تاریخ امروز:
  
  
  
خبر
02.05.2025
ضعیت دشوار زنان افغان؛ چالش‌های جاری و تاکید سازمان ملل بر حقوق بشرجدید
روزنامه هشت صبح

با گذشت بیش از سه سال و هشت ماه از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین چالش‌ها، نه‌تنها در داخل این کشور، بلکه در سطح جهانی، وضعیت زنان افغان است. مساله‌ای که همواره در حصار سیاست‌های داخلی و دیپلماسی بین‌المللی گرفتار بوده، اکنون به نقطه حساس رسیده است؛ به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان آن را صرفاً بحران داخلی تلقی کرد. این بحران، اکنون به مساله جهانی بدل شده است که نیازمند واکنش و همبسته‌گی بین‌المللی است.

تاکید سازمان ملل بر حقوق زنان و چالش‌های روزافزون

اخیراً تام فلیچر، معاون دبیر کل سازمان ملل در امور بشردوستانه، در دیدار با مقامات طالبان وضعیت زنان افغان را «دشوار» توصیف کرد. او بر لزوم «آموزش دختران» و «مشارکت کامل آنان» در فرایند توسعه تاکید کرد. این اظهارات به‌روشنی بازتاب‌دهنده‌ تغییر نگرش جهانی نسبت به وضعیت حقوق بشر در افغانستان است؛ جایی که حقوق زنان به دلیل سیاست‌های طالبان، در حال تبدیل شدن به یکی از اولویت‌های اصلی سازمان ملل است.

با وجود این تاکیدات بین‌المللی، این پرسش اساسی مطرح می‌شود که چرا وضعیت زنان افغان همچنان در دام تعصبات و سیاست‌های داخلی گرفتار مانده است؟ چرا با وجود هشدارهای نهادهایی چون یونیسف و یونسکو مبنی بر محرومیت بیش از ۱.۱ میلیون دختر از آموزش، این بحران هنوز به‌طور جدی در دستور کار دیپلماسی جهانی قرار ندارد؟

تعزیرات و دیپلماسی بین‌المللی: ابزار دولبه

در کنار تاکیدهای جهانی بر وضعیت زنان، باید به این نکته نیز توجه داشت که تعزیرات و تحریم‌ها، تنها ابزارهایی برای اعمال فشار سیاسی و دیپلماتیکند. این ابزارها، همانند چکشی در دست سیاست‌مداران و دیپلمات‌ها، زمانی می‌توانند موثر واقع شوند که در چارچوب راهبرد بلندمدت و هماهنگ به‌کار گرفته شوند.




 
02.05.2025
د کافي یا چای څښاک زموږ د بدن پر تغذیه څه اغېز لري؟جدید
بی بی سی

که چیرې هم داسې خبرداری درکول شوی وي، چې له خوراک سره یو ځای او یا هم له خوړو سملاسي وروسته کافي څښاک ښه چاره نه ده، نو ښايي تر یوه بریده دا خبره سمه وي.

په کافي کې له ۱۰۰۰ ډېر کیمیاوي اجزا شته، چې د کافین، پولیفینول او ټینین په څېر ځینې یې له خوړو نه د غذایت یا مغزي توکو په جذبولو کې خنډ او ځنډ پیدا کولای شي.

ښه خبره بیا دا ده، چې د ډېری انسانانو لپاره دغه اغېزې په خورا ټیټه کچه وي، یانې په بدن کې یې مغذي توکي یا منرالونه زیاتې ټیټې کچې ته نه رسېږي.

غذايي مواد هغه څه دي، چې زموږ په خوړو او څښاک کې شامل وي او د انساني بدن په فعالیتونو کې مهم رول لري. د روغتیا په برخه کې هم د دې توکو رول خورا مهم دی.

د لندن پوهنتون کالج کې د تغذیې ساینس زدکړې د دوکتورا څېړونکی او د روغتیايي علومو اکاډیمۍ کې د ساینس څانګې ښوونکی الیکس ریواني وايي: ''ښايي په بشپړه توګه به د جذب مخه نه نیوله کېږي، خو تر یوه بریده لږوالی پکې راځي.''

دی وايي، په دې کې د غذایت جذب وړتیا، هاضمه، عمر، کافي د قوت او شخصي روغتیايي عنصرونو رول هم مهم دی. هغه غذایت چې موږ یې په هکله خبرې کوو، کلشیم، اوسپنه او بي ویټامن دي.

د لینوس پالینګ انسټیټیوټ مشره او د اوریګون ایالت پوهنتون د روغتیا کالج پروفیسوره ایملي هو وايي:

''که د عذایت کچه مو کافي وي، نو د اندېښنې هېڅ خبره نه شته، خو هغه چې یا یې غذایت کموالي ته نژدې دی او یا یې کچه ټیټه ده، د کافي ډېر څښاک یې له دې غذايي موادو تشېدو ته لار هواروي.''


