلګرام په یوه پیغام کې ویلي، چې دغه ۱۱۲ ډرونونه د شپې تر نیمايې پورې په درې ساعته موده کې د شپږو بېلابېلو سیمو په فضايي حریم کې " تعقیب او ویجاړ " شوي دي. د مسکو ښاروال سرګي سوبیانین هم پر ټلګرام لیکلي، چې ۱۲ ډرونونه چې د روسیې پلازمېنې ته پر لاره وو، ویشتل شوي دي. د دفاع وزارت زیاتوي، چې شاوخوا ۵۹ ډرونونه د بریانسک په جنوب لویدیځه سیمه کې ویشتل شوي، او نور یې پر کورسک، بلګورود، توله، اوریول او کالوګا سیمو توغول شوي دي.
|
29.05.2025 رادیو آزادی برنامهی اسکان بشر سازمان ملل متحد (یو ان هبیتات) میگوید که کودکان ساکن در مناطق غیررسمی و غیرپلان شده در کابل، از دسترسی به خدمات صحی از جمله آب پاک، آموزش مناسب و فضای سبز مصون محروم هستند. این اداره، ناوقت روز سه شنبه، ۲۷می با نشر اعلامیه ای در شبکهی ایکس خود گفت، این موضوعاتیست که تأثیر مستقیم بر رشد، سلامتی و آینده کودکان دارد.
بر اساس این اعلامیه، در پایتخت کشور، کابل، از هر پنج نفر، چهار تن در مناطق غیررسمی و بدون پلان زندگی میکنند؛ مناطقی که از خدمات اساسی شهری محروماند. در اعلامیه همچنان آمده است که این وضعیت بهویژه کودکان را که آسیبپذیرترین قشر جامعهاند، با تهدیدهای جدی روبهرو کرده است. این برنامه افزوده است که وضعیت کنونی افغانستان نیازمند توجه فوری است. شماری از باشندگان مناطق غیررسمی کابل نیز میگویند که به ابتداییترین امکانات زندگی دسترسی ندارند و با مشکلات زیادی مواجهاند. وحید، یکی از باشندگان تپه کارتهنو شهر کابل، به رادیو آزادی گفت: "در تابستان از باد و خاک به تکلیف استیم و در زمستان از برف و باران. نه سرک وجود دارد، نه کلینیک، نه برق. ما در اینجا با مشکلات بسیار جدی دستوپنجه نرم میکنیم." محمدگل، یکی از باشندگان ساحه سرای شمالی کابل، به رادیو آزادی گفت که به دلیل وضعیت بد اقتصادی در یک منطقه غیررسمی زندگی میکند، زیرا به گفته او کرایه خانه در آنجا ارزانتر است: در اینجا نه به آب پاک دسترسی داریم، نه مکتب برای کودکان وجود دارد
"در اینجا نه به آب پاک دسترسی داریم، نه مکتب برای کودکان وجود دارد. سرکها خراباند، وقتی باران میشود مشکلات زیادی به وجود میآید. سیمهای برق هست، اما برق در آنها جریان ندارد. زندگی در اینجا دشوار است، اما چارهای نداریم. کرایه خانهها در اینجا نسبت به مناطق رسمی ارزانتر است و ما آنقدر توان مالی نداریم که در یک منطقه رسمی خانه بگیریم. کار و بار نیست، و فقط به اندازهای درآمد داریم که شام با نان خشک به خانه برگردیم."
|
29.05.2025 صدای امریکا فاطمه پیمان، سناتور مسلمان و افغانتبار پارلمان آسترالیا گفته که از یک همکار مرد خود در یک اداره نظارتی پارلمان شکایت کرده است. او مدعی شده که این همکارش او را ترغیب به نوشیدن شراب و «رقص روی میز» کرده است.
سناتور فاطمه پیمان که گفته الکول نمینوشد، مدعی است که یک همکار مردش بعد از «نوشیدن زیاد الکول» در عملکرد رسمی اظهارات جدی نامناسب به او ابراز کرده است. پیمان ۳۰ ساله به فرستنده ملی «ایبیسی» گفته است که این همکار بزرگتر از خودش به او اصرار کرده که واین بنوشد و «روی میز برقصد.» این سناتور مسلمان افزوده است که از این همکار خود رسماَ در نهاد نظارتی پارلمان شکایت کرده است. مشخص نشده است که این رویداد چه زمانی به وقوع پیوسته و هویت همکار مرد او نیز مشخص نشده است. فاطمه پیمان زاده افغانستان است و به گزارش رسانههای محلی او نخستین سناتور محجبه در پارلمان آسترالیا است. پیمان ابتدا سناتور حزب کارگر در پارلمان بود، اما در سال ۲۰۲۴ عضویت او در این حزب به دلیل مواضع جنجالیاش در منازعه اسرائیل و حماس به تعلیق درآمد و سپس او از عضویت در این حزب استعفا داد. بیشتر بخوانید: سناتور افغانی الاصل از حزب کارگر آسترالیا استعفا داد چنین شکایتهایی در پارلمان آسترالیا قبلاَ نیز وجود داشته است. در سال ۲۰۲۱ بریتانی هیگینس، کارمند سیاسی پارلمان مدعی شده بود که از سوی یک همکار مردش در داخل دفتر پارلمان مورد تجاوز جنسی قرار گرفته است که منجر به اعتراضهایی در سراسر کشور گردید. یک بررسی که بعداَ انجام شد، دریافت که نوشیدن زیاد الکول و آزار و اذیت جنسی در پارلمان آسترالیا زیاد است.
|
29.05.2025 دویچه ویلی د آلمان په زولینګن ښار کې د «تنوع جشن» پر مهال د چاقو يو بريدګر وحشت خپور کړ. له بريد لږ وروسته داعش د برید مسؤلیت پر غاړه واخېست. جزایي محاکمه د یو اعتراف سره پیل شوه.
د زولینګن ترهګریز برید چې درې کسان پکښې وژل شوي ول، اړونده جزایي محاکمه کې تورن کس خپل جرم ومانه. د تورن کس د مدافع وکیلانو له خوا لوستل شوې اعلامیه کې ۲۷ کلن سوریایي تورن کس چې عیسی ا. نوميږي، د بريد پړه ومنله. هغه وویل: «ما پر ځان دروند تاوان راوستی دی. درې انسانان زما په لاس مړه شوي دي (...) زه د حکم منلو ته چمتو یم.» د تورن په اعلاميه کې راغلي: «ما بېګناه کسان وژلي دي، نه کافران.»
مدافع وکیلانو وویل چې تورن کس د دې تور په هکله څه نه وايي چې هغه د داعش غړی دی. دا محاکمه، د زولينګن ښار په جشن کې تر خونړي بريد څخه نهه میاشتې وروسته د دوسلدورف په عالي ایالتي محکمه کې پیل شوه. د فدرالي څارنوالۍ ادعا: هغه قصداً له داعش سره تماس نیولی ود فدرالي څارنوالۍ لخوا پر دغه کس د درو کسانو د قتل او د لسو کسانو د وژنې د هڅې تورونه دي. سربېره پر دې، نوموړی د داعش ترهګر ګڼل شوی او ویل کېږي چې د برید څو ساعته مخکې، د ۲۰۲۴ کال د اګست پر ۲۳مه يې د داعش سره د وفادارۍ ویډیو ثبت کړې وه. ځینې ویډیوګانې یې له بريد څخه څو دقیقې مخکې د داعش خپل ارتباطي ته لېږلې وې. آلماني پوليس: په چاقو سره جرمونه يوه ستونزه ګرځېدلې ده فدرالي څارنوالۍ وایي، نوموړي له ۲۰۱۹ راهیسې د سلفي عقیدې پیروي کوونکی و، د آزاد ژوند طرز یې رد کړی و او د «تلګرام» له لارې یې د داعش له مشرانو سره تماس نیولی و. د داعش ایدیالوژیکو لارښودانو هغه ته د برید د وسلې په انتخاب کې هم لارښوونه کړې وه. تور لګوونکي وایي چې قربانیان نه پوهېدل چې ورباندې بريد به کيږي. په داسې حال کې عیسی ا. له شا په چاقو وهلي او ډیری یې په غاړه کې ژوبل شوي ول. څو ځله یې «الله اکبر» هم ویلي و. وروستي قرباني مقاومت کړی و، هغه یې وهلای او شاته کړی و. تورن کس نیلي ټي شرت اغوستی و او د محکمې پر څوکۍ یې سر ټیټ نیولی و.
رواني کارپوه: تورن ځان سخت مذهبي نه بالهیو رواني کارپوه وویل چې تورن ورته ویلي، د غزې جګړې د وژل شویو فلسطیني ماشومانو انځورونو هغه ډېر اغېزمن کړی و. نوموړي دا انځورونه په خپل «تلګرام» چینل خپاره کړي ول چې له کبله یې یوه نااشنا کس ورته لیکلي ول او له هغه یې غوښتي ول چې په آلمان کې برید وکړي. هغه کس ورته ویلي ول چې آلمانان هم مسؤل دي. تورن ویلي، ذهن یې ورته خراب شوی، فریب ورکړل شوی او اوس خپله هم قرباني دی. برعکس د تور د ادعا، رواني کارپوه وویل، عیسی ا. ځان نه سخت مذهبي باله او نه سلفي. هغه سګرټ څښي، اکشن فلمونه تر قرآن مطالعې غوره بولي او کله ناکله یې د جمعې لمونځ نه دی کړی. هغه ویلي و، آلمان ښکلی هېواد دی، «دلته انسان کولای شي، لکه څنګه چې غواړي، ژوند وکړي.» که به هغه خلک کافران ګڼلی، نو جرمني ته به نه راتښتېدلی. خو دلته یې یاران نه دي پیدا کړي. رواني کارپوه زیاتوي، د برید پر مهال، هغه لومړی ځل د درک کولو د ګډوډۍ سره مخ شوی و او پر ستیج یې د فلسطیني ماشومانو جسدونه لیدلي و. د ده په ذهن کې، یو اسراییلي پولیس پرې خندلي و، پر هغه یې برید کړی او بیا یې ځنګل ته تېښته کړې. بله ورځ يې ځان پولیسو ته سپارلی و. د دوسلدورف محکمې د سپتمبر تر ۲۴مې، ۲۲ محکماتي ناستې پلان کړې دي.
|
28.05.2025 روزنامه هشت صبح وزارت امور خارجه ایالات متحده، دور پنجم مذاکرات میان نمایندهگان این امریکا و جمهوری اسلامی ایران را «سازنده» توصیف کرده است. تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا، روز سهشنبه، ۲۷ می، در نشست خبری گفته است که گفتوگوهای اخیر که در شهر روم، پایتخت ایتالیا، برگزار شد، «پیشرفت بیشتر» را در پی داشته است. به گفته او، مذاکرات به گونه مستقیم و غیرمستقیم میان دو هیات به رهبری استیو ویتکوف، نماینده ویژه امریکا در امور منطقه، و عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، انجام شده و بیش از دو ساعت بهطول انجامیده است. تمی بروس افزوده است که دو طرف توافق کردهاند در آینده نزدیک بار دیگر با میانجیگری عمان، دور تازهای از گفتوگوها را برگزار کنند. در همین حال، عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، نیز پایان دور پنجم مذاکرات را «حرفهایترین» نشست میان تهران و واشنگتن خوانده و گفته است که گفتوگوها در فضایی جدی و سازنده برگزار شده است. مذاکرات هستهای میان ایران و امریکا پس از سالها توقف، با میانجیگری عمان از سر گرفته شده است.
|
28.05.2025 بی بی سی په افغانستان کې د ماشومانو لپاره د ملګرو ملتونو د وجهي صندوق 'یونیسف' مشر تاج الدین اویوال پر خپل اېکس 'پخواني ټوېټر' له یوه پیغام سره یو انځور خپور کړی او وايي، چین ته د سفر پرمهال یې له خصوصي سکټور سره په ګډه غونډه کې د افغانستان لپاره د ګډو همکاریو پر فرصتونو خبرې کړې دي. نوموړي لیکلي: "له درېیو یوه برخه (۳/۱) افغانان پاکو اوبو ته لاسرسی نه لري، داسې حللارې لکه لمریز پمپونه او نوې ټېکنالوژي له هغو کورنیو سره مرسته کولی شي چې د اوبو له کمښت او اقلیمي ستونزو سره مخامخ دي". دی زیاتوي، ''چین ته د خپل سفر پر مهال مې له خصوصي سکتور سره یوه ګټوره ناسته درلوده، چې پکې مو د افغانستان لپاره د ګډو همکاریو پر فرصتونو خبرې وکړې.''
|
28.05.2025 دآزادی رادیو اروپايي ټولنه به د مې په ۲۷مه نېټه هغه نوې طرحه په رسمي ډول تصویب کړي چې له مخې یې په دې اتحادیه کې د دفاعي لګښتونو د پیاوړتیا لپاره ۱۵۰ میلیارډه یورو (۱۷۰ میلیارډه ډالر) ځانګړي شوي دي. دا طرحه چې د اروپا لپاره امنیتي اقدامات (SAFE) نومېږي، د اروپايي هېوادونو لخوا د روسیې او بلاروس د بېړنیو ګواښونو د مخنیوي لپاره د ناټو د نوو اهدافو په تعقیب وړاندې شوې ده. د SAFE له مخې، اروپايي ټولنه به د خپلو مالي بازارونو له لارې دا پیسې په پور واخلي او بیا به یې غړو هېوادونو ته ورکړي. د دې پورونو د بېرته ورکولو موده ۴۵ کاله ده چې لومړۍ لسیزه کې یې هېوادونه د بېرته ورکولو اړتیا نه لري. دغه راز، په دې طرحه کې د اروپا د ازاې سوداګرۍ ټولنې (EFTA) هېوادونه (ایسلنډ، ناروې، لیختنشتاین، سویس) او د اروپايي ټولنه کې د شمولیت غوښتونکي هېواد اوکراین هم شامل دي. د SAFE طرحې یوه اصلي موخه دا ده چې اروپايي هېوادونه په ګډه دفاعي وسایل واخلي، څو د اروپا ګډ دفاعي بازار رامنځته شي. د دې هدف لپاره لومړی کال یو هېواد کولی شي یوازې د پور غوښتنه وکړي، خو وروسته باید لږترلږه دوه هېوادونه په ګډه غوښتنه وکړي. په دې طرحه کې د امریکا په ګډون نورو هېوادونو د برخې اخیستو لپاره یوه قاعده هم وضع شوې چې د دفاعي تجهیزاتو ۶۵ سلنه باید د اروپايي ټولنې، د اروپا د ازادې سوداګرۍ ټولنې له هېوادونو او یا اوکراین څخه واخیستل شي، او پاتې ۳۵ سلنه له نورو هېوادونو لکه امریکا څخه اخیستل کېدای شي. طرحې ته یوازې هنګري منفي رایه ورکړې، خو نور غړي هېوادونه یې ملاتړ کوي. دغه طرحه به د ۲۰۳۰ کال تر پایه دوام وکړي.
|
28.05.2025 رادیو آزادی هرچند درگیری ها بر سر تخریب مزارع خشخاش در ولسوالی جُرم بدخشان اکنون پایان یافته ، اما باشندگان منطقه همچنان به اعتراضاتشان ادامه میدهند و خواهان برکناری شماری از مقامها، از جمله والی طالبان در بدخشان اند. یکی از باشندگان ولسوالی جُرم به رادیو آزادی گفت که درگیری و اعتراضات میان نیروهای مبارزه با مواد مخدر طالبان و دهقانان محلی روز یکشنبه هفته جاری به دلیل تخریب مزارع کوکنار رخ داده است. او که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش درگزارش گرفته شود و به شرط تغییر صدایش به رادیو آزادی گفت که در نتیجه تیراندازی طالبان در جریان اعتراض یک باشنده محل کشته و چند تن دیگر شان زخمی شده اند. به گفته او، میخواستند جسد مقتول را به عنوان اعتراض به فیضآباد مرکز ولایت ببرند، اما طالبان اجازه ندادند: «باید به ما بدیل کوکنار داده شود، منطقه ما که منطقه کوهستانی است، زمین هموار کم دارد، اگر چیز دیگری کشت کنیم، سود نخواهد داشت، یکی از ما در جریان اعتراضات به اثر تیراندازی طالبان دیروز کشته شد، اعتراضات هنوز هم جریان دارد خواست ما این است که والی باید از سمتش برکنار شود و والی بدخشان از میان مردم انتخاب شود." او گفت که دهقانان محلی با از بین بردن مزارع کوکنار مخالفتی ندارند، اما مدعی شد که عدم تخریب این مزارع در ولایت های همجوار، نشان دهنده اقدام تبعیضآمیز طالبان در این ولایت است. عرفان الله یکی دیگر از باشندگان فیض آباد مرکز ولایت بدخشان و فعال مدنی که درمورد منطقه معلومات دارد به رادیو آزادی گفت که اکنون معترضان به درخواست قاری فصیح الدین لوی درستیز وزارت دفاع طالبان جسد این باشنده را به خاک سپرده اند. او گفت که نیروهای طالبان نیز روستای فرغامنج را ترک کرده و به منطقه قلعهتک برگشتهاند، اما به گفته وی دهقانان محلی هنوز به خانههایشان برنگشتهاند: مردم بسیار عصبانی بودند و هنوز هم عصبانی هستند
«مردم بسیار عصبانی بودند و هنوز هم عصبانی هستند، نمیخواستند مرده را دفن کنند، اما با پادرمیانی قاری فصیحالدین که بارها با مردم تماس میگرفت، میت دفن شد، طالبان نیز منطقه را ترک کردند و به قلعه تاک برگشتند. اما مردم محل هنوز هم آماده استند که هرگاه طالبان برگردند از خود دفاع کنند." شماری از ویدیوهای نشر شده در شبکههای اجتماعی که زمان دقیق و محل ثبت آن مشخص نیست، نشان میدهد که دهها نفر یک جسد را حمل میکنند و علیه حکومت طالبان شعار میدهند، اما رادیو آزادی نمیتواند صحت این ویدیو ها را تأیید کند.
|
28.05.2025 صدای آلمان
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، روز دوشنبه در کنفرانسی در برلین با توجه به گذشته آلمان یادآور شد که این کشور زمانی که در مورد اسرائيل ابراز نظر میکند باید بیشتر محتاط باشد. در عین زمان او افزود: «اما زمانی که از مرز عبور میشود، وقتی که قانون بشردوستانه بینالمللی واقعاَ نقض میشود، در آن صورت آلمان، صدراعظم آلمان، باید چیزی در مورد آن بگوید.» مرتس همزمان با تاکید به مناسبات نزدیک میان آلمان و اسرائیل، رنجی را که جمعیت غیرنظامی در نوار غزه میکشد برجسته کرد و گفت: «حکومت اسرائیل نباید کاری کند که بهترین دوستانش دیگر آماده پذیرش آن نباشند.» اسرائیل اخیراَ عملیات جدیدی را در نوار غزه شروع کرده است و روزانه از مرگ دهها تن در اثر حملات این کشور گزارش میشود. این جنگ پس از آن شروع شد که گروه شبهنظامی حماس در اکتوبر ۲۰۲۳ حمله بزرگ تروریستی بر اسرائیل انجام داد. حماس از سوی آلمان، ایالات متحده امریکا و چندین کشور دیگر به عنوان یک سازمان تروریستی رده بندی شده است. عملیات جدید اسرائیل محکومیتهای بینالمللی را در پی داشته است، خصوصاَ با توجه به این که حدود دو میلیون جمعیت نوار غزه به دلیل مسدود بودن راههای انتقال مواد کمکی در تهدید قحطی قرار دارند. «انتقادهای عام تاثیر ندارد»مرتس زمانی این اظهارات را بیان میکند که به گفته یک کارشناس ارشد سیاست خارجی آلمان، تاثیر انتقادهای عام از اسرائیل توسط متحدیناش در حفاظت از زندگی فلسطینیها «صفر» بوده است. آرمین لاشت به شبکه دوم تلویزیون عامه آلمان گفت که اعلامیه مشترک بریتانیا، فرانسه و کانادا که اقدامات اسرائيل در نوار غزه را «نامناسب» خوانده است، در پایان بخشیدن به این جنگ یا تضمین رسیدن کمکها به نوار غزه تاثیری ندارد. در مورد وضعیت غزه بیشتر بخوانید: تشدید اوضاع در غزه: «فردا شاید زنده از خواب بیدار نشویم» لاشت که رئیس کمیته امور خارجی مجلس فدرال آلمان (بوندستاگ) است، گفت که «دیپلماسی بیسروصدا» و «حرفهای صریح» حکومت جدید آلمان «موثرتر از قطعنامههای همیشگی و شعارهای مختصر و مفید است.» آلمان تا حالا نسبت به دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا در انتقاد از اسرائیل به خاطر جنگ نوار غزه محتاطانه عمل کرده است. آلمان قبلاَ با توجه به مسئولیت تاریخی که به خاطر کشتار یهودیان یا هولوکاست در زمان نازیها در قبال اسرائیل دارد، امنیت اسرائیل را «مصلحت دولت» عنوان کرده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! با وجود این، لاشت گفته است که این عبارت «به این مفهومی نیست که شما نتوانید از اسرائیل انتقاد کنید، نتوانید تقاضای انتقال مواد کمکی را مطرح کنید، نتوانید از یک نخست وزیر انتقاد کنید.» رئیس کمیته امور خارجی بوندستاگ افزود: «همه این کارها را میتوانید. شما همچنین میتوانید بگویید که حکومت [اسرائیل] وزیران افراطی دستراستی دارد، شما همچنین میتوانید بگویید که اهداف جنگی نادرست است.» فلیکس کلاین، کمیشنر مبارزه با یهودستیزی حکومت آلمان روز دوشنبه دیدگاه مشابهی را ابراز کرد. او به رادیو «اربیبی» گفت: «ما باید بیاموزیم که میان اقدامات حکومت اسرائیل و اسرائیل به صورت کل تفاوت قایل شویم. تفاوتهای بزرگی میان آنها وجود دارد.»
مساله ارسال اسلحه به اسرائیلدر این میان، شماری از نمایندگان سوسیال دموکرات پارلمان فدرال مخالف ادامه ارسال اسلحه به اسرائیل به شکل کنونی هستند. بیشتر بخوانید: غزه در آستانه قحطی؛ چرا لاریهای حامل مواد کمکی به محل نمیرسد؟ ادیس احمتوویچ، سخنگوی امور خارجی فراکسیون پارلمانی حزب سوسیال دموکرات به مجله «اشترن» گفت: «اسلحه آلمانی نباید برای گسترش فاجعه بشری و نقض قوانین بینالمللی استفاده شود.» اما فلیکس کلاین این تقاضای نمایندگان سوسیال دموکرات را رد کرد. یوهان وادهفول، وزیر خارجه آلمان، نیز در سفرش به مادرید پیشنهاد اسپانیا به تحریم تسلیحاتی اسرائیل را رد کرد. با وجود این، او تاکید کرد که وضعیت کنونی در نوار غزه برای هیچ کسی، به شمول آلمان، قابل قبول نیست. افزایش فشار سیاسی بر اسرائیلدر عین زمان، لارس کلینگبایل وزیر مالیه و معاون صدراعظم آلمان گفته است که برلین در نظر دارد فشار سیاسی بر اسرائیل را بیشتر سازد. کلینگبایل گفته است: «در داخل ائتلاف نیز توافق شده است که ما این کار را خواهیم کرد و این کار درست است.»
|
28.05.2025 دویچه ویلی
د افغانستان د هوایي ځواکونو د یوه پخواني پیلوټ محمد امیر توسلي، د ځان وژنې ویډیو په ټولنیزو رسنیو کې ډېره لاس پر لاس شوه، خو ایراني رسنیو دې موضوع ته چندان توجه ونه کړه. د طالبانو له خوا د واک تر نیولو وروسته د افغانستان ډېر پخواني نظامیان ایران او پاکستان ته مهاجر شول او اکثره یې په دې تمه ول چې له دې لاري به وکولی شي لوېدیځو هیوادونو ته مهاجرت وکړي. د ایران حکومت لومړی یوه سر شمیرنه ترسره کړه او هغو مهاجرو ته چې د اقامې اسناد یې نه درلودل د سر شمېرنې پاڼې وویشلې، خو وروسته یې بیا دغه سندونه باطل اعلان کړل او هغوی ته یې د وتلو سند یا پاڼې وکړې. د دې پخواني پیلوټ په هکله چې د ځان سوځولو له لارې یې خپل ژوند ته د پای ټکې کیښود ډیر جزویات په لاس کې نشته، خو داسې رپوټونه دي چې نوموړي د اخراج یا دغه هیواد څخه د وتلو سند له ترلاسه کولو وروسته په دې کار لاس پورې کړی دی. د توسلي، د کورنۍ یوه غړي د «اطلاعات روز» ورځپاڼې ته تائیده کړې ده چې هغه پخوانی پیلوټ و او د رواني پریشانۍ ستونزه یې درلوده او د اخراج سند له ترلاسه کولو وروسته یې ځان سوځولی دی. شدید رواني فشارپه ایران کې افغان مهاجر وايي چې د سر شمیرنې د فورمو باطل کیدو او د اخراج پاڼو توزیع کیدو هغوی، په ځانګړي توګه پخواني نظامیان او د بشري حقونو فعالان تر سخت رواني فشار لاندې راوستلي دي. په ایران کې افغان مهاجرو دویچه ویله ته وویل چې د ایران د بهرنیو اتباعو د چارو ادارو مجردانو ته دوه تر درو اونیو او هغو کورنیو ته چې ماشومان یې په ښوونځیو کې دي یو څه ډیر وخت ورکړی دی، څو له ایران څخه ووځي. شبانه چې نه یې غوښتل بشپړ نوم یې واخیستل شي او د یوه پخواني نظامي افسر مېرمنه ده دویچه ویله ته وویل: «وضعیت ډير خراب او خواشینونکی دی او خلک تر سخت روحي او رواني فشار لاندې دي.» د هغې په خبره د پخوانیو نظامیانو او هغو کسانو چې په پخواني حکومت کې د کار کولو له امله د طالبانو په واکمنۍ کې ځان په خطر کې ویني سربیره، هغه کورنۍ چې د کلونو راهیسې یې په ایران کې ژوند کړی دی هم افغانستان ته د بیرته ستنول کیدو له کبله اندیښمن دي.
|
27.05.2025 روزنامه هشت صبح «چهارمین دور گفتوگوهای ملی در مورد نقش جامعه مدنی نیروهای دموکراتیک در آینده افغانستان»، با تمرکز بر مشورت پیرامون مشروعیت قانون اساسی و نقشه راه سیاسی، در انتالیا برگزار شده است. برگزارکنندهگان این نشست گفتهاند که با توجه به چالشهای استراتژیک، سیاسی و اجتماعی موجود در افغانستان، این دور از کنفرانس انتالیا با هدف پاسخگویی به نیاز مبرم برای آغاز یک گفتوگوی ملی فراگیر برگزار شده است. به گفته آنان، این گفتوگوها تنها راه رسیدن به توافق سیاسی مسالمتآمیز و احیای مشروعیت ملی و حاکمیت قانون است. «چهارمین دور گفتوگوهای ملی در مورد نقش جامعه مدنی نیروهای دموکراتیک در آینده افغانستان»صبح روز دوشنبه، ۵ جوزا با حضور جمعی از فعالان سیاسی، مدنی، رسانهای، نمایندهگان زنان، جوانان و نیروهای دموکراتیک در شهر انتالیای ترکیه برگزار شده است. برگزارکنندهگان، هدف این نشست را فراهمسازی فضای گفتوگو میان اقشار مختلف جامعه، بررسی چالشهای موجود و هماندیشی برای یافتن راهحلهای ملی عنوان کردهاند.
این گفتوگوها در روز نخست شامل سه نشست بوده است. در نشست نخست، شرکتکنندهگان به بررسی چارچوب سازمان ملل متحد و روند دوحه، بهویژه طرح موزاییک یوناما پرداختند و دیدگاهها و انتقادات خود را در این زمینه با یکدیگر در میان گذاشتند. نشست دوم این گفتوگوها به بررسی این پرسش اختصاص داشته که «جوانب ذینفع داخلی چه کسانیاند؟» در این نشست، شرکتکنندهگان به تبادل نظر درباره جایگاه طالبان، نقش مخالفان این گروه، اپوزیسیون نظامی-سیاسی و حکومت در تبعید پرداختند. همچنین، نبود انسجام، فقدان روایت مشترک و نبود هدف واحد در میان جریانهای اپوزیسیون، از دیگر محورهای مورد بحث در این نشست بود. نشست سوم این گفتوگوها به بازاندیشی قانون اساسی و حاکمیت قانون اختصاص داشت. در این نشست، گزارشی تحقیقی درباره وضعیت قانون اساسی و حاکمیت قانون پس از تسلط طالبان بر افغانستان ارایه شده است. در روز دوم این گفتوگوها نیز قرار است با برگزاری نشستها و تشکیل کمیتههای مختلف، درباره روایتهای غالب، روایتهای بدیل و اطلاعات نادرست در رسانهها، همچنین چگونگی همسویی با قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد و ارزیابی مستقل این سازمان، بحث و تبادل نظر صورت گیرد.
|
27.05.2025 بی بی سی د اسټرالیا د ملبورن ښار په زړه کې یوه ملایمه رڼا لرونکي خوړنځي کې ناست ۶۹ کلن عارف صالحي سترګې ځلېږي او د خپل هغه رستورانت په اړه غږېږي چې څه د پاسه څلوېښت کاله وړاندې یې له خپلو وروڼو سره پرانیستی و. (اېبيسي نیوز) د دغه رسټورانټ د بندېدو په اړه په یوه رپوټ کې ویلي، د ۱۹۸۰مې لسیزې په پیل کې، د صالحي کورنۍ په فټزروي سیمه کې د برونسویک سړک پر غاړه د "افغان ګالري" په نوم دغه رستورانت پیل کړ خو اوس، له ۴۴ کلونو فعالیت وروسته، په اسټرالیا کې د دغه پخواني پېژندل شوي افغان رسټورانټ دروازې تړل کېږي – چې تړل یې چلوونکې کورنۍ خواشینوونکې او د ویاړ دواړو خبره بولي. د عکس تشریح،افغان ګالري د ۱۹۸۰ لسیزې په لومړیو کې پرانیستل شوه خو د جون په پای کې خپلې دروازې تړي.ښاغلی صالحی وايي، "ما دلته ۳۳ کاله کار وکړ، له یوې خوا خوشحاله یم... دا پخوا یو ښکلی وخت و، خو له بلې خوا خواشینی هم یم". د اې بي سي رپوټ کې زیاته شوې، د صالحی کورنۍ وروڼه او خويندې د ۱۹۷۰مو لسیزو په وروستیو کې، د شوروي- افغان جګړې له پیل سره، له افغانستانه اروپا ته وتښتېدل. د رسټورانټ د پرانیستلو فکر د ښاغلي صالحی مشرې خور نوریه صالحی سره و، چې په ۱۹۸۱ کال کې له فرانسې استرالیا ته کډه شوې وه، هلته یې د اټومي فزیک پوهې په توګه کار کاوه.
|
27.05.2025 دآزادی رادیو د روسیې لهخوا د اوکراین پر ښارونو له پراخو او وژونکو بریدونو وروسته، د امریکا د متحدوایالتونو ولسمشر، په خپلو تر ټولو توندو څرګندونو کې، د کرملېن پر مشر ولادیمیر پوتین انتقاد وکړ. ده وویل: «پوتین پوره لیونی شوی دی!» هغه خبرداری ورکړ چې که پوتین هڅه وکړي ټول اوکراین ونیسي، دا به د روسیې «سقوط» ته لاره هواره کړي. دونالد ټرمپ د دوشنبې په سهار (د غبرګولي پنځمه) په خپله ټولنیزه شبکه کې ولیکل: «ما تل له ولادیمیر پوتین (د روسیې ولسمشر) سره ډېرې ښې اړیکې لرلي، خو هغه ته څه ورپېښ شوی؛ پوره لیونی شوی دی!» ښاغلي ټرمپ زیاته کړه: «هغه بېځایه ډېر خلک وژني، او زه یوازې د سرتېرو خبره نه کوم. توغندي او بې پېلوټه الوتکې بې دلیله د اوکراین پر ښارونو توغول کېږي.» د امریکا ولسمشر په دوام کې لیکلي: «ما تل ویلي چې هغه ټول اوکراین غواړي، نه یوازې یوه برخه، او ښايي دا خبره سمه وي، خو که هغه دا کار وکړي، نو دا به د روسیې د سقوط سبب شي!» ښاغلي ټرمپ په نیوجرسي ایالت کې په خپله ځانګړې الوتکه کې تر سپرېدو مخکې خبریالانو ته وویل: «زه پر هغه څه چې پوتین یې کوي خوښ نه یم. هغه ډېر خلک وژني او زه نه پوهېږم چې پوتین ته څه ورپېښ شوي دي.» دونالد ټرمپ په غوسه وویل: «پوتین په ښارونو توغندي غورځوي، خلک وژني، او زه په هېڅ ډول دا کارونه نه خوښوم.» ده وړاندې وویل: «موږ په خبرو بوخت یوو او هغه پر کییف او نورو ښارونو توغندي وروي. زه په هېڅ ډول دا کارونه نه خوښوم. حیران یم، ډېر حیران یم. دې سړي ته څه ورپېښ شوي دي.» د امریکا ولسمشر وویل، «بې له شکه» به د سولې د خبرو د پرمختګ لپاره پر روسیې نور بندیزونه هم وڅېړي، خو ده نور جزییات ورنه کړل. دونالد ټرمپ په خپله ټولنیزه شبکه کې د اوکراین پر ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي هم سختې نیوکې وکړې او ویې لیکل: «زیلنسکي باید داسې خبرې ونه کړي؛ دا یې د خپل هېواد په ګټه نه دي. هر څه چې د هغه له خولې راوځي ستونزې جوړوي.» ټرمپ دا څرګندونې وروسته له هغه وکړې چې ولودیمیر زیلنسکي په یوه نادره وینا کې د روسیې د وروستیو بریدونو په وړاندې د «امریکا چوپتیا» وغندله. دغو پراخو توغندويي او د بېپیلوټه الوتکو بریدونو د شنبې په سهار لږ تر لږه ۱۳ کسان ووژل او ګڼ شمېر ژوبل کړل، او د یکشنبې په سهار یې هم دوام وکړ.
|
27.05.2025 رادیو آزادی رئیس جمهور ایالات متحده مذاکرات هستهای اخیر با تهران را «بسیار خوب» توصیف کرد و گفت فکر میکند که ممکن است «خبرهای خوبی» درباره ایران در پیش باشد. دونالد ترمپ روز یکشنبه چهارم جوزا گفت که مذاکرات هستهای روزهای اخیر با ایران «بسیار بسیار خوب» بوده و در مذاکرات «پیشرفت جدی» به دست آمده است آقای ترمپ که در ایالت نیوجرسی و پیش از بازگشت به واشنگتن با خبرنگاران گفتوگو میکرد افزود: «ببینیم چه پیش میآید، اما فکر میکنم ممکن است خبرهای خوبی درباره جبهه ایران داشته باشیم.» «نمیدانم در دو روز آینده چیز خوبی به شما خواهم گفت یا بد، اما احساس میکنم که ممکن است چیز خوبی بگویم.»