 
02.05.2025
په افغانستان کې د خوړو نړیوال پروګرام ومنله چې بې کیفیته خوراکي توکي يې وارد کړي ديجدید
دآزادی رادیو

وروسته له هغه چې د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت سرپرست نیوکه وکړه چې د خوړو نړیوال پروګرام افغانستان ته «د بشري مرستو په نوم» بې کیفیته او تاریخ تېره خوراکي توکي وارد کړي، په افغانستان کې د دې پروګرام چارواکو ازادي راډیو سره دا خبره ومنله.

په افغانستان کې د «د ډبلیو اف پي» د اړیکو مسوول فیلیپ کروف د چهارشنبې په ورځ ناوخته ازادي راډیو ته وویل چې دا توکي دوه کاله وړاندې وارد شوي وو خو ټینګار یې وکړ چې د وېش مخه یې نیول شوې ده.

نوموړي زیاته کړه:

"د ۲۰۲۳ کال په اکټوبر کې، ډبلیو اف پي د ځینو ځانګړو مغذي خوړو په بسته بندۍ کې د ځینو بې نظمیو په اړه پوه شو، ډبیلو اف پي سمدستي اقدام وکړ چې د محصولاتو وېش ودروي او سربېره پر دې چې لانورې څېړنې یې پیل کړې، بدیل اکمالات یې هم برابر کړل، ډبیلو اف پي د مسلې له پوهېدو وروسته په دوامداره توګه د افغانستان د خوړو او درملو له ادارې سره کار کړی او پریکړه یې کړې چې ټول هغه توکي قرنطین کړي چې وخت یې تېر شوی وه، هیڅ کله اکسپایر شوي «تاریخ تېره» خواړه نه دي وېشل شوي."

دا په داسې حال کې ده چې د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت سرپرست مولوي نور جلال جلالي د چهارشنبې په ورځ (د اپرېل په ۳۰مه) په کابل کې د یوې خبري غونډې پر مهال وویل چې د خوړو نړویوال پروګرام «د بشري مرستو په نوم» دغه هېواد ۶زره او ۷۵۰ اعشاریه ۲۰مټریک ټنه «سوپر سیریل» یا د بېلابېلو غلو ترکیب شوي بې کیفیته او تاریخ تېره خوراکي مواد وارد کړي دي.

نوموړي زیاته کړه چې دغې ادارې د «پریمکس» په نوم بې کیفیته مواد هم چې د وړو د غني کولو لپاره کارول کېږي، د ۵۵،۸ مټریک ټنه په اندازه افغانستان ته وارد کړي دي.

هغه ټینګار وکړ چې دا ډول کړنې د بشري مرستو د خڼد او ضایع کېدو او په خبره یې د افغانانو د بېلابېلو ناروغیو او ان مړینې لامل ګرځي.

خو د «ډبلیو اف پي» د اړیکو مسوول ازادي راډیو ته وویل چې دوی د طالبانو د حکومت تر کنټرول لاندې د خوړو او درملو له ملي ادارې سره په مشوره او د دې سازمان د مقرراتو سره سم د تاریخ تېرو توکو د خوندي او مسؤلانه تصفیې لپاره چارواکو سره له نږدې کار کوي او په خبره یې، خلکو او ټولنو ته د روغتیایي او هوساینې لپاره د معیاري خدمتونو رسولو ته ژمن دي.


 
02.05.2025
«دریا خشکید، کشتزار سوخت»؛ روایت دهقانان در افغانستانجدید
رادیو آزادی

شماری از دهقانان در افغانستان می‌گویند که افزایش خشکسالی‌ها آنان را به‌شدت متضرر ساخته است.

جوی و جویچه‌ها و آبی که از دریا به طرف ما می‌آمد کاملاً خشک شده.

خیرالله، یک کشاورز در ولسوالی غوریان ولایت هرات، در این مورد به رادیو آزادی گفت: «بنا بر میزان بارندگی‌های کمی که در مناطق ما وجود دارد، کشتزارهای ما بسیار آسیب دیده. جوی و جویچه‌ها و آبی که از دریا به طرف ما می‌آمد کاملاً خشک شده. متأسفانه ما بسیار متضرر شده‌ایم. امیدوارم که در این قسمت با ما همکاری صورت بگیرد تا مشکلات باعث نشود که ما بیشتر از این آسیب ببینیم و کشتزارهای ما از بین برود.»

افغانستان - شماری از دهقانان از کشت کوکنار دست کشیده‌اند
افغانستان - شماری از دهقانان از کشت کوکنار دست کشیده‌اند
مردم گندم کشت می‌کردند، اما پس از یک یا دو بار آبیاری، دریا خشک می‌شد.

عبدالرحمن، دهقان در ولسوالی چهار برجک ولایت نیمروز، نیز نسبت به میزان حاصلات امسال خوشبین نیست: «در سال‌های قبل هم در ابتدا آب می‌آمد، مردم گندم کشت می‌کردند، اما پس از یک یا دو بار آبیاری، دریا خشک می‌شد و حاصلات‌شان کاملاً خراب می‌شد و همان تخم گندم هم از بین می‌رفت، چون که دوباره به حاصل نمی‌رسید و آب خشک می‌شد.»