او در عین حال گفت: «نمیدانم در دو روز آینده چیز خوبی به شما خواهم گفت یا بد، اما احساس میکنم که ممکن است چیز خوبی بگویم.» پنجمین دور مذاکرات هستهای تهران و واشنگتن جمعه در روم برگزار شد و پس از آن وزیر خارجه عمان، میانجی مذاکرات، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که این دور از گفتوگوها «با پیشرفتهایی، اما نه نهایی، به پایان رسید». دونالد ترمپ بارها گفته است که ایران نمیتواند تسلیحات اتمی داشته باشد و به این منظور، مقامهای تهران باید یکی از دو گزینه توافق یا اقدام نظامی را انتخاب کنند. او چندی پیش در پایان سفر به شرق میانه اعلام کرد که پیشنهادی در اختیار مقامهای ایران قرار داده است و آنها «باید خیلی سریع عمل کنند وگرنه اتفاق بدی خواهد افتاد». در همین حال وزیر خارجه ایران اعلام کرد که تهران در حال بررسی «راهکارهای پیشنهادی عمان» برای رفع موانع است. عباس عراقچی شامگاه یکشنبه گفت: طرف عمانی در مذاکرات اخیر یک راهکارهایی را برای رفع موانع پیشنهاد کردند که در حال بررسی هستیم.» وزیر خارجه ایران که در حاشیه «نشست روز افریقا» با خبرنگاران گفتوگو میکرد توضیح بیشتری در این باره ارائه نکرد. عباس عراقچی همچنین در همین روز پس از شرکت در نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «تکلیف غنیسازی از نظر ایران روشن است.» در هفتههای اخیر مقامهای ایالات متحده غنیسازی در ایران را «خط قرمز» واشنگتن در توافق هستهای جدید خواندهاند و مقامهای جمهوری اسلامی گفتهاند حق غنیسازی را قابل مذاکره نمیدانند. روزنامه والاستریت جورنال پس از مذاکرات روم نوشت که واشنگتن و تهران در تلاشاند تا به جای «توافق نهایی»، بر سر یک «چارچوب سیاسی» برای ادامه مذاکرات به تفاهم برسند اما موضوع غنیسازی به بزرگترین مانع در راه تدوین این چارچوب سیاسی تبدیل شده است. روز یکشنبه همچنین مقامهای عمان اعلام کردند که مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، سهشنبه عازم این کشور میشود. به نوشته خبرگزاری دولتی عمان، در سفر دو روزه مسعود پزشکیان به مسقط از جمله «برخی از زمینهها و جنبههای مورد علاقه مشترک مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت».
|
27.05.2025 صدای آلمان
اسپانیا نشستی را با اشتراک نمایندگان اروپا و کشورهای عربی میزبانی کرد تا در مورد راههای تحت فشار قرار دادن اسرائیل برای پایان بخشیدن به جنگ در نوار غزه بحث کنند.وزه مانوئل البارس، وزیر خارجه اسپانیا روز یکشنبه گفت که کشورش خواستار تحریم تسلیحاتی اسرائیل برای پایان دادن به جنگ در نوار غزه شده است. او همچنین تحریمهای هدفمند بر افرادی را پیشنهاد کرد که به گفته او «مانع راهحل دو دولت میشوند.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! او در نشست وزیران «گروه مادرید» در پایتخت اسپانیا گفت: «ما همه باید روی یک تحریم مشترک تسلیحاتی توافق کنیم.» او هدف این نشست را پایان بخشیدن به جنگ «غیرانسانی و بیمعنی» اسرائیل در نوار غزه خواند و گفت: «آخرین چیزی که فعلاَ خاور میانه به آن نیاز دارد اسلحه است.»
پیشنهاد تعلیق مشارکت تجاریالبارس همچنین گفت که اسپانیا پیشنهاد تعلیق فوری یک مشارکت تجاری میان اتحادیه اروپا و اسرائیل را مطرح خواهد کرد؛ مشارکتی که بروکسل در حال حاضر سر گرم بررسی آن است. بیشتر بخوانید: غزه در آستانه قحطی؛ چرا لاریهای حامل مواد کمکی به محل نمیرسد؟ اسپانیا، یکی از منتقدین سرسخت اسرائیل در اتحادیه اروپا، سال گذشته با به رسمیت شناختن فلسطینیها به عنوان یک دولت خشم بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل را برانگیخت. کشورهای ایرلند، سلوانیا و ناروی نیز در سال ۲۰۲۴ «کشور فلسطین» را به رسمیت شناختند. البارس گفت: «هیچ یک از موضوعاتی که در این جا مورد بحث قرار گرفت بر ضد دولت اسرائیل نیست.» با وجود این، او افزود که «مردم فلسطینی مانند مردم اسرائیل دقیقاً همان حق داشتن صلح و امنیت را دارند.»
|
27.05.2025 دویچه ویلی اروپایي او عربي هیوادونه د دوو هیوادونو د حل لاري په هکله د نظرونو د تبادلې له پاره په مادرید کې را ټول شوي ول، څو اسرائیل په غزه کې د بریدونو بندولو او بشري مرستو ویشلو ته اجازه ورکولو په خاطر تر فشار لاندې راولي.
هسپانيا د یکشنبې په ورځ ( ۲۰۲۵م کال د می میاشتې ۲۵) د اسرائیل تر فشار لاندې راوستلو د هڅو په لړ کې، څو پر غزې د پوځي برید بندولو او د دوو هیوادونو حل لارې پرمخ بیولو له پاره په مادرید کې د اروپايي او عربي هیوادونو د لوړې کچې د مزاکراتو کوربه و. د هسپانيا د بهرنیو چارو وزیر خوزه مانویل البارس، د شلو هیوادونو له غونډې مخکې رسنیو ته وویل: «موږ ټولو چې دلته را ټول شوي یو، یوازنۍ انګیزه په غزه کې د اسرائیل د دې ناعادلانه، ظالمانه او غیر انساني جګړې بندول، د بشري مرستو د محاصرې ماتول او د دوو هیوادونو د حل لاري پر لور پریکړنده حرکت دی.» البارس، له غزې څخه «د بشریت له پاره د پرانیستي زخم» په توګه یادونه وکړه چې هره ورځ قرباني اخلي او خبرداری یې ورکړ چې خاموشه پاتې کیدل په دې عام وژنه کې د همکارۍ په معنا ده. د مادرید ډله، چې د G5+ په نوم هم پيژندل کیږي د اروپايي او عربي هیوادونو څخه جوړه ده چې د فلسطین او اسرائیل د شخړې له پاره د دوو هیوادونو د حل لارې ملاتړ کوي. آلبارس، ټینګار وکړ چې دغه ډله به د اسرائیل د وګړو امنیت هم په پام کې ونیسي، خو ټينګار یې وکړ چې د فلسطین خلک هم د ورته امنیت حق لري. د هسپانيا د بهرنیو چارو وزارت همدارنګه وویل: «هسپانیه به نن په مادرید کې وړاندیز وکړي چې باید د فلسطين هیواد د په رسمیت پيژندلو له پاره یو لوی خوځښت شتون ولري. بیا هم نه د اسرائیل د هیواد پر وړاندې، بلکې د دوو هیوادونو د حل لارې په ملاتړ.» د یکشنبې په ورځ د مادرید غونډه، دا پنځم ځل و چې د دغو هیوادونو ديپلوماتان یوځای سره کښيناستل او د ملګرو ملتونو سازمان د لوړی سطحې له کنفرانس څخه مخکې یې چې ټاکل شوې ده د جون میاشتې په نیمایي کې به د سعودي عربستان او فرانسې په کوربتوب په نیویارک کې ترسره شي، خپل نظرونه تبادله کړل.
|
26.05.2025 روزنامه هشت صبح در روزهایی که هنوز تابستان بهطور رسمی آغاز نشده، دمای برخی از مناطق پاکستان به بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد رسیده است؛ موج گرمایی بیسابقهای که مناطق وسیعی از افغانستان، ایران و پاکستان را تحت تاثیر قرار داده است. این مقاله تلاش دارد تا با بررسی علل اصلی این بحران اقلیمی، تحلیل تاثیرات منطقهای آن و ارایه راهکارهای محلی، پاسخ علمی، مستند و کاربردی برای مقابله با این بحران ارایه دهد. عوامل گرمایش منطقهای گرمایش جهانی یکی از مهمترین عوامل افزایش دمای بیسابقه در این منطقه است. فعالیتهای انسانی نظیر استفاده بیرویه از سوختهای فسیلی، قطع درختان، ساختوسازهای گسترده بدون رعایت ملاحظات محیطزیستی و ازدیاد ترافیک شهری از عوامل مهمی هستند که شرایط را وخیمتر کردهاند. همچنین، در سال ۲۰۲۵ تاثیرات پدیده لانینا (La Niña) باعث افزایش غیرمعمول دما در مناطق خشک و نیمهخشک شده که شتاب گرمایش را بیشتر کرده است. تحلیل دمایی سالهای گذشته و آینده براساس دادههای جمعآوریشده از ناسا، سازمان جهانی هواشناسی (WMO) و منابع هواشناسی منطقهای، میانگین دمای تابستانی در منطقه از سال ۲۰۱۰ تا کنون حدود ۱۳ درجه افزایش یافته است و انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ این روند ادامه یابد. نمودار زیر روند افزایش دما را نشان میدهد:
|
26.05.2025 بی بی سی د امريکا ولسمشر ډونلډ ټرمپ پر اوکرايين د روسیې وروستي بريدونه چې لږ تر لږه ۱۲ کسان په کې وژل شوي غندلي دي. ښاغلي ټرمپ ويلي له ولادمير پوتین "خوښ نه دی" او په وينا يې هغه "ډېر خلک وژني". نوموړي وروسته همدا ډول پوتين "بشپړ ليونی" بللی دی. د اوکرايين ولسمشر ولودمير زېلېنسکي وړاندې ويلي وو چې د روسيې د وروستيو بريدونو پر وړاندې د امریکا "چوپتیا" پوتين ته جرئت ورکوي او له امریکا يې غوښتي وو چې د بنديزونو سربېره پر روسيه "سخت فشار" واچوي. تېر ماښام روسيې پر اوکرايین ۳۶۷ ډورن او توغنديز بريدونه وکړل چې په ترڅ کې يې لږ تر لږه ۱۲ کسان و وژل شول او لسګونه نور ټپيان شول. دا په ۲۰۲۲ کال کې د روسيې د بشپړ يرغل له پيله تر ټولو لوی شپنی بريد ګڼل کېږي. ټرمپ د يکشنبې ناوخته په نيوجرسي کې خبريالانو ته وويل، "زه پوتین له پخوا پېژنم، تل مې ورسره ښې اړيکې لرلې خو اوس پر ښارونو بريدونه کوي او خلک وژني، دا کار په هېڅ صورت نه خوښوم".
|
26.05.2025 دآزادی رادیو د طالبانو د ترانسپورت او هوايي چلن وزارت د هوا پېژندنې څانګې خبرداری ورکړی چې سبا (دوشنبه، د غبرګولي ۵مه) به د افغانستان په ۱۷ ولایتونو کې سخت باران وشي. د دې ادارې په نننۍ مطبوعاتي اعلامیه کې ویل شوي چې د دوشنبې په ورځ په بدخشان، تخار، نورستان، کنړ، ننګرهار، لوګر، خوست، پنجشیر، پروان، بغلان، سمنګان، سرپل، بامیان، دایکندي، غور، بادغیس او میدان وردګو ولایتونو کې د درنو بارانونو، برېښنا او سیلابونو د راتلو احتمال شته. په مختلفو ځایونو کې به د باران اندازه د ۱۰ او ۳۰ ملی مترو ترمنځ وي. د اعلان له مخې، په ختیځو، شمالي، لویدیځو او مرکزي ولایتونو کې هم د ۵۰ څخه تر ۱۰۰ کیلومتره په ساعت کې د قوي بادونو تمه کیږي.
|
26.05.2025 رادیو آزادی شماری از مهاجران افغان مقیم ایران میگویند که به دلیل تعلیق خدمات قنسولی در سفارت و قنسولگریهای افغانستان تحت کنترل طالبان در این کشور، با مشکلاتی در بدست آوردن اسناد شان مواجه شدهاند. آنان در گفتگو با رادیو آزادی گفتند که در مشهد از یک هفته به اینسو و در تهران نیز از سه روز به این طرف، خدمات قنسولی به آنان ارائه نشده است. این در حالی است که سفارت افغانستان تحت کنترل طالبان در تهران اعلام کرده است که از سوم جوزا به مدت نامعلوم خدمات قنسولی را به حالت تعلیق درآورده است. «ما از اصفهان تا تهران حدود هشتصد تا نهصد کیلومتر راه آمدیم و چهار میلیون تومان مصرف کردیم تا به سفارت «طالبان »افغانستان برسیم، هشت ساعت ایستادیم ؛اما در نهایت کار ما هم انجام نشد.» یکی از مهاجران افغان مقیم اصفهان است او میگوید که برای تمدید پاسپورت خود و برادرانش به سفارت افغانستان در کنترل طالبان به تهران آمده بود، اما به دلیل بسته بودن سفارت موفق به دریافت آن نشده است. این سفارت نیست، یک تجارتخانه است که پول مردم را میگیرد و مردم را سرگردان میکند
او به شرط عدم افشای نام به رادیو آزادی گفت: «وضعیت طوری است که همه افغانها؛ زنان، جوانان و سالمندان دنبال تهیه مدارک هویتی مثل تذکره، شناسنامه ازدواج و پاسپورت هستند، اما به مردم اعلام میکنند که نیایید سفارت بسته است. وقتی آمدیم دیدیم سفارت بسته نیست، یک جوان کمتجربه آنجا نشسته که کارها را درست انجام نمیدهد. این سفارت نیست، یک تجارتخانه است که پول مردم را میگیرد و مردم را سرگردان میکند.» بسیاری از افغانهای مقیم ایران که قصد سفر به کشورهای غربی را دارند نیز با مشکل نداشتن مدارک هویتی مواجهاند. مونسه عمرزاده، فعال حقوق زن مقیم تهران به رادیو آزادی گفت که آنان برای سفر به کشور مقصد نیازمند کارت تولد نوزدان شان هستند:
|
26.05.2025 صدای آلمان رئیس ارتباطات دفتر رئیس جمهور ترکیه روز یکشنبه گفت که قرار است رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه با شهباز شریف نخست وزیر پاکستان در استانبول دیدار کنند.
فخرالدین التون، رئیس ارتباطات دفتر ریاست جمهوری ترکیه در شبکه اجتماعی ایکس گفت رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و شبهاز شریف نخست وزیر پاکستان «در این دیدار، در مورد روابط دوجانبه، مسائل منطقه ای و بینالمللی، از جمله مبارزه با تروریسم، بحث و تبادل نظر خواهند کرد.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! رسانههای پاکستانی نوشته اند که قرار است شهباز شریف به کشورهای ایران، ترکیه، آذربایجان و تاجیکستان سفر کند. روزنامه "دان" روز یکشنبه گزارش داد که این سفر از ۲۵ تا ۳۰ ماه می دوام میکند و نخست وزیر این کشور پس از حمایت این کشورها از پاکستان در درگیری با هند به این کشورها سفر میکند. این روزنامه به نقل از رئیس ارتباطات دفتر اردوغان نوشت که اقدامات مشترک در چارچوب همکاری استراتژیک سطح بالا، بین پاکستان و ترکیه بررسی خواهد شد.
|
26.05.2025 دویچه ویلی په پاکستان کې د طوفانونو له کبله لږ تر لږه ۱۴ کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی او تر ۱۰۰ ډیر نور ټپیان دي. دغه طوفانونه د ګرمۍ له شدیدې څپې وروسته راغلي دي.
پاکستاني چارواکو د یکشنبې (د می میاشتې ۲۵ نیټه) په ورځ وویل چې د شنبې په ورځ له غرمې وروسته «ویجاړونکو» طوفانونو چې شدید بادونه او بریښنا هم ورسره مل وو په پنجاب، خیبر پښتونخوا او اسلام آباد کې ونې او د بریښنا پایې نړولي دي. په داسې حال کې چې د مړينې اکثره پيښې د دیوالونو او چتونو د نړیدو له کبله رامنځته شوي، د سولري تختو د لګیدو له کبله چې له خپل ځای څخه نړیدلي ول، لږ تر لږه دوو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی دی. د رعد یا بریښنا د لګیدو له کبله هم یوه کس وژل شوی او دری نور ټپیان شوي دي. د پنجاب ایالت د بحران د مدیریت اداري ویاند مظهر حسین د فرانسې خبري آژانس ته ویلي چې ځینې وختونه دا ډول طوفانونه د شدیدې ګرمۍ له کبله هم رامنځته کیږي. په دې وروستیو ورځو کې په پاکستان کې د تودیخي درجه د سانتیګراد تر ۴۵ درجو رسیدلې ده. نوموړي د ۱۴ کسانو د مړينې او ۱۰۰ نورو د ټپي کیدو خبر د اعلانولو ترڅنګ وویل: «د ګرمۍ د وروستۍ څپې په ترڅ کې په درو، څلورو ورځو کې د تودوخې درجه ډیره لوړه شوه. دا ویجاړونکی طوفان و. د باد سرعت ډیر تیز و. ډیر ګرد او غبار یې درلود چې لید یې ډیر زیات کم کړی و.» د پاکستان د هوا پيژندنې اداری د یکشنبې په ورځ هم د لا زیاتو طوفانونو وړاندوېنه کړې ده.
|
25.05.2025 روزنامه هشت صبح
شماری از زنان و دختران در بخشهایی از کابل، زیر فشارهای روانی شدید، به داروهای آرامبخش معتاد شدهاند. این زنان میگویند که ازدواجهای زیر سن و اجباری، خشونتهای خانوادهگی، باورهای سنتی مردسالار و فشارهای اقتصادی، آنان را مجبور به استفاده از داروهای مسکن و آرامبخش کرده است. فشارهای روانی ناشی از محرومیتهای گسترده آموزش و تحصیل، فقر روز افزون و ازدواجهای زیر سن سبب شده که شماری زیادی از زنان و دختران به قرصهای ضد افسردهگی و داروهای آرامبخش رو بیاورند. زبیده (مستعار)، زن ۴۰ سالهای است که در کودکی بهنام پسرعمهاش شده بود و در پانزدهسالهگی، بدون رضایت، به عقد او درآمد. شوهرش مردی بیسواد بود که به گفته زبیده، با ذهنیت طالبانی، او را از رفتن به مکتب محروم ساخت. او برای تحکیم سلطهاش، زبیده را مکرراً تحقیر و توهین و در مواردی نیز لتوکوب میکرد. زبیده میگوید که وقتی دوا نگیرد، حالش بدتر میشود. بدنش خارش و سوزش پیدا میکند، خواب و اشتها ندارد و رفتارش نیز تغییر میکند. نگینه (مستعار)، دختر زبیده، میگوید: «وقتی مادرم دوا نگیرد، بیحوصله، عصبانی و دستوپاچه میشود. همیشه دچار اضطراب است. وقتی با یک مساله یا موردی مواجه میشود، به خود آسیب میرساند حتا اگر این مساله عادی هم باشد.» نگنیه میافزاید: «مادرم بیش از ۱۵ سال میشود که از دوای ترپتلین، ناروین و کوئتیاپین استفاده میکند. اولین بار پزشک نسخه نوشته بود؛ اما پس از آن همیشه بدون نسخه از این دوا استفاده میکند و زمانی به یک مساله یا موضوعی بر میخ
|
25.05.2025 بی بی سی د تازه افشا شویو اسنادو پر بنسټ، د بریتانیا ځانګړو ځواکونو یوه افسر په شخصي ډول د هغو ۱،۵۸۵ افغانانو د بیا میشتېدو غوښتنلیکونه رد کړي چې له ځانګړو ځواکونو سره یې د باور وړ اړیکې درلودې. هغه فایلونه، چې دفاع وزارت د پنجشنبې په ورځ په محکمه کې افشا کړل، ښیي چې د بریتانیا ځانګړو ځواکونو بې نومه افسر د ۲۰۲۳ کال په دوبي کې هغه ته راجع شوی هر غوښتنلیک رد کړ، چې دا عمل "یوه چټکه لړۍ" بلل شوې ده. د دفاع وزارت محکمې ته ویلي ښايي دا افسر له هغو قضیو سره تړاو ولري چې د ځانګړو ځواکونو د احتمالي جنګي جنایتونو په اړه تر روانې څېړنې لاندې دي. دا خبره وروسته له هغې راڅرګنده شوه چې بي بي سي تېره اونۍ راپور ورکړ د ځانګړو ځواکونو دغه افسر - چې پخوا یې په افغانستان کې دنده ترسره کړې وه - د هغو افغانانو غوښتنلیکونه رد کړي چې ښايي د دغو جنایتونو شاهدان وو. افغان ځانګړي ځواکونه، چې د "ټرېپلز" په نوم پېژندل کېږي، کلونه له ځانګړو هوايي ځواکونو او ځانګړو سمندري ځواکونو سره په افغانستان کې همکاري کړې او له ۲۰۲۱ راهیسې چې طالبانو بیا واک ترلاسه کړ، له خطر سره مخ دي.
|
25.05.2025 دآزادی رادیو په داسې حال کې چې د طالبانو د امر بالمعروف او نهی عن المنکر وزارت تازه د لسګونو ښځو د جبري نکاح او دغه راز د ښځو په وړاندې د کورنۍ تاوتریخوالي د لسګونو قضیو د مخنیوي ادعا کړې ده، د ښځو د حقونو یو شمېر فعالان وايي که طالبان رښتیا هم د ښځو د حقونو د ورکړې دعوه کوي، نو د دوی په وړاندې دې د کار او زده کړو دروازې پرانیزي. دوی دغه راز وايي، طالبانو په تېرو څه د پاسه دریو کلونو کې وښودله چې د ښځو د حقونو د ورکړې په برخه کې هېڅ ډول بدلون نه مني او دا چې ورځ تر بلې پر ښځو محدودیتونه زیاتوي. د ښځو د حقونو فعاله او د ښځو د شبکې مشره ترنم سیدي ازادي راډیو ته وویل: "که طالبان رښتیا هم د ښځو د حقونو ورکړې ته ژمن وي، اول دې دوی ته د کار او زده کړو اجازه ورکړي، په سیاسي مشارکت کې دې برخه ورکړي، دوی ته دې د ازادانه ګرځېدو اجازه ورکړل شي. تر کومه چې طالبان ښځو ته دغه بنسټیز او انساني حقونه نه ورکوي، د دوی هر ډول دروغ او ادعاوې د منلو نه دي." د طالبانو د امر بالمعروف او نهی عن المنکر وزارت ویاند سیف الاسلام خېبر د جمعې په ورځ، د مې ۲۳مه، د طالبانو تر واک لاندې ملي ټلویزیون ته ویلي چې په تېره میاشت کې ۲۴ مېرمنو ته د میراث او ۲۲ مېرمنو ته یې د مهر حق اخیستی دی. هغه د دغه پېښو د مخنیوي څرنګوالي په اړه څه نه دي ویلي. نوموړي ویلي، دغه راز یې ۴۰ مېرمنې له کورني تاوتریخوالي ژغورلې او د ۳۸ جبري نکاحونو مخه یې نیولې ده، خو د ښځو د حقونو فعالانې ادعا کوي چې د طالبانو ډېر شمېر غړي پخپله په کورني تاوتریخوالي او دغه راز د جبري نکاحونو په مواردو کې لاس لري. د ښځو د حقونو فعاله راحله تلاش ازادي راډیو ته وویل: "په داسې حال کې چې تقریباً د طالبانو هر غړی دوهم او درېیم ودونه کړي دي، او هغه هم له کم عمره نجونو سره — چې دا خپله د جبري نکاح ډولونه دي — که دوی رښتیا هم د ښځو د حقونو ورکړې ته ژمن وي، او دعوه کوي چې د ښځو حقونه یې تأمین کړي دي، نو په تېرو دریو کلونو کې چې پر ښځو کوم ظلمونه شوي، دا څه دي؟ نو ویلای شم چې د امر بالمعروف وزارت وروستۍ څرګندونې دروغ دي او د خلکو او نړیوالو د تېرایستلو لپاره دي." په داسې حال کې چې واک ته تر رسېدو وروسته، د طالبانو مشر ملا هبتالله په یوه فرمان کې له خپلو غړو غوښتي وو چې له دوهم او درېیم ودونو ځان وساتي، خو د راپورونو پر بنسټ، د طالبانو له مشر نیولې بیا تر ډېرو چارواکو، دوهم او درېیم ودونه کړي دي. ویل کېږي دا ودونه تر ډېره د ډېرو پیسو په بدل کې ترسره شوي دي. په وروستۍ پېښه کې، نږدې یوه میاشت مخکې، د تېرې اپرېل میاشتې په ۲۸مه نېټه، په غور ولایت کې، د عابده په نوم یوې شل کلنې نجلۍ د طالبانو له یوه غړي سره د جبري واده نه د خلاصون لپاره ځان ته اور ورته کړی وو. د نوموړې د کورنۍ یو شمېر غړو ادعا کړې وه چې دا پېښه د دغه ولایت په تیوره ولسوالۍ کې هغه مهال رامنځته شوه، چې د طالبانو یوې ډلې د هغې
|
25.05.2025 رادیو آزادی خان ولی ۵۵ساله سرپرست خانوادهی یازدهنفره است. او میگوید که اخیراً بهگونهی اجباری از پاکستان اخراج شده و بدون امکانات اولیه در وضعیت نامناسب در ولایت پروان زندگی میکند. او در صحبت با رادیو آزادی گفت که حدود دو هفته قبل همراه با سیزده خانواده که از پاکستان برگشتهاند، اکنون در خانههای کرایی در ولسوالی بگرام ولایت پروان شب و روزهای دشواری را سپری میکنند. ما با مشکلات بسیار جدی مواجه استیم، اینجا هیچکدام امکانات وجود ندارد و شب و روز خود را به بسیار مشکل سپری میکنیم، نه خانه داریم نه جایداد است.
او به روز شنبه ۳ جوزا در مورد مشکلاتش به رادیو آزادی چنین گفت: «ما با مشکلات بسیار جدی مواجه استیم، اینجا هیچکدام امکانات وجود ندارد و شب و روز خود را به بسیار مشکل سپری میکنیم، نه خانه داریم نه جایداد است و تا هنوز با من کمک اقتصادی هم نشده است. برای من زمین داده شود که من خانه ساخته و زندگی خود را سپری کنم، دوم برای ما زمینهی کار مساعد شود و در کنار آن کمکهای اقتصادی با ما شود تا زمانی که کاروبار ما خوب شود.» یک مهاجر دیگر افغان که خود را ربانی معرفی میکند و حدود یکونیم سال قبل از پاکستان به افغانستان بازگشته است، اکنون در قریهی بایان ولایت پروان بهسر میبرد. او میگوید که تا هنوز زندگیاش رونق نگرفته است. «از پاکستان دیپورت شدیم، پس آمدیم. سرنوشت خودم، از خانوادهام و حتی اولادهایم خراب است که از مکتب ماندهاند. ما که به کار ضرورت داریم، کار پیدا نمیشود. اقتصاد ما هم خوب نیست. پول ندارم که یک موتر بخرم یا دکان بسازم، به بسیار مشکلات شب و روز خود را سپری میکنم.» این نگرانیها در حالی مطرح میشود که اعضای پلتفرم راهحلهای بیجاشدگی آسیا (ADSP) هشدار میدهند که بدون فراهم شدن راهحلهای پایدار برای بازگشتکنندگان افغان، ثبات بلندمدت در افغانستان به خطر افتاده و بحران بشری در این کشور تشدید خواهد شد. شورای پناهندگان دنمارک (DRC)، کمیتهی بینالمللی نجات (IRC) و شورای پناهندگان ناروی (NRC) – که اعضای این پلتفرماند – روز جمعه ۲۳ می با نشر اعلامیهیی با تأکید بر نیاز حمایت از بازگشتکنندگان افغان گفتهاند که بدون سرمایهگذاری اختصاصی در زمینههای زمین، معیشت، آموزش، اسناد قانونی و خدمات محلی فراگیر، بازگشتکنندگان با خطر بیجاشدگی طولانیمدت یا ثانویه مواجه خواهند بود که بار فشار بر ساختارهای امدادرسانی را افزایش میدهد. آنان از تمویلکنندگان، مقامهای مسئول و شرکای انکشافی خواستهاند تا بازگشت میلیونها افغان را یک بحران گذرا نپندارند، بلکه آن را بهعنوان یک تحول بنیادی در سیاستهای بازگشت تلقی کرده و بر همین اساس به آن رسیدگی کنند. آنان تأکید کردهاند که این وضعیت فقط آزمونی برای ظرفیت پاسخ اضطراری نیست، بلکه آزمایشی برای عزم سیاسی در ارائهی نتایج پایدار، حفظ کرامت انسانی و سرمایهگذاری برای آیندهی افغانها است.
|
25.05.2025 صدای آلمان
پدبیرکل ملل متحد میگوید که فسطینیها «بیرحمانهترین مرحله» جنگ غزه را تحمل میکنند. پس از کاهش نسبی محاصره غزه توسط اسرائیل، ۱۲ لاری مواد غذایی غارت شدند.س از آنکه اسرائیل اعلام کرد که با تشدید حملات تازه به هدف نابودی حماس، فرستادن کمکهای محدود به نوار غزه را اجازه میدهد، انتقال کمکها به این منطقه جنگ زده از سر گرفته شد. محمد المغیر، مسئول آژانس دفاع مدنی غزه، به خبرگزاری فرانسه گفت که "در نتیجه حملات هوایی اسرائیل در روز جمعه، حداقل ۷۱ نفر کشته، ده ها نفر زخمی و تعداد زیادی زیر ویرانهها گیر مانده اند." انتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، گفت: «فلسطینیها در غزه در حال تحمل آنچه که ممکن است بی رحمانه ترین مرحله این منازعه بیرحم دانسته شود، هستند.» او افزود که اسرائیل «باید انتقال و تسهیل کمکها را اجازه دهد» تا کمک های بشردوستانه به غزه فرستاده شود. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! با این حال، او با اشاره به موانع موجود خاطرنشان کرد که از نزدیک به ۴۰۰ لاری که در روزهای اخیر برای ورود به نوار غزه مجوز گرفته اند، تنها ۱۱۵ لاری موفق به انتقال به داخل غزه شده اند. او در بیانیهای افزود: «در هر صورت، تمام کمکهایی که تاکنون مجوز دریافت کرده اند، در مقایسه با نیازمندیهای بسیار زیاد به کمک، به اندازه یک قاشق چایخوری است.»
|
25.05.2025 دویچه ویلی د آلمان داخله وزارت وايي چې د نویو شدیدو سرحدي کنترولونو د عملي کولو راهیسې یوازې په دوو اونیو کې ۱۶۷۶ تنه مهاجر د آلمان له پولو بېرته لیږل شوي دي. د چارواکو په وینا، دا اقدامات د غیرقانوني مهاجرت د مخنیوي له پاره دي
د آلمان د فدرالي حکومت د معلوماتو له مخې، د آلمان پر پولو د کنترول تر شدیدو تدابیریو د عملی کولو راهیسې، یوازې په تېرو دوو اونیو کې ۱۶۷۶ کسان د آلمان له پولو بېرته ګرځول شوي دي. دا هغه کساني دي چې غوښتل یې آلمان ته په غیرقانوني ډول داخل شي، یا یې په دغه هیواد کې د پناه غوښتنې نیت درلود. د آلمان د کورنیو چارو نوی وزیر الکساندر دوبریندت، د روانې میلادي میاشتې په پیل کې د خپلې نوې دندې تر پیل کولو وروسته د آلمان په ځمکنۍ پوله د آلمان د فدرالي پولیسو د کنترول او څار سختولو امر وکړ. تر دغه اقدام وروسته یوازې په لومړۍ اونۍ کې ۷۳۹ کسان د آلمان له پولو بېرته ستانه شول چې له دې جملې ۵۱ یې غوښتل په آلمان کې د پناهغوښتنه وکړي. الکسندر دوبریندت ویلي، دغه اقدامات لنډمهاله دي او زیان منو مهاجرینو ته باید په دغه پروسه کې استثنا ورکړل شي. نوموړي د آلمان د فدرالي پولیسو مسلکي کار وستایه او ویې ویل: «اوسنۍ شمیرې ښيي چې [د پولو] سخت کنترول خپل اغېز لري.»
|
24.05.2025 روزنامه هشت صبح هر کدام ما در زندهگی روزمره خود، حداقل بیشتر از یک بار واژه «جعلی» را یا خود بهکار بردهایم یا از دوستان و کسانی که با آنها در ارتباط هستیم شنیدهایم. واژهای که با وجود استفاده مکرر در گفتار روزمره و ساده بهنظر رسیدن معنای آن، تعیین مصداقش مشکل و در برخی حالات، زمانبر و نیازمند دانش و توانایی خاص است. در این نوشته، کاربرد این واژه را در رابطه با «خبر» بررسی میکنیم؛ خبر جعلی. خبر در این نوشته، هم به معنای پستهایی است که در شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک از سوی کاربران در قالب خبر شریک ساخته میشوند و هم شامل تمام قالبهای ژورنالیستی مانند خبر، گزارش و نوشتههایی میشود که از سوی رسانههای مختلف به نشر میرسند. منظور از «خبر جعلی»، خبری است که یا کاملاً نادرست است یا طوری دستکاری شده که درستی و نادرستی آن قابل تشخیص نباشد. براساس تعریفی که از سوی محققان حوزه رسانه ارایه شده، «خبر جعلی»، خبری است که شکل آن شبیه قالبهای ژورنالیستی است، ولی بهصورت عمدی اطلاعات نادرست در آن گنجانده میشود تا مخاطبان را فریب دهد. این بدان معناست که شما ممکن است خبر، مقاله یا گزارشی را در یک روزنامه، وبسایت یا صفحه فیسبوک بخوانید که از نظر شکل با اصول روزنامهنگاری مطابقت دارد، اما محتوای آن طوری دستکاری شده که یا کاملاً بیپایه است یا واقعیت بهگونه نادرست بازنمایی شده است. ازآنجا که از یکسو میزان سواد رسانهای در میان مخاطبان افغانستانی نسبتاً پایین است و از سوی دیگر، دسترسی به منابع اصلی خبر برای مخاطبان ممکن نیست، احتمال گرفتار شدن در دام اخبار جعلی بسیار زیاد است. «خبر جعلی» فقط شامل اطلاعات نادرست نیست. این نوع خبر تلاش میکند تا از نظر عاطفی نیز مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد و میزان باورپذیری خود را بیشتر کند. تلاش برای قانعسازی عاطفی، گاهی با ایجاد هیجان در مخاطب صورت میگیرد و گاهی با تحریک خشم و نفرت او نسبت به یک پدیده خاص. تحقیقات نشان میدهد که اگر ما در مورد چیزی دیدگاه خاصی داشته باشیم، هر خبر، مقاله یا گزارشی که با دیدگاه ما همخوانی داشته باشد را زودتر باور میکنیم.