این در حالی است که کمیتهٔ بین‌المللی صلیب سرخ (آی‌سی‌آر‌سی) می‌گوید که آسیب‌پذیری افغانستان در برابر آفات طبیعی و اثرات منفی تغییرات اقلیمی به‌علت گذراندن چهار دهه جنگ، موجب بروز چالش‌های بزرگ اقتصادی در این کشور شده است.


 
02.05.2025
هند حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای پاکستانی بستجدید
صدای آلمان

در پی حمله تروریستی مرگبار در منطقه مورد مناقشه کشمیر، تنش‌ها بین هند و پاکستان تشدید می‌شود. در تازه‌ترین اقدام، هند حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای پاکستانی بست.

در ادامه مناقشه میان هند و پاکستان، دهلی جدید حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای کشور همسایه‌اش بسته است.

بر اساس اعلامیه‌ای که مقامات هندی به خطوط هواپیمایی در روز چهارشنبه فرستادند، این ممنوعیت شامل همه هوایپماها به شمول طیاره‌های نظامی می‌شود که در پاکستان ثبت شده یا توسط این کشور اجاره شده اند. این ممنوعیت در نخست تا ۲۳ ماه می اعمال می‌گردد.

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!

پیش از این پاکستان حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای هندی مسدود کرده بود. این یکی از سلسله اقدام‌های است که دو کشور مسلح با سلاح اتمی از زمان حمله مرگبار بر گردشگران در ۲۲ اپریل در کشمیر تحت کنترول هند روی دست گرفته اند.

بیشتر بخوانید: مقام پاکستانی: هند قصد دارد به زودی علیه کشور ما اقدام نظامی کند

عطاالله تارر، وزیر اطلاعات پاکستان صبح روز چهارشنبه اعلام کرد که حکومت به «اطلاعات موثق استخباراتی» دست یافته است که نشان می‌دهد «هند قصد دارد در ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده حمله نظامی انجام دهد.»

به گفته منابع حکومتی، نارندرا مودی، صدراعظم هند روز سه شنبه به اردوی این کشور «آزادی عملیاتی کامل» داده است تا در مورد پاسخ «به حمله تروریستی به غیرنظامیان در کشمیر» تصمیم بگیرد. حکومت وی پاکستان را متهم کرده است که «از تروریسم فرامرزی» حمایت می‌کند.

اردوی هند نیز چهارشنبه از تبادل آتش میان سربازان پاکستانی و هندی در خط مرزی در کشمیر در ششمین شب پیاپی خبر داد. ارتش پاکستان این معلومات را تائید نکرده است. اما منابع امنیتی پاکستان اعلام کردند که دو هواپیمای بدون سرنشین که از هند وارد حریم هوایی پاکستان شده بودند، سرنگون شدند.


 
02.05.2025
سیګار:له افغانستان سره د امریکا تقریباً ټولې مرستې درېدلي ديجدید
دویچه ویلی

د افغانستان د بیا رغونې د بهیر څارونکي ادارې «سیګار» په خپل تازه رپوټ کي ویلي دي چي پرته له دوو برنامو، د افغانستان له خلکو سره د اضطراري او بشري مرستو په ګډون د امریکا متحده ایالاتو د مرستو ټولې برنامې په ټپه درېدلي دي.

د افغانستان د بیا رغونې د بهیر د څارونکې ادارې یا «سیګار» ځانګړي مفتش جان سوپکو، په خپل وروستي درې میاشتني رپوټ کي چي د چهارشنبې په ورځ د اپریل پر دیرشمه خپور سو، ویلي دي چي په افغانستان کي د زده کړو له دوو برنامو پرته، د امریکا د مرستو نوري ټولي برنامې په ټپه درول سوي دي.

دوې هغه برنامې چي لا جریان لري او د روان کال د جون مياشتي په پای او د ۲۰۲۶م کال په آخره کي پای ته رسیږي، یوه یې د ساینس، ټکنالوژي، انجینیري او ریاضیاتو په برخه کي د ښځو د تحصیل له پاره د بورسونو ورکول دي، او بله یې د هغو افغان محصلینو ملاتړ دی چي د افغانستان په امریکايي پوهنتون کي چي فعلاً په قطر کي مستقر دی، درس وايي.

اړوند:سور صلیب: په افغانستان کې بشري وضعيت سخت خراب دی

سوپکو په دغه رپوټ کي د امریکا متحده ایالاتو کانګرس ته ویلي دي چي پرته له دغو دوو برنامو، د بشري مرستو د ټولو ۱۶ برنامو په ګډون، د مرستو نوري برنامې چي د امریکا متحده ایالاتو د مرستندویه آژانس (یو‌اس‌ ای ‌آی ‌ډی) له خوا پرمخ بیول کیدې، ، په ټپه درول سوي دي.

مرستي د «طالبانو د استفادې»له امله ځنډول سوي

د امریکا متحده ایالاتو د څار دغي ادارې ویلي دي چي که څه هم د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزیر مارک روبیو، د جنورۍ مياشتي په وروستیو کي د ژوند ژغورني بیړنۍ مرستي له ۹۰ ورځو ځنډ څخه معاف کړې، خو دا مرستې هم په افغانستان کې د طالبانو د ګټې اخیستنې د مخنیوي له پاره ځنډول سوې دي.