|
24.05.2025 بی بی سی د پاکستان بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار چین ته خپل سفر بشپړ کړ. نوموړي پر چهارشنبه په افغانستان کې د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو له وزیر امیر خان متقي او د چین بهرنیو چارو له وزیر وانګ یي سره په بیجینګ کې خبرې وکړې. درې هېوادونو توافق وکړ، چې د چین-پاکستان اقتصادي دهلېز (سي پي اي سي) به تر افغانستان پورې غځول کېږي. د پاکستان بهرنیو چارو وزارت په یوه اعلامیه کې په دې هکله ویل شوي: ''چین او پاکستان افغانستان ته د بېلټ اینډ روډ انیشېټیو (بي ار ای) همکارۍ په چوکاټ کې تر افغانستان پورې د چین-پاکستان اقتصادي دهلېز (سي پي اي سي) غځولو ملاتړ وکړ. چین دغه راز د پاکستان او افغانستان د خاوري تمامیت، ملي حاکمیت او وقار خونديتوب ملاتړ وکړ." د هند او پاکستان تر منځ د اقتصادي دهلېز چې د سي پيک یا (سي پي اي سي) په نامه هم یادېږي، د پاکستان تر کنټرول لاندې کشمیر کې تېره شوې لار ده او له همدې کبله یې هند مخالفت کوي. له دې پروژې سره د هند د مخالفت یو بل لامل دا دی، چې دا پروژه د چین یوې بلې لویې پروژې برخه ده، چې د کمربند او سړک نوښت یا (بي ار ای) په نامه یادېږي. په بیجینګ کې د افغانستان، چین او پاکستان دا خبرې او لیدنې داسې حال کې کېږي، چې همدا تېره اونۍ د هند بهرنیو چارو وزیر اېس جېشنکر د طالبانو حکومت بهرنیو چارو له وزیر امیر خان متقي سره ټیلیفوني خبرې کړې. د هند بهرنیو چارو وزارت ویاند رندهیر جېسوال پر پنجشنبه په دې هکله وپوښتل شو او نوموړي په ځواب کې وویل: ''موږ ځینې رپوټونه لیدلي. له دې ورهاوخوا موږ په دې هکله ویلو ته زیات څه نه لرو.''
|
24.05.2025 دآزادی رادیو د کړکېچ نړیوالې ډلې (ای سي جي) له اروپايي ټولنې غوښتي، له پاکستانه دا وغواړي چې خپلو نړیوالو مکلفیتونو ته ژمن پاتې شي او د افغان کډوالو جبري ایستل بند کړي. دغه سازمان په یوه تازه راپور کې، چې د پنجشنبې په ورځ (د مې په ۲۲مه) یې په خپله ویبپاڼه خپور کړی، له اروپايي ټولنې غوښتي چې له پاکستانه وغواړي د ټولو افغان کډوالو د قانوني وضعیت له پام ته نیولو پرته د جبري ایستلو مخه ونیسي. په راپور کې راغلي، اروپايي ټولنه دې له پاکستانه وغواړي چې د نړیوالو بشرپالو قوانینو له مخې، د جبري ډول بېرته نه ستنولو د اصل په ګډون، خپلو مکلفیتونو ته ژمن پاتې شي. دا هغه اصل دی چې د دې سازمان په وینا، هغه کسان چې د ملاتړ وړ وي باید ترې برخمن شي او په زور داسې ځای ته و نه استول شي چېرې چې له ګواښونو یا ځورونو سره مخ کېږي. د کړکېچ نړیوالې ډلې ټینګار کړی، اروپايي ټولنه او غړي هېوادونه دې ډاډ ترلاسه کړي چې د اسلاماباد لخوا د ایستلو شدت د کمولو په هڅو کې د زیانمنو افغانانو حقونه ـ په ځانګړې توګه د ښځو، نجونو، د بشري حقونو ملاتړو، ژورنالیستانو، او هغو افغان کډوالو چې د اروپايي ټولنې غړو هېوادونو کې یې د پناه غوښتنې او بیا مېشتېدو غوښتنلیکونه پروسس شوي خو لا هم نه دي انتقال شوي ـ خوندي شي. راپور کې راغلي چې د پاکستان حکومت باید د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو له عالي کمېشنرۍ (یو این ایچ سي ار) سره د دغو کسانو په مشخصولو کې همکاري وکړي او هغوی ته د (پي او ار) په نوم د کډوالو پېژندنې کارتونه ورکړي. راپور کې له پاکستانه دا هم غوښتل شوي چې د (پي او ار) کارت لرونکو د استوګنې موده دې یو کال نور هم وغځوي. یو شمېر هغه افغان کډوال چې د امنیتي ګواښونو او اقتصادي ستونزو له امله له افغانستانه وتلي او اوس په پاکستان کې په سختو شرایطو کې ژوند کوي، د کړکېچ نړیوالې ډلې د دې غوښتنې هرکلی کوي او وايي چې هره شېبه د ایستلو له ګواښ سره مخ دي. د دغو افغانانو له ډلې، د پاکستان په اسلاماباد کې یو مېشت کډوال، چې نه یې غوښتل د موضوع د حساسیت له امله نوم یې خپور شي، ازادي راډیو ته وویل، مېرمن او ماشومان یې له دې امله افغانستان ته استول شوي چې ویزې یې نه درلودې، او دی اوس هلته په سختو شرایطو کې اوسېږي: "موږ د کډوالو نه ایستلو غوښتنه هرکلی کوو، زه یو له زیانمنو کسانو یم چې دلته په ډېرو سختو شرایطو کې اوسېږم. زما مېرمن او ماشومان د ویزې نه لرلو له امله له پاکستانه ډیپورت شول. نور د ویزې د اخیستو توان نه لرم. له کډوال منونکو هېوادونو غواړم چې هغه کډوال چې پاکستان کې له ستونزو سره مخ دي، ولېږدوي، څو ژر تر ژره له دې ستونزو خلاص شي." د بشري حقونو فعاله او خبریاله یاسمین نبيزاده، چې د امنیتي ګواښونو له امله له افغانستانه وتلې او اوس په پاکستان کې ژوند کوي، هم ورته ستونزه لري: "په پاکستان کې اقتصادي ستونزې ډېرې دي، ځکه دلته افغانانو ته کار نشته. د ویزو تمدید هم هره میاشت ډېر لګښت غواړي. زما کورنۍ کې شپږ کسان دي، او هره میاشت د ویزو د تمدید وس نه لرم. که له دې سره ډیپورت شو، ټول پوهېږي چې له کومو ترخو شرایطو سره به مخ شو." د کړکېچ نړیوالې ډلې (ای سي جي) همدارنګه په خپل راپور کې زیاته کړې چې اروپايي ټولنه او غړي هېوادونه یې هم باید له خطر سره مخ کډوالو د ساتنې په برخه کې خپل مسوولیتونه ادا کړي، او د هغوی د ځای پر ځای کولو او بیا مېشتېدو بهیر چټک کړي.
|
24.05.2025 رادیو آزادی وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان از آغاز مذاکرات"پیشرفته" با روسیه و چین در خصوص استفاده از ارز های محلی در معاملات تجاری خبر داده است. شماری از کارشناسان اقتصادی میگویند با در نظر گرفتن شرایط کنونی، عملیسازی چنین تصامیم دشوار است؛ اما اگر این طرح اجرا شود، تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور خواهد داشت. وزارت صنعت و تجارت طالبان میگوید که برای انجام معاملات تجاری با استفاده از ارز های محلی، در حال مذاکره با روسیه و چین است. نورالدین عزیزی، سرپرست این وزارت، در گفتوگو با خبرگزاری رویترز که روز جمعه، ۲۳ می منتشر شد، اظهار داشته است که گفتوگوهای پیشرفتهای با روسیه جریان دارد تا بانکهای دو کشور که زیر تحریم قرار دارند، بتوانند معاملات تجاری به ارزش صدها میلیون دالر را با استفاده از ارز های محلی انجام دهند. وی افزوده است که با توجه به دیدگاههای اقتصادی منطقهای و جهانی، تحریمها و چالشهایی که افغانستان و روسیه با آن روبهرو هستند، گفتوگوهای تخصصی و تخنیکی در این زمینه ادامه دارد. در ادامه گزارش رویترز به نقل از نورالدین عزیزی آمده است که حکومت طالبان پیشنهادهایی مشابه به چین نیز ارائه کرده و یک تیم کاری مشترک از اعضای وزارت تجارت افغانستان و سفارت چین تشکیل شده است و مذاکرات در این زمینه جریان دارد. آقای عزیزی افزوده است که میزان تجارت دوجانبه میان افغانستان و روسیه در حال حاضر حدود ۳۰۰ میلیون دالر و با چین حدود یک میلیارد دالر در سال است. وی با ابراز امیدواری گفته است که این گزینه میتواند به سود مردم و کشور به کار گرفته شود. با این حال، وزارت خارجه چین و بانک مرکزی روسیه به پرسشهای خبرگزاری رویترز در این خصوص پاسخی ندادهاند. شماری از کارشناسان اقتصادی میگویند که با توجه به وضعیت کنونی، عملیسازی چنین تصامیم دشوار خواهد بود اما اگر این طرح اجرا شود، میتواند تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور داشته باشد. اظهارالحق فضلی، یکی از این کارشناسان، در صحبت با رادیو آزادی گفت:
|
24.05.2025 صدای امریکا در سه ماه اول امسال نسبت به سالهای گذشته افراد بیشتری از آلمان اخراج شده اند. بر اساس یک گزارش، در ربع اول امسال در مجموع بیش از ۶۰۰۰ پناهجو از آلمان اخراج شده اند.
از پاسخ حکومت فدرال به درخواست حزب چپها در پارلمان آلمان «بوندستاگ» که روز جمعه در دسترس «شبکه هئیت تحریریه آلمان» قرار گرفت، بر میآید که در سه ماه اول سال روان میلادی ۶۱۵۱ تن از آلمان اخراج شدند. اگر تعداد اخراجها در کل امسال براساس این آمار تخمین زده شود، مجموعاَ به ۲۴ هزار نفر خواهد رسید. در سال ۲۰۲۴ در مجموع حدود ۲۰ هزار تن از آلمان اخراج شدند و در سال ۲۰۲۳ این رقم حدود ۱۶ هزار و۵۰۰ مورد بود. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! با این حال، ممکن است تعداد کسانی که اخراج میشوند در ماههای بعدی امسال بیشتر از سه ماه اول باشد، چونکه حکومت کنونی سیاست سختگیرانهتری را دنبال میکند. اخراجها در ماههای اول امسال توسط حکومت پیشین آلمان انجام شده است. به خصوص احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی بایرن که بخشی از حکومت ائتلافی کنونی اند، اعلام کرده اند که در آینده نسبت به گذشته اخراجهای بیشتری انجام خواهند داد.
|
24.05.2025 دویچه ویلی د روغتیا نړېوال سازمان وايي په تېرو دوو ورځو کې کابل ته ۱۵۴ ټنه حیاتي درمل او طبي تجهیزات کابل ته رسېدلي دي. دغه سازمان ټینګار کوي چې افغانستان لا ډېرو درملو او طبي تجهیزاتو ته اړتیا لري.
د روغتیا نړېوال سازمان (ډبلیو اچ او) ويلي دي چې په تېرو دوو ورځو کې ېې کابل ته ۱۵۴ ټنه درمل او طبي تجهیزات انتقال کړي دي. دغه سازمان زیاته کړې ده چې دغه درمل او تجهیزات په دوو چارتر الوتکو کې د متحده عربي اماراتو د شارجه له نړېوال هوايي ډګر څخه کابل ته انتقال شوي دي. د دغه سازمان د افغانستان څانګې په یوه اعلامیه کې چې پر اکس ېې خپره کړې ویلي: «په دې بیړنیو توکو کې د حاد اوبلن اسهالاتو (AWD)، شري، سینه بغل او نورو اړینو ناروغیو د درملنې کیټونه او درمل شامل دي...» نور ولولئ: د روغتیا نړیوال سازمان: له ۱۰ سلنه ډیر افغانان به له روغتیايي خدماتو محروم شي ډبلیو اچ او په اوسنیو شرایطو کې د دغو طبي محمولو لېږد په ټول افغانستان کې د فوري روغتيايي مراقبتونو له پاره یو مهم ګام بللی دی. د دغه سازمان په وینا اوس د افغانستان مختلفې برخې له لویو روغتيايي ننګونو سره مخ دي او کابل ته رسېدلې دغه طبي محمولې به له «روغتیایي کارکوونکو سره د بیړنیو حالتونو پرمهال په چټک غبرګون کې مرسته وکړي او د هېواد په کچه خدمات به وړاندې کړي.»
|
23.05.2025 روزنامه هشت صبح سردار علیمحمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران، میگوید که اگر اسراییل دست به حمله به ایران بزند «پاسخ ویرانگر و قاطع» دریافت میکند. به گزارش خبرگزاری ایسنا، نائینی روز پنجشنبه، ۲۲ می، گفته که اسراییل در برآوردهای خود از سرمایه جمهوری اسلامی ایران «غافل و دچار توهم» است و نمیفهمد اگر جنگ شروع شود قدرت مردمی وارد عرصه میشود. سخنگوی سپاه پاسداران تأکید کرده است: «اگر [اسراییل] متوهم حماقت کند و دست به تعرض بزند بهطور قطع در جغرافیای آسیبپذیر و کوچک خود پاسخی ویرانگر و قاطع دریافت میکند.» او تصریح کرده که ایران در جنبههای مختلف نسبت به سالهای قبل «قدرتمندتر» شده است و پیشرفتهای نظامی این کشور «شگفتانگیز» است. این در حالی است که منابع اسراییلی گزارش دادهاند که اسراییل آمادهگیهایی را برای حمله احتمالی بر تأسیسات هستهای ایران روی دست گرفته است. دو منبع اسراییلی به آکسیوس گفتهاند که ارتش این کشور به این باور رسیده است که فرصت عملیاتی برای اجرای یک حمله موفقیتآمیز محدود است و ممکن است بهزودی از دست برود.
|
23.05.2025 بی بی سی څلور د بریتانیا ځانګړو ځواکونو پخواني سرتېري پرته له دې چې د غره له اقلیم سره عادت شي، د ماونټ ایورېسټ څوکې ته له پنځو کمو ورځو کې ورسېدل. دا هر څه د یوه چټک مزل ماموریت برخه وه چې له بحثپاروونکو مرستو، لکه زینون ګاز، سره ترسره شو. دغه ډله چې شپږو شرپا لارښودانو مرسته ورسره کوله، د چهارشنبې په سهار د نړۍ تر ټولو لوړ غره ایورېسټ څوکې ته وختله. زینون ګاز د دې لپاره وکارول شو چې دوی د لوړ ارتفاع د کم اکسیجن له شرایطو سره له مخکې عادت شي. غره ختونکي معمولا د ایوریسټ غره ته د ختلو دمخه له شپږو تر اتو اونیو پورې وخت هلته تېروي. تنظیموونکو ویلي، د زینون کارونې دا چټکه ختنه ممکنه کړې ده. خو د زینون علمي اغېزې لا هم د بحث وړ دي او د غرنیزو لوبو ډېرو کارپوهانو د دې ګاز پر کارولو نیوکې کړې دي.
|
23.05.2025 دآزادی رادیو د سپینې ماڼۍ ویانده وایي چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د اسراییل له صدراعظم بنیامین نتانیاهو سره د ایران د احتمالي اتومي توافق او همداراز په واشنګټن کې د اسراییلي سفارت پر دوو کارکوونکو د ډزو په اړه خبرې کړې دي. کارولین لیوېټ د پنجشنبې په ورځ (د غبرګولي لومړۍ) وویل چې دواړو مشرانو "رغنده بحث" کړی، او زیاته یې کړه: «ولسمشر ټرمپ باور لري چې له ایران سره خبرې پر سمه لار روانې دي.» هغې وویل: ولسمشر باور لري چې «له ایران سره توافق کولی شي دوه لارې ولري: یوه ډېره مثبته دیپلوماتیکه حللاره، او بله، د ایران لپاره یو ډېر منفي حالت.» په وروستیو ورځو کې نړیوالو رسنیو بېلابېل راپورونه خپاره کړي، چې ښيي ښايي خبرې ناکامې شي او اسراییل د ایران پر اتومي تاسیساتو برید وکړي. د ایران د اسلامي جمهوري نظام مشر، علي خامنهیي، هم د ثور په ۳۰مه نېټه ویلي و چې «ګومان نه کوي» له امریکا سره د تهران د اتومي موضوع خبرې کومه نتیجه ولري او زیاته کړې یې وه چې «نه پوهېږي څه به وشي.» ایران او امریکا تر دې دمه د عمان په منځګړیتوب څلور پړاوه خبرې کړي، او ټاکل شوې ده چې پنځمه دوره نن (جمعه) د غبرګولي دوهمه، د ایټالیا په پلازمېنه روم کې ترسره شي. رویټرز خبري آژانس د یوې باخبرې سرچینې له قوله راپور ورکړی چې د منځني ختیځ لپاره د ټرمپ ځانګړی استازی، سټیو ویتکاف، به د دې پړاو خبرو لپاره روم ته سفر وکړي. همداراز به، مایکل انټون، چې د امریکا د بهرنیو چارو وزارت لوړپوړی مقام دی، له هغه سره مل وي. د سرچینې په وینا، «تمه کېږي چې دا خبرې به هم، لکه د تېر په څېر، هم مستقیمې او هم غیر مستقیمې وي.» په همدې حال کې، د اسراییل د دوو چارواکو له قوله، اکسیوس وېبپاڼې د پنجشنبې په ورځ راپور ورکړی چې د اسراییل د ستراتیژیکو چارو وزیر، ران دِرمر، او د اسراییلي استخباراتي ادارې (موساد) مشر، دیوید بارنع، به د ایران د اتومي خبرو په څنډه کې له ویتکاف سره وویني. د امریکایي او ایراني چارواکو د وروستیو ورځو د څرګندونو له مخې، داسې ښکاري چې په ایران کې د یورانیمو غنيکولو موضوع د خبرو یو مهم خنډ دی. امریکا له ایران څخه غواړي چې یو سولهییز اتومي پروګرام ولري، خو د یورانیمو د غنيکولو اجازه به نه لري، تهران بیا د یورانیمو پر غنيکولو ټینګار کړی او هغه یې خپله «سره کرښه» بللې ده.
|
23.05.2025 رادیو آزادی به ادامه نگرانی کشورهای همسایه و منطقه از موجودیت گروههای تروریستی و تهدیدات ناشی از آن در افغانستان، به تازهگی سازمان پیمان امنیت جمعی (سی اس تی او) راه اندازی برنامههای برای مقابله با این تهدیدات را اعلام کردهاست. سرمنشی این سازمان در جریان نشست اخیر مجلس پارلمانی در بشکیک، پایتخت قرغزستان گفته است که ارسال تسلیحات و تجهیزات نظامی به مرز جنوبی تاجیکستان با افغانستان را آغاز خواهد کرد. ایمانگالی تاسماگامبتوف گفته که این تصمیم در چهارچوب برنامهای استراتژیک اتخاذ شده که در سال ۲۰۲۴ در شهر آستانه تصویب شد و هدف آن مقابله با تهدیدات امنیتی ناشی از خاک افغانستان، از جمله تروریسم، قاچاق مواد مخدر و تسلیحات، عنوان شدهاست. تاسمگامبتوف تأکید کرد که این برنامه از سال از سال ۲۰۲۶ آغاز خواهد شد. سرمنشی سازمان پیمان امنیت جمعی با توجه به گسترش تعاملات دیپلوماتیک کشورهای عضو این سازمان از جمله بلاروس، قزاقستان، قرغزستان و روسیه با افغانستان، برای حمایت از ثبات منطقهای افزوده که حکومت طالبان "به عنوان یک عامل سیاسی درازمدت تثبیت شدهاست". با آنکه سازمان پیمان امنیت جمعی گسترش تعاملات دیپلوماتیک خود با افغانستان را برای حمایت از ثبات منطقهای میخواند، کارشناسان سیاسی و نظامی افغان تأکید میکنند که کشورهای عضو این سازمان بیش از سه سال است که نگران موجودیت دیگر گروههای تروریستی در کنار طالبان در افغانستان بوده و در صدد جلوگیری تهدیدها از افغانستان است. نثار احمد شیرزی کارشناس سیاسی و مبارزه با تروریزم میگوید که کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی در بیش از سه سال گذشته از راه سیاست باجدهی ودیپلوماسی کاذب با طالبان پیش آمد تا رفع نگرانی کنند، اما به گفته وی تا هنوز نتوانسته اند بالای طالبان اعتماد بکنند: "بخاطرعدم اعتماد شان بالای طالبان و ناکام بودن دیپلوماسی کاذب و سیاست باجدهی مجبور است کشورهای پیمان امنیت جمعی که برای تحکیم مرزهای خود کاری کنند و این را به خوبی میفهمد که روزی میشود که همین سیاست باجدهی و دیپلوماسی کاذب هم کارآمد نیست." اجمل عمر شینواری سخنگوی قوای مسلح جمهوری پیشین نیز میگوید تهدیدات تروریستی پس از حاکمیت دوباره طالبان در سال ۲۰۲۱ در افغانستان کشورهای منطقه و فرا منطقه را نگران کردهاست: "ممالک منطقه و فرا منطقه ذیدخل قضیه افغانستان تشویشهای خود را هم داشته و احساس تهدیدهای تروریستی را از این ساحه میکنند، این تهدیدات که شامل قاچاق اسلحه، قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان است، بدون یک اجماع جهانی مشکل است که تعدادی از کشورها و یا گروپی از کشورها بتوانند در برابر آن مبارزه بکنند." سازمان پیمان امنیت جمعی پیش از این در ماه دلو سال گذشته نیز از تهدیدات تروریزم و قاچاق مواد مخدر ناشی از افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفته بود که اوضاع افغانستان را از نزدیک زیر نظر دارد و با تهدیدات تروریزم و قاچاق مواد مخدر ناشی از این کشور مبارزه میکند. ایمانگالی تاسماگامبتوف سرمنشی این سازمان در آن زمان نیز گفته بود که کشورهای آسیای میانه هنوز هم با تهدیدات تروریزم، افراطگرایی و قاچاق مواد مخدر که از افغانستان ناشی میشود، روبهرو هستند.
|
23.05.2025 صدای آلمان وزیر خارجه ایالات متحده امریکا گفته است که مساله ردهبندی کردن طالبان به عنوان «سازمان تروریستی خارجی» را زیر بررسی دارد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده امریکا روز چهارشنبه به کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان کشورش گفته است که حکومت کشورش قرار دادن گروه طالبان افغانستان در لیست «سازمانهای تروریستی خارجی» را در دست بررسی دارد. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! او در پاسخ به سوال تیم بورچت، نماینده جمهوریخواه مجلس نمایندگان در مورد چنین ردهبندی گفت: «من باور دارم که این ردهبندی حالا یک بار دیگر زیر بررسی است.» تصمیمگیری براساس رویکرد کلی امریکا در قبال افغانستانوبیو با اشاره به این که حکومت ترامپ توانسته برخی امریکاییهای بازداشت شده در افغانستان توسط طالبان را آزاد کند، تاکید کرد که تصمیمگیری در زمینه چنین ردهبندی مبتنی بر رویکرد کلی ایالات متحده امریکا در قبال افغانستان خواهد بود. وزیر خارجه ایالات متحده امریکا افزود: «ما واضحاَ آگاهیم که آنها [طالبان] چه کسانی هستند و در گذشته چه کارهایی کرده اند. ما میخواهیم شاهد همکاری بیشتر آنها در مورد القاعده و دیگر عناصر در این کشور باشیم که ما میخواهیم هدف قرار گیرند.»
این در حالی است که اداره طالبان بعد از نزدیک به چهار سال کنترول بر قدرت در تلاش کسب رسمیت بینالمللی است و تعاملات دیپلماتیک خود با برخی کشورهای همسایه و منطقه را تقویت بخشیده است. بیشتر بخوانید: وزارت خارجه امریکا: حقانی در لیست تروریسم جهانی باقی میماند بعد از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در ایالات متحده امریکا، اداره طالبان در افغانستان ابراز امیدواری کرد که مناسبات میان دو کشور از سر گرفته شود. توافقنامه صلح میان طالبان و ایالات متحده امریکا که منجر به خروج نیروهای بینالمللی شد، در دوره اول حکومت ترامپ امضا شده بود. با وجود این، ترامپ به تکرار از چگونگی عملیات خروج توسط حکومت جو بایدن انتقاد کرده است.
|
23.05.2025 دویچه ویلی په واشنګټن ډي سي کې د اسرائيل سفارت د دوو کارکوونو وژنو ته غبرګونونه ښودل شوي دي. د آلمان صدراعظم فریدریښ مېرڅ دا یو «نفرت پاروونکی» او فرانسې «نه توجیه کوونکی» عمل بللی. اسرائيل ويلي وژل شوې جوړې په خپلو کې کوژده کوله.
آلمان او فرانسې په واشنګټن ډي سي کې په ډزو د اسرائيل د سفارت د دوو کارکوونکو وژنې غندلي دي. د آلمان صدراعظم فریدریښ مېرڅ دا «یو نفرت پاروونکی عمل» ښودلی دی. مېرڅ پر اکس شبکې ليکلي چې دغه حمله «په تر ټولو شدیو الفاظو غندي.» مېرڅ زیاته کړې چې حاضر دمه دغه حمله باید د یهود ضدۍ په توګه فرض کړو. د فرانسې خارجه وزیر، ژان نویل بارو، پر اکس شبکه په انګلیسي ژبه لیکلي: «هېڅ شی نه شي کولی دا ډول تاوتریخوالي توجیه کړي.» ايټالیا هم دغه حمله غندلې ده. د ايټالیا د بهرنیو چارو وزیر، آنتونیو تاجاني پر اکس شبکه په واشنګټن کې دغه قتلونه د «ترور او تاوتریخوالو صحنې» ښودلې دي.
د چهارشنبې په ماښام یوه وسله وال کس په واشنګټن ډي سي کې د اسرائيل د سفارت دوه کارکوونکي په ډزو ووژل. تورن قاتل د پولیسو له لوري نیول شوی دی. امریکايي چارواکو ویلي د اسرائيل د سفارت دغه دوه کارکوونکي د چهارشنبې په ماښام داسې وخت په ډزو ووژل شول چې هغوی په واشنګټن کې د یهودانو په یوه موزیم کې له جوړو مراسمو څخه راووتل. زیاته شوې چې د سفارت دواړه کارکوونکې د واشنګټن مرکز اړوند د پېښې په ځای کې چې له سپینې ماڼۍ شاوخوا ۲ کیلومتره لرې ساحه ده، مړه شوي دي. د واشنګټن میتروپولیتان پولیسو مشرې، پمیلا سمیت، وویل چې یوه وسله وال کس د لاس پر وسلې پر یوې څلور کسیزې ډلې ډزې چې په کې ېې دواړو قربانیان ووژل. تورن تر ډزو مخکې د موزیم په مخه کې د ګرځېدو په حال کې لېدل شوی و. د «آزاد فلسطین» نعرېد ابتدايي معلوماتو له مخې، تورن کس د الیاس روډریګز په نوم ښودل شوی چې ۳۰ کاله عمر لري او د شیکاګو اوسیدونکی دی. زیاته شوې چې د پولیسو له خوا تر نیول کېدو وروسته هغه د «فري فلسطین» (آزاد فلسطین) نعرې وهلې.
|
22.05.2025 روزنامه هشت صبح در پی تیراندازی نیروهای ارتش اسراییل به هیاتی از دیپلماتهای خارجی در کرانه باختری، کشورهای اروپایی این اقدام را محکوم کرده و از تلآویو خواستار پاسخگویی شدهاند. رویترز، روز چهارشنبه، ۲۱ می، گزارش داد که این حادثه در نزدیکی شهر جنین رخ داده و واکنشهای تندی را در پایتختهای اروپایی بهدنبال داشته است. فرانسه و ایتالیا سفیرهای اسراییل را احضار کردند تا درباره این رویداد توضیح دهند. وزارت دفاع اسراییل اعلام کرده است که هیات دیپلماتیک «از مسیر تاییدشده منحرف شده و وارد منطقهای شده بودند که اجازه ورود به آن نداشتند» و نیروهای ارتش برای «دور ساختن» آنها تیرهای هشدار شلیک کردند. کایا کالاس، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، خواستار تحقیق رسمی از سوی اسراییل درباره این حادثه و پاسخگویی به عاملان تهدید جان دیپلماتها شده است. ترکیه در بیانیهای اعلام کرد که دیپلماتهای ترک نیز در میان هیات هدف قرار گرفته بودند و این حادثه را «نمونهای دیگر از بیاعتنایی سیستماتیک اسراییل به قوانین بینالمللی و حقوق بشر» خوانده است. وزارت خارجه اسپانیا نیز حضور یک شهروند اسپانیایی در میان هیات را تایید و اعلام کرد که با کشورهای دیگر برای واکنش مشترک هماهنگی میکند. تشکیلات خودگردان فلسطین گفته است که این هیات در حال انجام «ماموریتی رسمی برای ارزیابی وضعیت انسانی و مستندسازی نقض حقوق بشر از سوی اسراییل» بوده است. این حادثه در حالی رخ میدهد که فشارهای بینالمللی بر اسراییل به دلیل ادامه محاصره غزه افزایش یافته است. سازمان ملل هشدار داده که ادامه این وضعیت جمعیت نوار غزه را در آستانه قحطی قرار داده است.
|
22.05.2025 بی بی سی د نړیوال بانک په وینا پاڼه کې ویل شوي افغانستان کې د نويو پروژو پلې کولو په تړاو یې کومه پرېکړه نه ده کړې، خو د طالبانو له بیا واکمنېدو وړاندې مهال ځيني پورونه پرې کوي. نړیوال بانک ویلي د هغو ودانیزو شرکتونو او خدماتي بنسټونو پورونه به ادا شي چې د ۲۰۲۱ کال د اګسټ له ۱۵ وړاندې ورسره قراردادونه شوي وو. دغه بیان کې روښانه شوې چې "شرکتونو له پخواني دولت سره قراردادونه درلوده او پورونه یې په نړیوال بانک نه بلکې په پخواني جمهوري دولت پورې اړوند وو." ویناپاڼه کې راغلي، د پاتې پورونو د تادیې د اسانتیا لپاره د څو پړاونو چارې وروستۍ کوي خو ټینګار یې دا دی چې دوی د دغو قراردادونو اړخ نه دی او د تادیې بهیر به یوازې د بشپړ تایید له پروسې او د دریمګړي خپلواک اړخ له تصویب وروسته ترسره شي. د دې ډېر جزیات نه خپاره شوي چې دریمګړی به څوک وي. له دې وړاندې د طالبانو حکومت د مالیي وزارت ویلي وو، په پام کې ده چې نړیوال بانک به په افغانستان کې هغو ادارو، شرکتونو او بنسټونو ته چې په ودنیزو او نورو خدماتي برخو کې یې پورونه پاتې وو ۵۰ میلیونه ډالره ورکوي.
|
22.05.2025 دآزادی رادیو د خوړو بحران نړیوال راپور وايي ۱۴.۸ میلیونه کسان، چې د افغانستان د نفوس شاوخوا ۳۲ سلنه جوړوي، د خوړو له شدید نه خوندیتوب سره مخ دي. په دغه راپور کې چې د چهارشنبې په ورځ، د مې ۲۱مه نېټه خپور شوی او د ۲۰۲۴ د نومبر نه د ۲۰۲۵ تر مې پورې یې د خوړو ناورین وضعیت ارزولې، راغلي چې له دغو کسانو څخه نږدې ۳.۱ میلیونه یې بیړني وضعیت لري. راپور زیاتوي چې افغانستان د ټیټ عاید لرونکی هېواد دی چې له کلونو راهیسې د خوړو نه خوندیتوب له شدید ناورین سره مخ دی، او تل د نړۍ په هغو لسو هېوادونو کې شامل و چې د خوړو د نه خوندیتوب په تر ټولو خراب وضعیت کې دي. د راپور په ټکو، سره له دې چې د ۲۰۲۴ کال په اوږدو کې انفلاسیون راکم شوی و او بیې راټیټې شوې، خو کمزوری اقتصادي ودې او پراخه بیکارۍ په ځانګړي ډول په ښارونو کې د خلکو د پیر توان، کم کړی او تمه ده چې روان کال به انفلاسیون بېرته لوړ شي، او دا به د کورنیو پر ژوند نور هم اغیز وکړي او له فشار سره به یې مخ کړي. په همدې حال کې یو شمېر اړمنې کورنۍ وايي چې ورځ بلې ته یې ستونزې زیاتېږي. د کابل ولایت یوې اوسېدونکې چې نه یې غوښتل نوم یې په راپور کې خپور شي، ازادي راډیو ته یې وویل: « په خدای باور وکړئ چې د شپې وږي ویده کېږو، ځینې شپې ګاونډیان ډوډۍ راوړي. ډېر کوښښ مې وکړ چې چیرې کار پیدا کړم، خو ونه توانېدم. باید خلکو سره مرسته وشي. زما په څېر زرګونه کسان شته چې مرستې ته اړتیا لري، ځکه اوس کار نشته.» د خوړو بحران نړیوال راپو زیاتوي، که څه هم د وسلهوالو نښتو عمومي کچه ټيټه ده، خو د بشري حقونو سرغړونې، د مدني ټولنې، لږکیو، ښځو او نجونو ځپنه دوام لري، چې د دوی اقتصادي مشارکت او خوړو ته لاسرسی محدودوي. په دوام کې راغلي چې، ناسمو اقلیمي شرایطو، غیرمعمولي بارانونو او ویجاړوونکو سېلابونو، کرنه او بنسټیزې زېربناوې زیانمنې کړې دي. راپور دا هم وايي چې د تغذیې بحران لا هم جدي دی؛ یوازې ۶.۸ سلنه کوچني ماشومان مناسب غذايي رژیم لري او ساري ناروغۍ لکه سرخکان او (کلرا) وبا خپرې شوي، د پاکو اوبو او روغتیايي خدمتونو لاسرسی کم شوی، وچکالیو د ناروغیو کچه لوړه کړې، او د خوارځواکۍ د درملنې مرکزونه تړل
|
22.05.2025 رادیو آزادی دونالد ترمپ، رئیسجمهور امریکا، با اعلام آغاز پروژهای بهنام «گنبد طلایی» (Golden Dome) بار دیگر توجهها را به ترکیب فناوریهای نظامی پیشرفته و جهتگیریهای کلان سیاسی جلب کرد. این سیستم دافع هوای موشکی ۱۷۵ میلیارد دالری که به گفته ترمپ از الهامگیری از سیستم دفاعی اسرائیل، «گنبد آهنین» نشأت گرفته، قرار است با استقرار تجهیزات دفاعی در فضا، امنیت امریکا را در برابر تهدیدهای موشکی فزاینده از سوی کشورهایی چون روسیه و چین تأمین کند. دونالد ترمپ در اعلام رسمی این طرح از آن بهعنوان «تحولی بنیادین» یاد کرد و گفت که «گنبد طلایی» نه تنها توانایی رهگیری موشکهایی را دارد که از سوی دشمنان در آنسوی جهان شلیک میشوند، بلکه قادر است موشکهای پرتابشده از فضا را نیز رهگیری و منهدم کند. به گفته او، مرحله اصلی این پروژه باید تا پیش از پایان دوره ریاستجمهوریاش (در سال ۲۰۲۹) عملیاتی شود، گرچه منابع پنتاگون تأکید کردهاند که این جدول زمانی ممکن است خوشبینانه باشد. گنبد طلایی شامل لایههای مختلفی از تجهیزات و فناوریهای دفاعی خواهد بود که در مراحل مختلف پرتاب موشک، از جمله پیش از پرتاب، هنگام اوجگیری، در مرحله میانی و در نهایت در مرحله ورود مجدد به جو، قابلیت رهگیری دارند. برای اجرای این طرح، وزارت دفاع امریکا سه گزینه مختلف، کوچک، متوسط و بزرگ، را ارائه کرده و ترمپ گزینهای میانلایهای را برگزیده است؛ طرحی که شامل استقرار رهگیرهای مستقر در فضا خواهد بود. برای نظارت بر اجرای این پروژه، ژنرال مایکل گوتلاین، معاون فعلی فرمانده عملیات فضایی، بهعنوان مسئول اصلی منصوب شده است. این انتخاب در حالی انجام شده که شرکتهای بزرگی مانند اسپیسایکس، لاکهید مارتین و ریتیون نیز قرار است نقشهای کلیدی در توسعه و تولید اجزای مختلف گنبد طلایی ایفا کنند. مواضع چین و روسیهاین پروژه بزرگ اگرچه در داخل امریکا با حمایت قابلتوجهی در کنگره مواجه شده، اما واکنش تند و نگرانکنندهای از سوی رقبای جهانی امریکا به همراه داشته است. چین با ابراز «نگرانی جدی»، این طرح را دارای «ماهیتی تهاجمی» دانسته و آن را موجب تسریع در نظامیسازی فضا و آغاز رقابت تسلیحاتی جدیدی توصیف کرده است. سخنگوی وزارت خارجه چین گفته که این پروژه اصول امنیت جمعی را نقض میکند و به توازن راهبردی جهانی آسیب میزند. در همین حال، روسیه که در ابتدا از طرح «گنبد طلایی» بهشدت انتقاد کرده و آن را تهدیدی برای ثبات استراتیژیک خوانده بود، اکنون لحن نرمتری در پیش گرفته است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در اظهار نظری کمسابقه گفت: «این موضوعی حاکمیتی برای ایالات متحده است. اگر امریکا احساس کند در معرض تهدید موشکی است، طبیعی است که سیستم دفاعی توسعه دهد.» با این حال، او تأکید کرد که تحولات آینده نیازمند ازسرگیری گفتوگوهای استراتیژیک میان مسکو و واشنگتن خواهد بود. این در حالیست که پنتاگون هشدار داده، پیشرفت سیستم موشکی چین و روسیه، از جمله توانمندیهایی چون موشکهای مافوق صوت و ماهوارههای مسلح، نیاز به دفاع پیشگیرانه را بیش از پیش ضروری کرده است. یکی از فرماندهان نیروی فضایی امریکا نیز گفته این مأموریتها پیشتر هرگز در فضای نظامی اجرا نشدهاند و انجام آنها مستلزم توسعه قابلیتهای کاملاً جدیدی در
|
22.05.2025 صدای آلمان شینهوا، خبرگزاری رسمی چین، روز چهارشنبه گزارش داد که امیرخان متقی وزیر خارجه اداره طالبان با وانگ یی وزیر خارجه چین در پیکنگ دیدار کرده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
وزارت خارجه اداره طالبان با نشر اعلامیهای گفته است که در این دیدار در مورد مناسبات دوجانبه و همکاری اقتصادی صحبت شده است. توافق به گسترش دهلیز اقتصادی چین-پاکستان به افغانستان برعلاوه دیدار دوجانبه میان متقی و وانگ یی، یک دیدار سه جانبه غیررسمی میان وزیران خارجه چین، پاکستان و اداره طالبان نیز در پیکنگ صورت گرفته است. اسحاق دار، وزیر خارجه پاکستان با نشر عکسی از این دیدار در صفحه خود در ایکس نوشته است: «پاکستان، چین و افغانستان در کنار هم برای صلح، ثبات و توسعه منطقهای ایستاده اند.» در اعلامیه وزارت خارجه پاکستان آمده است که سه جانب به همکاریهای سهجانبه به عنوان ابزار اساسی تقویت امنیت منطقهای و اتصال اقتصادی تاکید کردند.
|
22.05.2025 دویچه ویلی د طالبانو ادارې د بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیرخان متقي، چین ته د خپل سفر په ترڅ کي د دغه هیواد له خارجه وزیر سره لیدلي دي. همدارنگه د چین، پاکستان او طالبانو د خارجه وزیرانو ترمنځ هم یوه درې اړخیزه لیدنه کتنه سوې ده.
د چین رسمي خبري آژانس شینهوا، د چهارشنبې په ورځ (۲۰۲۵ م کال د می ۲۱) رپوټ ورکړی دی چي د طالبانو ادارې د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، په پیکنگ کي د چین د بهرنیو چارو له وزیر وانگ یی، سره لیدلي دي. د طالبانو ادارې د بهرنیو چارو وزارت د یوې اعلامیې په خپرولو سره ویلي دي چي په دغه لیدنه کتنه کي د دوه اړخیزو اړیکو او اقتصادي گډ کار په هکله بحثونه سوي دي. افغانستان ته د چین-پاکستان د اقتصادي دهلیز د پراخیدو په هکله هوکړهد متقي او وانگ یی، ترمنځ پر دوه اړخیزې لیدنې کتنې سربیره، په پیکنگ کي د چین،پاکستان او طالبانو ادارې د بهرنیو چارو د وزیرانو ترمنځ هم یوه درې اړخیزه غیر رسمي لیدنه کتنه سوې ده. د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر اسحق دار، له دغې لیدنې کتنې څخه د یوه عکس په خپرولو سره د ایکس په خپله پاڼه کي لیکلي دي: «پاکستان، چین او افغانستان په سیمه کي د سولې، ثبات او سیمه ایزې پراختیا له پاره، یو د بل په څنگ کي سره ولاړ دي.» د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت په اعلامیه کي راغلي دي چي دریو خواوو د سیمه ایز امنیت او اقتصادي اړیکو د پیاوړتیا له پاره د یوې بنسټیزې وسیلې په توگه پر درې اړخیزې همکارۍ ټینگار وکړ. په اعلامیه کې ویل سوي دي "هغوی موافقه وکړه چې د [چین] د کمربند او لارې د نوښت په اړه همکاري ژوره کړي او د چین-پاکستان اقتصادي دهلیز افغانستان ته وغځوي." د دریو خواوو د بهرنیو چارو وزیرانو همدارنگه د ډیپلوماټیکو تعاملاتو د زیاتوالي، اړیکو د پیاوړي کولو او د اقتصادي پرمختگ، زیربناوو او پراختیا له پاره د عملي گامونو د پورته کولو په هکله هم خبرې اترې ترسره کړي دي.
|
21.05.2025 روزنامه هشت صبح سیانان گزارش داده است که اداره استخبارات ایالات متحده امریکا اطلاعات تازهای بهدست آورده که نشان میدهد اسراییل برای حمله احتمالی بر تاسیسات هستهای ایران آمادهگی میگیرد. براساس این گزارش که بامداد چهار شنبه، ۲۱ می، نشر شده، چندین مقام امریکایی گفتهاند که اسراییل در حال بررسی گزینههای نظامی علیه تأسیسات هستهای ایران است، هرچند هنوز تصمیم نهایی در این مورد گرفته نشده است. گزارش سیانان به نقل از منابع استخباراتی نوشته که نشانههایی چون انتقال مهمات هوایی و پایانیافتن یک تمرین نظامی بزرگ در اسراییل، ممکن است نشاندهنده آمادهگی برای حمله باشد. در این گزارش آمده است که حکومت دونالد ترمپ، رییس جمهور امریکا، در حال حاضر سرگرم مذاکرات با ایران برای محدود ساختن برنامه هستهای این کشور است. با این حال، برخی منابع به سیانان گفتهاند که اگر توافق احتمالی با ایران نتواند سطح غنیسازی یورانیم را به صفر برساند، احتمال حمله نظامی اسراییل بیشتر میشود. یک مقام پیشین استخباراتی امریکا به این رسانه گفته است: «شانس حمله اسراییل بر تأسیسات هستهای ایران در ماههای اخیر بهشکل قابلملاحظهای افزایش یافته است.» با آنکه اسراییل برای حمله به ایران به کمک تخنیکی امریکا نیاز دارد، اما منابع گفتهاند در صورت «بد» بودن توافق، ممکن است بدون حمایت واشنگتن حمله کند. ایران تأکید دارد که حق غنیسازی براساس معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای را برای مقاصد صلحآمیز حفظ خواهد کرد. تا کنون مقامهای ایران، اسراییل و شورای امنیت ملی امریکا بهگونه رسمی به گزارش سیانان واکنش نشان ندادهاند.
|
21.05.2025 بی بی سی د بریتانیا د بهرنیو چارو وزارت وايي، له اسرائیلو سره یې خپلې سوداګریزې خبرې ځنډولې دي. د بهرنیو چارو وزیر ډېوېډ لامي وايي، بریتانیا د اسرائیلو له حکومت سره د یوه نوي سوداګریز تړون په اړه خبرې اترې ځنډولې دي. هغه په پارلمان کې وویل: "موږ د اسرائیلو له حکومت سره د نوې ازادې سوداګرۍ تړون په اړه خبرې اترې ځنډولې دي. موږ به د ۲۰۳۰ کال د دوه اړخیزې لارې نقشې لاندې له دوی سره همکارۍ ته بیاکتنه وکړو." د برتانیا د بهرنیو چارو وزارت له دغه اعلان لږ وروسته وویل چې په لندن کې یې د اسرائیلو سفیره تزیپي هوتوولي احضار کړې او خپل احتجاج یې ور اورولی. د منځني ختیځ لپاره د دغه وزارت مرستیال همیش فالکنر به اسرائیلۍ سفیرې هوتوولي ته ووایي چې "غزې ته د مرستو د ۱۱ اونیو بندیز ظالمانه او د نه منلو وړ دی." د بریتانیا د بهرنیو چارو وزیر ډېوېډ لامي وویل چې د بنیامین نتنیاهو د حکومت کړنو بریتانیا اړ کړه چې ننني ګامونه پورته کړي. هغه د اسرائیلو خلکو ته په خطاب کې وویل، "په غزه کې د جګړې ترسره کول ستاسو له حکومت سره زموږ اړیکې زیانمنوي." هغه وویل، که چیرې اسرائیل په غزه کې خپلو وروستيو پوځي بریدونو ته دوام ورکړي او " له خنډ پرته د مرستو رسول" ډاډمن نه کړي نو د بریتانیا حکومت به نور ګامونه پورته کړي.
|
21.05.2025 دآزادی رادیو
دوی وايي، ګڼو نورو نجونو او مېرمنو ته یې هم د کار زمینه برابره کړې ده. له دولسم ټولګي فارغه د کابل ښار اوسېدونکې ۲۱ کلنه نرګس بدر وايي: "دا سمه ده چې له کوره بهر د زده کړو او کار اجازه نه لرو، خو په داسې فضا کې چې محرمیت پکې رعایتېږي باید ځانونه ورسوو او فعالیت وکړو، څوک مو مخه نهشي نیولی." وايي، هیله یې درلوده چې د اروپوهنې په برخه کې لوړې زده کړې وکړي، خو د نجونو پر زده کړو د طالبانو د حکومت په بندیز سره یې دا هیله یوازې هیله پاتې شوه. دا وايي، اوس له تېرو نږدې دوو کلونو راهیسې په لاس جوړو شویو د مریو د دستکولونو او افغاني ګاڼو د تولید، ډیزاین او پلور انلاین کار کوي. د نرګس په خبره، نه یوازې دا چې خپله یې ځان بوخت کړی، بلکې یو شمېر نورو له زده کړو پاتې نجونو ته یې هم د کار او بوختیا زمینه برابره کړې ده. دې ازادي راډیو ته وویل: "کله چې ما خپل کار پیل کړ، یوازې وم، د محتوا له تولیده نیولې تر سفارشونو ثبتولو پورې هر څه ما خپله کول، خو چې کله مې کار و بار پراخ شو نو نورو بشري منابعو ته اړتیا پېښه شوه. فعلاً له ما سره له لسو تر دیارلسو نورو نجونو هم کار کوي. اوس چې محدودې یو، نو موږ باید له ذهني اړخه ځانونه محدود نه کړو." د پلازمېنې کابل بله اوسېدونکې، او مخکې د کمپیوټر ساینس د برخې محصله چې نه غواړي د موضوع د حساسیت له امله یې نوم راپور کې واخیستل شي، هم ورته فعالیت لري. دا هم وايي، د دستکولونو، افغاني جامو، ګاڼو او پڼو د تولید او خرڅلاو انلاین کار کوي او له زده کړو پاتې یو شمېر نورې نجونې یې هم له ځان سره بوختې کړې دي: "دا نجونې چې راسره دي، د طالبانو له واکمنېدو وروسته یې نور درس نهدی ویلی. خیاطۍ ته یې مخه کړې او اوس راسره کار کوي. یوه ښځه هم راسره ده چې له همدې خیاطۍ ډوډۍ خوري او خرڅ وباسي. زه اوس ۵۰ سلنه د خپلې کورنۍ اقتصاد کې مرسته کوم. پلار مې بېکاره دی او مور مې ښوونکې ده. فعلاً یوازې زه او مور مې د کورنۍ مصرف برابروو." خو دا افغانې نجونې د کاروبار په برخه کې هم له یو شمېر ستونزو سره مخ دي، چې تر ټولو عمده ستونزه یې د مناسب بازار نه شتون دی.
|
21.05.2025 رادیو آزادی سازمان دیدبان حقوق بشر میگوید افغان هایی که در جریان درگیری بیستساله در افغانستان اعضای خانواده های شان بهطور غیرقانونی توسط نیروهای نظامی خارجی کشته شدهاند، هنوز در انتظار تامین عدالت اند. در اعلامیه ءروز گذشته این سازمان به نقل از پاتریشیا گاسمن، معاون بخش آسیای دیدبان حقوق بشر آمده که با اشاره به اقدام تازه روی دست گرفته شده از سوی استرالیا و بریتانیا مبنی بر رسیدگی به اتهامات جنگی آن را ستایش کرده اما افزوده که پیشرفت در این زمینه هنوز کند و ناقص است. در این حال برخی از خانواده های که در زمان حضور نیروهای خارجی در افغانستان اعضای خانواده شان با آنکه غیرنظامی بوده اند در نتیجه حملات این نیرو ها و حملات طالبان کشته شده اند نیز خواهان تامین عدالت اند. یکی از باشنده ولسوالی نوزاد ولایت هلمند است که ادعا می کند حدود ده سال قبل همسر و کودک دوساله اش در نتیجه حمله نیروهای بریتانیوی دراین ولسوالی کشته شدند. او که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نام اش در گزارش گرفته شود، روزسه شنبه ۲۰ می درصحبت با رادیوآزادی گفت او هنگام این حمله که در نتیجه آن خانه اش تخریب و این دو عضو خانواده اش جان باختند،در بیرون از خانه بود. «تقریبا ده سال پیش خانم و یک پسردوساله ام شهید شدند، من بخاطر مزدوری رفته بودم وقتی رسیدم دیدم خانه ام تخریب شده و بریتانوی ها حمله کرده بودند ،من عدالت میخواهم که چرا با ما چنین ظلم صورت گرفت.» صفی الله عزیزی یک باشنده شهرلشکرگاه ولایت هلمند نیز حکایت مشابهی دارد و مدعی است که کاکا و پسرکاکایش که مصروف چراندن مواشی بودند،۱۴ سال قبل درنتیجه درگیری بین طالبان ونیروهای بریتانیوی دربمباردمان هوایی کشته شده اند. کاکا ویک پسرکاکایم بود که درسال ۱۳۹۰شهید شدند،آنها بی گناه بودند
« کاکا ویک پسرکاکایم بود که درسال ۱۳۹۰شهید شدند،آنها بی گناه بودند نه درطالب کدام وظیفه داشتند ونه درحکومت ما خواهان عدالت استیم باید غور شود خانواده کاکای من بی سرپرست است ودروضعیت بد اقتصادی قراردارند وباید به آن توجه شود.» گفتنی است که در طول ۲۰ حضور نیروهای خارجی در افغانستان ،طالبان که درآن زمان در برابر این نیروها ها می جنگیدند نیز به گفته برخی از سازمان های حقوق بشری با انجام حملات انتحاری و ماین گذاری ها درمناطق مختلف سبب کشته و زخمی شدن هزاران افغان غیر نظامی شده اند. هما یکی از نظامیان پیشین که از یک حمله انتحاری جان سالم بدر برده به راددیوآزادی گفت موتر حامل شان در زمان جمهوریت درکابل مورد حمله انتحاری طالبان قرار گرفت ،او تاکید می کند که عاملان این حمله باید پاسخگو قرار داده شوند. «پیش روی چشم خود من هفتاد نفررا شهید کرده و به تعداد یک ونیم صد نفردیگرهم زخمی بودند، فرد انتحارکننده که ازجمله طالبان بود توته توته شده بود موترهم شیشه هایش شکسته بود»
|
21.05.2025 صدای آلمان در زمانی که وضعیت بشری در نوار غزه رو به وخامت است، فرانسه، بریتانیا و کانادا انتقادهای شدید خود از اسرائیل را به خاطر ادامه عملیاتهای نظامی در این منطقه ابراز داشتند.
در اعلامیه مشترکی که روز دوشنبه از سوی حکومت بریتانیا نشر شد، آمده است: «عدم پذیرش حکومت اسرائیل به انتقال کمکهای بنیادی بشری به جمعیت غیرنظامی غیرقابل قبول است و خطر نقض قانون بشردوستانه بینالمللی را در پی دارد.» ارتش اسرائیل روز جمعه یک عملیات جدید در نوار غزه را شروع کرد و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این کشور روز دوشنبه گفت که اسرائیل میخواهد کنترول کامل نوار غزه را به دست بگیرد تا از اخاذی حماس از کمکها جلوگیری شود. فرانسه، بریتانیا و کانادا در اعلامیه مشترک گفته اند: «ما با هر گونه تلاش برای گسترش شهرکسازیها در کرانه غربی مخالفیم... ما در روی دست گرفتن اقدامهای بیشتر، به شمول تحریمهای هدفمند درنگ نخواهیم کرد.» کییر استارمر، نخست وزیر بریتانیا، وضعیت نوار غزه را «بسیار جدی، غیر قابل قبول و غیر قابل تحمل» عنوان کرد و گفت که بحثهایی در سطح رهبران دولتها برای یافتن یک راه حل جریان دارد. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! نتانیاهو در پاسخ به اعلامیه این سه کشور گفت که «رهبران در لندن، اوتاوا و پاریس به حمله نسلکشانه هفتم اکتوبر بر اسرائیل از طریق دعوت به چنین قساوتهای بیشتر، پاداش بزرگی پیشکش میکنند.» نتانیاهو تاکید کرد که اسرائیل به دفاع از خود با روشهای درست تا زمانی ادامه میدهد که پیروزی کامل حاصل شود. او شرایط اسرائيل به ختم این جنگ را که شامل آزادی همه گروگانهای باقی مانده و غیرنظامیسازی نوار غزه میشود، تکرار کرد. بیشتر بخوانید: در حملات اسرائیل به نوار غزه «دهها تن» کشته شدند اسرائیل از شروع ماه مارچ به بعد مانع ورود مواد غذایی، ادویه و مواد سوخت به غزه شده است تا گروه شبهنظامی اسلامگرای حماس را برای آزادی گروگانها تحت فشار بگذارد. حماس از سوی ایالات متحده، اتحادیه اروپا، آلمان و چندین کشور دیگر به عنوان یک گروه تروریستی درجه بندی شده است.
|
21.05.2025 دویچه ویلی چارواکو د سه شنبه په ورځ (۲۰۲۵ م کال د می ۲۰) په قانون کي د داسي بدلون وړاندیز وکړ چي له مخې یې اروپايي هیوادونه په راتلونکي کي کولای سي پناه غوښتونکي په ډیرې آسانۍ سره داسي یوه هیواد ته واستوي چي مهاجر ورسره هیڅ ډول تړاو هم و نه لري. د اروپايي ټولنېاروپايي اتحاديه د مهاجرت د اوسنیو مقرراتو له مخي په اصطلاح (دریم ډاډمن هیواد) ته د اخراجونو اجازه سته. خو تر اوسه پورې باید د اروپايي ټولني هیوادونه دا ثابته کړي چي پناه غوښتونکي له نوموړي هیواد سره یو ډول تړاو لري او که نه. دا کیدای سي د مثال په ډول د کورنۍ د غړو او یا هم د هغه پخوانی استوگنځای وي. د سې شنبې په ورځ د وړاندیزونو له مخي، نوموړی کمېسيون غواړي غړو هیوادونو ته اجازه ورکړي چي ټولو هغو هیوادونو ته دغه مقررات وغځوي چي پناه غوښتونکي ورڅخه تیر سوي وي. له همدې امله که چیرې د دریم هیواد سره د مهاجرینو د منلو له پاره موافقه ترسره سي، د اروپايي ټولني هېوادونه کولای سي دا محدودیت په بشپړه توګه لیرې کړي. د نوموړو وړاندیزونو له مخې، باید دغه قانون پر بې سرپرسته کوچنیانو باندې تطبیق نه سي. دا چې دغه بدلونونه به څومره پراخ وي، هغه باید انفرادي ملي حکومتونو ته پریښودل سي. سربیره پردې د اروپايي ټولنې کمېسیون د کډوالو له پاره د ساتني د یوه بل میکانیزم د لغوه کولو وړاندیز هم کوي: هغه کسان چې دریم هیواد ته له اخراج سره مخالفت کوي باید نور په اتوماتيک ډول د محکمې تر پریکړې پورې د پاتېدو اجازه و نه لري. بروکسل په دې وروستیو کي لا وړاندیز کړی وو چي په دریم هیواد کي داخراج د کمپونو جوړولو ته اجازه ورکړل سي. هغهپناه غوښتونکي چي عریضې یې رد سوي دي باید د په اصطلاح بیرته ستنیدو په مرکزونو کي ځای په ځای سي. خو د احصایې له مخې، وضعیت ښه سوی دی: په دې وروستیو کې د هغو کډوالو شمیر چې اروپا ته له قانوني اسنادو پرته داخلیږي، له یو پر دریمې برخې څخه ډیر کم سوی دی. تېر کال د اروپايي ټولني سرحدي ادارې یافرونټکس له سرحد څخه په غیر قانوني ډول د تیریدو ۲۳۹ زره پیښي ثبت کړې وې چي دغه رقم د ۲۰۲۳م کال په پرتله ۳۸ سلنه کموالی ښیي.
|
20.05.2025 روزنامه هشت صبح شماری از دستفروشان در ساحه کوتهسنگی شهر کابل از اقدام شهرداری طالبان مبنی بر ممنوعیت فعالیت در کنار جادهها شکایت دارند. این دستفروشان میگویند که با چالشهای اقتصادی دست و پنجه نرم میکنند و این اقدام طالبان زندهگی را برایشان دشوار میسازد. به گفته آنان، طالبان نهتنها زمینه کار را برایشان فراهم نمیکنند، بلکه محدودیتهای بیشتری نیز وضع میکنند. دستفروشان میگویند که طالبان به آنان دستور دادهاند تنها از ساعت چهار عصر به بعد اجازه فعالیت در کنار جادهها را دارند. آنان از شهرداری طالبان در کابل میخواهند که مکان مناسبی برای کارشان اختصاص دهد تا بتوانند نیازهای زندهگی خود را تامین کنند. شماری از دستفروشان میگویند که اگر شهرداری طالبان مکان مناسبی برایشان در نظر بگیرد، ازدحام شهری نیز کاهش مییابد. آنان تاکید میکنند که در شرایطی که فقر و بیکاری بیداد میکند، ادامه این محدودیتها وضعیت زندهگیشان را بحرانیتر خواهد کرد. پیرمحمد، ۶۵ ساله، که از سالهای طولانی به اینسو در کنار جاده لوازم آرایش میفروشد، میگوید که شرایط زندهگی خوبی ندارد و ناگزیر است برای تامین هزینههای خانواده ۱۰ نفریاش از صبح تا شام کار کند. او میافزاید که محدودیتهای اخیر طالبان در کسبوکارش باعث شده چند شب را با خانوادهاش گرسنه بخوابند. این دستفروش کنار جاده میگوید: «از سر خوشی به جاده نمیآیم. با لباس کهنه و لب خشکشده اینجا مینشینم تا نفقهای برای خانواده ۱۰ نفرهام پیدا کنم. ما آدمهای غریب هستیم، کار دیگری از من ساخته نیست. این محدودیتهایی که وضع شده، باعث شده حتا یک افغانی هم کار نکردم تا یک نان خشک به خانه ببرم. وضع زندهگیمان زیاد خراب است.» اکبر، دانشجوی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کابل، در کنار پیرمحمد دستکش و جوراب دستبافت میفروشد. او میگوید که پس از اعمال محدودیتها بر فعالیتش، ناگزیر است کوچهبهکوچه بگردد، اما عایدی چندانی نصیبش نمیشود. این جوان که پدرش را در یک حمله انتحاری از دست داده، تنها نانآور خانوادهاش است که هم درس میخواند و هم کار میکند. او میگوید: «مادرم در خانه دستکش میبافد و من برای فروش میآورم. شهرداری چند روز است که مانع کار ما میشود. بعد از دانشگاه به سر کار میآیم، اما مجبور میشوم که کوچه به کوچه بگردم، اما کسی از من نمیخرد شهرداری ما را بعد از ساعت چهار به کار میماند در آن زمان کسی در بازار از من چیزی نمیخرد چیزی که فروش دارد ترکاری و میوه است.»
|
20.05.2025 بی بی سی د عکس سرچینه،Getty Images د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزیر امیر خان متقي چې د تهران فورم په نامه نړیواله غونډه کې غږېده وویل، په تېرو نژدې څلورو کلونو کې چې دوی واک ته رسېدلي د ایران او افغانستان ترمنځ د اوبو په اړه د شوي تړون له مخې د امکان تر حده ایران ته اوبه ورکړل شوې او په راتلونکې کې به هم ورکړل شي. ښاغلی متقي چې د ۵۳ هېوادونو د استازو په شتون کې غږېده وویل، د ایران خلک باید پوه شي چې ایران ته د هلمند له سینده د اوبو ورکړه دوی خپل اسلامي او شرعي مسوولیت ګڼي. نوموړي زیاته کړه چې "تر نن ورځې پورې خو اوبه روانې دي او د ایران لوري ته ځي. له دې وروسته هم زموږ هڅه دا ده چې اوبه ضایع نه شي او په ښه ډول ایران ته ورسېږي. کله چې یو مسلمان له تندې ځورېږي، دا زموږ اسلامي او شرعي مسوولیت دی چې که وکولای شو مرسته ورسره وکړو. دا کار هم ثواب او هم یو ښه سیاست ګڼو." ښاغلي متقي دا هم وویل، چې ایران ته د اوبو د ورکړې په برخه کې کوم بد نیت نه لري او هغسې چې دوی د هلمند، نیمرزو او فراه ولایتونو له خلکو سره مینه او خواخوږي لري هماغسې یې له ایراني ولس سره هم لري. ښاغلي متقي د دې لامل چې کله کله پر ایران اوبه کمېږي، په سیمه کې پرلپسې وچکالي یاده کړه.
|
20.05.2025 دآزادی رادیو په داسې حال کې چې د کابل – جلال اباد په لویه لار له موټر چلوونکو نه هره ورځ د جلال اباد او پلازمینې ترمنځ د دوهم لین سړک د جوړېدو لپاره پیسې اخیستل کیږي یو شمېر موټر چلونکي وايي د یو کال په تېرېدو هم د سړک د جوړېدو درک نشته. دوی وايي په وروستیو کې دیاد سړک د جوړېدو چارې په ټپه درېدلي دي، او دا چې له دوی اخیستل کېدونکې پیسې پر کومې لوري ځي دوی نه پوهیږي. د کابل – جلال اباد د لویې لارې یو موټر چلوونکي سردار اغا ازادي راډيو ته وویل: [کار پرې نشته، اوس مهال یې کارونه ولاړ د، خو موږ نه پیسې اخیستل کیږي، د هر وړوکي موټر نه د یو اړخ تګ لپاره اتیا افغانۍ، له فلاینکوچونو او مارسډیزونو نه ۱۸۰ له مازدو موټرو نه ۵۰۰ او زر افغانۍ له لویو بار وړونکو موټرو نه اخیستل کیږي، نو پیسې په کافي اندازه ټولوي، خو کار په سړک نشته، په دې اوسني سړک هره ورځ ټرافیکي حادثې کیږي او خلکو ته مرګ ژوبله اوړي، باید په دوهم لین سړک کارونه شروع شي.] د دې لین یو بل موټر چلوونکي ازادي راډيو ته وویل له یوې لوري د خلکو اقتصادي ستونز چې له امله یې دوی هم زیانمن شوي او له بلې لوري په ټول پلازو کې د طالبانو د حکومت له لوري پیسې اخیستل هغه څه دي چې دوی یې له ستونزو سره مخ کړي دي. دغه موټر چلوونکي د نوم د نه خپرېدو او غږ بدلون په شرط ازادي راډيو ته وویل چې په لومړیو کې دوی هم په دې خبر چې دوهم لین سړک به جوړ شي خوشحاله وو خو اوس له دې امله اندېښمن دي اوفکر کوي چې له دوی اخیستل شوي پیسې شخصي جیبونو ته ځي. [په لومړیو کې موږ هم خوشحاله وو چې د کابل جلال اباد دوهم لین سړک به جوړ شي، خو اوس چې ګورو کار پرې نشته، اوس موږ سره اندېښنه ده چې دغه پیسي بل اخره د چا شخصي جیب ته ځي، له یوې خوا خلک هم غریب دي، موټر چلونکي هم له بدې ورځې لین ته راوتي دي، د هډي پیسې ترې یو ځای اخیستل کیږي، د ټرانسپورت بل ځای او د ښاروالۍ بل ځای.] په دغه لویه لار یو شمېر نورو موټر چلوونکو هم له ازادي راډيو سره په خبرو کې د یادې ستونزې په اړه خبرې وکړې. دوی وايي د کابل – جلال اباد ترمنځ دوهم لین سړک جوړول اړین ځکه دي چې د دوی په خبره اوسنی سړک تنګ او ګڼه ګوڼه پرې ډېره ده چې له امله یې هره ورځ د ټرافیکو پېښو له امله مسافرو ته مرګ ژوبله اوړي. د کابل – جلال اباد دویم لین سړک لومړنۍ کارونه د تېر جمهوري حکومت پر مهال په ۲۰۱۶ کال کې پیل شوې وې چې د امنیتي دلایلو له امله یې کارونه نیمګړي پاتې شول خو تېر کال د طالبانو حکومت خبر ورکړو چې د دې سړک د جوړولو چارې یې یو وار بیا پیل کړي دي. د تېر کال د د اکټوبر په ۲۶ مه د طالبانو د حکومت د ریاست الوزرا د اقتصادي مرستیال له دفتره په خپره شوې خبرپاڼه کې د دې لویې لارې رغول مهمه اقتصادي پروژه یاده شوې وه او په کې راغلي وو چې دغه لویه لار د وسایطو او عراده جاتو څخه د اخیستل کېدونکي حق العبور په بدل کې جوړېږي. خو دا سړک د څومره پیسو او څومره وخت کې جوړیږي هغه مهال څه نه وو ویل شوي. تازه هم د طالبانو د حکومت د فواید عامې وزارت ویاند په دې اړه د ازادي راډيو پوښتنې ځواب نه کړې خو د طالبانو تر واک لاندې ملي ټلویزیون څه موده وړاندې خبر ورکړی وو چې د کابل – جلال اباد دوهم لین سړک شل سلنه کارونه بشپړ شوي داسې مهال چې د تېر جمهوري حکومت په وروستیو کې هم د دغه سړک د شل سلنه کار د بشپړېدو خبر ورکړل شوی وو. د کابل-جلالاباد دوهم لین سړک چې شاوخوا ۱۵۰ کیلومتره اوږدوالی لري، د کابل له بګرامیو ولسوالۍ څخه پیل د دغه ولایت خاکجبار، د ننګرهار د حصارک، خوګیاڼیو او سره رود ولسوالیو څخه له تېرېدو وروسته، د ننګرهار له حلقوي سړک سره نښلول کېږي. دا سړک څلور ختیځ ولایتونه؛ ننګرهار، لغمان، کونړ او نورستان له کابل سره نښلوي، دغه راز د سویلي اسیا او منځنۍ اسیا ترمنځ د ټرانزیت مهمه لار هم بلل کېږي.
|
20.05.2025 رادیو آزادی سفارت جاپان در افغانستان اعلام کرده است که وزارت آموزش، فرهنگ، ورزش، علوم و تکنولوژی جاپان برای سال ۲۰۲۶ به دانشجویان افغان بورسیه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد (ماستری) در پوهنتونهای جاپان ارائه میکند. بر اساس این اعلامیه، برگزیدگان به عنوان دانشجویان پژوهشی تحت برنامه بورسیه دولت جاپان در دورههای ماستری ادامه تحصیل خواهند داد. فرآیند جمعآوری درخواستها و برگزاری آزمون کتبی، با همکاری بنیاد آغا خان در افغانستان انجام خواهد شد. علاقهمندان برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانند به وبسایت سفارت جاپان مراجعه کنند.
|